Η οικονομική κρίση που ξέσπασε τον περασμένο Μάρτη στη βάση της πανδημίας του κορονοϊού και εξακολουθεί να σαρώνει τον καπιταλιστικό κόσμο, χωρίς να διαφαίνεται καμιά προοπτική για το ξεπέρασμά της, -αντίθετα όλα δείχνουν πως θα είναι μακρόχρονη και απροσδιόριστου βάθους- προκαλεί ολέθριες συνέπειες σε όλους τους λαούς του πλανήτη και «θείο δώρο» για τους μεγιστάνες του πλούτου και τις αδηφάγες «αγορές».
Ήδη, βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτοφανή μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ. Οι προβλέψεις του ίδιου του ΔΝΤ -που διαρκώς διορθώνονται προς το χειρότερο- την υπολογίζουν στο 5%, ενώ για την ΕΕ και τις ΗΠΑ η μείωση φθάνει στο πρωτοφανές 10%! Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακόμη περισσότερο θα μειωθεί στη χώρα μας, αφού η «βαριά βιομηχανία μας», ο τουρισμός, καταρρέει, ανεξάρτητα αν τα προπαγανδιστικά επιτελεία της κυβέρνησης επιδίδονται σε μια ενορχηστρωμένη επιχείρηση συγκάλυψης της εφιαλτικής πραγματικότητας, συνεχίζοντας να προβάλλουν το μεγάλο δήθεν επίτευγμα της «σωτηρίας του λαού» από την επιδημία.
Εκατοντάδες εκατομμύρια εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο πετάχτηκαν το τελευταίο τετράμηνο στην ανεργία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το εισόδημα και το βιοτικό επίπεδο αυτών των εργαζομένων.
Με βάση τα στοιχεία του ίδιου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εργασίας, το πρώτο τρίμηνο του 2020 στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες χάθηκαν 130 εκατομμύρια θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, και το δεύτερο τρίμηνο έφθασαν τα 300 εκατομμύρια!
Στη χώρα μας με βάση τα στοιχεία που κατέγραψε τα Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας, ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι από τις αρχές του Μάρτη απολύθηκαν ή βρίσκονται σε αναστολή εργασίας, που ήρθαν να προστεθούν στο άλλο ένα εκατομμύριο ανέργων που προϋπήρχε. Δηλαδή τα δύο από τα τέσσερα εκατομμύρια του εργατικού δυναμικού της χώρας βρίσκονται σήμερα χωρίς δουλειά! Και δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι, εκτός από τις επίσημες καταγραφές, υπάρχει η μεγάλη μάζα της μαύρης αδήλωτης εργασίας, αλλά και αυτής των ολιγοήμερων ή ολιγόμηνων συμβάσεων που -αν και στην πραγματικότητα απολύθηκαν- δεν περιλαμβάνονται σε καμία στατιστική απολύσεων.
Πραγματικά αδιανόητοι και πρωτόγνωροι αριθμοί.
Και μόνο αυτό το στοιχείο της ασύλληπτης ανεργίας, των πενιχρών επιδομάτων ανεργίας που παίρνει ένα μικρό σχετικά ποσοστό των ανέργων, δείχνει πως το οδυνηρό τίμημα της καπιταλιστικής κρίσης το πληρώνουν, σε παγκόσμιο επίπεδο και στη χώρα μας, τα εκατομμύρια των φτωχών εργατικών και λαϊκών στρωμάτων.
Και δεν είναι βέβαια μόνο τα εκατομμύρια των ανέργων που δημιουργεί η οικονομική κρίση του καπιταλιστικού συστήματος. Είναι η ταξική πολιτική των κεφαλαιοκρατικών κυβερνήσεων που φορτώνει στην εργατική τάξη και στα πλατιά λαϊκά στρώματα τα βάρη της κρίσης. Σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο οι κυβερνήσεις παίρνουν μέτρα που διαδέχονται το ένα το άλλο, όλα με βαθιά αντεργατικό περιεχόμενο.
Παντού έχουμε, όπως και στη χώρα μας, δραστική μείωση των μισθών γι’ αυτούς που απέμειναν να δουλεύουν, ανατροπή των εργασιακών σχέσεων με γενικευμένη εφαρμογή της εκ περιτροπής εργασίας με μισή δουλειά – μισό μισθό και κάθε είδους «ευέλικτη σχέση εργασίας», βαδίζοντας ολοταχώς στην καθολική κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Οι μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα, οι προαλειφόμενες μειώσεις μισθών στο Δημόσιο, και όλα τα άλλα αντεργατικά και αντιλαϊκά μέτρα που προωθούνται, αποτελούν τον πρόλογο μιας νέας αντιδραστικής επίθεσης που επιχειρεί να συμπιέσει με κάθε τρόπο το «εργασιακό κόστος», προσφέροντας έτσι πάμφθηνο εργατικό δυναμικό, άφθονες χρηματοδοτήσεις, επιδοτήσεις και κάθε είδους «κίνητρα» στο ντόπιο και ξένο μονοπωλιακό κεφάλαιο.
Έτσι άμεσες συνέπειες της οικονομικής κρίσης που συνεχίζει να σαρώνει ιδιαίτερα τις ΗΠΑ και την ΕΕ, είναι το πέταγμα εκατομμυρίων εργαζομένων στην ανεργία και την εξαθλίωση, η ραγδαία χειροτέρευση των όρων διαβίωσης εκατοντάδων εκατομμυρίων εργαζομένων, η άγρια οικονομική εκμετάλλευση και καταπίεση της εργατικής τάξης, η επιβολή ενός νέου καθεστώτος εργασιακού μεσαίωνα.
Την ώρα που οι λαοί βρίσκονται αντιμέτωποι με αυτή την εφιαλτική οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα, οι κυβερνήσεις προσφέρουν πρωτοφανούς ύψους κεφάλαια για στήριξη της κερδοφορίας των μονοπωλίων τους, με αποτέλεσμα οι περιβόητες «αγορές» και τα χρηματιστήρια να κινούνται σε ξέφρενους ρυθμούς κερδών ύστερα από μια αρχική πτώση.
Οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες στις ΗΠΑ και την ΕΕ, έριξαν πακτωλούς χρήματος για τη στήριξη των μεγάλων καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Σε 20 τρισ. δολάρια υπολογίζονται τα κεφάλαια αυτά, από τα οποία 6 τρισ. αφορούν νέο «τύπωμα χρήματος» μέσα από τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης. Είναι πέντε φορές περισσότερα κεφάλαια από αυτά που δόθηκαν στην προηγούμενη οικονομική κρίση του 2008! Πρόκειται για επιχορηγήσεις, άτοκα δάνεια, εγγυήσεις, συμμετοχή του κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο μονοπωλιακών ομίλων που βρέθηκαν στα όρια χρεοκοπίας, μια τεράστια δηλαδή επιχείρηση ρευστότητας για την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας. Στη βάση αυτής της ρευστότητας τα κέρδη των μετοχών παγκοσμίως στα χρηματιστήρια εκτινάχθηκαν και -από τα χαμηλά της 23ης Μάρτη- κερδίζουν σήμερα 23 τρισ. δολάρια, σημειώνοντας ένα από τα ισχυρότερα ράλι από το 1932 με κέρδη 40%, δείχνοντας ποιοι και με ποιο τρόπο θησαυρίζουν από την οικονομική κρίση.
Παρότι είναι πρωτοφανή τα μέτρα στήριξης των μεγάλων καπιταλιστικών επιχειρήσεων, είναι πολύ πιθανό, ήδη πολλές κυβερνήσεις το προαναγγέλλουν, όπως και στη χώρα μας, πως και νέα κεφάλαια θα πέσουν στην «αγορά».
Η άγρια καπιταλιστική εκμετάλλευση και καταπίεση της εργατικής τάξης, η καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων και το πέταγμα εκατομμυρίων εργαζομένων στην ανεργία, το πελώριο χάσμα ανάμεσα στον πόλο του πλούτου και της φτώχειας, ανάμεσα στην αστική τάξη και την εργατική τάξη, ποτέ δεν ήταν τόσο μεγάλο και αγεφύρωτο, όσο στην περίοδο που τώρα διανύουμε.
Αυτό το μέλλον επιφυλάσσει στους λαούς ο ιμπεριαλισμός και το καπιταλιστικό σύστημα. Καταπίεση, φτώχεια, ανεργία, εξαθλίωση, εθνικισμό, πόλεμο.
Σ’ αυτές τις συνθήκες, αναπαράγονται και οξύνονται σε ένα ανώτερο επίπεδο και με εκρηκτικό τρόπο οι κοινωνικές αντιθέσεις, διαμορφώνοντας προϋποθέσεις για την ανάπτυξη μεγάλων αγώνων και κινημάτων, όπως αυτών που βλέπουμε να ξεσπούν τον τελευταίο χρόνο σε πολλές χώρες του κόσμου και ιδιαίτερα την τελευταία περίοδο στις ΗΠΑ και τη Γαλλία.
