Η επίσκεψη του Πούτιν στο Βελιγράδι στις 17 Ιανουαρίου έγινε σε μια περίοδο όπου τα αμερικανονατοϊκά σχέδια για την «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» των Δ. Βαλκανίων προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς και αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Οι ισχυρές χώρες της ΕΕ έχουν καταφέρει να διεισδύσουν στα Βαλκάνια, να αυξήσουν τις οικονομικές συναλλαγές με τις χώρες της περιοχής και να περιορίσουν σε μεγάλο βαθμό την παραδοσιακή οικονομικοπολιτική επιρροή που είχε η Ρωσία.
Η Συμφωνία των Πρεσπών έχει μπει κανονικά στο αυλάκι, παράλληλα με προκλητικές δηλώσεις Ράμα για «Μεγάλη Αλβανία», αφού έχουν ήδη κάνει τα πρώτα βήματα με την εξαγγελία της κατάργησης των συνόρων με το Κοσσυφοπέδιο, τη μετατροπή των σωμάτων ασφάλειας σε κανονικό στρατό και την τοποθέτηση δύο υπουργών από το Κόσοβο. Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Κόσοβου και Σερβίας, αυτές γίνονται κάτω από την εποπτεία της ΕΕ, ενώ η αμερικανική διπλωματία παίζει έμμεσο αλλά ουσιαστικό και ιδιαίτερα ενεργό ρόλο. Ένα από τα σενάρια που έχουν μπει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι η αλλαγή συνόρων ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο με ανταλλαγή εδαφών. Η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου θα ήταν εξ αρχής σε βάρος της Σερβίας και θα άνοιγε το δρόμο για αλλαγές συνόρων και για νέες συγκρούσεις στα Βαλκάνια. Το σενάριο αυτό, πέρα από το γεγονός ότι φέρνει χαμένη εξ αρχής τη Σερβία, ανοίγει το δρόμο για τον εγκλωβισμό και αυτής της βαλκανικής χώρας στο αμερικανονατοϊκό στρατόπεδο.
Ακριβώς για την προώθηση αυτών των σχεδίων ο Τραμπ από την αρχή του χρόνου έστειλε επιστολή στους Προέδρους, της Σερβίας Βούτσιτς και του Κοσσυφοπεδίου Θάτσι, καλώντας τους σε επιτακτικό ύφος να τελειώνουν με τη συμφωνία μέχρι την Άνοιξη και μάλιστα να υπογραφεί στον Λευκό Οίκο, στην Ουάσιγκτον.
Από τη μεριά της η σερβική κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη πολύ καλά τι θα σήμαιναν διαπραγματεύσεις σ’ αυτό το πλαίσιο, έκφρασε τις αντιρρήσεις της και αντιπρότεινε, στο βαθμό που συμμετέχουν οι ΗΠΑ στις διαπραγματεύσεις, τη συμμετοχή της Ρωσίας και της Κίνας. Στην περιοχή, η Σερβία είναι η μόνη βαλκανική χώρα που, ενώ διατηρεί διπλωματικές σχέσεις και με την ΕΕ, διατηρεί στενές διπλωματικές, συμμαχικές σχέσεις με τη Ρωσία και συνεργάζεται μαζί της σε όλους τους τομείς.
Σ’ αυτή την κατάσταση που διαμορφώνεται στα Βαλκάνια, η Σερβία είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για να ολοκληρώσουν οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις τα σχέδια τους για πλήρη έλεγχο των Δ. Βαλκανίων. Και γι’ αυτό ακριβώς θα αποτελέσει έναν από τους βασικότερους στόχους την επόμενη περίοδο.
Με την επίσκεψή του λοιπόν ο Πούτιν έρχεται να συσφίξει τις φιλικές και συμμαχικές σχέσεις με τη Σερβία, να εμποδίσει τον εγκλωβισμό της στην αμερικανονατοϊκή συμμαχία, να διατηρήσει και να δυναμώσει την επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή.
Η Σερβία επιφύλαξε στον Πούτιν μια λαμπρή υποδοχή με κύριο οργανωτή τον Αλεξάντερ Βούτσιτς. Ο Πούτιν με δηλώσεις του στις εφημερίδες Politika και Vecernje έδωσε το στίγμα στο πλαίσιο των θέσεων του Κρεμλίνου για τα ζητήματα των Βαλκανίων. Αναφερόμενος στο ΝΑΤΟ δήλωσε πως: «Χαράσσει μόνο νέες διαχωριστικές γραμμές στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο και ξεκάθαρα παραβιάζει την αρχή της αδιαίρετης ασφάλειας. Στο τέλος της ημέρας αντί να συνεισφέρει στη σταθερότητα, όλο αυτό υποσκάπτει την εμπιστοσύνη και αυξάνει τις εντάσεις στην Ευρώπη».
Ιδιαίτερο θέμα στην ατζέντα για τη Σερβία είναι το θέμα του Κοσόβου και σ’ αυτό ο πρόεδρος της Σερβίας, Α. Βούτσιτς, με την επίσκεψη του Πούτιν στο Βελιγράδι θέλει να στείλει «μήνυμα» στις Βρυξέλλες πως, παρά το γεγονός ότι η Σερβία είναι σε διαδικασίες ένταξης στην ΕΕ, δεν θα δεχτεί εκβιασμούς και τετελεσμένα. Στην κορυφή της ατζέντας της συνάντησης ήταν επίσης η Συμφωνία των Πρεσπών, με τον Πούτιν και τον Λαβρόφ (υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας) να έχουν εκφράσει καθαρά την αντίθεσή τους.
Στη διάρκεια της επίσκεψης του Ρώσου προέδρου Πούτιν υπογράφηκαν πλήθος σημαντικών συμφωνιών και πρωτοκόλλων που ξεπερνούν τις είκοσι και αφορούν τους τομείς Ενέργειας, Υποδομών, Εμπορίου, Νέων Τεχνολογιών, Πολιτισμού και Τουρισμού.
Συγκεκριμένα στον τομέα των υποδομών συμφωνήθηκε η από κοινού μεταφορά υγροποιημένου αερίου που θα προορίζεται για εξαγωγές. Στον τομέα της Ενέργειας υπογράφηκε συμφωνία για την αύξηση και τη διεύρυνση των αποθηκευτικών χώρων του φυσικού αερίου, στην περιοχή της Βοϊβοντίνας, από 450 εκατομμύρια κυβικά μέχρι 750 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Η δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού της Σερβίας υπόγραψε με τη ρώσικη εταιρεία την ανακαίνιση και επέκταση του υδροηλεκτρικού σταθμού Djertap, στο Δούναβη, με στόχο να αυξηθεί η παραγωγή του από 270 μεγαβάτ σε 320 μεγαβάτ. Οι Σιδηρόδρομοι Σερβίας και η ρωσική εταιρεία RSZ International υπέγραψαν συμβόλαιο ύψους 230 εκατομμυρίων ευρώ για την ανακαίνιση του σιδηροδρομικού δικτύου από το Βελιγράδι μέχρι το Νόβισαντ, για την κατασκευή ενιαίου κέντρου ελέγχου των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών. Ταυτόχρονα υπέγραψαν σύμφωνο για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου από το Βελιγράδι μέχρι τα σύνορα του Μαυροβουνίου.
Οι άλλες συμφωνίες που υπογράφηκαν αφορούν την έρευνα και χρήση του διαστημικού χώρου, τομείς της ψηφιακής τεχνολογίας, τη στρατιωτική τεχνολογική συνεργασία, την κοινωνική ασφάλεια και πρόνοια καθώς και διάφορους άλλους τομείς. Μεταξύ άλλων επιβεβαιώθηκε η παράδοση από τη Μόσχα στο Βελιγράδι ρωσικών αρμάτων μάχης και αντιαεροπορικών συστημάτων. Πρέπει να σημειώσουμε πως η Σερβία έχει παραλάβει ήδη το σύστημα πυραύλων S-300. Τέλος ο πρόεδρος της Ρωσίας υποσχέθηκε πως θα εισηγηθεί στην Ευρωασιατική Ένωση να υπογραφεί με τη Σερβία καθεστώς ελεύθερου εμπορίου. Στην Ευρωασιατική Ένωση συμμετέχουν οι Ρωσία, Λευκορωσία, Καζακστάν, Αρμενία, Κιργιζία.
Όμως πάνω από όλα αυτά, το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των συνομιλιών και των συμφωνιών ήταν η κατασκευή και η διέλευση του αγωγού πετρελαίου και φυσικού αερίου «Turkish stream» από τη Σερβία. Είναι ένα ρωσικό σχέδιο που στοχεύει στην επέκταση των ενεργειακών πρώτων υλών και τη μεταφορά τους μέχρι την Αυστρία για να κατευθυνθούν στις αγορές της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης.
Η Ρωσία με το σχέδιο για τον αγωγό «Turkish stream» δεν αποσκοπεί μόνο σε οικονομικά οφέλη, αλλά κυρίως επιδιώκει πολιτικά οφέλη. Σε καμία περίπτωση ο ρώσικος ιμπεριαλισμός δεν είναι διατεθειμένος να αφήσει το μονοπώλιο της ενέργειας και της μεταφοράς της στους Αμερικάνους ιμπεριαλιστές και να εγκαταλείψει την αγορά των ισχυρών χωρών της Κεντρικής Ευρώπης. Φυσικό αέριο – πετρέλαιο είναι ένα από τα ισχυρά «χαρτιά» του στον ανταγωνισμό με τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό που του αποδίδει όχι μόνο οικονομικά οφέλη, αλλά και πολιτικό κύρος και τον αναδεικνύει σε ισχυρότατο παίκτη πάνω στη διεθνή σκακιέρα.
Αυτό εξάλλου δήλωσε ο Πούτιν σε πρόσφατη συνέντευξή του, ότι οι ΗΠΑ και οι άλλες δυτικές χώρες αποσταθεροποιούν τα Βαλκάνια και στοχεύουν να εξασφαλίσουν την πλήρη κυριαρχία τους στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή.
Τόσο οι διπλωματικές δραστηριότητες του αμερικάνικου και του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού – κρυφές και φανερές – όσο και οι συγκεκριμένες πολιτικές πρακτικές κάθε άλλο παρά πείθουν πως εργάζονται και επιδιώκουν την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ειρήνη για τις χώρες και τους λαούς των Βαλκανίων. Αντίθετα, στέλνουν απειλητικά μηνύματα πως ο ανταγωνισμός τους θα φέρει νέα δεινά και πολλές καταστροφές στην περιοχή και πως η απειλή για νέα σύνορα, που θα χαραχτούν με το αίμα των Βαλκάνιων, είναι πλέον ένας μόνιμος εφιάλτης για τους λαούς των Δ. Βαλκανίων.
