Θα φύγουν αν δε … μείνουν!
Σαν τον ορίζοντα που όλο ξεμακραίνει έχει γίνει η ημερομηνία αποχώρησης της Μ. Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τρία χρόνια μετά το δημοψήφισμα του 2016, βυθίζοντας τη χώρα σε βαθιά πολιτική κρίση και τοποθετώντας μια “βραδυφλεγή βόμβα” στα θεμέλια του ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού οικοδομήματος, που τρίζει επικίνδυνα.
Η 29η Μάρτη, ορόσημο για την ενεργοποίηση του άρθρου 50 για το Brexit, πέρασε άπρακτη, για να οριστεί νέος σταθμός η 12η Απριλίου, ημερομηνία κατά την οποία το βρετανικό Κοινοβούλιο θα έπρεπε είτε να αποδεχθεί τη συμφωνία της πρωθυπουργού Μέι (την οποία απέρριψε τρεις φορές) είτε να προτείνει ένα άλλο σχέδιο, το οποίο θα αποδεχόταν η ΕE, ειδάλλως το άτακτο Brexit ήταν προ των πυλών.
Μπροστά στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας εξέλιξης και αφού οι ψηφοφορίες στη Βουλή απέβησαν άκαρπες, πιστοποιώντας για άλλη μία φορά τον κατακερματισμό της πολιτικής ηγεσίας και της οικονομικής ολιγαρχίας του Ηνωμένου Βασιλείου, η πρωθυπουργός Μέι ζήτησε νέα παράταση από την Ε.Ε.
Παράλληλα με μια υψηλού ρίσκου πολιτική κίνηση, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή του κόμματός της και το πολιτικό της μέλλον, ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τον ηγέτη του Εργατικού Κόμματος Τζ. Κόρμπιν, για τη συγκρότηση εσωτερικού μετώπου, για προώθηση του σχεδίου ενός ήπιου Brexit.
Στη Σύνοδο Κορυφής στις 10 Απρίλη, μετά από ένα σκληρό παζάρι, ορίστηκε νέα ημερομηνία αποχώρησης η 31η Οκτωβρίου, που συμπίπτει με την ολοκλήρωση της θητείας των Γιούνκερ και Τουσκ, οι οποίοι διεξάγουν τις διαπραγματεύσεις εκ μέρους της ΕΕ.
Υπάρχει ακόμη η πιθανότατα η χώρα να αποχωρήσει νωρίτερα εφόσον η Βουλή εγκρίνει τη συμφωνία αποχώρησης. Βάσει της νέας απόφασης της ΕΕ. το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές του Μαΐου, αλλιώς θα πρέπει να αποχωρήσει την 1η Ιουνίου. Η συμφωνία θα επαναξιολογηθεί σε νέα Σύνοδο τον Ιούνιο.
Η προσπάθεια σύγκλισης μεταξύ Συντηρητικών και Εργατικών, έχει προκαλέσει αναταραχή στο κυβερνών κόμμα, με τους φανατικούς υπέρμαχους του Brexit να μην επιθυμούν σε καμία περίπτωση διεξαγωγή ευρωεκλογών, ενώ ζητούν και την παραίτηση της πρωθυπουργού.
Στελέχη των Τόρις έχουν στείλει επιστολή στην πρωθυπουργό ξεκαθαρίζοντας ότι το κόμμα δεν είναι έτοιμο για να κατέβει στις εκλογές του Μάη, ενώ εκφράζουν φόβους πως τα ποσοστά του θα είναι εξαιρετικά χαμηλά.
Στο στρατόπεδο των Εργατικών, ο Τζέρεμι Κόρμπιν δε βρίσκεται σε καλύτερη θέση, καθώς δέχεται προειδοποιήσεις από στελέχη του κόμματός του πως, εάν δεν στηρίξει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για έγκριση ή απόρριψη της συμφωνίας για το Brexit, το κόμμα θα χάσει εκατομμύρια ψηφοφόρους στις ευρωεκλογές.
Οι διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών συνεχίζονται γύρω από το ακανθώδες ζήτημα της τελωνειακής ένωσης, με την κάθε πλευρά να επιρρίπτει ευθύνες στην άλλη για αδιαλλαξία.
Ο υπουργός Επικρατείας, Ντέιβιντ Λίντινγκτον, δήλωσε ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται, αλλά δεν θα διαρκέσουν για μήνες, ενώ πρόσθεσε πως οι δύο πλευρές είναι αναγκαίο να βρουν έναν τρόπο συμβιβασμού για το εάν η Βρετανία θα παραμείνει σε τελωνειακή ένωση με την ΕΕ μετά την αποχώρησή της.
Από την άλλη, ο επικεφαλής των Εργατικών κατηγόρησε μέλη του υπουργικού συμβουλίου ότι αρνούνται να συμβιβαστούν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, προκειμένου να μην υπονομευθούν οι μελλοντικές εμπορικές συνομιλίες με τις ΗΠΑ.
Εξέφρασε την εκτίμηση ότι στελέχη των Συντηρητικών προσπαθούν να καταστρέψουν τις συνομιλίες, γιατί επιδιώκουν να υπάρξει συμφωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ. Μάλιστα, επεσήμανε ότι η Βρετανίδα πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, και οι υπουργοί της κυβέρνησής της “αμφιταλαντεύονται” όσον αφορά στα σχέδιά τους για το Brexit.
Με το ενδεχόμενο πλέον διενέργειας ευρωεκλογών ανοιχτό, ο ακροδεξιός Ν. Φάραντζ, παρουσίασε το νέο “Κόμμα του Brexit”, στις 12 Απριλίου, την ημέρα που η Βρετανία θα έπρεπε να αποχωρήσει από την ΕΕ. Πρόσφατη δημοσκόπηση το εμφανίζει να προηγείται στην πρόθεση ψήφου, ακολουθούμενο από τους Εργατικούς και στην τρίτη θέση το κόμμα της Μέι, που βλέπει να καταρρέουν τα δημοσκοπικά ποσοστά του. Ο Φάρατζ είχε κερδίσει τις ευρωεκλογές του 2014 με το ακροδεξιό κόμμα Ukip, από το οποίο αποχώρησε, με ποσοστό 26%.
Το νέο κεντρώο κόμμα Change UK, που σχηματίστηκε από μέλη των Εργατικών και Συντηρητικών βουλευτών που είναι υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. και αποχώρησαν από τα κόμματά τους, παρά τις αρχικές προσδοκίες, κινείται σε χαμηλά ποσοστά.
Σύννεφα στον γερμανογαλλικό άξονα με αφορμή το Brexit
Στη Σύνοδο Κορυφής “ράγισε” το κοινό μέτωπο των 27 απέναντι στη Μ. Βρετανια και παρουσιάστηκε διχασμένος ο γερμανογαλλικός άξονας. Ο Γάλλος πρωθυπουργός Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος νιώθει και την πίεση της Λεπέν ενόψει των ευρωεκλογών, εμφανίστηκε αδιάλλακτος σε μια μεγάλης διάρκειας παράταση και μάλιστα απείλησε πως δεν θα δεχτεί καμία παράταση, οδηγώντας την Μ. Βρετανία σε “άτακτο” Brexit.
Από τη μεριά της η Γερμανίδα καγκελάριος, Α. Μέρκελ, ήταν σε διαφορετικό μήκος κύματος, αφού εμφανίστηκε να στηρίζει την πρόταση για μια μεγάλη παράταση που πρότεινε ο Τουσκ.
“Πρέπει να αποφύγουμε την αύξηση της πίεσης προς τη Βρετανία όσον αφορά το Βrexit”, δήλωσε μετά την οκτάωρη διαπραγμάτευση, για να προσθέσει ότι “είναι σημαντικό να δώσουμε στους Βρετανούς περισσότερο χώρο για να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις”.
Η αντίθεση της Μέρκελ με τον Γάλλο πρόεδρο σχετίζεται τόσο με τις επιπτώσεις που θα έχει η Γερμανία από το Brexit, όσο και με τη διεκδίκηση της ηγεμονίας στην Ε.Ε., με αφορμή τις διακηρυγμένες προθέσεις του Γάλλου προέδρου για αναμόρφωση της δομής της ευρωπαϊκής ιμπεριαλιστικής λυκοσυμμαχίας.
Ο Μακρόν προσερχόμενος στη Σύνοδο έθεσε εξαρχής το πλαίσιο της διαπραγματευτικής του τακτικής. “Έχουμε μια ευρωπαϊκή αναγέννηση να φέρουμε εις πέρας” είπε, προσθέτοντας ότι “πιστεύω σε αυτή βαθιά και δεν θέλω το Βrexit να μας μπλοκάρει την προοπτική”.
“Οποιαδήποτε παράταση μετά τις 30 Ιουνίου θα κάνει την Ευρωπαϊκή Ένωση ευάλωτη”, επαναλάμβανε στη διάρκεια της Συνόδου. Από την άλλη, η Μέρκελ διαφώνησε με τις προθέσεις Μακρόν, λέγοντας πως “δίνεις στους φίλους σου μία ευκαιρία, και μετά άλλη μία, και μετά άλλη μία”.
Πίσω από την έντονη διαφωνία των δύο ηγετών κρύβεται, από τη μια, το γεγονός ότι η γερμανική οικονομία, η οποία δεν είναι και στα καλύτερά της, θα πληγεί άσχημα από το Brexit, αφού η Βρετανία είναι ο τρίτος σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Γερμανίας, και από την άλλη, η αντίθεση του Βερολίνου στα σχέδια του Γάλλου προέδρου για περαιτέρω “εμβάθυνση” της Ευρωζώνης και τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, αλλά και μιας σειράς άλλων μεταρρυθμίσεων στην ΕΕ.
Δεν είναι τυχαίο ότι η διάδοχος της Μέρκελ στο κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών, Άνεγκρετ Κραμπ – Κάρενμπαουερ, στην πρώτη της τοποθέτηση για την Ε.Ε. ήταν επιθετική προς τη Γαλλία, προτείνοντας την κατάργηση της έδρας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Ενώ και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, πριν από λίγους μήνες πρότεινε η Γαλλία να παραχωρήσει τη θέση της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έτσι ώστε να υπάρχει μια κοινή ευρωπαϊκή φωνή όσον αφορά την εξωτερική πολιτική. Προτάσεις που δεν προκάλεσαν καθόλου καλές εντυπώσεις στο Παρίσι.
Η παράταση που δόθηκε τελικά δεν ήταν δίμηνη, όπως ήθελε ο Μακρόν, αλλά ούτε και δωδεκάμηνη, όπως πρότεινε ο Τουσκ. Ήταν εξάμηνη, διευκολύνοντας Μέι και Κόρμπιν να καταλήξουν σε συμφωνία που να μπορεί να περάσει από το Κοινοβούλιο, οδηγώντας όμως τη Μέι στην “άβολη” θέση να οργανώσει, σε λίγες βδομάδες, ευρωεκλογές. Συγχρόνως, ο Μακρόν πίεσε και έλαβε εξασφαλίσεις από τη Μ. Βρετανία ότι δεν θα μπλοκάρει ευρωπαϊκές αποφάσεις.
“Θα έχουμε Brexit με συμφωνία. Θα προτιμούσα να μην είχαμε ούτε συμφωνία, ούτε Brexit”, είπε ο Γιούνκερ, μετά το τέλος της Συνόδου, εκφράζοντας ευσεβείς πόθους για ανάκληση του Brexit και παραμονή της Μ. Βρετανίας στην ΕΕ. Υπέρμαχος της ανατροπής της λαϊκής ετυμηγορίας των Βρετανών εμφανίστηκε ο Α. Τσίπρας, ο οποίος εξέφρασε την άποψη ότι εάν το Κοινοβούλιο της Βρετανίας δεν εγκρίνει τη συμφωνία αποχώρησης τις επόμενες εβδομάδες και αναγκαστεί να κάνει ευρωεκλογές, “αυτή θα είναι η μεγαλύτερη ήττα των Brexiteers και ίσως ακόμη και η αρχή του τέλους για το Brexit”. Τη δήλωση αυτή του Έλληνα πρωθυπουργού σχολίασε δεικτικά άρθρο του πρακτορείου Bloomberg, με τίτλο: “O ειδικός στην αντιστροφή των αποτελεσμάτων στα δημοψηφίσματα λέει ότι ακόμα και το Brexit μπορεί να αποτραπεί”.
Τραμπ: Η Ε.Ε. είναι “τόσο σκληρή” με το Λονδίνο
Ευθεία παρέμβαση στη διελκυστίνδα μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών έκανε ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντ. Τραμπ, αμέσως μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής, με μία ακόμη ανάρτησή του στο Twitter. Η παρέμβασή του αυτή συνδέθηκε με τον εμπορικό πόλεμο που έχει ξεσπάσει μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, αφού πρόσφατα δημοσιεύθηκε από την Κομισιόν λίστα με προϊόντα εισαγωγής από τις ΗΠΑ αξίας 20 δισεκ. δολαρίων, στα οποία θα μπορούσε να επιβληθούν δασμοί στο πλαίσιο της διατλαντικής διαμάχης για τις ενισχύσεις στις εταιρείες αεροσκαφών, Boeing και Airbus. O Ντόναλντ Τραμπ έσπευσε να υπερασπιστεί τη Βρετανία, παρουσιάζοντάς την ως θύμα της ΕΕ, καταγγέλλοντας τη σκληρή στάση της τελευταίας.“Κρίμα που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τόσο σκληρή στάση απέναντι στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Brexit. H EE είναι το ίδιο στυγνή ως εμπορική συνεργάτης και των ΗΠΑ, κάτι που πρόκειται να αλλάξει. Μερικές φορές στη ζωή πρέπει να αφήσεις τους ανθρώπους να ανασάνουν, προτού πληρώσεις βαριά τα λάθη σου”, έγραψε στην ανάρτησή του.
