Η νεοφιλελεύθερη λαίλαπα που κεραυνοβόλησε τη χώρα την εποχή των μνημονίων, η οποία συντηρήθηκε από την κυβέρνηση της «Πρώτη φορά Αριστερά» και που συνεχίζεται ακάθεκτα από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, αναμορφώνει κάθε τομέα της οικονομίας μαζί και αυτόν της αγροτικής οικονομίας, που εμπλέκει το σύνολο του αγροτικού κόσμου της ελληνικής υπαίθρου.
Σειρά έχει πάρει ο κορυφαίος κλάδος της ελαιοπαραγωγής, όπου από 1η Οκτώβρη 2025 θα αντιμετωπίσουν καινούργια προβλήματα όσοι ελαιοπαραγωγοί θελήσουν να εμπορευτούν μόνοι τους τη νέα σοδειά λαδιού που θα παράγουν. Μάλιστα τα νέα μέτρα ανακοινώνονται σε μια χρονική στιγμή που η τιμή παραγωγού είναι σε οριακό επίπεδο και είναι ορατός ο κίνδυνος απαξίωσης της καλλιέργειας.
Η διάθεση χύμα ελαιόλαδου λοιπόν, σε τενεκέδες 17 λίτρων, θα επισύρει πρόστιμα μέχρι 5.000 €. Με βάση κοινοτικούς κανονισμούς, που θερμά ενστερνίζεται η κυβέρνηση, μπαίνουν νέοι όροι διακίνησης ελαιολάδου. Καθίσταται απαγορευτική για μεμονωμένους παραγωγούς η απευθείας εμπορία της σοδειάς τους, με μια τιμή για τον παραγωγό σαφώς ανώτερη από αυτή που δίνουν οι έμποροι μεταποιητές και σαφώς κατώτερη από αυτή που αγοράζει ο τελικός καταναλωτής στο σούπερ μάρκετ. Είναι ενδεικτικό ότι ενώ η πώληση τυποποιημένου λαδιού από τα σούπερ μάρκετ προ της κρίσης ανέρχονταν στους περί 30.000 τόνους, μετά την κρίση έπεσε στους 12.000 τόνους, δείχνοντας την απέχθεια του κόσμου στην κερδοσκοπία.
Οι νέες διατάξεις έρχονται να άρουν τις δυσκολίες συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης που αντιμετωπίζουν οι λίγες μεγάλες εταιρείες οι οποίες ελέγχουν την αγορά του τυποποιημένου ελαιολάδου και των σχετικών προϊόντων, λόγω της πολύ μεγάλης παραγωγής και διάθεσης χύμα ελαιολάδου. Έτσι λοιπόν είναι εμφανής η πρεμούρα του κράτους και των «φίλων» του στην Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου και Ελιάς – εκπρόσωποι ουσιαστικά του μεγάλου αγροτοδιατροφικού συμπλέγματος – να τακτοποιηθούν αυτές οι «εκκρεμότητες» και να αρχίσει ένας νέος κύκλος κερδοφορίας σε βάρος των ελαιοπαραγωγών αλλά και των καταναλωτών. Είδαμε στη σοδειά του 2023-2024 το ράλι ανόδου της τιμής του τυποποιημένου ελαιολάδου, με εικόνες ντροπής από τα σούπερ μάρκετ, όπου το ελαιόλαδο (το βασικό υλικό της μεσογειακής διατροφής όλων μας) φυλάσσονταν με λουκέτα και αλυσίδες, πράγμα που αποτύπωνε τις τεράστιες δυσκολίες αγοράς του από τις λαϊκές οικογένειες.
Και ενώ στη χώρα ασχολούμαστε με τον τενεκέ ελαιολάδου και συκοφαντείται ο ελαιοπαραγωγικός κόσμος για λαθρεμπορία, σε άλλες χώρες γίνεται προσπάθεια να ενισχυθεί η ελαιοκαλλιέργεια. Πρόσφατα στην Ιταλία ψηφίστηκε νόμος κατά της εγκατάλειψης ελαιώνων, που όπως και στη χώρα μας παίρνει τη μορφή είτε ολικής εγκατάλειψης είτε μερικής εγκατάλειψης, με ελάχιστες και στοιχειώδεις πρακτικές συντήρησης, οπότε προκύπτει χαμηλή παραγωγή με έντονη μεταβλητότητα και χαμηλή αντοχή στα δυσμενή κλιματικά φαινόμενα.
Η κυβέρνηση, υπηρέτης του ντόπιου και ξένου μονοπωλιακού κεφαλαίου, δεν διανοείται να σκεφτεί λύσεις όπως η φορολογική ελάφρυνση, μέτρα αποτροπής της υποβάθμισης και της εγκατάλειψης γεωργικής γης, ενίσχυση των διαλυμένων υποδομών όπως τα ΤΟΕΒ και τα ερευνητικά κέντρα, η στήριξη ίδρυσης κοινωνικών συνεταιρισμών, κινήσεις μείωσης του κόστους για τον παραγωγό που θα φέρει και μείωση της τιμής στον καταναλωτή.
Αντίθετα στόχος είναι το ξεζούμισμα της μικρής και μεσαίας αγροτικής παραγωγής, της ραχοκοκαλιάς της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, μέχρι του σημείου του αφανισμού της και η συγκέντρωση της γεωργικής γης σε λίγα χέρια για διάφορες χρήσεις. Την ίδια στιγμή οι παραγωγοί καταγγέλλονται για λαθρεμπόριο, έλλειψη επιχειρηματικότητας, ως εισπράκτορες ευρωπαϊκών επιδοτήσεων και για μύριες άλλες στρεβλώσεις. Στρεβλώσεις στημένες και συντηρημένες από το ίδιο πολιτικό σύστημα που καθόλου δεν το απασχολεί η αποσάθρωση του αγροτικού τομέα και η εξάρτηση όλο και περισσότερο της χώρας από εισαγωγές. Παραδοσιακά στη χώρα τα συμφέροντα των εισαγωγέων ήταν ισχυρότερα από αυτά των ντόπιων παραγωγών.
Απέναντι σε αυτή την καταστροφική πολιτική δεν φαίνεται ο αγροτικός κόσμος που αποδεκατίζεται να σηκώνει ανάστημα.
