Με αφορμή την κυκλοφορία της ριζοσπαστικής σειράς “ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΑ ΤΣΙΓΑΡΑ” που σκηνοθέτησε για την τηλεόραση ο Ραμί Γιουσέφ, ο ίδιος και η Χιάμ Αμπάς, δύο σημαντικές προσωπικότητες του Παλαιστινιακού κινηματογράφου με διεθνή σταδιοδρομία δεκαετιών, σε κοινή συνέντευξή τους στο VULTURE, το νεοϋορκέζικο περιοδικό Τέχνης, μιλούν για τη Γάζα και την Παλαιστίνη μετά την 7η Οκτώβρη.
Ο Ραμί Γιουσέφ, ο δημοφιλέστερος ίσως Παλαιστίνιος ηθοποιός (ο Μαξ Μακάντλς στο “Poor Things” του Γιώργου Λάνθιμου, μεταξύ άλλων), ο οποίος διαπρέπει τα τελευταία χρόνια ως τηλεοπτικός σκηνοθέτης ενώ ετοιμάζεται να σκηνοθετήσει και στον κινηματογράφο, και η Χιάμ Αμπάς του “Παράδεισος τώρα” (2005), του “The Visitor” (2007) και του “Blade runner 2049” (2017), που ασχολείται παράλληλα με τη σκηνοθεσία και την παραγωγή, ξετυλίγουν τις σκέψεις και τις αγωνίες τους για τη ματοβαμμένη πατρίδα τους.
Στο “Αιγυπτιακά τσιγάρα”, για πρώτη ίσως φορά σε σειρά της αμερικάνικης τηλεόρασης, ο ισραηλινός στρατός παρουσιάζεται με σαφήνεια σαν κατοχική δύναμη, σηματοδοτώντας μια ριζοσπαστική προσέγγιση στον τρόπο με τον οποίο απεικονίζεται τηλεοπτικά στις ΗΠΑ η αντιπαράθεση μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών. Οι Γιουσέφ και Αμπάς επανενώθηκαν αρκετές εβδομάδες μετά την 7η Οκτώβρη, για να συζητήσουν για το πόσο διαφορετική είναι η κατάσταση σήμερα στα παλαιστινιακά εδάφη απ’ αυτήν που περιγράφεται στη σειρά όπου συμπράττουν.
Ρ.Γ. […] Ήμασταν στην Παλαιστίνη όταν δολοφονήθηκε η Shireen Abu Akleh (η Παλαιστίνια δημοσιογράφος που δολοφονήθηκε το 2022 στην κατεχόμενη από τους Ισραηλινούς Τζενίν). Πήγαμε στην κηδεία της. Έτσι, όταν λέω ότι αυτό είναι μέρος ενός χρονοδιαγράμματος που μας τρομάζει – ολόκληρο το χρονοδιάγραμμα – είναι επειδή κάθε φορά που συμβαίνει κάτι και σκοτώνονται αθώοι άνθρωποι, επιδρά στην ψυχή, επιδρά στην καρδιά. […] Συναισθάνομαι όλους τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργαστήκαμε, που ζουν εκεί. Έχουμε συνεργάτες των οποίων οι οικογένειες βρίσκονται τώρα ακόμα στη Γάζα.
Χ. Α. Στέκω άφωνη, με την έννοια ότι δεν θα μπορούσα να εκφράσω τίποτε άλλο εκτός από λύπη, απογοήτευση, και την αίσθηση ότι όλα τα χρόνια της ζωής μου μένουν χωρίς αντίκρισμα. […] Βρίσκομαι σε πένθος. Το τραύμα της παιδικής μου ηλικίας επιστρέφει (η οικογένεια της Αμπάς εκδιώχθηκε από την Τιβεριάδα στη διάρκεια της ΝΑΚΜΠΑ, και στην ηλικία των 20 χρόνων αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στην Ευρώπη από το Παλαιστινιακό χωριό Ντέιρ Χάννα που είχε καταληφθεί από τους Ισραηλινούς. Όπως κατέθεσε στο Arab News τον Νοέμβριο του 2023, το μεγάλωμα στο Ισραήλ την απέκοψε από τους συγγενείς της, και της εμφύσησε την πεποίθηση ότι “έπρεπε να βρίσκεται αλλού, ή τουλάχιστον, ν’ αναπνέει διαφορετικό οξυγόνο”). Η εξορία όπως και το να ζεις εδώ, δεν βοηθάει. […] Συνεχίζω ν’ ακούω τον Ραμύ, ν’ ακούω τους φίλους μου, ν’ ακούω τους αγαπημένους μου, να καλώ φίλους που έχασαν τις οικογένειές τους, να διαβάζω εφημερίδες Ισραηλινών που θέλουν να τελειώσει αυτή η αιματοχυσία και προσπαθούν να δουν τι μπορούμε να κάνουμε μαζί, […] όλα αυτά μας βοηθούν να συνεχίσουμε λίγο παρακάτω. Είναι μια σκοτεινή στιγμή. Ένα τούνελ. Θέλω πολύ να δω φως.
Ρ.Γ. Οι ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις καταστρέφουν οτιδήποτε έκανε τα κατεχόμενα κάπως οικεία. […] Το φράγμα σήμερα είναι πολύ μεγάλο, και για να το σπάσουμε χρειάζονται πολλά δάκρυα, πολλή δύναμη, πολλή πεποίθηση κι εμπιστοσύνη. […] Ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει. Η αιματοχυσία πρέπει να σταματήσει. […] Με τόση τέχνη και τόσα δημιουργικά πράγματα που έχουμε εξερευνήσει σ’ αυτή τη χώρα, την Αμερική, γύρω από την ένοπλη βία, κι ακόμα δεν μπορούμε να κάνουμε το παραμικρό βαθούλωμα στο λόμπι των όπλων. […] Δεν μιλάμε καν για το ενδεχόμενο ν’ απαλλαγούμε από τα όπλα. […] Ήταν πραγματικά σκληρό, δύσκολο, ακόμη και σε καλλιτεχνικές κοινότητες που υποτίθεται ότι επικεντρώνονται στα ζητήματα της καρδιάς, να βλέπουμε ανθρώπους να υιοθετούν ολοκληρωτικές, πολεμοχαρείς απόψεις. […] Πώς είναι αμφιλεγόμενο το αίτημα για κατάπαυση του πυρός; […] Το εμπόδιο είναι η πραγματικότητα των συστημάτων που εδράζονται αποκλειστικά στο χρήμα. […] Ο Guardian έγραψε για ένα από αυτά τα τηλεφωνήματα μ’ αυτούς τους τύπους της οικονομίας να μιλούν για τα περιθώρια κέρδους σε σχέση μ’ αυτό που συμβαίνει στη Γάζα. […] Όλη η οικογένειά μου ουσιαστικά βρίσκεται εκεί. […] Πρόκειται για το παρελθόν μου, τις αναμνήσεις μου, όλα είναι εκεί. Είναι πολύ δύσκολο αυτό ν’ αποσυνδεθεί. […]Στην κοινότητα όπου μεγάλωσα στο Νιου Τζέρσεϊ, υπάρχουν πολλοί Παλαιστίνιοι. Γνωρίζω άνθρωπο που έχει χάσει ολόκληρες γενιές της οικογένειάς του, πάνω από 50 μέλη. […] Η θρησκεία είναι πολύ ιερό πράγμα. […] Το να παρακολουθείς τη χρησιμοποίηση της θρησκείας προκειμένου να διαπράττονται βιαιότητες, είναι ό,τι χειρότερο για την ανθρωπότητα. […]
ΧΑ: Στην οικογένειά μου, μου δίδαξαν έτσι τη θρησκεία: Είναι η δική μου σύνδεση με την πνευματικότητα που επιλέγω σ’ αυτόν τον κόσμο. Δεν θα μπορούσα ποτέ να πιστέψω ότι στο όνομα αυτής της πνευματικότητας, θα επέτρεπα στον εαυτό μου να σκοτώσει, θα επέτρεπα στον εαυτό μου να κάνει οποιοδήποτε κακό. […]