Αγαπητή Κατερίνα Ντούσκα,
Όταν ο Ρότζερ Γουότερς σού απηύθυνε παράκληση να στηρίξεις την Παλαιστινιακή Κοινότητα μποϊκοτάροντας τη φετινή Eurovision, δεν περίμενα ότι θα το έκανες. Ένα κρυφό κομμάτι μου ίσως το ήλπιζε μάταια, αλλά δεν εκπλάγηκα όταν διάβασα τις δηλώσεις σου στη Lifo όπου εξηγείς γιατί επέλεξες να πας.
Και πιστεύω ότι επέλεξες να πας για όλους τους λάθος λόγους.
Λες πως η μουσική πρέπει να ενώνει τον κόσμο και όχι να τον χωρίζει. Πολύ ωραία τα λες. Στη θεωρία. Γιατί αυτήν τη στιγμή επιλέγεις να ενωθείς με μια πολιτική που όχι μόνο χωρίζει τον κόσμο αλλά, για κάποιους και όχι λίγους, τον καταστρέφει. Θα μου πεις, τι τρέλες είναι αυτές; Εγώ τραγουδάω, δεν κάνω πολιτική,
Ε, λοιπόν, η Eurovision έχει πολιτική. Προάγει πολιτική. Παράγει πολιτική. Πέρα από το προφανέστατο, τις εθνικές ψηφοφορίες για το νικητή, που αντανακλούν πάντα πολιτικές συμμαχίες. Αλλά αυτό ας το πιάσουμε μετά.
«Είμαστε μία φοβερή γενιά ανθρώπων, με πολυπολιτισμικά ερεθίσματα, είτε γιατί οι περισσότεροι πλέον σπουδάζουν έξω είτε γιατί πολλοί που μένουν έξω, επιστρέφουν. Έχει πάρα πολλά να δώσει αυτή η γενιά. Είναι μια τρομερά ανοιχτόμυαλη γενιά και το θεωρώ πολύ βασικό για να προχωράμε στις τέχνες».
Έκανες λόγο για τη γενιά μας. Εσύ και η γράφουσα ανήκετε στην ίδια γενιά. Ισχυρίζεσαι ότι είμαστε μια γενιά ανοιχτόμυαλη… Πώς ακριβώς ορίζεις την ανοιχτομυαλιά; Οι ευαισθησίες που μας προσδίδεις δεν ξεφεύγουν από τα όρια της (άτυπα) καθιερωμένης λίστας επιτρεπτών ευαισθησιών που ορίζουν τα κυρίαρχα ΜΜΕ, δεν παρεκκλίνουν από την κυρίαρχη ατζέντα της «Δύσης». Αν για εσένα η ανοιχτομυαλιά της γενιάς μας αρχίζει και τελειώνει με την κοινωνική ατζέντα των Democrats και των αντίστοιχων ευρωπαϊκών δυνάμεων, μάλλον δεν έχουμε να κάνουμε με πολύ ανοιχτά μυαλά, δεν συμφωνείς;
«Nous sommes Paris, nous sommes Charlie, nous ne sommes jamais Palestine» (μτφ Είμαστε το Παρίσι, είμαστε Charlie, αλλά ποτέ δεν είμαστε Παλαιστίνη).
Η Παλαιστίνη, που όσο έκανες το promotion του καλούτσικου αλλά τυφλού, στα μεγάλα προβλήματα γύρω μας, τραγουδιού σου, βαλλόταν από τα πραγματικά πυρά του φασιστικού κράτους του Ισραήλ. Βαλλόταν από τα διπλωματικά πυρά των ΗΠΑ, που θα μεταφέρουν την πρεσβεία τους παράτυπα στην Ιερουσαλήμ, και των κολαούζων τους. Βάλλεται από την προπαγάνδα προώθησης των συμφερόντων του Ισραήλ, κομμάτι της οποίας είναι η φετινή Eurovision, που τάχα προωθεί την ενότητα. Ναι. Προωθεί την ενότητα της Ευρώπης στο πλευρό του Ισραήλ, απέναντι στην Παλαιστίνη.
Ε, μια τέτοια ανοιχτομυαλιά, ας μας λείπει!
Λες ότι δεν είδες ποτέ τον διαγωνισμό να ασκεί ρατσισμό και ότι αυτό το κάνουν τα κράτη. Ποιος διοργανώνει το διαγωνισμό, είπαμε; Οι κρατικές τηλεοράσεις. Γνωστοί ανεξάρτητοι οργανισμοί. Η Eurovision έχει αντέξει στο χρόνο όχι επειδή είναι η κορωνίδα του αντιρατσισμού, αλλά επειδή είναι μια παρέλαση εύπεπτων, ανόητων τραγουδιών και εκκεντρικών εμφανίσεων. Μη μπερδεύεσαι από την επίφαση ενότητας και αποδοχής της διαφορετικότητας.
Όταν η διαφορετικότητα ήταν ένα τραγούδι για την εισβολή στην Κύπρο, η συμμετοχή έφαγε πόρτα, καθώς ο διαγωνισμός δεν είχε χώρο για πολιτικό τραγούδι. Η Ουκρανία, όμως, όταν έγινε η «πορτοκαλί επανάσταση» (2005), μια χαρά έστειλε πολιτικό τραγούδι που την εξυμνούσε, σε χιπ χοπ ρυθμό. Και μια χαρά δεκτό έγινε το τραγούδι, πάλι της Ουκρανίας, για την υποτιθέμενη γενοκτονία των Τατάρων στο Β’ΠΠ από τον Στάλιν.
Αλλά για τον εξανδραποδισμό των Παλαιστινίων στην Παλαιστίνη, που συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο, μάλλον δεν ιδρώνει και πολύ το αυτί μας.
Λες ότι μέσα από τη μουσική σου θες να αναδείξεις έναν χώρο που δεν προβάλλεται. Στο διαγωνισμό που πας, σίγουρα δεν προβάλλεται η πραγματικότητα όπως είναι. Η άσχημη όψη της «κοινότητας» που «συσφίγγει τους δεσμούς της μέσα από την …αχ… «τέχνη».
Μα, ποια τέχνη; Ποια τέχνη θα ενώσει τον κόσμο; Το τραγούδι σου είναι μια ακόμα μπαλάντα με θέμα τον έρωτα. Γυρνάς την πλάτη σου σε ανθρώπους που ξεσπιτώνονται βίαια, που ζουν μια κατοχή σκληρή και απάνθρωπη, που σκοτώνονται κάθε μέρα και όμως ακόμα αντιστέκονται, για να μας τραγουδήσεις τι; Ότι αν δεν πονέσεις δε θα απολαύσεις;
Νίπτεις τας χείρας σου λέγοντας ότι δεν είσαι πολιτικός, αλλά μουσικός. Ούτε η Νίτα Μπαρζιλάι, η περσινή νικήτρια ήταν πολιτικός, αλλά η δήλωση νίκης «Θα τα πούμε στην Ιερουσαλήμ» ήταν πολιτική, και ήταν κατάπτυστη!
Μουσικοί που δεν ήταν πολιτικοί ήταν και η Μαρία Φαραντούρη, η Μαρία Δημητριάδη, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Ξυλούρης, άνθρωποι που ένωσαν τον κόσμο με το τραγούδι τους. Με το πολιτικό τραγούδι τους, τραγούδι για την ελευθερία, για την αντίσταση στην καταπίεση, για τον αγώνα για μια καλύτερη ζωή. Ο Χατζιδάκης θρηνούσε στον Κεμάλ για έναν κόσμο που δε θα αλλάξει ποτέ. Έχει άδικο, όμως βλέπει πέρα από τη μύτη του και κάνει μεγάλη τέχνη, πραγματική τέχνη.
Εσύ, Κατερίνα Ντούσκα, και κάθε Κατερίνα Ντούσκα, τι κάνεις;
Εκπροσωπείς την Ελλάδα στην κολυμπήθρα του Σιλωάμ, που είναι η φετινή Eurovision, με ένα τραγούδι καλό για τα δεδομένα του διαγωνισμού. Δηλαδή, ένα ακόμα ευχάριστο, ρηχό, ασήμαντο τραγουδάκι. Θα μπορούσες να είχες κάνει κάτι σημαντικό, κάτι με μικρό, αλλά καθόλου ασήμαντο αντίκτυπο, θα μπορούσες να φτύσεις αυτό το φεστιβάλ υποκρισίας, ευρωπαϊκού αυτισμού και πολιτικής σκοπιμότητας και να πεις στον κόσμο ότι είσαι στο πλευρό ενός καταπιεσμένου λαού, ότι στηρίζεις με τις ελάχιστές σου δυνατότητες έναν δίκαιο αγώνα. Αλλά δε το έκανες.
Προτίμησες να μείνεις μια ασήμαντη τραγουδίστρια με ασήμαντο, χιλιοειπωμένο καλλιτεχνικό έργο. Δε φταις μόνο εσύ. Σ’ αυτό τον κόσμο το τίποτα μεγαλοποιείται και τα σημαντικά περνούν στα ψιλά γράμματα, παίρνουν την ταμπέλα του πολιτικού, κι ό,τι είναι πολιτικό δαιμονοποιείται (ωραία δημοκρατική διαπαιδαγώγιση, παρεμπιπτόντως). Αλλά πρέπει να ξέρεις ότι με την πράξη σου δεν ενώνεις τους ανθρώπους, δε τους φέρνεις πιο κοντά, δεν ανοίγεις το μυαλό τους. Τους λες «έτσι είναι.» Τους λες «καλό είναι ό,τι λάμπει.» Τους λες «σκέψου εναλλακτικά, αλλά μέσα στα πλαίσια αυτού του κόσμου, αυτού του κυρίαρχου συστήματος». Σκύβεις το κεφάλι, για ποταπή ανταμοιβή, και προτρέπεις κι εμάς να σκύψουμε.
Ας μην σκύψουμε. Ας μη μείνουμε μόνο στο μποϊκοτάζ του Ισραήλ και της Eurovision. Μια γενιά πραγματικά ανοιχτόμυαλη έχει να αμφισβητήσει πολλά πράγματα και να διεκδικήσει ακόμα περισσότερα. Δεν έχουμε την τέχνη που μας αξίζει και δεν έχουμε τον κόσμο που μας αξίζει. Κι αν είναι να μας ενώσει κάτι, ας μην είναι ένας διαγωνισμός κακογουστιάς και γκλίτερ. Ας είναι ο αγώνας γι’ αυτόν τον καλύτερο κόσμο.
Xρυσάνθη