Με αφορμή τα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΟΛΜΕ (Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης) και τις αντίστοιχες τελετές σε πολλές πόλεις της χώρας μας, η στήλη καταπιάνεται με το θέμα.
Όχι για να παλαιοντολογήσουμε και να πλέξουμε στεφάνια -στο μέτρο που μας αναλογούν- αλλά για να μιλήσουμε για τους διανοούμενους-δημόσιους υπάλληλους, το ρόλο που διαδραμάτισαν, τη σημερινή τους θέση, τη σχέση τους με την ταξική πάλη.
Ως κόμμα και ως Εκπαιδευτικός Όμιλος έχουμε μπόλικα ράμματα για τη γούνα πολλών και για πολύ, αλλά θα αφήσουμε αυτού του είδους την πολεμική κατά μέρος. Διότι αρκετοί -που τώρα κορδακίζονται- σε κρίσιμες στιγμές ήσαν σε λάθος όχθη. Λίγο το νεαρόν της ηλικίας τους, λίγο η ανοησία τους, λίγο ο Μπρέζνιεφ που φάνταζε ισχυρός…
Η ΟΛΜΕ, λοιπόν, δημιουργήθηκε το 1924, τρία χρόνια μετά την ίδρυση της ΔΟΕ (δάσκαλοι) κάτω από την ισχυρή επίδραση για τα συνδικάτα που ακτινοβολούσε η Οκτωβριανή Επανάσταση. Ήταν εξαρχής ένα συνδικάτο ακραία συντηρητικό, «αγκάλιαζε» περίπου 2.500 εκπαιδευτικούς μέσης εκπαίδευσης με τα 2/3 φιλολόγους, 500 θεολόγους και 300 φυσικομαθηματικούς. Τα μέλη της (καθηγητές και λίγες καθηγήτριες) ήταν διαποτισμένα από τον κλασικισμό, την εθνικοφροσύνη και την… καθαρεύουσα. Σ’ αντίθεση με τους δασκάλους (διετούς φοίτησης), προέρχονταν από μεσαία αστικά στρώματα και αποτελούσαν -στις πόλεις όπου υπήρχαν τα γυμνάσια- προέκταση των εθνικών ιδεών, του αστικού κράτους και των αξιών του βενιζελοβασιλικού κατεστημένου. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο μεσοπόλεμο ουδέποτε συντάχθηκαν με το λαϊκό ή το δημοτικιστικό ρεύμα. Αποτελούσαν, μέχρι τη διάλυσή της από τον Μεταξά, «οργανικούς διανοούμενους» του μοναρχικού και σπαρασσόμενου από αντιθέσεις αστικού κράτους. Ήταν μακριά από το λαϊκό συνδικάτο των δασκάλων (ΔΟΕ) πού πύκνωσε τις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΔΣΕ.
Μετά τον εμφύλιο εντάσσεται στην ΑΔΕΔΥ και ξανά διαλύεται από τη χούντα για να επανασυσταθεί με σαφώς προοδευτική κατεύθυνση στη μεταπολίτευση και να οργανώσει μεγάλες απεργίες το 1977 και 1980. Οι μαζικοί διορισμοί του ΠΑΣΟΚ (10.000 το 1982) φέρνουν έναν άλλον «αέρα» στην ΟΛΜΕ. Έχει καθιερωθεί η δημοτική γλώσσα (1975) και η ομοσπονδία αριθμεί πάνω από 30.000 μέλη, γεγονός που την φέρνει στις τρεις μεγαλύτερες ομοσπονδίες της χώρας (καθηγητές, δάσκαλοι, εργαζόμενοι στον ΟΤΑ). Οι διορισμοί του 1982 εγκαθιστούν στα Γυμνάσια-Λύκεια-Τεχνικά ένα δυναμικό γαλβανισμένο στη δικτατορία και τη μεταπολίτευση, αξιόπιστο, «μπαρουτοκαπνισμένο», με σοσιαλιστικές ιδέες και αγωνιστικό.
Οι μεγάλες απεργίες 1988, 1990, 1997, 1998, 2000, 2006 ανεβάζουν την ΟΛΜΕ στην πρωτοπορία του συνδικαλιστικού κινήματος, αποσπά αυξήσεις, φέρνει στο προσκήνιο το δημόσιο σχολείο, εμφυτεύει περηφάνια και αυτοπεποίθηση στα μέλη της. Μέχρι το 2015, όπου η ΔΟΕ επανέρχεται με «αγωνιστική πρωτοκαθεδρία» και νεαρότερο στελεχικό δυναμικό.
Είναι νωρίς να πούμε αν η παρένθεση των 30 ένδοξων χρόνων έχει κλείσει. Αλλά τα εκλογικά αποτελέσματα, η λαϊκότητα των δασκάλων, η διάχυσή τους στο κοινωνικό σώμα είναι εμφανέστατα. Η ΟΛΜΕ δεν πρόκειται να γυρίσει ποτέ στον καθωσπρεπισμό, στην «ψώρα των αστών», όπως τους έλεγε η αριστερά, στον άμβωνα του αστισμού και στον κούφιο μεγαλοϊδεατισμό των νεανικών της χρόνων.
Αρκεί να επιχειρήσει τη μεγάλη έξοδο στο λαό, την εργατική τάξη και τους μαθητές.
Να αγωνιστεί για ενιαίο συνδικάτο με τους δασκάλους.
Να παλέψει ενάντια στους ταξικούς φραγμούς χωρίς την κίβδηλη περηφάνια του «λειτουργισμού».
Σε αυτήν την κατεύθυνση το βασικό ρεύμα των Παρεμβάσεων-Συσπειρώσεων-Κινήσεων και η πολιτική καρδιά του ο «Εκπαιδευτικός Όμιλος» έχουν να διαδραματίσουν κυρίαρχο ρόλο. Άλλωστε το σημερινό σύστημα με όλο το οπλοστάσιό του μετακίνησε τους «λειτουργούς» ως απαξιωμένους διανοούμενους στα λαϊκά και μικροαστικά στρώματα. Εκεί που τελειώνουν οι ψευδαισθήσεις και αρχίζει ο παρατεταμένος αγώνας.
