Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν, την περασμένη εβδομάδα, την υπογραφή της συμφωνίας για την πώληση στην Τουρκία 40 αεροσκαφών F-16 και την αναβάθμιση 79 υφισταμένων. Για την υπογραφή από την Άγκυρα της σχετικής επιστολής προσφοράς/αποδοχής (Letter of Acceptance-LOA) ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα, Φλέικ, ανάφερε: «Ένα σημαντικό βήμα προόδου έγινε σήμερα για την απόκτηση από την Τουρκία τελευταίας γενιάς μαχητικών αεροσκαφών F-16 Block 70 και τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου στόλου F-16. Αυτό είναι καλό για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας και τη διαλειτουργικότητα του ΝΑΤΟ». Επίσης το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τόνισε ότι τα F-16 Block 70 είναι τα πιο προηγμένα που κατασκευάστηκαν ποτέ και διατίθενται «μόνο στους στενότερους συμμάχους και εταίρους». «Είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα της διαρκούς δέσμευσης των ΗΠΑ για εταιρική σχέση ασφαλείας με την Τουρκία».
Η είδηση πέρασε στα ψιλά στην Αθήνα καθώς καμιά αναφορά δεν υπήρξε σε όρους και προϋποθέσεις, που θα έβαζε τάχα το «φιλελληνικό» Κογκρέσο, για την αποτροπή της χρήσης των νέων αεροπλάνων εναντίον της Ελλάδας. Μετά τα χειροκροτήματα των Αμερικανών στον Μητσοτάκη και την πώληση των F-35 στην Ελλάδα, που λειτουργούσαν και σαν μοχλός πίεσης στην Τουρκία, ήρθε η σειρά της να προμηθευτεί αμερικάνικα όπλα. Οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις συμπεριφέρονται στην Άγκυρα σαν πολύφερνη νύφη, που επιδιώκουν να προσελκύσουν, ακριβώς εξαιτίας της σημαντικής γεωπολιτικής της διάστασης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτές τις μέρες ο Ερντογάν επισκέφθηκε την Ισπανία (12-13 Ιούνη) και Ιταλία σαν ειδικός προσκεκλημένος της Μελόνι, στη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των Επτά (G7) περισσότερο αναπτυγμένων βιομηχανικών χωρών. Η Ισπανία είχε αναλάβει την κατασκευή του τουρκικού αεροπλανοφόρου Anadolu, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος έχει προαναγγείλει την κατασκευή δεύτερου, μεγαλύτερου αεροπλανοφόρου με τη συνεργασία πάλι της Ισπανίας. Ιδιαίτερη βαρύτητα στις επαφές του Ερντογάν με Σάντσεθ και Μελόνι δίνει η Άγκυρα στο θέμα της αγοράς μαχητικών πέμπτης γενιάς Eurofighter, τα οποία παράγονται από ευρωπαϊκή κοινοπραξία με τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Γερμανίας. Η πώληση των αεροσκαφών σε τρίτες χώρες απαιτεί την έγκριση και των τεσσάρων αυτών χωρών. Η Ισπανία, η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο συναινούν στην πώληση των μαχητικών στην Τουρκία. Η Γερμανία μέχρι πρόσφατα εμπόδιζε την πώληση, όμως τελευταία ο Σολτς ανακοίνωσε ότι το Βερολίνο σχεδιάζει τις δυνατότητες εξαγωγής των Eurofighter, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την πώληση αεροσκαφών στην Τουρκία.
Η Τουρκία υποψήφια ένταξης στους BRICS+
Την ίδια περίοδο (11 Ιούνη) ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Φιντάν, βρέθηκε στη Ρωσία προκειμένου να συμμετάσχει στη σύνοδο BRICS+ στην πόλη Νίζνι Νόβγκοροντ. Στη Ρωσία συναντήθηκε εκτός από τον Ρώσο πρόεδρο, Πούτιν, με τον γραμματέα του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Σοϊγκού και τον επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών, Ναρίσιν.
Στις 3 Ιούνη, ο Φιντάν, που βρισκόταν στην Κίνα για συνομιλίες, ρωτήθηκε αν η Τουρκία θα ενταχθεί στους BRICS και η απάντηση του Φιντάν ήταν πως «αν είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας, γιατί όχι;», σύμφωνα με κινεζικά μέσα ενημέρωσης.
Η δήλωση Φιντάν έγινε θετικά αποδεκτή από τη Μόσχα. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Πεσκόφ, δήλωσε πως το ζήτημα της ένταξης της Τουρκίας στους BRICS θα είναι στην ημερήσια διάταξη της επόμενης συνόδου κορυφής του οργανισμού. Σημείωσε, ωστόσο, ότι το ενδιαφέρον για τους BRICS από διάφορα κράτη αυξάνεται, αλλά η ομάδα δεν μπορεί να ικανοποιήσει πλήρως όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες. Προφανώς γιατί επιδιώκουν να προηγηθεί η ουσιαστική ενσωμάτωσή τους στο «δικό» τους μπλοκ. Να σημειωθεί πως μόλις το περασμένο καλοκαίρι οι BRICS είχαν απορρίψει το τουρκικό αίτημα, τη στιγμή που ο οργανισμός είχε διευρυνθεί με νέα μέλη, μεταξύ άλλων, τη Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα και το Ιράν. Σε ό,τι αφορά την επίσκεψη Φιντάν στην Κίνα, ο ομόλογός του τόνισε πως «οι δύο πλευρές συμφώνησαν στην ανάγκη στενής στρατηγικής επικοινωνίας για τη διασφάλιση των κοινών συμφερόντων των αναπτυσσόμενων χωρών».
Την ίδια στιγμή ο Τούρκος Υπουργός Ενέργειας, Μπαϊρακτάρ, σε ομιλία του στο οικονομικό φόρουμ στην Αγία Πετρούπολη, δηλώνει ότι «περίπου 30 χιλιάδες άνθρωποι εργάζονται αυτή τη στιγμή πυρετωδώς στο Ακούγιου για να θέσουν σε λειτουργία τον πρώτο αντιδραστήρα τους επόμενους μήνες». Αποκάλυψε ότι στόχος της Τουρκίας είναι να φτάσει συνολικά σε 12 αντιδραστήρες και 15 γίγαβάτ πυρηνικής ενέργειας, έως το 2050 και ότι διεξάγουν διαβουλεύσεις με τη ρωσική κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Rosatom για το θέμα αυτό.
Στα πλαίσια των πολύπλευρων πιέσεων προειδοποιητικό μήνυμα προς την Τουρκία έστειλε ο Πούτιν αναφερόμενος στις οικονομικές σχέσεις που έχει η Ρωσία με την Άγκυρα, αλλά και με την προσέγγιση της κυβέρνησης Ερντογάν με τη Δύση. «Από ό,τι φαίνεται πρόσφατα το οικονομικό μπλοκ της κυβέρνησης της Τουρκίας έχει επικεντρωθεί στη λήψη δανείων, στην πραγματοποίηση επενδύσεων, στη λήψη επιχορηγήσεων από δυτικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αυτό ίσως δεν είναι κάτι κακό, αλλά εάν αυτό συνδέεται με τον περιορισμό των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων με τη Ρωσία, τότε η τουρκική οικονομία θα χάσει περισσότερα από όσα θα κερδίσει. Κατά τη γνώμη μου υπάρχει μια τέτοια απειλή», δήλωσε ο πρόεδρος της Ρωσίας.
Διπλές εκλογές στην Κύπρο
Στην Κύπρο διεξάχθηκαν μαζί με τις Ευρωεκλογές και Αυτοδιοικητικές. Η εκλογή του «ανεξάρτητου» υποψήφιου, 24χρονου γιουτιούμπερ, Φειδία Παναγιώτου, στο Ευρωκοινοβούλιο με ποσοστό που αγγίζει το 20% και το υψηλό ποσοστό των λευκών ψηφοδελτίων στους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης, που έφτασε στο πρωτοφανές ρεκόρ των 65.396 ή ποσοστό 16,28% αποτυπώνουν την απαξίωση του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος.
Ο ΔΗΣΥ κατάφερε να διατηρήσει την πρωτιά με κουτσουρεμένα ποσοστά κατά 4% και να χρυσώσει την ήττα στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στους χαμένους των ευρωεκλογών είναι το ΑΚΕΛ. Σε μια περίοδο όπου ο ΔΗΣΥ ταλανίζεται από κλυδωνισμούς που προκάλεσε η περσινή απώλεια της προεδρίας, το ΑΚΕΛ όχι μόνο δεν εξασφάλισε την πρώτη θέση, όπως επιδίωξε, αλλά έχασε μια έδρα μειώνοντας τα ποσοστά του. Στους ηττημένους κατατάσσονται και τα κόμματα του λεγόμενου ενδιάμεσου χώρου, (ΔΗΚΟ, η ΕΔΕΚ και η ΔΗΠΑ) που είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται. Το ίδιο και οι Οικολόγοι που δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν τα ποσοστά τους.
Το φασιστικό ΕΛΑΜ κατάφερε να εκλέξει ευρωβουλευτή και καταγράφηκε σαν τρίτο σε δύναμη κόμμα, παρά το γεγονός ότι τα άλλα κόμματα επικέντρωσαν την προεκλογική τους εκστρατεία ενάντια στην ακροδεξιά.
Να σημειωθεί ότι στις ευρωεκλογές εκτός από τους Ελληνοκύπριους έχουν δικαίωμα ψήφου και οι Τουρκοκύπριοι. Στις προηγούμενες εκλογές, είχε εκλεγεί και Τουρκοκύπριος Ευρωβουλευτής. Ωστόσο οι Τουρκοκύπριοι επιλέγουν στην πλειοψηφία τους να μην μετέχουν στις εκλογές για την ανάδειξη μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
