Σε ενδιαφέρουσα χρονική σύμπτωση, το απόγευμα της 8ης Νοεμβρίου, δηλαδή λίγες ώρες πριν τη γενική απεργία της 9ης Νοεμβρίου, δημοσιεύθηκε η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), με αριθμό 2175/2022, η οποία έκρινε ομόφωνα ότι η Υπουργική Απόφαση, που περιέχει τις ρυθμίσεις για το Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕΜΗΣΟΕ) του Νόμου Χατζηδάκη, είναι αντισυνταγματική σε διάφορες διατάξεις της, παραπέμπει δε το ζήτημα και για λόγους σπουδαιότητας στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου. Θυμίζουμε ότι στο ΣτΕ είχε προσφύγει το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αθήνας (ΕΚΑ) μαζί με το Σωματείο Εργαζομένων στην ACS.
Τέσσερις ώρες μετά τη δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ, το ΕΚΑ προωθούσε στα μέλη του δελτίο τύπου για τις εξελίξεις, σημειώνοντας μεταξύ άλλων:
«Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης που δημοσιεύθηκε σε περίληψη, οι νομοθετικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης σχετικά με το ΓΕΜΗΣΟΕ, καταλήγουν να προσβάλλουν τον πυρήνα της συνδικαλιστικής ελευθερίας κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας, ενώ ταυτόχρονα προσβάλλουν το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Έτσι η αναστολή σειράς συνδικαλιστικών δικαιωμάτων (διαπραγμάτευσης και υπογραφής ΣΣΕ, προστασίας από απόλυση και μετάθεση, συνδικαλιστική δράση στους χώρους δουλειάς κλπ.), από μόνο το γεγονός ότι δεν καταχωρήθηκε έστω και ένα στοιχείο στο ΓΕΜΗΣΟΕ, θεωρήθηκε από το Δικαστήριο ιδιαιτέρως σοβαρή επέμβαση στο δικαίωμα της συνδικαλιστικής ελευθερίας, κατά παράβαση του άρθρου 23 παρ. 1 του Συντάγματος.
Επίσης διαπιστώνεται αντίθεση με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων, με την παράνομη επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων (όπως της συμμετοχής σε συνδικαλιστική οργάνωση, ή της καταχώρησης των πρακτικών διαλογής των ψηφοδελτίων και καταμέτρησης των ηλεκτρονικών ψήφων)».
Το ΕΚΑ χαρακτήρισε ήδη από τον τίτλο τού σχετικού δελτίου τύπου που εξέδωσε «νίκη για το συνδικαλιστικό κίνημα» την απόφαση του ΣτΕ για το ΓΕΜΗΣΟΕ, και κάλεσε τους εργαζόμενους στη γενική απεργία, τονίζοντας πως «το Εργατικό Κέντρο Αθήνας θα είναι πάντοτε στην πρώτη γραμμή των αγώνων αυτών».
Όμως η αλήθεια είναι ότι το ΕΚΑ, μαζί με όλα τα άλλα εργατικά κέντρα της χώρας και μαζί με όλες τις άλλες δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις, ήταν εκκωφαντικά, προκλητικά απόντα όταν σχεδιαζόταν ο τότε νόμος Βρούτση, όταν, κάποιους μήνες μετά, ψηφιζόταν ως νόμος Χατζηδάκη, και όταν πολύ λίγες δυνάμεις, μεταξύ των οποίων η ΕΡΓ.Α.Σ., και ελάχιστα πρωτοβάθμια σωματεία καλούσαν σε κινητοποιήσεις ενάντια στον εργασιακό μεσαίωνα του νέου νόμου, σπάζοντας τις απαγορεύσεις Μητσοτάκη και Χρυσοχοΐδη. Τότε, στις καλές περιπτώσεις, το ΕΚΑ κήρυσσε απεργία χωρίς απεργιακό ραντεβού, και οι εκπρόσωποι της ΕΡΓ.Α.Σ. καλούσαν τη διοίκηση του μεγαλύτερου εργατικού κέντρου της χώρας να μη μετατρέψουν τον αγώνα ενάντια στον νόμο Χατζηδάκη σε παραστάσεις διαμαρτυρίας των διοικητικών συμβουλίων, αλλά να καλέσουν τον κόσμο, δημόσια, ανοιχτά και συγκεκριμένα, να βγει στον δρόμο.
Λίγες στιγμές μετά τη δημοσίευση της περίληψης της απόφασης του ΣτΕ, είναι αλήθεια, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλών σωματείων και συλλογικοτήτων, είχαν πάρει φωτιά. Κάτι σημαίνει, προφανώς, όταν οι δικαστές βγαίνουν από τα …αριστερά στον Χατζηδάκη, κρίνοντας ομόφωνα αντισυνταγματικό το ΓΕΜΗΣΟΕ, σημαντική πτυχή του ψηφισμένου νόμου. Ο Μητσοτάκης δεν μπόρεσε να πάρει το ΣτΕ με το μέρος του, αλλά και το ΣτΕ δεν μπόρεσε να καταπιεί ένα τόσο χοντροκομμένο και εξόφθαλμα αντισυνταγματικό νομικό έκτρωμα.
Κάνοντας την ανάγκη του φιλοτιμία, το γραφείο τύπου του υπουργείου Εργασίας υποχρεώθηκε σε άμεση ανακοίνωση απάντηση, στην οποία επιχειρεί να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα. Καταπληκτικός είναι ο τίτλος της ανακοίνωσης:
«Το ΓΕΜΗΣΟΕ προάγει την διαφάνεια στο συνδικαλισμό
(…)
Το Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕΜΗΣΟΕ) είναι μια μεταρρύθμιση που προάγει την διαφάνεια, την δημοκρατική λειτουργία και την αντιπροσωπευτικότητα στο συνδικαλισμό.(…)
Η απόφαση του Δ΄ Τμήματος του ΣτΕ, όπως αυτή δημοσιεύτηκε σε περίληψη, δεν θίγει τον νέο θεσμό του ΓΕΜΗΣΟΕ στον πυρήνα του. Μόνο επιμέρους ζητήματα λειτουργίας θίγονται στην εν λόγω απόφαση του Δ΄ Τμήματος και παραπέμπονται προς οριστική κρίση στην Ολομέλεια.
Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα καταθέσει τις απόψεις του στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου. Σε κάθε περίπτωση, με δεδομένο ότι το ΓΕΜΗΣΟΕ δεν αμφισβητείται, θα ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποτελεσματική λειτουργία του».
Κυβέρνηση και υπουργείο επιχείρησαν να καταργήσουν τα σωματεία (για το ΓΕΜΗΣΟΕ προβλεπόταν ότι όποιο σωματείο δεν δώσει τα οικονομικά στοιχεία και λοιπές πληροφορίες που αφορούν τα μέλη του, δεν αναγνωρίζεται από το υπουργείο Εργασίας. Το σωματείο τιμωρείται να μη μπορεί να έχει αναγνωρισμένη διοίκηση, να μη μπορεί να εκπροσωπεί τα μέλη του, να μη μπορεί να παίρνει απόφαση για απεργία, να μη μπορεί να συμμετέχει σε συλλογικές διαπραγματεύσεις, να μη μπορεί να υπογράφει συλλογική σύμβαση εργασίας, να μη μπορεί να διεκδικεί επέκταση της σύμβασής του.
Πρακτικώς, στα μάτια του υπουργείου, όποιο σωματείο δεν θα δεχόταν να …αυτοφακελωθεί, θα έπαυε να υφίσταται και να αναγνωρίζεται ως τέτοιο), και επειδή το επίδικο είναι μεγάλο, θα επιμείνουν στο σχέδιό τους, και σίγουρα θα επανέλθουν.
Πάντως όσο και να χτυπιέται η κυβέρνηση και το υπουργείο, στις συνειδήσεις του κόσμου της εργασίας το ΓΕΜΗΣΟΕ είναι χρεοκοπημένο. Εξάλλου, βασικό χτύπημα στο φακελωματικό μητρώο δόθηκε από τα ίδια τα σωματεία, τα οποία στη συντριπτική πλειονότητά τους άντεξαν στην κυβερνητική πίεση και τρομοκρατία, ΔΕΝ έδωσαν τα στοιχεία τους και τα στοιχεία των μελών τους, και δεν γράφτηκαν στο ΓΕΜΗΣΟΕ.
Ακόμα κι αν η Ολομέλεια του ΣτΕ κάνει στροφή 180ο, ή ακόμη κι αν η κυβέρνηση επανέλθει με πολιτικές ερμηνείες των δικαστικών αποφάσεων, ή με νέα αντεργατικά νομοθετήματα, το βέβαιο είναι ότι, αυτή τη στιγμή, το ΓΕΜΗΣΟΕ έχει δεχτεί ένα πλήγμα. Οι συνδικαλιστικοί και ευρύτεροι κοινωνικοί αγώνες, είναι προϋπόθεση για να δοθεί το καθοριστικό πλήγμα στο ΓΕΜΗΣΟΕ, και σε κάθε άλλο αντεργατικό έκτρωμα. Η μαζική απεργία της 9ης Νοεμβρίου, μια ημέρα μετά τη δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ, ήταν μια πολύ καλή αρχή.
