Έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από τότε που έχασα τον μέντορά μου και αγαπημένο φίλο. Ήμουν μαζί του στις 6 Δεκεμβρίου, περπατώντας κατά μήκος ενός ανοιχτού δρόμου, όταν μου είπε ότι είχε κουραστεί απ’ αυτόν τον πόλεμο. Λίγες ώρες αργότερα, σκοτώθηκε σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή μαζί με τον αδερφό του, την αδερφή του και τέσσερα απ’ τα ανίψια του.
Ακράδαντα πιστός στο ρητό, πως η πένα είναι δυνατότερη από το σπαθί, δεν ήξερε ότι το Ισραήλ θα χρησιμοποιούσε έναν πύραυλο προκειμένου ν’ αντιμετωπίσει τα ευρύτατης εμβέλειας tweets του στη διάρκεια του πολέμου. […] Αν ζούσε σήμερα, δεν θα τα ‘γραφα αυτά. Αντί γι’ αυτό, θα μου ζητούσε να τον συναντήσω στο al-Qalaq, ένα απλό αλλά δημοφιλές εστιατόριο κατά μήκος της ακτής, κοντά στο εμβληματικό τζαμί al-Khalidi, που βομβαρδίστηκε στις 8 Νοεμβρίου. […]
Ή αν βίωνε άλλη μια κουραστική μέρα στη δουλειά διδάσκοντας αγγλική λογοτεχνία στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας, θα συναντιόμασταν στο Ristretto Café εκεί κοντά. […]
Αν δεν είχε συμβεί ο πόλεμος, τα παιδιά και οι φοιτητές του πανεπιστημίου θα επέστρεφαν αυτή την ώρα στα μαθήματά τους, κι ο Ρεφάατ θα ετοίμαζε γι’ αυτούς υλικό μαθημάτων. Θα ενέπνεε τους μαθητές του να γράψουν αφηγήσεις για την ιστορία και την πατρίδα τους, ενισχύοντας έτσι τις φωνές των παππούδων τους που δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να μάθουν ανάγνωση ή γραφή μετά τη βίαια εκδίωξή τους από τα σπίτια τους το 1948. […]
Ήταν πάντα ο οδηγός και ο μέντοράς μας, και ίσως αυτό ήταν που τους τρόμαζε – ότι η νέα γενιά θα είχε κάποιον κοντά της που θα τους μάθαινε πώς να χειρίζονται την πένα τους ενάντια στην κατοχή, αποκαλύπτοντας τα εγκλήματά της, αντιστεκόμενοι στο ρατσισμό του απαρτχάιντ με κάθε δυνατό μέσο.
Τα γραπτά του Refaat ήταν πλημμυρισμένα από χιούμορ, πνεύμα, και περιστασιακά κομψά σχόλια που ήταν δύσκολο να αγνοηθούν. Οι λογαριασμοί του εμποδίστηκαν ουκ ολίγες φορές σε πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες προσπάθησαν να καταστείλουν την εμβέλειά του, αλλά πάλεψε ενάντια στις απαγορεύσεις και κάθε φορά η αποφασιστικότητα του ν’ αποκαλύψει τά εγκλήματα της κατοχής, διπλασιαζόταν. Ποτέ δεν δίστασε να ενισχύσει τις φωνές αυτών που έλεγαν την αλήθεια, και να ξεσκεπάσει όσους εμφανίζονταν φιλικοί αλλά ήταν στην πραγματικότητα δόλιοι.
Αν ο Ρεφάατ ζούσε αυτή τη στιγμή, θα μας φρόντιζε. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη χειρονομία του μόλις τρεις μέρες πριν τον χάσω. Ο Ρεφάατ ήρθε στο σπίτι μου μόλις άκουσε ότι η γιαγιά μου είχε πεθάνει. […] Ήρθε με τα πόδια να μου πει: Είμαι πάντα εδώ για σένα. Είμαι δίπλα σου.
Έτσι, αντί να σας πω πόσο μας λείπει εκείνος και το είδος του φίλου που ήταν, θα συνεχίσω να επισκέπτομαι άλλους και να προσπαθώ να τους φτιάξω τη διάθεση όταν είναι μόνοι. Θα τους ενθαρρύνω να κρατήσουν το κεφάλι ψηλά και να αντέξουν όπως άντεξε εκείνος στην πορεία της ζωής του.
Είμαι ακόμα ζωντανός, κι έχω την ανάγκη να προσπαθήσω να διηγηθώ την ιστορία του. Αν το σπίτι του δεν είχε ισοπεδωθεί, θα πουλούσα κάποια πράγματα, θ’ αγόραζα ένα κομμάτι ύφασμα και λίγο σπάγγο, και θα τα ‘δινα σε ένα ορφανεμένο παιδί που του λείπει ο πατέρας του. Θα του ζητούσα να τον πετάξει για να του δώσω μια στιγμή ελπίδας. Αντίθετα, ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, ήμουν ο ίδιος αυτό το παιδί, που κοιτούσε ψηλά στον ουρανό, προσπαθώντας να βρω ελπίδα ανάμεσα στον καπνό που ανέβαινε, τα drones παρακολούθησης και τα μαχητικά αεροπλάνα.
Αγαπημένε Refaat, μου λείπεις τόσο πολύ, αδερφέ μου.
ΑΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΩ (Ο ΧΑΡΤΑΕΤΟΣ)
ΤΟΥ ΡΕΦΑΑΤ ΑΛΑΡΙΡ
Αν πρέπει να πεθάνω,/πρέπει εσύ να ζήσεις/για ν’ αφηγηθείς την ιστορία μου/να πουλήσεις τα υπάρχοντά μου/για ν’ αγοράσεις ένα κομμάτι ύφασμα/και σκοινί,/(φτιάξτον άσπρο, με μακριά ουρά)/έτσι που ένα παιδί, κάπου στη Γάζα/έτσι όπως θ’ αντικρίζει τον Παράδεισο κατάματα/προσμένοντας τον πατέρα του/που ’φυγε σε μιαν έκρηξη -/και δεν αποχαιρέτησε κανέναν/ούτε την ίδια του τη σάρκα/ούτε τον ίδιο τον εαυτό του -/να δει το χαρταετό, το χαρταετό μου που ‘φτιαξες για να πετάει ψηλά/και να σκεφτεί για μια στιγμή πως ένας άγγελος ειν’ απάνω εκεί/κι αντιγυρίζει αγάπη./Αν πρέπει να πεθάνω/ας είναι για να φέρει ελπίδα/ας γενεί παραμύθι.
ΡΕΦΑΑΤ ΑΛΑΡΙΡ: ΠΟΙΗΤΗΣ, ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΓΑΖΑ. ΣΚΟΤΩΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΤΟΥ 2024 ΣΤΑ 44 ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ – ΑΠΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΕΠΙΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΙΣΡΑΗΛΙΝΩΝ ΣΤΗ ΓΑΖΑ, ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΔΕΡΦΗ ΤΟΥ, ΤΟΝ ΑΔΕΡΦΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΕΣΣΕΡΑ ΑΠ’ ΤΑ ΑΝΙΨΙΑ ΤΟΥ.
