Δόθηκε την περασμένη εβδομάδα για διαβούλευση μέχρι τις 10 Σεπτέμβρη το Ν/σ του «Κώδικα διευθέτησης οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας», το οποίο στη συνέχεια θα οδεύσει για ψήφιση στη Βουλή και από 1ης Γενάρη 2021 θα μπει σε ισχύ. Παρά την πομπώδη ονομασία, πρόκειται για ένα νέο τερατούργημα της Δεξιάς, που σκοπό έχει τη «νόμιμη» αρπαγή των ληξιπρόθεσμων οφειλών, των λαϊκών νοικοκυριών, μέσω της κήρυξης των λαϊκών νοικοκυριών σε πτώχευση και άρα της ρευστοποίησης και το άρπαγμα των περιουσιακών στοιχείων τους.
Παρά τις επανειλημμένες αναφορές -από τις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ- στην «προστασία των αδύναμων δανειοληπτών» και της «κοινωνικής ευαισθησίας», η απώτερη σκέψη του νέου Ν/σ είναι το να μπει ταφόπλακα στις χιλιάδες (περίπου 70.000) αιτήσεις ρύθμισης οφειλών του Ν 3869/2010 (νόμος Κατσέλη), για τη δήθεν «προστασία της πρώτης κατοικίας» από τις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες εκκρεμούν ενώπιον των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων και η εκδίκασή τους καθυστερεί. Προβλέπεται ο επαναπροσδιορισμός 37.000 τουλάχιστον εκκρεμών υποθέσεων, οι οποίες και έχουν λάβει δικάσιμο μέχρι το 2032. Πρόκειται προφανώς για δίκες εξπρές των υπερχρεωμένων νοικοκυριών που συνοδεύονται με άμεσους πλειστηριασμούς και κατασχέσεις κατ’ εφαρμογή των απαιτήσεων των τραπεζών. Τα κατασχεμένα ακίνητα θα μεταβιβάζονται σε ένα ιδιωτικό ειδικό φορέα (εταιρεία, τράπεζα ή ξένο fund), ο οποίος θα εκποιεί στη συνέχεια το ακίνητο. Ο φορέας θα απολαμβάνει ευεργετικές φοροαπαλλαγές, εισφοροαπαλλαγές, απαλλαγές από φόρους μεταβίβασης, ΕΝΦΙΑ κλπ πλεονεκτήματα. Η κυβερνητική «ευαισθησία» έγκειται στο γεγονός ότι δίνεται τάχα η δυνατότητα στον (πρώην) ιδιοκτήτη να μπορεί να διαμένει επί 12ετία στο κατασχεμένο του σπίτι, πληρώνοντας ένα επιδοτούμενο ενοίκιο, σύμφωνα με τους αυστηρότατους όρους και τις προϋποθέσεις (εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, παραιτούμενου του δανειολήπτη από το τραπεζικό και εισοδηματικό απόρρητο) του προγράμματος «Γέφυρα». Εάν ο πρώην ιδιοκτήτης και σημερινός νοικάρης δεν καταβάλει έγκαιρα τρία συνεχόμενα νοίκια, ο φορέας έχει το δικαίωμα να καταγγείλει τη σύμβαση και να προχωρήσει άμεσα σε πλειστηριασμό. Σε περίπτωση άγονων πλειστηριασμών, προβλέπεται η αυτοδίκαιη διαδοχική πτώση της τιμής πρώτης προσφοράς που οδηγεί στο «μπιρ παρά» ξεπούλημα του ακινήτου. Σύμφωνα με τον «Κώδικα»: «…εάν δεν επιτευχθεί η εκποίηση του πράγματος έστω και έναντι συμβολικού ανταλλάγματος, συνάγεται ότι κανείς στον ιδιωτικό τομέα δεν μπορεί να αξιοποιήσει το πράγμα επωφελώς. Στην περίπτωση αυτή η κυριότητα του πράγματος περιέρχεται στο Δημόσιο».
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…
Στον «Κώδικα» ορίζεται ότι: «Τεκμαίρεται ότι ο οφειλέτης βρίσκεται σε παύση πληρωμών όταν δεν καταβάλλει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του προς τον αντίστοιχο φορέα για περίοδο τουλάχιστον 6 μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ». Για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά τα λαϊκά νοικοκυριά που χρωστούν σε Εφορίες, Ασφαλιστικά Ταμεία ή τράπεζες, αποκτούν τη «πτωχευτική ιδιότητα» δηλ. πτωχεύουν και κατά συνέπεια η περιουσία τους ρευστοποιείται προκειμένου να πληρωθούν οι πιστωτές! Από την «πτωχευτική περιουσία» που προορίζεται να δοθεί στους πιστωτές, ο φτωχός πλέον οφειλέτης θα μπορεί να παίρνει κάποια ψίχουλα για την κάλυψη των «εύλογων αναγκών διαβίωσης»! Η Δεξιά προχωρά ακάθεκτη στο σάρωμα της λαϊκής περιουσίας, προκειμένου να βάλει χέρι στα περίπου 80 δισ. ευρώ του ιδιωτικού χρέους των λαϊκών οικογενειών που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα μετά τις αλλεπάλληλες κρίσεις. Με το νέο «Κώδικα», που αποτελεί επέκταση τόσο της ευρωπαϊκής οδηγίας, όσο και του σχετικού νόμου του ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρείται ο περιορισμός των κρατικών απωλειών από το χρέος των νοικοκυριών, βάζοντας στο κάδρο και τα περίπου 155 δισ. ευρώ των επιχειρηματικών χρεών.
Τα χρέη αυτά αφορούν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που σαρώθηκαν στο πρόσφατο πέρασμα της υγειονομικής κρίσης, αφήνοντας πίσω τους λουκέτα και τεράστια χρέη. Κατά συνέπεια, αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, να ξεκαθαρίσει το πέλαγος των μικρομεσαίων, προχωρώντας σε μία πρωτοφανή συγκέντρωση και συγκεντροποίηση προς το συμφέρον του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Θυμίζουμε ότι το συνολικό χρέος του ιδιωτικού τομέα (1/3 ιδιώτες και 2/3 επιχειρήσεις) για το 2020 ανέρχεται σε 234 δισ. ευρώ και κατανέμεται ως εξής: 105,6 δισ. ευρώ (45,2%) αφορά χρέος προς τη Φορολογική Αρχή, 91,7 δισ. ευρώ (39,3%) είναι προς τράπεζες και 36,3 δισ. ευρώ (15,5%) αφορά οφειλές προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
Οι οφειλέτες θα μπορούν να απαλλαγούν από τα χρέη τους προς τράπεζες, Εφορία, Ασφαλιστικά Ταμεία ή άλλους πιστωτές μέσα σε μία τριετία από την ημερομηνία κήρυξης σε πτώχευση, με ρευστοποίηση της περιουσίας τους μετά από δικαστική απόφαση.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας ξεκαθαρίζει ευθέως πως: «…πρόκειται για ένα συνεκτικό, καινοτόμο και μεταρρυθμιστικό θεσμικό πλαίσιο που είναι οικονομικά αποτελεσματικό, διότι απαντά ολιστικά στο ζήτημα του ιδιωτικού χρέους, αντικαθιστώντας ένα σύνθετο πλέγμα διάσπαρτων μέτρων, που δεν κατάφεραν, τα προηγούμενα χρόνια, να δώσουν ουσιαστική λύση στο πρόβλημα». Η «καινοτομία» του «Κώδικα», εκτός του ότι ενσωματώνει όλα τα εργαλεία (υπερχρεωμένα νοικοκυριά, προστασία 1ης κατοικίας, εξωδικαστικό μηχανισμό κλπ) σε ένα ενιαίο πλαίσιο και μια ενιαία διαδικασία, έγκειται αφενός στην έγκαιρη προειδοποίηση του οφειλέτη (λες και δεν ξέρει ότι χρωστάει) ώστε να πάρει τα μέτρα του (δηλ. να αποπληρώσει το χρέος που δεν μπορεί) ή να λάβει κάποια πρόνοια για να αποφύγει τη ρευστοποίηση και αφετέρου στην απαλλαγή από τα χρέη του, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, αφού όμως ρευστοποιηθούν τα περιουσιακά του στοιχεία! Πράγματι καινοτόμος η λύση βασισμένη πάνω στη λαϊκή ρήση: «Πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι»!
Ο «Κώδικας» παρέχει και τη δυνατότητα εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών (αναδιάρθρωση, κούρεμα κ.α.), τόσο για φυσικά όσο και για νομικά πρόσωπα, που όμως θα γίνεται με όρους που θα επιβάλλει το τραπεζικό κατεστημένο. Για μία μεγάλη επιχείρηση λχ, υπάρχει και η δυνατότητα προσφυγής στη διαδικασία της εξυγίανσης, αρκεί να συμφωνήσει το 50% των πιστωτών της.
Εάν δεν είναι δυνατός ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, προβλέπεται η πτώχευση (μετά από αίτηση της τράπεζας ή άλλων πιστωτών) τόσο των φυσικών όσο και των νομικών προσώπων. Στην περίπτωση των λαϊκών νοικοκυριών -που αποκτούν, όπως αναφέρθηκε, για πρώτη φορά την «πτωχευτική δυνατότητα»-, στοχοποιούνται όχι μόνο η πρώτη κατοικία, αλλά και το σύνολο των οφειλών τους σε Εφορίες και Ασφαλιστικά Ταμεία, μέσω της ρευστοποίησης των περιουσιακών τους στοιχείων. Σε ό,τι αφορά στις απαιτήσεις των εργαζομένων σε πτωχευμένη επιχείρηση, αυτοί αντιμετωπίζονται σαν «πτωχευτικοί πιστωτές» και μπαίνουν στη σειρά ικανοποίησης των πενιχρών αποζημιώσεων τους, μετά τις τράπεζες και τους άλλους πιστωτές!
Σαν συμπέρασμα μπορούμε να πούμε πως πρόκειται για μία αθλιότητα που σκοπό έχει να λεηλατήσει ό,τι έχει απομείνει από τα φορτωμένα με ληξιπρόθεσμες οφειλές λαϊκά νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να στηρίξει το μεγάλο ντόπιο και ξένο μονοπωλιακό κεφάλαιο και τις φιλόδοξες κυβερνητικές προτάσεις για επανεκκίνηση της οικονομίας με το νέο «Εθνικό Πρόγραμμα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-23».
