Πριν τον κορονοϊό, η Αμερική, σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου Princeton, ήταν μια χώρα, στην οποία η ανισότητα εισοδήματος ήταν σχεδόν εφάμιλλη με εκείνη της αρχαίας Αιγύπτου. Το 78% των εργαζομένων πληρωνόταν βάσει μηνιαίων συμβάσεων και το 58% του πληθυσμού δεν μπορούσε να ανταποκριθεί σε έκτακτη ανάγκη ύψους 1.000 δολαρίων.
Σήμερα, η Αμερική είναι μια χώρα στην οποία 43 εκατομμύρια εργαζόμενοι είναι πλέον άνεργοι, αποτέλεσμα ενός ακραία ελαστικού συστήματος εργασίας και μια ακόμη, ενδεχομένως η πιο εκκωφαντική, απόδειξη ότι τα αντανακλαστικά του προχωρημένου καπιταλισμού απέναντι σε μια παύση κατανάλωσης είναι ολέθρια. Η επερχόμενη κρίση, η οποία ήδη συγκρίνεται με εκείνη του 1930, θεωρείται φυσιολογική, σχεδόν δεδομένη.
Γιατί όμως; Γιατί η παύση πρέπει να οδηγεί σε αδιέξοδο; Πόσο ισχυρό είναι τελικά ένα σύστημα που δεν μπορεί να αντέξει τον εαυτό του όταν εκείνος σταματά να κινείται; Και, το κυριότερο, πώς αντιδρά όταν νομίζει ότι απειλείται;
Το 2021, η Αμερική του σήμερα ίσως να μοιάζει με όαση. Αυτό που συνέβη στη χώρα, εν μέσω κορονοϊού, είναι μια δραστική μεταφορά πλούτου, καθώς και μια ακόμη ένδειξη των ακαριαίων αντανακλαστικών ενός κατεστημένου το οποίο, όπως το 2008, έτσι και τώρα, αξιοποίησε στο έπακρο μια κρίση που τότε δημιούργησε και τώρα διαμόρφωσε.
Κι αν το νομοσχέδιο «ανακούφισης» από την κατάρρευση της Lehman Brothers, αξίας 830 δισ., φαντάζει σχεδόν ανώδυνο σε σχέση με το νομοσχέδιο «ανακούφισης» από τον κορονοϊό, το οποίο φημολογείται ότι θα αγγίξει τα 8 τρισ., κάποια πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ. Όπως και τότε, έτσι και τώρα, τα κεφάλαια, τα οποία πήγαν στις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας, θα τα διαχειριστούν οι αντίστοιχοι διευθυντές τους, όπως εκείνοι νομίζουν. Η επιλογή έγινε από τον γραμματέα του υπουργείου οικονομίας, ο οποίος, όπως και τότε, έτσι και τώρα, είναι πρώην στέλεχος της Goldman Sachs.
Πρόκειται για το πιο βάναυσο οικονομικό πραξικόπημα στη σύγχρονη ιστορία της Αμερικής. Όταν η αξία των μικρών και μεσαίων ακινήτων και εταιρειών μειώνεται ραγδαία ακριβώς επειδή οι κάτοχοι τους, απεγνωσμένοι, τα προσφέρουν στην ελάχιστη τιμή και, ταυτόχρονα, οι επιχειρηματικοί κολοσσοί πριμοδοτούνται με άφθονο ρευστό, είναι επόμενο ότι η άμβλυνση του ήδη τρομακτικού χάσματος ανισότητας θα μοιάζει ασύλληπτη για χώρα του «ανεπτυγμένου κόσμου». Δεν είναι τυχαίο ότι ο Jeff Bezos έγινε τρισεκατομμυριούχος κατά την διάρκεια της πανδημίας. Όπως δεν είναι τυχαία και η δήλωση του Jim Cramer, ο οποίος είπε ότι «αυτή η κρίση ίσως αφήσει την Αμερική με μόνο τρεις εταιρείες λιανικού εμπορίου: την Amazon, την Walmart, και την Costco».
Φυσικά, το νομοσχέδιο δεν παρουσιάστηκε έτσι. Αντίθετα, προπαγανδίστηκε ως ένα σημαντικό μέσο ανακούφισης των πολλών, δεδομένου ότι ένα πενιχρό μέρος του πήγε σε οικογένειες και νοσοκομεία.
Ο Bernie Sanders καθώς και τα υπόλοιπα μέλη της φερόμενης προοδευτικής πτέρυγας των δημοκρατικών, αν και κατέκριναν έντονα τον διεφθαρμένο χαρακτήρα του, τελικά, το ψήφισαν, διαρρηγνύοντας για πάντα την σχέση τους με τον πραγματικά προοδευτικό κόσμο της Αμερικής.
Είναι ο κόσμος που, για να τα βγάλει πέρα, έχει αναγκαστεί να έχει δυο και τρεις δουλειές και ο οποίος, εν μέσω κορονοϊού, πραγματοποίησε 191 απεργίες. Είναι ο κόσμος, κυρίως ο νέος κόσμος, που όταν τελείωνε το σχολείο έπεφταν οι δίδυμοι πύργοι, όταν τελείωνε το πανεπιστήμιο κατέρρεε η Lehman Brothers και, στο ενδιάμεσο, πέρα από την εκτόξευση του φοιτητικού του χρέους που ακόμη δεν έχει ξεπληρώσει, ένας πόλεμος ξεκινούσε στο όνομα του: ένας πόλεμος που δεν κατάλαβε ποτέ και που ακόμη δεν έχει τελειώσει. Είναι ο κόσμος που, αν και δούλευε μια ζωή, τώρα που μετρά τις αποταμιεύσεις του αναρωτιέται αν θα του φτάσουν.
Γι’ αυτούς τους λόγους, αλλά και για πολλούς άλλους, αυτός ο κόσμος φαίνεται, επιτέλους, να ανακτά την αυτοπεποίθησή του και να δημιουργεί τον δικό του πόλο. Η αριστερά στην Αμερική, μια αριστερά που καταπολεμήθηκε όσο καμία άλλη, δείχνει να βγαίνει από λήθη 40ετίας. Μια αριστερά με βαθιά ιστορία, οι θέσεις της οποίας αποτελούν πλέον μια σημαντική τάση στην ψυχή του Αμερικάνικου λαού.
Πρόδρομος Π.
