Στη βάση των νέων συσχετισμών, σκληρά παζάρια για τη μοιρασιά και τον έλεγχο των κρίσιμων πόστων της ΕΕ απο Γαλλία – Γερμανία
Ακροδεξιοί και φασίστες σε ανοδο
Σοβαρές πολιτικές ανακατατάξεις, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, σηματοδοτούν οι νέοι εκλογικοί συσχετισμοί που προέκυψαν από τις ευρωεκλογές. Η 40χρονη απόλυτη κυριαρχία των δύο κυριότερων πολιτικών ομάδων, του Λαϊκού Κόμματος και των Σοσιαλδημοκρατών, στους μοχλούς εξουσίας των Βρυξελλών έφτασε στο τέλος της, καθώς οι ευρωπαϊκές εκλογές ενίσχυσαν και άλλες πολιτικές δυνάμεις, όπως οι Πράσινοι, οι Φιλελεύθεροι αλλά και η άκρα δεξιά.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) παραμένει, με 179 έδρες (από 216), η πρώτη πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μπροστά από τους Σοσιαλδημοκράτες (153 έδρες από 185). Οι δύο μαζί έχασαν όμως περίπου 70 έδρες σε σχέση με τις εκλογές του 2014 και έτσι απώλεσαν και την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στη νέα Ολομέλεια.
Από την άλλη, η ομάδα των Φιλελευθέρων (Συμμαχία Φιλελεύθερων και Δημοκρατών – ALDE), με την ένταξη του κόμματος του Μακρόν, αυξάνει τις έδρες της σε 105 (από 69), ενώ σημαντική άνοδο καταγράφουν και οι Πράσινοι με 69 έδρες (από 52), αφού αύξησαν σημαντικά τα ποσοστά τους σε μια σειρά χώρες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία, το Βέλγιο κλπ. Εμφανώς μειωμένες είναι οι έδρες που παίρνει η ομάδα της Ευρωπαϊκής “Αριστεράς” (GUE/NGL), με 38 από 52 το 2014.
Στους ευρωσκεπτικιστές ακροδεξιούς, η Ευρώπη των Εθνών και της Ελευθερίας (ENF, μετέχουν ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν και η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι) αυξάνει τις έδρες της από 36 σε 58 (μακρυά όμως από το στόχο των 70 εδρών που είχε θέσει ο Σαλβίνι), ενώ η ομάδα Ευρώπη της Ελευθερίας και της Άμεσης Δημοκρατίας (EFDD), στην οποία μετέχει το ιταλικό Κίνημα Πέντε Αστέρων και πρόκειται να ενταχθεί το νέο κόμμα (Κόμμα του Brexit) του Νάιτζελ Φάρατζ, αυξάνει τη δύναμή της από 42 σε 54 έδρες. Δεξιότερα του ΕΛΚ τοποθετείται και η ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών -ΕΣΜ- που καταλαμβάνει 63 έδρες από 70 στο ευρωκοινοβούλιο, στην οποία συμμετέχει το εθνικιστικό κυβερνητικό κόμμα της Πολωνίας, το Βρετανικό Συντηρητικό Κόμμα και τα εθνικιστικά κόμματα της Δανίας και της Σουηδίας.
Εδραίωση και διεύρυνση της ακροδεξιάς εκλογικής απήχησης
στην Ε.Ε.
Μπορεί η πρόβλεψη για εκλογική εκτίναξη της ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές να μην επαληθεύτηκε, όμως τα αποτελέσματα καταγράφουν μια σημαντική ενίσχυση αυτού του ρεύματος, αν και με έναν ανισόμετρο τρόπο πανευρωπαϊκά, αποτυπώνοντας τις ιδιαίτερες πολιτικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χώρα.
Τη σημαντικότερη άνοδο κατέγραψε το κόμμα του Σαλβίνι, που συγκέντρωσε 34%, με δεύτερο το Δημοκρατικό Κόμμα, με 22% (το οποίο όμως το 2014 είχε 40,81%) και τρίτο το συγκυβερνών Κίνημα των Πέντε Αστέρων, που έλαβε μόλις 17%. Το άλλοτε κραταιό κόμμα της Fortza Italia του Μπερλουσκόνι συνέχισε την καθοδική του πορεία λαμβάνοντας μόλις 8,79%, από 16,81% στις προηγούμενες ευρωεκλογές.
Την πρώτη θέση κατέλαβε επίσης στη Γαλλία ο Εθνικός Συναγερμός της Λεπέν, θέση που είχε καταλάβει και το 2014, με διαφορά 0,9% από το ψηφοδέλτιο που υποστηρίχθηκε από τον πρόεδρο Μακρόν (23,33% έναντι 22,41%). Πάντως η Λεπέν είδε τα ποσοστά της να μειώνονται, κατά 1,5% περίπου, σε σχέση με το 2014. Τα αποτελέσματα των κομμάτων που εκλέγουν ευρωβουλευτές δείχνουν μια μεγάλη άνοδο των οικολόγων του EELV (13,47% των ψήφων και 13 έδρες) που βρίσκονται στην τρίτη θέση. Το ψηφοδέλτιο των δεξιών Ρεπουμπλικάνων εξασφάλισε 8,48% των ψήφων, μπροστά από την Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν, που πήρε 6,31% και το ψηφοδέλτιο των Σοσιαλιστών, που πήρε 6,19%. Τα υπόλοιπα 28 ψηφοδέλτια δεν εξέλεξαν ευρωβουλευτές. Το αποτέλεσμα αυτό, σε συνδυασμό με την εσωτερική αναταραχή στη Γαλλία, που εκφράζεται με τα “κίτρινα γιλέκα”, ψαλιδίζουν τις φιλοδοξίες Μακρόν, ο οποίος επιθυμεί να αναδειχθεί ως μεταρρυθμιστική ηγετική μορφή που θα “αναμορφώσει¨ την Ε.Ε και θα τροποποιήσει τον δυσμενή, για τη Γαλλία, συσχετισμό δύναμης στο πλαίσιο του Γερμανο-Γαλλικού άξονα.
Το κόμμα του Brexit, του Νάιτζελ Φάρατζ, ήταν ο μεγάλος νικητής των ευρωεκλογών στη Βρετανία. Ο ακροδεξιός Φάρατζ, πήρε ποσοστό 30,5% στις ευρωεκλογές και κέρδισε 29 έδρες στο ευρωκοινοβούλιο. Το κυβερνών Συντηρητικό κόμμα υπέστη πανωλεθρία, καθώς βρέθηκε πέμπτο, παίρνοντας μόλις το 8,85% των ψήφων, με συνέπεια να εκλέξει μόλις 4 ευρωβουλευτές. Στη δεύτερη θέση είναι οι Φιλελεύθεροι Δημοκρατικοί, που πήραν ποσοστό 19,76% και 16 έδρες στο ευρωκοινοβούλιο. Οι Εργατικοί έλαβαν 13,72% και εκλέγουν 10 ευρωβουλευτές και οι Πράσινοι με 11,77% πήραν επτά έδρες.
Στην Ουγγαρία, σαρωτική νίκη με 52% πέτυχε το κυβερνών κόμμα Φιντέζ (ανήκει ακόμη στο ΕΛΚ) του Πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, που είναι σε διαπραγματεύσεις με τον Σαλβίνι για συνεργασία στην επόμενη ευρωβουλή. Πρώτο ήρθε, επίσης, στην Πολωνία, το κυβερνών εθνικιστικό κόμμα, “Νόμος και Δικαιοσύνη”, με 42%, ακολουθούμενο με 39 % από τον συνασπισμό στον οποίο συμμετέχει η Πλατφόρμα Πολιτών της οποίας ηγείται ο Τουσκ.
Στην Αυστρία, όπου τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών οδήγησαν σε πτώση της κυβέρνησης Κούρτς λόγω του σκανδάλου “Ίμπιζα”, νικητής αναδείχθηκε το κυβερνών συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα, με ποσοστό 34,5% και 7 έδρες. Στη δεύτερη θέση και με ποσοστό 23,5 % (μείον 0,6 %) βρίσκεται το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, ενώ τρίτο, με ελαφρά μειωμένο το ποσοστό του στο 17,5 % έναντι του 19,7 % το 2014, είναι το έως πρόσφατα συγκυβερνών με το Λαϊκό Κόμμα, ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων.
Τρίζει ο κυβερνητικός συνασπισμός της Γερμανίας
Ιδιαίτερη βαρύτητα έχουν τα αποτελέσματα στη Γερμανία, όπου τα κόμματα του κυβερνώντος μεγάλου συνασπισμού είχαν μια δύσκολη εκλογική νύχτα. Η χριστιανοδημοκρατική ένωση της Άνγκελα Μέρκελ έπεσε από το 35,3% των ψήφων το 2014 στο 28,9% και η κεντροαριστερή Σοσιαλδημοκρατική Ένωση αντιμετωπίζει τα χειρότερα ευρωπαϊκά αποτελέσματα στην ιστορία της, με ποσοστό 15,8% από 27,3% που είχε συγκεντρώσει πριν από πέντε χρόνια. Την πτώση των δύο κομμάτων καρπώθηκε κυρίως το κόμμα των Πρασίνων που αύξησε τα ποσοστά του στο 20,5%, ενώ το ακροδεξιό, Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), αύξησε οριακά τα ποσοστά του σε 11%. Από την άλλη το Κόμμα της Αριστεράς (DIE LINKE) είδε τα ποσοστά του να μειώνονται σε 5,5% από 7,4% που είχε στις προηγούμενες ευρωεκλογές.
Τα άσχημα εκλογικά αποτελέσματα των δύο συνεταίρων, δημιουργούν ανησυχία στο Βερολίνο για τη σταθερότητα του κυβερνητικού συνασπισμού.
“Ο μεγάλος συνασπισμός παραπαίει μετά την εκλογική αυτή βραδιά, ίσως και να κλονίζεται. Κινδυνεύει καθώς (…) τα CDU και SPD τιμωρήθηκαν από τους ψηφοφόρους και αυτή η αστάθεια μπορεί ανά πάσα στιγμή να οδηγήσει στη ρήξη”, γράφει στον ιστότοπό του το Der Spiegel.
Ο γενικός γραμματέας των Χριστιανοδημοκρατών, Πάουλ Ζίμιακ, κάλεσε το SPD να παραμείνει στην κυβέρνηση “για να επικρατήσει η σταθερότητα στη χώρα”.
Από την πλευρά του SPD, πριν ακόμη από την ψηφοφορία, οι εικασίες για “πραξικόπημα” κατά της αρχηγού του κόμματος, Αντρέα Νάλες, έδιναν και έπαιρναν.
Ωστόσο, η νέα αυτή πραγματικότητα επιφέρει σκληρό πλήγμα και για την αναμενόμενη διάδοχο της Μέρκελ, τη νέα επικεφαλής του CDU, Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η διάδοχος της Μέρκελ -γνωστή στη Γερμανία ως ΑΚΚ – δεν απολαμβάνει πλέον την εμπιστοσύνη της Γερμανίδας καγκελαρίου, αν και η ίδια έσπευσε να διαψεύσει τις φήμες.
Αντιθέσεις και σκληροί ανταγωνισμοί για τις θέσεις των επικεφαλής της Ε.Ε.
Οι νέοι συσχετισμοί που διαμορφώνονται στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο καθιστούν πολύπλοκες τις διαπραγματεύσεις για την κάλυψη των σημαντικών θέσεων εξουσίας στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οξύνοντας ακόμη περισσότερο τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις. Ήδη αυξάνονται τα δημοσιεύματα για τις προσπάθειες του Μακρόν να μπλοκάρει την ανάδειξη Βέμπερ στην προεδρία της Κομισιόν, ως μια ένδειξη του ανταγωνισμού Γαλλίας – Γερμανίας. Σύμφωνα με το υφιστάμενο εθιμικό δίκαιο της Ε.Ε., τη θέση αυτή καταλαμβάνει ο επικεφαλής της ευρωομάδας με τη μεγαλύτερη δύναμη, την οποία έχει το Λαϊκό Κόμμα, κάτι που τώρα τίθεται σε αμφισβήτηση.
Οι χριστιανοδημοκράτες της Αγκ. Μέρκελ και άλλοι πιέζουν ώστε ο Γερμανός Μ. Βέμπερ να είναι ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν, ενώ οι σοσιαλδημοκράτες, οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι, υπό τις ευλογίες Μακρόν, με συνολικά 327 έδρες φαίνεται να συγκροτούν “μέτωπο” κατά των “συντηρητικών” του ΕΛΚ με κύριο στόχο τη Γερμανία, προτείνοντας για τη θέση αυτή τον Ολλανδό σοσιαλδημοκράτη, Φρανς Τίμερμανς.