Η προπαγάνδα υπήρξε ανέκαθεν για τα φασιστικά καθεστώτα το κατ’ εξοχήν εργαλείο ελέγχου και χειραγώγησης των μαζών. Δεν έχουμε παρά να θυμηθούμε τον διαβολικό υπουργό Λαϊκής Διαφώτισης και Προπαγάνδας του Γ´ Ράιχ, Γιόζεφ Γκαίμπελς.
Στόχος του Υπουργείου (και της ηγεσίας του) ήταν ο έλεγχος της πνευματικής και πολιτιστικής ζωής των Γερμανών.
Το Υπουργείο άσκησε απόλυτο έλεγχο στον Τύπο, το ραδιόφωνο, το θέατρο και τον κινηματογράφο, και δεν δίστασε να κάψει στις 3 Μαΐου – στην πλατεία της Όπερας, 20.000 βιβλία συγγραφέων Εβραϊκής καταγωγής, μεταξύ των οποίων έργα των Άλμπερτ Αϊνστάιν, Τόμας Μαν, Τζακ Λόντον, Έλεν Κέλλερ κ.ά.
Το γεγονός του φρικώδους εμπρησμού της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου της Γάζας από τον κατοχικό στρατό, με τους στρατιώτες να φωτογραφίζονται περιχαρείς μπροστά στις φλόγες, πυροδότησε ουκ ολίγους σχετικούς συνειρμούς.
Για να επιστρέψουμε όμως στο κυρίως θέμα μας, το φεστιβάλ συγγραφέων της Ιερουσαλήμ είχε προπαγανδιστικό ρόλο από την αρχή ακόμα της λειτουργίας του, το 2008.
Μέχρι το 2014 διεξαγόταν κάθε δύο χρόνια, τα τελευταία όμως 10 χρόνια διεξάγεται σε ετήσια βάση, φιλοξενώντας κατά κανόνα 35 με 40 Εβραίους συγγραφείς και άλλους τόσους αλλοδαπούς.
Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές διοργανώσεις του Ισραήλ που χρηματοδοτείται εφέτος μεταξύ άλλων από την αποστολή της Ε.Ε. στο κατοχικό κράτος και την εκεί ελληνική πρεσβεία, δυσκολεύτηκε πολύ δε να βρει υποστηρικτές.
Τα λόγια της καλλιτεχνικής διευθύντριας του φεστιβάλ, Julia Fermentto-Tzaisler, δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία για την πολιτική σκοπιμότητα του εγχειρήματος:
“Αποφασίσαμε ότι το φεστιβάλ πρέπει να συνεχιστεί, ειδικά τώρα που οι στρατιώτες μας επιχειρούν στη Γάζα και αγωνιζόμαστε να φέρουμε πίσω τους ομήρους, […], είναι καθήκον μας να κρατήσουμε ψηλά το ηθικό”.
Οι αρνήσεις ήταν σε κάθε περίπτωση πολλές, όπως αποκαλύπτει η Haaretz σε άρθρο της με τίτλο: «Είμαστε persona non grata. Σχεδόν σατανάς. Το παγκόσμιο μποϋκοτάζ της ισραηλινής κουλτούρας εκτοξεύεται».
Η ίδια εφημερίδα, αναφέρεται σε διάφορα φεστιβάλ και καλλιτεχνικές διοργανώσεις στις οποίες το Ισραήλ αναγορεύεται σε παρία. Σύμφωνα με το σχετικό άρθρο, η στρατολόγηση διεθνών συγγραφέων εν μέσω συνεχιζόμενου πολέμου υπήρξε ιδιαίτερα προβληματική. “[…] Εφέτος οι περισσότερες από τις προσκλήσεις που έστειλα έμειναν απλώς αναπάντητες. Αυτό δεν μου έχει ξανασυμβεί […]”, αποφαίνεται η Tzaisler.
Τούτων δεδομένων, τη φετινή χρονιά αποτάνθηκε μόνο σε συγγραφείς με τους οποίους μπορούσε να επικοινωνήσει στη βάση της προσωπικής επαφής και να μιλήσει ανοιχτά. Ανάμεσα στους οχτώ διεθνείς συγγραφείς, τους μόνους που ανταποκρίθηκαν, ήταν κι ο Χωμενίδης.
Δεν πρόκειται φυσικά για τυχαία επιλογή. Ο Χωμενίδης είχε καταθέσει τα φιλοϊσραηλινά του διαπιστευτήρια από τις 14 Οκτωβρίου του 2023 με άρθρο του στα “ΝΕΑ”, στο οποίο έγραφε: “[…] Όποιος αμφιταλαντεύεται, κρατάει έστω αποστάσεις, σκάβει το λάκκο του. Το Ισραήλ αποτελεί στις μέρες μας το προκεχωρημένο φυλάκιο του δυτικού πολιτισμού. Εάν έπεφτε θα ακολουθούσε ένα ντόμινο φρίκης που ανάλογό του δεν έχουμε καν διανοηθεί. Το Ισραήλ θα αντέξει. Θα καθαρίσει για όλους μας. Όλοι ωστόσο θα κριθούμε από την τωρινή μας στάση”.
Από την τωρινή του στάση κρίνεται το δίχως άλλο και ο ίδιος, συμμετέχοντας σε ένα φεστιβάλ που επιδιώκει να ξεπλύνει τη συνεχιζόμενη γενοκτονία, λίγα μόλις 24ωρα μετά τη νέα σφαγή στη Ράφα που μετρά συντηρητικά 45 νεκρούς Παλαιστινίους, γυναίκες και παιδιά στην πλειοψηφία τους, αρκετοί από τους οποίους κάηκαν ζωντανοί…
Κρίνεται το δίχως άλλο και για τη στάση του ως Έλληνα συγγραφέα.
Ο Χωμενίδης οφείλει σε μεγάλο βαθμό τη συγγραφική του δραστηριότητα, σε μια κληρονομιά στην οποία πάτησε επί της ουσίας το σύνολο των Ελλήνων συγγραφέων της μεταπολίτευσης. Κληρονομιά γιγάντων: Κώστας Βάρναλης, Γιάννης Ρίτσος, Έλλη Αλεξίου, Δημήτρης Χατζής, για να αναφέρουμε μέρος μόνο των Ελλήνων λογοτεχνών που πολέμησαν τον φασισμό και τους ντόπιους και ξένους δυνάστες, υπερασπιζόμενοι με πάθος και συνείδηση τα ιδανικά της ελευθερίας και της δικαιοσύνης, όπως έχουν χρέος να πράττουν οι άνθρωποι της τέχνης και των γραμμάτων, και όπως έπραξαν άλλωστε στη συντριπτική πλειοψηφία τους στην πορεία της ιστορίας: Κάφκα, Λόρκα, Στάινμπεκ, Νερούδα, Χεμινγουέι, η λίστα είναι ατέλειωτη.
Η σύμπλευση του Χωμενίδη με το γενοκτονικό Ισραήλ το οποίο αναπαράγει χωρίς αιδώ τις πρακτικές των ναζί, είναι ύβρις στην κληρονομιά των μεγάλων Ελλήνων λογοτεχνών, ύβρις στην παγκόσμια προοδευτική παράδοση των γραμμάτων, ύβρις στις έννοιες της ελευθερίας και της δικαιοσύνης, ύβρις στο χυμένο αίμα των παιδιών της Γάζας.
Θα έπρεπε να είναι πεντακάθαρο για κάθε άνθρωπο με συνείδηση, πως η σφαγή παιδιών υπό αποκλεισμό, κατοχή και εκτοπισμό, είναι δυναμίτης στα θεμέλια μιας όλο και πιο εύθραυστης ειρήνης. Και αποτελεί όνειδος για την παγκόσμια καλλιτεχνική κοινότητα το γεγονός πως ακόμα και σήμερα, μετά τη βάρβαρη σφαγή της Ράφα, επιστρατεύονται καλλιτέχνες πρόθυμοι να υπερασπιστούν το γενοκτονικό κράτος και τα εγκλήματά του.
