Μετά από πολυήμερες άκαρπες συνεννοήσεις μεταξύ των νομικών συμβούλων του Υπουργείου Τουρισμού και των εκπροσώπων της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξεναγών (ΠΟΞΕΝ), οι ξεναγοί της χώρας προχώρησαν σε πανελλαδική απεργία την Πέμπτη 11 Ιουλίου, δηλώνοντας την αντίθεσή τους στο νέο νομοσχέδιο, που υποβαθμίζει ποικιλοτρόπως την εκπαίδευση και την άσκηση του επαγγέλματός τους.
Σύμφωνα με την ΠΟΞΕΝ, ο προτεινόμενος νόμος «περιορίζει το έργο τους σε κλειστούς και περίκλειστους χώρους, παρά το γεγονός ότι η ιστορία, τα αξιοθέατα και ο πολιτισμός της Ελλάδας δεν είναι περιχαρακωμένα», «ταυτόχρονα, οι προσπάθειες και προτάσεις των ξεναγών για ενίσχυση του ελέγχου των παρανόμων ξεναγήσεων δεν εισακούονται, ενώ ακόμη και το έργο της Σχολής Ξεναγών υποβαθμίζεται». Παρά την έλλειψη χρόνου για την προετοιμασία της απεργίας (η απεργία ανακοινώθηκε στα μέλη την Τρίτη το βράδυ!), αλλά και την έλλειψη οργάνωσης από πλευράς σωματείων, καθώς μέχρι τελευταία στιγμή επέλεξαν να ακολουθήσουν πιστά την οδό της διαπραγμάτευσης με τους νομικούς συμβούλους του Υπουργείου Τουρισμού, η ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου βρήκε εκατοντάδες ξεναγούς στους δρόμους, σε μια μαζική απεργία εν μέσω τουριστικής σεζόν και υψηλής ζήτησης. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην απεργιακή κινητοποίηση πήραν μέρος και πραγματοποίησαν συγκεντρώσεις ξεναγοί σε μια σειρά περιοχές της Ελλάδας. Σύμφωνα με τα λεγόμενα των τουριστικών πρακτόρων, περίπου 500 εκδρομές και τουριστικά πακέτα ακυρώθηκαν, με τεράστιο κόστος για τα κέρδη τους.
Όπως ήταν αναμενόμενο, το νομοσχέδιο ψηφίστηκε την ίδια μέρα αργά το βράδυ από την κυβερνητική πλειοψηφία και κάποιους βουλευτές της ευρείας αντιπολίτευσης. Δημοσιεύθηκε πλέον ο νόμος 5121/2024, ο οποίος αναδιατυπώνει μεν τον ορισμό του ξεναγού (Ξεναγός κατά την έννοια του παρόντος είναι όποιος κατ’ επάγγελμα δυνάμει του άρθρου 34, συνοδεύει πεζή ή με μέσο μεταφοράς, αλλοδαπούς ή ημεδαπούς περιηγητές ή́ επισκέπτες της χώρας σε μουσεία, περίκλειστα μνημεία, οργανωμένους αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, ιστορικούς χώρους και πολιτιστικούς τόπους και παρέχει πληροφορίες, ερμηνεύοντας τη σημασία και την ιστορία για όλα τα ανωτέρω, καθώς και για την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας σε γλώσσα της επιλογής τους, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η νοηματική), χωρίς όμως να απαλείφει τις προσπάθειες του Υπουργείου να απορρυθμίσει το επάγγελμα: δικαίωμα άσκησης του επαγγέλματος συνεχίζουν να έχουν υπήκοοι της ΕΕ που εργάζονται ως ξεναγοί στη χώρας τους, χωρίς άλλες προϋποθέσεις (γνώση ελληνικής γλώσσας και ιστορίας) . Με τον νεο νόμο το Υπουργείο θα δύναται να οργανώνει από δύο έως πέντε δίμηνα σεμινάρια κατάρτισης στο επάγγελμα του ξεναγού με το αζημίωτο ακόμα και μέσω Κέντρων Δια Βίου Μάθησης, διοχετεύοντας στην αγορά έως και 250 νέους ξεναγούς ανά έτος, ενώ από τις πέντε κρατικές Σχολές Ξεναγών υποχρεούται να λειτουργήσει μόνο δύο ανά έτος, η λειτουργία των οποίων θα άπτεται Υπουργικών Αποφάσεων. Τέλος, ενώ υπάρχει θεωρητικά πρόβλεψη για ελέγχους, τα πρόστιμα προς τις παράνομες ξεναγήσεις παραμένουν διοικητικά και ιδιαιτέρως χαμηλά σε σχέση με τα υπερκέρδη όσων δρουν παράνομα.
Χάρη στη μαζική συμμετοχή των ξεναγών στην απεργιακή κινητοποίησή τους, που εμποδίστηκε από τη συνδικαλιστική ηγεσία του κλάδου να πάρει τις διαστάσεις που θα μπορούσε, υπήρξε μια περιορισμένη κυβερνητική υποχώρηση στη διάταξη του ορισμού του ξεναγού, όμως οι άλλες αντιξεναγικές διατάξεις πέρασαν.
Στον απόηχο όλων αυτών των γεγονότων, η ΠΟΞΕΝ αντί να επισημάνει τα σημεία του νόμου που θα συνεχίζουν να ταλανίζουν τους πιστοποιημένους ξεναγούς και τώρα και στο μέλλον, αντί με ανακοίνωσή της να χαιρετίσει τους συνάδελφους ξεναγούς που συμμετείχαν στον απεργιακό αγώνα, έσπευσε να δημοσιεύσει ένα κατάπτυστο δελτίο τύπου, με το οποίο… ευχαριστεί «τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, την Υπουργό Τουρισμού και όλους τους Υπουργούς και Βουλευτές της Ελλάδας, οι οποίοι κατάλαβαν το πολυδιάστατο έργο που επιτελούν οι ξεναγοί της Ελλάδας και προστάτευσαν το επάγγελμα με τη σωστή αναδιατύπωση του ορισμού του κατά την ψήφιση του νέου τουριστικού νομοσχεδίου»! Παρά τη δουλοπρεπή στάση των συνδικαλιστικών τους οργάνων, οι ξεναγοί παραμένουν στις επάλξεις για την ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτισή τους, την πάταξη του φαινομένου των παράνομων ξεναγήσεων, συνεχίζοντας τον αγώνα κατά της αποδόμησης του επαγγέλματός τους!