Του Γιώργου Καββαδία*
Ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων οι προσλήψεις 28.353 εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση και στη Γενική Εκπαίδευση, ως προσωρινών αναπληρωτών με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου για το διδακτικό έτος 2023-2024.
Προσλήφθηκαν 13.875 εκπαιδευτικών Π.Ε. και Δ.Ε. στη Γενική Εκπαίδευση και στα Μουσικά Σχολεία, 9.336 εκπαιδευτικών Π.Ε. και Δ.Ε. στην Ειδική Αγωγή και 5.142 μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ).
Αναλυτικά ανά βαθμίδα:
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
16.106 ως προσωρινοί αναπληρωτές στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση οι οποίοι επιμερίζονται ως εξής:
– 8.746 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων στη γενική εκπαίδευση.
– 7.360 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων ΕΑΕ και κλάδων γενικής εκπαίδευσης στην ειδική αγωγή και εκπαίδευση (ΕΑΕ)
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
7.105 στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως προσωρινοί αναπληρωτές οι οποίοι επιμερίζονται ως εξής:
– 4.898 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων στη γενική εκπαίδευση (Γυμνάσια – Λύκεια)
– 192 εκπαιδευτικοί κλάδου ΠΕ79.01 και ΤΕ16 σε Μουσικά Σχολεία για τη διδασκαλία μουσικών ειδικεύσεων
– 39 αναπληρωτές κλάδων/ειδικοτήτων Β/θμιας Εκπ/σης στη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων
– 1.976 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων ΕΑΕ και κλάδων γενικής εκπαίδευσης στην ειδική αγωγή
ΕΕΠ-ΕΒΠ
5.142 μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ) οι οποίοι επιμερίζονται ως εξής:
-Στις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ) → 1.590
-Στην Εξειδικευμένη Εκπαιδευτική Υποστήριξη (παράλληλη) → 2.137
-Στα Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ) → 827
-Στα Σχολικά Δίκτυα Εκπαιδευτικής Υποστήριξης (ΣΔΕΥ) στα ΚΕΔΑΣΥ → 587
-Επίσης, διατέθηκε για πρόσληψη στο Γεν. Εκκλησιαστικό Λύκειο-Γυμνάσιο Νεαπόλεως 1 μέλος ΕΕΠ για εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη.
Περισσότερα κενά
από πέρσι αλλά λιγότερες προσλήψεις
Όσον αφορά τα κενά εκπαιδευτικών που έστειλαν οι διευθύνσεις εκπαίδευσης στο υπουργείο Παιδείας, στα πλαίσια της διενέργειας της Α Φάσης προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης και μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ) για το 2023-24, είναι 47.000.
Μάλιστα τα φετινά κενά που έστειλαν οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης είναι 6.000 περισσότερα από πέρσι (47.000, έναντι 41.000 για την περυσινή Α΄ Φάση).
Αναγκαίοι διορισμοί
Αναφερόμενοι στους αναγκαίους διορισμούς κρίσιμο στοιχείο είναι η διάκριση μεταξύ οργανικών και λειτουργικών κενών. «Οργανικό κενό» υπάρχει όταν απουσιάζει εκπαιδευτικός από οργανική θέση και πρέπει να αντικατασταθεί. «Λειτουργικό κενό» προκύπτει από τις ώρες διδασκαλίας που πρέπει να γίνουν και γι’ αυτές δεν υπάρχει εκπαιδευτικός.
Πάνω από 8.000
τα οργανικά κενά σχολείων!
«Τελειωμό» δεν έχουν τα κενά στην εκπαίδευση – 8.000 οργανικά κενά!
Τα οργανικά κενά που προέκυψαν από την καταμέτρηση του Υπουργείου μετά τις μεταθέσεις και πριν από τις μετατάξεις και τυχόν διορισμούς είναι τα εξής:
Στη Δευτεροβάθμια Γενικής 2.434 οργανικά κενά.
Αν προσθέσουμε τα κενά στα Μουσικά, στα Καλλιτεχνικά σχολεία, στα ΚΕΔΑΣΥ, ΣΔΕΥ-ΚΕΔΑΣΥ, ΣΜΕΑΕ (για ΕΒΠ/ΕΕΠ) και άλλα, τότε φτάνουμε στα 8.000 οργανικά κενά. Ακόμη και με τους πολύ σφιχτούς υπολογισμούς του Υπουργείου που βασίζονται σε όλα τα μνημονιακά μέτρα που μείωσαν την οργανικότητα των σχολείων: 27άρια τμήματα στη Δευτεροβάθμια, αύξηση ωραρίου +2 ώρες στη Δευτεροβάθμια (αυτό αυτόματα στέρησε 6.000 οργανικά κενά μόνο στη Δευτεροβάθμια), 6ωρα από 7ωρα στα Δημοτικά, κατάργηση οργανικών Ολοήμερου Δημοτικού, περικοπή ολιγομελών τμημάτων, συγχωνεύσεις και κλείσιμο σχολείων, κ.ά.
Πέρα από αυτά όμως, υπάρχει και η πραγματική εικόνα που βιώνουν κάθε χρόνο γονείς και εκπαιδευτικοί στα σχολεία: δεκάδες χιλιάδες λειτουργικά πραγματικά κενά προκύπτουν. Το 2022 – 23 (και παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει 24.700 διορισμοί μονίμων την τελευταία διετία) ανακοινώθηκαν 48.184 προσλήψεις αναπληρωτών (!) ενώ τα οργανικά κενά υποτίθεται ότι ήταν περίπου 15.000 μόνο
Τα κενά αυτά, βέβαια, είναι αποτέλεσμα της χρόνιας πολιτικής αδιοριστίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Δευτεροβάθμια να έχει φέτος -παρά τους διορισμούς της τελευταίας διετίας- μόλις 64.000 μόνιμους σε σύγκριση με τους 92.000 μόνιμους του 2008! Βέβαια πέρα από την υπεραναγκαία κάλυψη των υπαρχόντων οργανικών κενών, άκρως αναγκαία είναι και η σύσταση νέων οργανικών εκεί που δεν υπάρχουν, κάλυψη και άλλων λειτουργιών του σχολείου με μόνιμους (πχ Τμήματα Ένταξης, Παράλληλη, Ενισχυτική, ΜΝΑΕ κ.ά.) και ανατροπή όλων εκείνων των μνημονιακών μέτρων που έφεραν προ της διάλυσης το δημόσιο σχολείο.
Γιατί ακόμα και αν καλυφθούν τα οργανικά κενά που ξεπερνούν τις 8.000 θα εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμα και υπερτριπλάσια κενά. Πολλές οι ειδικότητες των εκπαιδευτικών που έχοντας κάτω από 12 ώρες σε ένα σχολείο δεν έχουν οργανική θέση με αποτέλεσμα να προκύπτουν τα χιλιάδες λειτουργικά κενά που δεν καλύπτονται από μόνιμους εκπαιδευτικούς, αλλά από αναπληρωτές. Άρα η σύσταση των οργανικών θέσεων δεν προκύπτει με βάση τις πραγματικές λειτουργικές ανάγκες, αλλά από την «κοπτική – ραπτική» του λιγότερου κόστους τής εκάστοτε κυβερνητικής πολιτικής.
Χρόνια αδιοριστία
και αντιεκπαιδευτικά μέτρα
Τα τελευταία χρόνια ψηφίστηκαν αντιεκπαιδευτικά μέτρα και ρυθμίσεις που διαλύουν δομές του δημόσιου σχολείου και επιδεινώνουν τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών και μόρφωσης των μαθητών.
Στην τελευταία έκθεσή του ΟΟΣΑ «Για ένα λαμπρό μέλλον της εκπαίδευσης στην Ελλάδα» το ζήτημα των διορισμών και της διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού έχει κεντρική θέση. Το παρακάτω απόσπασμα είναι ενδεικτικό της αντίληψης που έχει για το θέμα της στελέχωσης των σχολείων με εκπαιδευτικούς και για τον τρόπο επίλυσής του: «Η επίλυση του προβλήματος των λιγότερων οργανικών θέσεων ήταν ευφυής (!) και από διοικητική και από οικονομική άποψη. Η εναλλακτική λύση ήταν η χρήση αναπληρωτών εκπαιδευτικών, με τη συμφωνία και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. (…) Δεν μισθοδοτούνται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κι έτσι -από μια μακροοικονομική άποψη- δεν αποτελούν μια επιπλέον μακροχρόνια επιβάρυνση του εθνικού προϋπολογισμού».
Θυμίζουμε ότι το ΥΠΑΙΘ:
α. εισήγαγε νέες εργασιακές σχέσεις εξευτελίζοντας κάθε εργασιακό δικαίωμα στην εκπαίδευση (με το κατάπτυστο άρθρο 24 που συμπεριλήφθηκε στο νομοσχέδιο για την υγεία), νομοθετώντας τη δυνατότητα: «…να προσλαμβάνονται προσωρινοί αναπληρωτές εκπαιδευτικοί ή μέλη Ε.Ε.Π. ή Ε.Β.Π., πλήρους ή μειωμένου ωραρίου, με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου τρίμηνης κατ’ ελάχιστον διάρκειας»…
β. Με σχετική εγκύκλιο έδωσε το δικαίωμα – δυνατότητα στους διευθυντές Εκπαίδευσης, κατά την κρίση τους, να ανανεώσουν τις συμβάσεις αυτές ή όχι, που σημαίνει την απόλυση των εκπαιδευτικών, σαν να είναι η εκπαίδευση ιδιωτική επιχείρηση.
Κυβέρνηση, μνημονιακά κόμματα, ΕΕ, ΟΟΣΑ, ΣΕΒ συμφωνούν με μοχλό την περίφημη «αυτονομία της σχολικής μονάδας» και τη λεγόμενη «αποκέντρωση» να εισέλθουμε σε μια νέα περίοδο εργασιακού μεσαίωνα με ακόμα πιο βάρβαρες μορφές ελαστικής απασχόλησης (τρίμηνες συμβάσιες κ.ά.) αντί της μέχρι τώρα σχεδόν «μόνιμης» επανάληψης των συμβάσεων αναπληρωτών και της σχετικής κατοχύρωσης της ελαστικής έστω εργασίας (στην καλύτερή της εκδοχή – του αναπληρωτή), με βάση την προϋπηρεσία.
Όρος για την υπεράσπιση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης ο ενιαίος και παρατεταμένος αγώνας, όχι μόνο των εκπαιδευτικών, αλλά της ευρύτερα της εκπαιδευτικής κοινότητας και των εργαζομένων στην κατεύθυνση της σύμπτυξης ενός παλλαϊκού μετώπου αντίστασης στις πολιτικές κυβέρνησης – ΕΕ – ΔΝΤ. Με αιχμή τα αιτήματα για σταθερή και μόνιμη δουλειά για όλους και μόνιμους μαζικούς διορισμούς για κάλυψη των εκρηκτικών αναγκών σε υποδομές και εκπαιδευτικούς.
Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά,
της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» και του Εκπαιδευτικού Ομίλου
