Ορισμένες παρατηρήσεις για τις φοιτητικές εκλογές

Διεξήχθησαν φέτος στις 10 Απρίλη οι εκλογές των φοιτητικών και σπουδαστικών συλλόγων σε ΑΕΙ-ΤΕΙ. Μία από τις πολλές αρνητικές συνέπειες στο φοιτητικό κίνημα λόγω της έλλειψης και αδυναμίας συγκρότησης από το 1997 των τριτοβάθμιων οργάνων του φοιτητικού κινήματος, ΕΦΕΕ και ΕΣΕΕ, είναι και το γεγονός ότι δεν ανακοινώνονται ενιαία αποτελέσματα για όλους τους συλλόγους πανελλαδικά, αλλά η κάθε πολιτική δύναμη ανακοινώνει δικά της αποτελέσματα. Αυτά αφορούν τους συλλόγους στους οποίους κατεβαίνει η κάθε παράταξη που δίνει «πανελλαδικά» αποτελέσματα και όχι το σύνολο των φοιτητικών και σπουδαστικών συλλόγων. Φυσικά ακόμη και αυτά τα αποτελέσματα παρουσιάζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε η όποια υποχώρηση σε ψήφους να φαίνεται ελάχιστη, ενώ η όποια ενίσχυση να γιγαντώνεται.

Από την άλλη πλευρά, πριν περάσουμε στα αποτελέσματα των φοιτητικών εκλογών αυτά καθ’ αυτά, οφείλουμε να αναφερθούμε σε εκφυλιστικά φαινόμενα που δεν έλειψαν και φέτος, όπως εκείνα που έλαβαν χώρα σε μια σειρά σχολές, όπως το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας (πρώην ΑΣΟΕΕ) που για μια ακόμη χρονιά δεν πραγματοποιήθηκαν εκλογές (για την ακρίβεια η ΠΑΣΠ έκανε εκλογές μόνη της στο Σπόρτινγκ!), το Οικονομικό στο ΕΚΠΑ, όπου η ΔΑΠ πραγματοποίησε άλλες εκλογές στο Ζάπειο ή το Πάντειο, όπου οι δυνάμεις της ΔΑΠ αποφάσισαν να μη συμμετάσχουν καθόλου στις εκλογές του συλλόγου, μετά από τη μετάθεση των τελευταίων μια βδομάδα μετά (16 Απρίλη), με αφορμή την παρουσία δυνάμεων του αναρχικού-αντιεξουσιαστικού χώρου στη σχολή στις 10 Απρίλη.

Τέτοια εκφυλιστικά φαινόμενα πατούν όχι μόνο πάνω στο έδαφος της υποχώρησης του φοιτητικού κινήματος και των συλλογικών διαδικασιών γενικά, αλλά ειδικότερα, στη βάση επιθέσεων που πραγματοποιούν ομάδες με αναφορά στον α­ναρ­χικό χώρο, ιδιαίτερα σε σχολές του κέντρου.

Ενέργειες σαν κι αυτές έλαβαν χώρα και φέτος, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το Πάντειο, όπου η «αντιεκλογική παρέμβαση» αναρχικών στη σχολή αξιοποιήθηκε από τις δυνάμεις της ΔΑΠ, που (μπροστά και στο ενδεχόμενο ενός κακού αποτελέσματος) αποχώρησαν από τον χώρο και αρνήθηκαν στη συνέχεια να ορίσουν νέα ημερομηνία εκλογών. Η Φοιτητική Πορεία καταδικάζει απερίφραστα τέτοιες ενέργειες και πρακτικές που δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα τη δεξιά και παρακρατική βία. Το κάψιμο καλπών, οι επιθέσεις σε συνδικαλιστές και φοιτητές και γενικότερα το κλίμα τρομοκρατίας, που οι δυνάμεις του α/α χώρου θέλουν να επιβάλλουν στις φοιτητικές εκλογές (όπου βέβαια διαθέτουν τις οργανωτικές δυνατότητες), αποτελούν εχθρικά και ξένα προς τους συλλόγους φαινόμενα. Βασικός εχθρός των δυνάμεων αυτών δεν είναι, όπως λένε «το κράτος και τα αφεντικά», αλλά εν τέλει ο ελεύθερος και ανεμπόδιστος φοιτητικός συνδικαλισμός, το οργανωμένο φοιτητικό κίνημα. Αυτές οι πρακτικές είναι που αξιοποιούνται και από τις κυρίαρχες δυνάμεις, τα ΜΜΕ, τους Πρυτάνεις και τις διοικήσεις των σχολών, τη ΝΔ, το υπουργείο Παιδείας, ώστε να χτυπήσουν και λοιδορήσουν το πανεπιστημιακό άσυλο, που κατακτήθηκε με πολύχρονους αγώνες που έδωσε το φοιτητικό και ευρύτερα το λαϊκό κίνημα για δημοκρατία και συνδικαλιστικές ελευθερίες.

★★★

Σημαντικό στοιχείο στις φετινές φοιτητικές εκλογές αποτελεί η αύξηση της συμμετοχής. Με μια συντηρητική εκτίμηση και λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά αποτελέσματα που δίνουν οι διάφορες παρατάξεις, ψήφισαν φέτος τουλάχιστον 5.000 φοιτητές παραπάνω απ’ ότι πέρυσι. Πιο συγκεκριμένα, περίπου 47.000 ψήφισαν στους συλλόγους των ΑΕΙ και 17.000 στους συλλόγους των ΤΕΙ. Αναμφίβολα, η αύξηση αυτή οφείλεται και στο ευρύτερο προεκλογικό κλίμα που υπάρχει σε ολόκληρη την κοινωνία μπροστά και στις επερχόμενες εκλογές, καθώς και στο γεγονός ότι οι δυνάμεις που διαθέτουν ισχυρούς μηχανισμούς στις σχολές κινητοποιήθηκαν με ιδιαίτερα αυξημένη ένταση, ακριβώς για να αξιοποιήσουν ένα θετικό αποτέλεσμα στην κατεύθυνση ενίσχυσης των κομμάτων τους και στις κεντρικές εκλογικές μάχες της επόμενης περιόδου. Παρόλα αυτά, για μία δύναμη με αναφορά στην αριστερά, η αύξηση της συμμετοχής στις φοιτητικές εκλογές δεν μπορεί παρά να αποτελεί θετικό γεγονός. Όχι μόνο γιατί τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς έδαφος η αποχή, αλλά ιδιαίτερα γιατί στέλνεται ένα καθαρό μήνυμα σε όλες εκείνες τις αντιδραστικές φωνές μέσα και έξω απ’ τα πανεπιστήμια που επιθυμούν τη διάλυση των συλλόγων και των φοιτητικών εκλογών, που παλεύουν για «να μην υπάρχουν κόμματα και ιδεολογίες στις σχολές» (παρά μόνο τα αστικά και αντιδραστικά ιδεολογήματα και απόψεις που υπερασπίζονται οι ίδιοι και οι όμοιοί τους). Το μήνυμα, λοιπόν, που στέλνεται είναι ότι -παρά τις επίμονες προσπάθειες της άρχουσας τάξης και της κυρίαρχης ιδεολογίας για το αντίθετο- οι φοιτητικοί σύλλογοι είναι ακόμη ζωντανοί και ο φοιτητικός συνδικαλισμός δεν ανήκει σε κάποια σελίδα στα βιβλία της ιστορίας, αλλά συνεχίζει -παρόλα τα προβλήματα που υπάρχουν- να αφορά χιλιάδες φοιτητές και σπουδαστές.

Σε ό,τι αφορά στα αποτελέσματα, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ παραμένει πρώτη δύναμη καταγράφοντας περίπου 40% στα ΑΕΙ και 45% στα ΤΕΙ. Η μικρή μείωση που σημειώνει η παράταξη της ΝΔ σε ποσοστά (1% στα ΑΕΙ και 4% στα ΤΕΙ) δε συνοδεύεται και από μείωση των ψήφων, όπου σημειώνει μικρή αύξηση λόγω της συνολικότερης αυξημένης συμμετοχής. Η «γαλάζια» παράταξη πρωταγωνιστεί τα τελευταία χρόνια στην προσπάθεια αποδιοργάνωσης και δυσφήμισης των φοιτητικών συλλόγων με ποικίλους τρόπους, αλλά κύρια προωθώντας τις αντιδραστικές απόψεις της ΝΔ, που φτάνουν μέχρι την εκλογή αντιπροσώπων στα συλλογικά όργανα των συλλόγων με ενιαίο ψηφοδέλτιο (!),καθώς και σαμποτάροντας συστηματικά και ιδιαίτερα σε σχολές που διαθέτουν αυτοδυναμία τις συλλογικές δημοκρατικές διαδικασίες, όπως τις Γενικές Συ­νελεύσεις και τα Διοικητικά Συμβούλια. Οι απόψεις και η πολιτική γραμμή που υπερασπίζεται η φοιτητική παράταξη της ΟΝΝΕΔ, βασική υπέρμαχος της αντιεκπαιδευτικής και αντιλαϊκής πολιτικής, θα κερδίζει έδαφος και θα παραμένει κυρίαρχη μονάχα στο βαθμό που το φοιτητικό κίνημα θα βρίσκεται σε υποχώρηση και οι δυνάμεις της πραγματικής αριστεράς μέσα στις σχολές δε θα έχουν συγκροτηθεί σε ένα ενιαίο συγκροτημένο πανελλαδικό πολιτικό ρεύμα.

★★★

Δεύτερη δύναμη παραμένει η ΠΚΣ (23% στα ΑΕΙ, 20% στα ΤΕΙ), η παράταξη της ΚΝΕ. Με αύξηση τόσο στις ψήφους, όσο και στα ποσοστά της, αποτελεί άξιο απορίας που ο Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ Ν. Αμπατιέλος βλέπει «να δυναμώνει ένα ριζοσπαστικό ρεύμα», όχι μόνο γιατί φέτος πραγματοποιήθηκαν ελάχιστες και αναιμικές φοιτητικές κινητοποιήσεις, αλλά κυρίως γιατί αυτό το «ριζοσπαστικό ρεύμα» εμφανίζεται μόνο στις εκλογές. Αν οι δυνάμεις της ΠΚΣ έκαναν το 1/10 της προσπάθειας που κάνουν για τις φοιτητικές εκλογές για να μπορέσουν οι σύλλογοι να μπουν σε μία πραγματικά αγωνιστική κατεύθυνση, αν οι «χιλιάδες υποψήφιοι και ψηφοφόροι» της ΠΚΣ βρίσκονταν και την επόμενη μέρα των εκλογών στις επάλξεις του αγώνα, θα μπορούσαμε όντως να μιλήσουμε για την ύπαρξη ενός «ριζοσπαστικού ρεύματος». Αντ’ αυτού, κάτω από τον εκλογικό κρετινισμό απ’ τον οποίο πάσχουν συνολικά οι δυνάμεις του ΚΚΕ, οι αγώνες αρχίζουν και τελειώνουν με την «εκλογική ενίσχυση του ΚΚΕ». Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι σύλλογοι στους οποίους διαθέτει την αυτοδυναμία η ΠΚΣ είναι σύλλογοι είτε, στην καλύτερη, κομματικά παραμάγαζα του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, είτε, στη χειρότερη, σφραγίδες και σύλλογοι-φαντάσματα που «ανασταίνονται» κάθε χρόνο στις φοιτητικές εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική περιχαράκωσης που ακολουθεί η φοιτητική παράταξη του ΚΚΕ, οι χωριστές κινητοποιήσεις που δεν μπορούν παρά να συσπει­ρώ­σουν μονάχα τα μέλη και τους φίλους της ΚΝΕ, που βαφτίζονται κατά τ’ άλλα «μαζικό φοιτητικό κίνημα», η ρεφορμιστική πολιτική του ΜΑΣ που πολλές φορές αδυνατεί να ξεχωρίσει το δεξί απ’ το αριστερό -με πιο πρόσφατη την αλλοπρόσαλλη στάση του ΜΑΣ μπροστά στα κύματα συγχωνεύσεων και καταργήσεων τμημάτων στα ΤΕΙ, που οι δυνάμεις τους χαιρέτησαν ουσιαστικά σε πρώτη φάση την «ανωτατοποίησή» τους -, αποτελούν μία από τις αιτίες της υποχώρησης του φοιτητικού κινήματος.

★★★

Σε κάποιον που βρίσκεται έξω από τις σχολές προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι η ΠΑΣΠ, η φοιτητική παράταξη του χρεοκοπημένου ΠΑΣΟΚ, που προσπαθεί τώρα να εμφανίσει το ΚΙΝΑΛ ως εναλλακτική πολιτική λύση στο πλαίσιο της κεντροαριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας με μάλλον φτωχά αποτελέσματα, εμφανίζει άνοδο σε ψήφους και ποσοστά. Πιο συγκεκριμένα, η ΠΑΣΠ καταγράφει ποσοστό περίπου 11% στα ΑΕΙ και 28% στα ΤΕΙ. Αυτό οφείλεται τόσο στο γεγονός ότι η ΠΑΣΠ διαθέτει ακόμη έναν σημαντικό μηχανισμό μέσα στις σχολές, ακόμη κι αν αυτός ο μηχανισμός δεν εκφράζει καμία πραγματική δυναμική ή πολιτικές διεργασίες μέσα στους συλλόγους, όσο και στο γεγονός ότι φοιτητές που αποδεσμεύονται από την επιρροή της ΔΑΠ, στη βάση πελατειακών σχέσεων, οδηγούνται στην ανώδυνη για την κυρίαρχη πολιτική ΠΑΣΠ.

Οι δυνάμεις των ΕΑΑΚ, που για μια ακόμη χρονιά κατεβαίνουν διασπασμένες ακόμη και στα πλαίσια της ίδιας σχολής, που σε σχολές που κυριαρχούν οι δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τα σχήματα της ΕΑΑΚ κατέβηκαν αυτοτελώς, ενώ σε διπλανές και παραδιπλανές σχολές που κυριαρχούν οι δυνάμεις της ΛΑΕ κατέβηκαν σε συνεργασία με την ΑΡΕΝ και το ΑΡΔΙΝ, καταγράφουν (και στις δύο περιπτώσεις) μία ελάχιστη άνοδο σε ψήφους και πτώση σε ποσοστό (περίπου 11% στα ΑΕΙ και 1.5% στα ΤΕΙ). Η εκλογική στασιμότητα της ΕΑΑΚ δεν αφορά μονάχα τα εκφυλιστικά και διαλυτικά φαινόμενα και τη συνολική πολιτική κρίση που υπάρχει στο εσωτερικό της τα τελευταία χρόνια, αλλά και το γεγονός ότι μέσα σε συνθήκες όξυνσης της αντιεκπαιδευτικής επίθεσης, οι δυνάμεις αυτές δεν μπόρεσαν ουσιαστικά να προτείνουν κάτι διαφορετικό από αυτό που πρότειναν οι δυνάμεις της ΠΚΣ και του ΜΑΣ, παίζοντας και αυτές απ’ την πλευρά τους τον ίδιο σεχταριστικό ρόλο, βαφτίζοντας «μαζικές κινητοποιήσεις», τις διαδηλώσεις που πραγματοποίησαν οι ίδιοι κάτω από τη σφραγίδα συλλόγων που ελέγχουν. Από την άλλη, η «υπερεπαναστατική» λογοκοπία, οι εντυποσιωθηρικές ενέργειες και πρακτικές που περισσότερο μοιάζουν με εκείνες της αναρχίας, είναι στοιχεία της πολιτικής της ΕΑΑΚ, που απομακρύνουν φοιτητές από την επιρροή τους, ιδιαίτερα εκείνους που προέρχονται από εργατικά-λαϊκά στρώματα.

Το Bloco, η φοιτητική παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ, σε πλήρη αναντιστοιχία με τον πολιτικό του φορέα, καταγράφει μικρή άνοδο, σημειώνοντας περίπου από 1.5% σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Με το σύνθημα της «Συνδιοίκησης» να αποτελεί βασική επωδό σε όλες τις προεκλογικές ανακοινώσεις της κυβερνητικής παράταξης και υπερασπιζόμενη όλες τις αντιδραστικές αλλαγές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στη βάση και της οργής και αγανάκτησης (και) του φοιτητικού κόσμου απέναντι στην κυβερνητική πολιτική, το Bloco δεν έχει καταφέρει να αποκτήσει ουσιαστική επιρροή στις σχολές. Παρόλα αυτά, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμηθεί η αντιπαράθεση με την πολιτική του, όχι μόνο γιατί αποτελεί την παράταξη του κόμματος που κυβερνά, αλλά και γιατί στη βάση της αποδέσμευσης φοιτητών από την επιρροή της ΔΑΠ και της χρεοκοπίας της ΠΑΣΠ, το Bloco μπορεί να αξιοποιηθεί κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες για να αποτελέσει βασικό υποστηρικτή μέσα στους συλλόγους της αντιλαϊκής και αντιεκπαιδευτικής πολιτικής.
★★★
Η Φοιτητική Πορεία έδωσε τη μάχη των φοιτητικών εκλογών σε 14 σχολές και 3 πόλεις, διαδίδοντας πλατιά το αγωνιστικό της μήνυμα. Με την έκδοση της εφημερίδας της, με το μοίρασμα των προεκλογικών της ανακοινώσεων, με την πλατιά διακίνηση του περιοδικού «Πορεία», με δεκάδες συζητήσεις στους πολιτιστικούς χώ­ρους της Πορείας και στις σχολές, με αφισοκολλήσεις και αναρτήσεις πανό, τα μέλη και οι φίλοι της Φοιτητικής Πορείας παρέμβηκαν δραστήρια στην πολιτική μάχη των φοιτητικών εκλογών. Τα ψηφοδέλτια της Φοιτητικής Πορείας, που πλαισιώθηκαν σε πολλές περιπτώσεις από φίλους και συναγωνιστές της, κατέγραψαν ένα συνολικά θετικό αποτέλεσμα, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τόσο τις ευρύτερες συνθήκες μέσα στις οποίες διεξήχθησαν οι φετινές φοιτητικές εκλογές, δηλαδή την υποχώρηση του φοιτητικού κινήματος, την αποδιοργάνωση των συλλόγων, την έλλειψη της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ, την κυριαρχία των αστικών και ρεφορμιστικών δυνάμεων, το γεγονός ότι (και) φέτος δε σημειώθηκαν παρά ελάχιστες φοιτητικές κινητοποιήσεις και πραγματοποιήθηκαν περιορισμένες σε έκταση και μαζικότητα γενικές συνελεύσεις, όσο και τις υποκειμενικές της δυνατότητες, που παρά τα ελπιδοφόρα θετικά βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί, παραμένουν περιορισμέ­νες. Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της Φοιτητικής Πορείας:

ΑΘΗΝΑ
Εμπορικό Ναυτικό: 22 ψήφοι και 1έδρα
Φιλοσοφική: 12 ψήφοι
Πάντειο: 11 ψήφοι
Μαθηματικό: 9 ψήφοι
Σχολή Μηχανικών Πανεπιστημίου Δυτικής
Αττικής (πρώην ΣΤΕΦ ΤΕΙ):4 ψήφοι
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ιατρική: 16 ψήφοι και 1 έδρα (στο 5ο έτος
η Φοιτητική Πορεία αναδείχθηκε πρώτη
δύναμη με 15 ψήφους)
Νομική: 11 ψήφοι
ΣΤΕΓ ΤΕΙ: 4 ψήφοι
Παιδαγωγικό: 2 ψήφοι
Φυσικό:1 ψήφος
ΓΙΑΝΝΕΝΑ
Ιστορικό: 10 ψήφοι και 1 έδρα
Οικονομικό: 3 ψήφοι
Παιδαγωγικό: 3 ψήφοι
Καλών Τεχνών: 1 ψήφος

Για τη Φοιτητική Πορεία οι φοιτητικές εκλογές αποτελούν μία σημαντική πολιτική μάχη και ως τέτοια την αντιμετωπίζει, αλλά ταυτόχρονα δεν αποτελούν παρά μονάχα ένα στιγμιότυπο στη μακρόχρονη πορεία για την αγωνιστική ανασυγκρότηση του φοιτητικού κινήματος.

Η θετική προσπάθεια της Φ.Π. δεν κρίνεται μόνο από ένα εκλογικό αποτέλεσμα (ιδιαίτερα σε σχολές που έγιναν στοχευμένες και ουσιαστικές παρεμβάσεις), αλλά κύρια από το γεγονός ότι έχει κατακτήσει μία σταθερή παρουσία σε σχολές της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων και έναν καθόλου ευκαταφρόνητο κύκλο φίλων και συναγωνιστών.

Με το βλέμμα στραμμένο στους αγώνες που αναπόφευκτα θα ξεσπάσουν, οι δυνάμεις της Φοιτητικής Πορείας, πρεσβεύοντας τις μαχητικές της θέσεις για την ανασυγκρότηση του φοιτητικού κινήματος σε αγωνιστική-αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση, το επό­μενο διάστημα μπορούν και πρέ­πει να συνδεθούν με περισσότερους φίλους και συναγωνιστές, να διευρύνουν την επιρροή τους, να εντείνουν την προσπάθεια συστηματικότερης παρέμβασης στις σχολές που βρίσκονται, αλλά και να δουν τις δυνατότητες παρέμβασης και σε άλλους συλλόγους.

Με αισιοδοξία και πίστη στο δίκιο της υπόθεσής μας, προχωράμε!