Αποσπάσματα από την εισήγηση του σ. Παύλου Αλεξίου, στην εκδήλωση για το περιβάλλον, που έγινε στα πλαίσια του 12ου Κάμπινγκ της Νεολαίας «Πορεία», την Πέμπτη 1η Αυγούστου 2024, στην Ηγουμενίτσα, στον εξωτερικό χώρο του «ΠΑΝΘΕΟΝ». Τα αποσπάσματα αφορούν το θέμα των ανεμογεννητριών.
Θα προσπαθήσουμε να τεκμηριώσουμε την άποψη ότι «Με «πράσινη» ή «καθαρή» ενέργεια, η «ανάπτυξή» τους καταστρέφει το περιβάλλον και τις ζωές μας», που ήταν ο κατ’ αρχήν τίτλος του θέματος, γιατί οδηγεί στην ενεργειακή -και όχι μόνο- εξάρτηση της χώρας και στην εκτόξευση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος στα ύψη.
Η καπιταλιστική κοινωνία είναι παρασιτική, αυτοκαταστροφική θα λέγαμε
Έχοντας δημιουργήσει μια σειρά προβλήματα (μεταξύ αυτών την καταστροφή του περιβάλλοντος και την «κλιματική αλλαγή», πάντα σε εισαγωγικά), κάνει προσπάθειες «αυτοδιόρθωσης», μέσα από νέες τεχνολογικές καινοτομίες, πάντα υποταγμένες στη λογική του κέρδους. Αυτό φαίνεται στο πώς εκμεταλλεύεται την ανακύκλωση των σκουπιδιών.
Ζούμε σε μια περίοδο υψηλών θερμοκρασιών και η απάντησή τους είναι η τοποθέτηση όλο και περισσότερων κλιματιστικών, τα οποία ανακουφίζουν τον εσωτερικό χώρο, αλλά εκπέμπουν θερμότητα στον εξωτερικό χώρο, αυξάνοντας τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και εντείνοντας τον φαύλο κύκλο.
Είναι γνωστό ότι ένα δέντρο ισοδυναμεί με τέσσερα κλιματιστικά. Αντί όμως για περισσότερα δέντρα, βιώνουμε έναν πυρίκαυστο πλανήτη και μια πυρίκαυστη χώρα, που κόβονται ή καίγονται ολόκληρα δάση. (Μας προκύπτει εδώ αβίαστα το όραμα μιας άλλης κοινωνίας αποκεντρωμένης, που θα προστατεύει τα δάση και θα φυτεύει δέντρα, αντί για κλιματιστικά).
Το κυρίαρχο αφήγημα
Το κυρίαρχο αφήγημα (κυβέρνησης, κομμάτων, ΣτΕ, ΜΜΕ, Πανεπιστημίων κλπ), χρεώνει το πρόβλημα για όλα αυτά εξολοκλήρου στα ορυκτά καύσιμα -όχι σε όλα(!) όπως θα δούμε παρακάτω- που χρησιμοποιούνται κατά βάση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Ασκείται έτσι μια τρομοκρατία με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Βεβαίως μια αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1ο ή 2ο C σίγουρα θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα. Τις συνέπειες τις περιγράφουν άλλοι, (τήξη πάγων, ξηρασίες, αποψίλωση των δασών, άνοδος στάθμης της θάλασσας, ερημοποίηση, κύματα προσφύγων, ένοπλες συγκρούσεις για τροφή, νερό, αύξηση ασθενειών, ελονοσία, κίτρινος πυρετός, δάγκειος, εγκεφαλίτιδα, ψυχικές, καρδιαγγειακές, διατροφικές, αναπνευστικές κλπ. ασθένειες).
Το ότι υπάρχει αλλαγή του κλίματος και πρόβλημα με αυτήν και με την καταστροφή του περιβάλλοντος είναι γεγονός. Το ζήτημα είναι ποιος είναι υπαίτιος γι’ αυτό και ποιος υφίσταται τις συνέπειές τους.
Όμως η σημερινή μέση
θερμοκρασία της γης από το 1850, που άρχισε η καταγραφή
στοιχείων, αυξήθηκε κατά 1,2οC
Αυτό το αναφέρουμε γιατί με το πρόσχημα της κλιματικής αλλαγής, κάποιοι θέλουν για τα περιβαλλοντικά-ανθρωπιστικά εγκλήματα, Μάνδρα, Μάτι, Θεσσαλία, Έβρος, Εύβοια, ως Πόντιοι Πιλάτοι να νίψουν τας χείρας τους και να αποποιηθούν τις ευθύνες τους.
Υποσχέσεις
για λύσεις από τους υπαίτιους
Όλοι αυτοί, για να συγκαλύψουν τις ευθύνες τους, προσπαθούν μέσα από διεθνείς συσκέψεις (Κιότο, Πόρτο Αλέγκρε, Παρίσι, Γλασκόβη) να εμφανιστούν ότι ενδιαφέρονται για το περιβάλλον και λαμβάνουν -υποτίθεται- μέτρα γι’ αυτό, μέσα από Συμφωνίες, που την επομένη τα παραβιάζουν.
Οι Συμφωνίες αυτές αποτυπώνουν τον ανταγωνισμό και τους συσχετισμούς μεταξύ τάσεων του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Της «λέσχης του άνθρακα» του αμερικάνικου κεφαλαίου και άλλων χωρών ΟΠΕΚ, Ρωσίας και της «πράσινης ενέργειας» της ΕΕ (Γερμανία-Γαλλία) και μιας μερίδας, «πράσινης φράξιας», του αμερικάνικου κεφαλαίου, (όπως αυτή εκφράστηκε από τον τότε Αμερικανό Αντιπρόεδρο Αλ Γκορ, Νομπελίστα της Ειρήνης για τον ακτιβισμό και την κλιματική αλλαγή).
Το νέο «χρυσωρυχείο» της «πράσινης οικονομίας», προέκυψε ως διέξοδος για τα λιμνάζοντα – υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια, με την ΕΕ, σε αυτό το σκληρό παζάρι, στο ρόλο του «οικολόγου πράσινου»!
Για να δούμε εδώ
τι ακριβώς συμβαίνει;
Οι ισχυρές χώρες της ΕΕ, πέρα από τον έλεγχο κάποιων πηγών υδρογονανθράκων (όπως αυτές στην Αλγερία και στο Δέλτα του Νίγηρα), κάποιων αγωγών και κοιτασμάτων που διαθέτουν (Βόρεια Θάλασσα), δεν ανήκουν στις πετρελαιοπαραγωγές χώρες και δεν μπορούν να έχουν σοβαρή επιρροή σε κάποιες από αυτές.
Η ΕΕ, στριμωγμένη στις νέες συνθήκες, αναζητεί διέξοδο στις ΑΠΕ. Μετά μάλιστα και τον πόλεμο στην Ουκρανία και το κλείσιμο των αγωγών Φ.Α. από τη Ρωσία και την εισαγωγή πανάκριβου LNG από τις ΗΠΑ, τα αδιέξοδα μεγάλωσαν.
Όμως ακόμη και η Γερμανία, βασικός εισηγητής των ΑΠΕ (για τις άλλες χώρες), κύριος παραγωγός ανεμογεννητριών, εξακολουθεί να παράγει το 40% της ενέργειάς της από λιγνίτη, ενώ η Γαλλία, ένθερμος υποστηρικτής και αυτή των ΑΠΕ, παράγει το 48% της ηλεκτρικής της ενέργειας από πυρηνικούς αντιδραστήρες! Το 25% και πλέον της ενέργειας που παράγεται σε χώρες της ΕΕ προέρχεται από πυρηνικά εργοστάσια.
Μόνο εμείς εδώ στη Ελλάδα, «υπάκουοι» -όπως πάντα- έχουμε ξεπεράσει τον αναθεωρημένο στόχο της ΕΕ για το 2030, για ΑΠΕ (42,5%), με το ενεργειακό μείγμα το πρώτο εξάμηνο του 2024 (ΡΑΕ) να είναι 58,1% ΑΠΕ, 35,6% Φ.Α., 6,2% λιγνίτης.
Βέβαια την μετάβαση αυτή την πληρώσαμε εμείς μέσα από τους λογαριασμούς του ρεύματος και τις μεγάλες επιδοτήσεις και οι κάτοικοι των λιγνιτοφόρων περιοχών, που οι κοινωνίες τους κυριολεκτικά διαλύθηκαν.
Ο ενάρετος κύκλος της «πράσινης ανάπτυξης» για τη Γερμανία θα μπορούσε να εκφραστεί με μια εύστοχη διατύπωση που διαβάσαμε:
«Παράγουμε α/γ, τις πουλάμε, παίρνουμε επιδοτήσεις μέσω των χάρτινων εταιρειών που στήνουμε σε κάθε χώρα, υπερτιμολογούμε και αφού δεν έχουμε βάλει δεκάρα τσακιστή από την τσέπη μας, εγκαταλείπουμε στην εικοσαετία τα διάσπαρτα αιολικά κουφάρια τα οποία θα έχουν προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά».
Την ίδια ώρα το γερμανικό κεφάλαιο που ηγείται της οικονομικής λεηλασίας των φυσικών μας πόρων στήνει λιγνιτικά εργοστάσια στη Γερμανία και κινείται για την εξαγορά ορυχείων λιγνίτη και λιγνιτικών σταθμών στην χώρα μας, εξασφαλίζοντας δικαιώματα που φθάνουν έως το 2070!
Ας μιλήσουμε τώρα για τον «αποδιοπομπαίο τράγο» για τον λιγνίτη
και τη βίαιη «απολιγνιτοποίηση»!
Στη βάση των συμφωνιών για το κλίμα, υπό διωγμό βρίσκεται ο λιγνίτης
Ο λόγος δεν είναι ότι η καύση του παράγει διοξείδιο του άνθρακα, όπως υποκριτικά ισχυρίζονται οι εισηγητές των συμφωνιών. Άλλωστε στην παραγωγή ενέργειας στις χώρες μέλη της ΕΕ, τα λιγνιτικά εργοστάσια αναμένεται να αντικατασταθούν (όσα αντικατασταθούν) κυρίως από μονάδες παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο! Από ένα άλλο ορυκτό καύσιμο δηλαδή που η καύση του παράγει… επίσης διοξείδιο του άνθρακα!
Ο λόγος είναι ότι τα κοιτάσματα τύρφης – λιγνίτη – άνθρακα είναι διάσπαρτα σε όλο τον πλανήτη, δεν αποτελούν δηλαδή μονοπώλιο των ιμπεριαλιστικών κέντρων και άρα η παραγόμενη ενέργεια από λιγνίτη δεν μπορεί, ως επί το πλείστον, να ελεγχθεί από αυτά. Τα ορυκτά στερεά καύσιμα είναι τόσα πολλά και «δημοκρατικά» μοιρασμένα στη γη.
Λόγω της χαμηλής περιεκτικότητας σε ενέργεια και της υψηλής περιεκτικότητας σε υγρασία, ο λιγνίτης δεν μπορεί να μεταφερθεί εύκολα κι ως εκ τούτου χρησιμοποιείται από εργοστάσια που είναι τοποθετημένα πολύ κοντά σε ορυχεία λιγνίτη.
Για τους ίδιους λόγους ο λιγνίτης δεν αποτελεί συχνό εμπόρευμα στην παγκόσμια αγορά, αλλά χρησιμοποιείται τοπικά από την κάθε χώρα εξόρυξής του.
Τα λιγνιτικά κοιτάσματα, αποτελούν επί της ουσίας, τη βασική πηγή ορυκτών καυσίμων για παραγωγή ενέργειας που διαθέτει η Ελλάδα, μέχρι αυτή τη στιγμή.
Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη γίνεται με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, ειδικά για χώρες όπως η Ελλάδα. Λόγω της επάρκειας των κοιτασμάτων, εξασφαλιζόταν η σταθερότητα και στην τιμή πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος. Γίνεται ξεκάθαρο τι θα σημάνει για τη χώρα, για τα τιμολόγια και τα λαϊκά νοικοκυριά η ολοκληρωτική εξάρτηση από τις εισαγόμενες τεχνολογίες των ΑΠΕ και το εισαγόμενο φυσικό αέριο. Όσο αυξάνεται η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από τις ΑΠΕ και το Φ.Α. και όταν -μετά από 8 χρόνια- κλείσει και η τελευταία μονάδα καύσης λιγνίτη, τότε είναι ξεκάθαρο ότι οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος θα εκτοξευτούν στα ύψη.
Αντί να επιλεγούν λύσεις με ουσιαστικό περιβαλλοντικό όφελος (πχ φίλτρα στις καμινάδες των λιγνιτικών σταθμών), που σημαίνει κάποιο κόστος για τις μονοπωλιακές εταιρείες εκμετάλλευσης, επιλέγεται η λύση των ΑΠΕ με σκοπό και στόχο τη νέα και μεγαλύτερη κερδοφορία του κεφαλαίου.
Ένα κυρίαρχο αφήγημα, που επικαλείται συχνά είναι το άλλοθι των μελετών και της επιστήμης. Να αποσαφηνίσουμε ότι άλλο η επιστήμη που είναι η συσσωρευμένη γνώση της ανθρωπότητας και άλλο οι επιστήμονες που θέτουν την γνώση τους στην υπηρεσία αυτών που τους πληρώνουν.
Θα πρέπει να αποκαλύψουμε τη διαστρέβλωση ή στραγγαλισμό των εννοιών, με τη στρεψόδικη χρησιμοποίηση «ωραίων» λέξεων από ΕΕ, κυβέρνηση, που έρχονται να αποκρύψουν ή να εξωραΐσουν την ουσία των πραγμάτων (π.χ. «κινητικότητα» σημαίνει απολύσεις, «ανταγωνιστικότητα» μείωση μισθών, «ευελιξία» αύξηση του χρόνου εργασίας, 10ωρο, εξαήμερο, εργασία την Κυριακή, «αξιολόγηση», σημαίνει κατηγοριοποίηση, απολύσεις κλπ.
Η πραγματικότητα και η ζωή αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν αθώες λέξεις. Έτσι και οι εγκαταστάσεις α/γ αποκαλούνται κατ’ ευφημισμό «πάρκα», ενώ στην ουσία πρόκειται για βιομηχανικούς χώρους αιολικής ή ηλιακής ενέργειας.
Όταν μιλάμε για α/γ, μιλάμε για αποψίλωση τεράστιων εκτάσεων, για διανοίξεις μεγάλων δρόμων για τη μεταφορά των α/γ στα βουνά, σε αλπικά λιβάδια και σε πανέμορφα δάση, σε επικλινή εδάφη, για να περνούν οχήματα μήκους δεκάδων μέτρων (στροφές), πράγμα που εντείνει το φαινόμενο της ερημοποίησης, τον υπ’ αριθμό ένα κίνδυνο που αντιμετωπίζει το σύνολο των νησιών του Αιγαίου, ισοπεδώνοντας βουνοκορφές και τσιμεντώνοντας κορυφές.
Οι εκσκαφές και το μπετόν για τη θεμελίωσή τους είναι γιγαντιαίες. Η κάθε μια α/γ χρειάζεται έκταση 2 στρέμματα (μισό γήπεδο ποδοσφαίρου), 600 κυβικά μέτρα μπετόν η κάθε βάση, με ύψος γεννήτριας που φτάνει τα 130-170 μέτρα).
Η ενέργεια τους δεν αποθηκεύεται, όση περισσεύει πάει χαμένη, αποδίδουν μόνο όταν ό αέρας είναι 3-7 Μποφόρ.
Εδώ θέλουμε να σημειώσουμε ότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μετρήσεις και αναλυτικά ανεμολογικά δεδομένα για τις περιοχές εγκατάστασης.
Έτσι, αν η μέση ταχύτητα ανέμων, σύμφωνα με βιβλιογραφικά στοιχεία, για μια μόνο περιοχή Ηπείρου, φτάνει τα 4-5 μ/δλ και η λειτουργία των α/γ γίνεται μετά τα 3μ/δλ, εκείνο που μπορεί κανείς να υποθέσει είναι ότι τα έργα αυτά είναι αμφίβολης ενεργειακής παραγωγικότητας και γίνονται μάλλον για να εξυπηρετήσουν το κατασκευαστικό κεφάλαιο (εργολαβικά συμφέροντα), την προμήθεια των α/γ (ξένο κεφάλαιο και εισαγωγείς).
Οι α/γ έχουν ζωή μόνο 20-25 χρόνια, πολλές είναι μεταχειρισμένες και έρχονται από τη Γερμανία. Σε μας θα μείνουν τα «κουφάρια» αυτών των α/γ, που σύμφωνα με την διεθνή εμπειρία, η ανακύκλωσή τους συνιστά τεράστιο δυσεπίλυτο ζήτημα. Τα υαλονήματα των πτερυγίων αποτελούν ένα ταχέως αυξανόμενο περιβαλλοντικό πρόβλημα. Οι δύο μαγνήτες που υπάρχουν στην κεφαλή της πτερωτής αποτελούνται από σπάνιες γαίες, νεοδύμιο και δυσπρόσιο. Μια α/γ 2 MW περιέχει περίπου 360 κιλά νεοδύμιο και 60 κιλά δυσπρόσιο (το 85% των αποθεμάτων στην Κίνα). Για τα ορυκτά αυτά απαιτούνται τεράστιες εκσκαφές, που γίνονται από φτηνά εργατικά χέρια, ενώ έχουν και ραδιενεργά απόβλητα.
Ταυτόχρονα πρέπει να αναφερθούν:
Οι ΑΠΕ, λόγω της φύσης τους, δεν μπορούν -στις σημερινές συνθήκες- να αποτελέσουν τη βάση παραγωγής ενέργειας για καμία χώρα, πολύ περισσότερο όταν η ίδια δεν διαθέτει τέτοιες τεχνολογίες όπως η Ελλάδα.
Η αστάθεια που παρουσιάζουν στην παραγωγή (πχ εξάρτηση από τον αέρα) ή η μικρή τους απόδοση, τις καθιστά μέχρι σήμερα συμπληρωματικές δομές σε μια παραγω γή «ενέργειας βάσεως» από θερμικές μονάδες.
Πρόσφατα ο Μυτιληναίος μεταξύ άλλων δήλωσε: «…οι ανανεώσιμες πηγές έχουν «στοχαστικότητα», δεν είναι δηλαδή σε θέση να προσφέρουν συνεχή ομαλή λειτουργία, εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες, είτε πρόκειται για φωτοβολταϊκά είτε για αιολικά… Το πρόβλημα αυτό, θα λυθεί όταν αναπτυχθεί η τεχνολογία συσσωρευτών μεγάλης χωρητικότητας για αποθήκευση της ενέργειας. Δυστυχώς, απέχουμε ακόμη αρκετά χρόνια από αυτές τις τεχνολογίες…».
Τελευταία μετά από τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών, οι εταιρείες οδηγούνται σε υπεράκτιες α/γ, που απαιτούν μεγαλύτερες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, που τις καθιστούν ακόμη πιο αμφίβολης ενεργειακής απόδοσης, αλλά το ζήτημα που προέχει είναι να τοποθετηθούν κάπου κεφάλαια για κερδοφορία.
Μήπως όμως προκύπτει κάποιο όφελος από τις ΒΑΠΕ για το λαό;
Ούτε φθηνότερα πληρώνουμε το ρεύμα, αντίθετα πληρώνουμε επιδοτήσεις γι’ αυτές και στις περισσότερες των περιπτώσεων τα ψίχουλα των ανταποδοτικών στους ΟΤΑ δεν καταβάλλονται.
Η Ελλάδα προορίζεται για κέντρο φυσικού αερίου και «πράσινης» ζούγκλας, με τις εταιρείες να εκμεταλλεύονται χωρίς κόστος τους ανέμους που φυσούν ελεύθερα, να εκμισθώνουν φτηνά ή παίρνουν τζάμπα τα βουνά και να παίρνουν για «μπόνους» και τα νερά.
«Πράσινοι» όλοι, από τον ΓΑΠ (Γ. Παπανδρέου) μέχρι τον Μητσοτάκη, «πράσινο» banking, «πράσσειν άλογα».
Η δήλωση του τελευταίου στην γερμανική εφημερίδα Bild ήταν κυνική και δουλική:
«Κλείνουμε όλα τα ανθρακωρυχεία μας στη βόρεια Ελλάδα, νωρίτερα από τη Γερμανία. Συνεπώς, μέρος των χρημάτων θα διατεθεί για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης σε μια ολόκληρη περιφέρεια της Ελλάδας, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρακα και θα πρέπει πλέον οι κάτοικοί της να βρουν κάτι άλλο να κάνουν. Και, βεβαίως, θα επωφεληθούν και γερμανικές εταιρείες.
Η RWE σύναψε συμφωνία με τη ΔΕΗ για την εγκατάσταση ενός πολύ μεγάλου φωτοβολταϊκού πάρκου στη θέση όπου υπήρχε μια παλιά λιγνιτική μονάδα. Συνεπώς είναι και προς το συμφέρον γερμανικών εταιρειών, επειδή θέλω να αλλάξω το αφήγημα».
Είναι γνωστό, πως η ενεργειακή ανεξαρτησία μιας χώρας είναι από τις βασικές προϋποθέσεις της οικονομικής της και πολιτικής της ανεξαρτησίας.
Συμπερασματικά
Το ζήτημα της ενεργειακής πολιτικής μιας χώρας δεν μπορεί να υπακούει απλά σε οικολογικές διακηρύξεις. Έχει πριν και πάνω από όλα οικονομική και πολιτική διάσταση.
Σε μια περίοδο που οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, με κυρίαρχες τις ΗΠΑ, βυσσοδομούν εναντίον των λαών με κάθε είδους εμπάργκο που επιβάλλουν με το παραμικρό, ο καθένας μπορεί να αναλογιστεί τι σημαίνει η ενεργειακή εξάρτηση μιας χώρας.
Οι πόλεμοι που γίνονται σήμερα έχουν να κάνουν και με τον έλεγχο των πηγών, των στρατηγικών πρώτων ορυκτών και των αγωγών της ενέργειας, (ΗΠΑ-Ρωσία-Κίνα-ΕΕ-Ιράν).
Η «κλιματική αλλαγή» και η καταστροφή του περιβάλλοντος δεν ίπταται τελικά πάνω από τάξεις και ιδεολογίες, δεν είναι ένα «ουδέτερο», «επιστημονικό ζήτημα», αν και αποδεικνύεται επιστημονικά, αλλά ένα πολιτικό ζήτημα με ταξικό πρόσημο.
Υπεύθυνος για την κλιματική αλλαγή δεν είναι ο «άνθρωπος» γενικά, αλλά το παραγωγικό μοντέλο αυτού του συστήματος, ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής, που υποτάσσει τα πάντα στο νόμο του κέρδους, που καθημερινά βιάζει το περιβάλλον και τον άνθρωπο, μολύνοντας όλη τη Γη, από το υπέδαφος μέχρι την ατμόσφαιρα.
Οι οξύτατες καπιταλιστικές οικονομικές κρίσεις άλλωστε σε τι συνίστανται;
Στην παραγωγή και καταστροφή τελικά υπερπλεονασματικών εμπορευμάτων που δεν μπορούν να αγοραστούν από την χαμηλά αμειβόμενη εργασία.
Πόση ενέργεια, εκτός από άλλες πρώτες ύλες και εργατική δύναμη σπαταλιέται στις καθ’ όλα καταστροφικές οικονομικές καπιταλιστικές αυτές κρίσεις και πόση ενεργειακή οικονομία θα μπορούσε να προκύψει από μια σχεδιασμένη σοσιαλιστική οικονομία;
Πόση ενέργεια σπαταλιέται στην βιομηχανία του πολέμου;
Η λύση των περιβαλλοντικών προβλημάτων δεν βρίσκεται γενικώς και αορίστως στην «ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση και στην αλλαγή του τρόπου ζωής», όπως επιμένουν να την παρουσιάζουν οι δυνάμεις του συστήματος και διάφοροι οικολογούντες.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να κάνει ο καθένας ό,τι μπορεί σε οποιοδήποτε επίπεδο. Τα όποια αιτήματα, οι όποιοι αγώνες και οι όποιες λύσεις πρέπει να είναι στενά δεμένα με ευρύτερες πολιτικές διεκδικήσεις και αλλαγές, ενώ η καθολική απάντηση στο ζήτημα της οικολογίας συνδέεται αναγκαστικά με την ανατροπή του συστήματος της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και την ανάπτυξη της σοσιαλιστικής παραγωγής.
Δικαιολογημένα λοιπόν οι κάτοικοι ξεσηκώνονται. Και γι’ αυτό χαιρετίζουμε και συμπαραστεκόμαστε στις κινητοποιήσεις στην Ήπειρο ενάντια στις εξορύξεις, στις Σκουριές, στη Θράκη, στα Άγραφα, την Κάρυστο Ευβοίας, στην Τήνο, στη Νάξο, στο Αποπηγάδι της Κρήτης στην Κεφαλλονιά, στην Κέρκυρα και στην Ικαρία.
Η αγωνία και η ευαισθησία για το περιβάλλον και το κλίμα δεν πρέπει να αφεθεί να αξιοποιηθεί από τα πανίσχυρα «πράσινα» πλανητικά μονοπώλια, τα ιμπεριαλιστικά επιτελεία και τις ΜΚΟ, στο πλαίσιο του άγριου ανταγωνισμού τους, αλλά το «οικολογικό» κίνημα να αποκτήσει πολιτικά χαρακτηριστικά και να συνδεθεί με το εργατικό-λαϊκό κίνημα ενάντια στην ιμπεριαλιστική-καπιταλιστική βαρβαρότητα, που γεννά τα φαινόμενα αυτά, για να απελευθερώσουμε την ανθρωπότητα μαζί και την φύση.
Σας ευχαριστώ.
