Σκληρά και σε πολλά μέτωπα είναι τα διπλωματικά παζάρια για το παλαιστινιακό και ιδιαίτερα για το μέλλον της Γάζας. Στα απαράδεκτα σχέδια ξεριζωμού του παλαιστινιακού λαού από τη Λωρίδα της Γάζας και μετατροπής της σε «επενδυτικό παράδεισο» επιμένει η κυβέρνηση των ΗΠΑ, εντείνοντας τις πιέσεις στην περιοχή. Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, ανακοίνωσε πως «πολύ σύντομα» θα πραγματοποιηθεί ειδική σύνοδος κτηματομεσιτών για τη Γάζα, με τη συμμετοχή «πολλών» Αράβων επενδυτών. Ο Γουίτκοφ αναφέρθηκε ακόμη στο σχέδιο των ΗΠΑ για νέες «συμφωνίες του Αβραάμ» και περαιτέρω «ομαλοποίηση» των σχέσεων του Ισραήλ με άλλες αραβικές χώρες, σε συνέχεια των συμφωνιών του 2020 με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), το Μπαχρέιν και το Μαρόκο. Παράλληλα, η Σύνοδος του Αραβικού Συνδέσμου στο Κάιρο συμφώνησε στο Αιγυπτιακό σχέδιο για τη Γάζα.
Ταυτόχρονα κλιμακώνονται οι απειλές κατά της Συρίας, αλλά και του Ιράν στοχοποιώντας το πυρηνικό του πρόγραμμα. Ο Νετανιάχου απαίτησε πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Νότιας Συρίας. Διεμήνυσε πως ο ισραηλινός στρατός θα μείνει «επ’ αόριστον» στα νέα συριακά εδάφη που κατέλαβε ανήμερα της πτώσης της κυβέρνησης Άσαντ. Προειδοποίησε πως «δεν θα ανεχθεί» καμία απειλή έναντι των Δρούζων της Νότιας Συρίας από τη νέα κυβέρνηση των τζιχαντιστών του Αχμέντ αλ Σαράα. Οι απειλές του Νετανιάχου συνοδεύτηκαν με νέες αεροπορικές επιθέσεις σε νότια περίχωρα της Δαμασκού και άλλες περιοχές της Νότιας Συρίας, προκαλώντας μαζικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας σε διάφορες πόλεις του συριακού νότου ενάντια στις συνεχιζόμενες επιθέσεις και απειλές του Ισραήλ.
Όλα αυτά βέβαια τη στιγμή που αβέβαιο προδιαγράφεται το μέλλον της εκεχειρίας, η οποία “τορπιλίζεται” συστηματικά από το Ισραήλ. Οι φόβοι για κατάρρευση της εύθραυστης εκεχειρίας, που εφαρμόζεται στη Γάζα από τις 19 Γενάρη, και επανάληψη των σφοδρών συγκρούσεων, επανέρχονται τις τελευταίες μέρες. Τροφοδοτούνται από τις συστηματικές ισραηλινές παραβιάσεις της συμφωνίας και την πλήρη στήριξη που απολαμβάνει το κράτος – δολοφόνος από τις ΗΠΑ και άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Στο Κάιρο, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, Γκιντόν Σάαρ, και οι διαπραγματευτές της χώρας του, αξίωσαν από τους μεσολαβητές να πιέσουν τα στελέχη της Χαμάς ώστε να δεχτούν ένα διαπραγματευτικό «χαρακίρι». Να παρατείνουν δηλαδή την πρώτη φάση της εκεχειρίας, που έληξε αυτό το Σάββατο, 1η Μάρτη, για άλλες 42 μέρες, προκειμένου να συνεχιστεί η απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων, χωρίς το Ισραήλ να προχωρήσει σε πλήρη αποχώρηση από τον Διάδρομο της Φιλαδέλφειας και τις άλλες περιοχές της Γάζας. Χωρίς ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου.
Στελέχη της Χαμάς απέρριψαν αυτήν την πρόταση, καλώντας τους διεθνείς μεσολαβητές να πιέσουν το Ισραήλ ώστε να συμμορφωθεί με τη συμφωνία που υπέγραψε και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του, προκειμένου να εισέλθει «χωρίς δισταγμό» στη δεύτερη φάση της εκεχειρίας.
Κάτι τέτοιο όμως δεν φάνηκε πολύ πιθανό, δεδομένης της πρότερης δήλωσης Ισραηλινών αξιωματούχων ότι δεν πρόκειται να αποχωρήσουν τα ισραηλινά στρατεύματα από τον «Διάδρομο της Φιλαδέλφειας», ο οποίος βρίσκεται κατά μήκος περιοχών της Νότιας Γάζας με την Αίγυπτο, προκειμένου να μετατραπεί σε «αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη», στα πρότυπα ανάλογης κατοχής εδαφών σε Συρία και Λίβανο. Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Ισραέλ Κατς, διαβεβαίωσε ότι η Χαμάς δεν θα έχει ποτέ ξανά τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας σε διοικητικό ή στρατιωτικό επίπεδο και ότι αν «ενθαρρυνθεί» το σχέδιο του Αμερικανού Προέδρου Τραμπ για «εθελούσια μετανάστευση» των Παλαιστινίων, τότε θα προχωρήσει στη συγκρότηση επιτροπής που θα αναλάβει τη διευκόλυνση «της εξόδου τους».
Η δήλωση αυτή έγινε μετά τη δημοσιοποίηση επαίσχυντου βίντεο, δίνοντας μια αισχρή και κακόγουστη ιδέα για το πώς εννοεί το επιτελείο του Τραμπ το όραμα της νέας Γάζας σε ρόλο «Ριβιέρας της Ανατολής». Εκατοντάδες ουρανοξύστες, παραλιακή γεμάτη φοίνικες, ξενοδοχεία του ομίλου Τραμπ, πρώην μαχητές της Χαμάς να λικνίζονται σε ρυθμούς χορού της κοιλιάς και πλατείες με χρυσούς ανδριάντες του Αμερικανού Προέδρου, χωρίς ίχνος Παλαιστινίων.
Μπροστά σε όλα αυτά ο Μπασίμ Ναΐμ, μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς, ανέφερε ότι η οργάνωση «είναι έτοιμη για όλα τα σενάρια» αν δεν αποχωρήσουν από τη Γάζα τα ισραηλινά στρατεύματα, όπως προβλέπεται στο πλαίσιο της συμφωνίας. Προειδοποίησε πως ο ισραηλινός στρατός κατοχής ό,τι έκανε στη Γάζα επιχειρεί να το επαναλάβει στη Δυτική Όχθη, με την κλιμάκωση της βίας στην οποία έχει προχωρήσει πάνω από έναν μήνα τώρα, και πως αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, θα επιφέρει «διασάλευση της ασφάλειας, της ευημερίας και της σταθερότητας» στην ευρύτερη περιοχή. Πρόσθεσε δε ότι το Ισραήλ παραβίασε πολλές φορές τη συμφωνία, σκοτώνοντας κατά τη διάρκειά της πάνω από 100 Παλαιστίνιους, αλλά η Χαμάς δεν έδωσε συνέχεια, «γιατί ενδιαφέρεται για τη λήξη του πολέμου».
Η αραβική σύνοδος στο Κάιρο και το αιγυπτιακό σχέδιο
Σε ένα τέτοιο ρευστό περιβάλλον πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο η έκτακτη σύνοδος του Αραβικού Συνδέσμου, όπου υιοθετήθηκε το αιγυπτιακό σχέδιο για τη Γάζα. Στόχος του σχεδίου είναι η ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας χωρίς εκτοπισμό των Παλαιστινίων.
Το σχέδιο, που, προβλέπει την ανοικοδόμηση της Γάζας έναντι 53 δισ. δολαρίων και την «προσωρινή» διακυβέρνησή της από αραβικές και άλλες δυνάμεις, με ενδεχόμενη παρουσία ξένων «ειρηνευτικών» δυνάμεων μέχρι το 2030. Ασαφή είναι στο σχέδιο τα ζητήματα της μελλοντικής διακυβέρνησης της Γάζας. Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, Σίσι, δήλωσε ότι το Κάιρο συνεργάζεται με τους Παλαιστίνιους για τη συγκρότηση μιας επιτροπής αποτελούμενης από ανεξάρτητους, Παλαιστίνιους τεχνοκράτες, που θα αναλάβουν τη διοίκηση της Γάζας. Η επιτροπή αυτή θα επιβλέπει τη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας και θα διαχειρίζεται τις υποθέσεις της Γάζας προσωρινά, μέχρι να περάσει υπό τον έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής.
Το σχέδιο αναφέρει ότι «θα είναι πρόκληση να αντιμετωπιστούν οι ένοπλες οργανώσεις» της Γάζας, εκτιμώντας πως το πρόβλημα μπορεί να λυθεί αν εφαρμοστεί μια «αξιόπιστη πολιτική διαδικασία» για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων και τους προσφερθεί μια «προοπτική» για το μέλλον.
Σε ό,τι αφορά την πρώτη φάση και την προσωρινή μετεγκατάσταση των Παλαιστίνιων αμάχων εντός της Λωρίδας της Γάζας, προβλέπεται να επιλεγούν 7 τοποθεσίες όπου θα φιλοξενηθούν πάνω από 1,5 εκατ. άτομα σε προκατασκευασμένα σπίτια, το καθένα εκ των οποίων μπορεί να στεγάσει κατά μέσο όρο 6 ενοίκους. Προβλέπεται επίσης να επιδιορθωθούν 60.000 κατοικίες που έχουν υποστεί ζημιές και οι οποίες μπορούν να φιλοξενήσουν 360.000 ανθρώπους.
Προβλέπεται η ανάπτυξη μιας «Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης», με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η οποία θα αναλάβει την παροχή «υπηρεσιών ασφαλείας» μέχρι να συγκροτηθεί μια «τοπική» αστυνομική δύναμη, την εκπαίδευση της οποίας προτείνεται να αναλάβουν η Ιορδανία και η Αίγυπτος. Στο σχέδιο παρουσιάζεται η μελλοντική σταδιακή ανοικοδόμηση της περιοχής, υπό την προϋπόθεση «βιώσιμης εκεχειρίας».
Η Χαμάς χαιρέτισε «το σχέδιο ανοικοδόμησης της Γάζας που υιοθετήθηκε στο τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής», εκφράζοντας επίσης την υποστήριξή της στον σχηματισμό μιας επιτροπής που θα επιβλέπει τις προσπάθειες διάσωσης και αρωγής, την ανοικοδόμηση και τη διακυβέρνηση στη Γάζα.
Ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος Μαχμούτ Αμπάς εξήρε το αιγυπτιακό – αραβικό σχέδιο ανοικοδόμησης στη Γάζα και κάλεσε τον Αμερικανό Πρόεδρο Τραμπ να υποστηρίξει τις προσπάθειες αυτές, παρότι έναν μήνα πριν είχε απαιτήσει τον βίαιο εκτοπισμό των Παλαιστινίων. Ο Αμπάς προειδοποίησε ότι υπάρχουν μπροστά «σοβαρές προκλήσεις», επισημαίνοντας τις ισραηλινές προσπάθειες για τη δημιουργία «νέας πραγματικότητας» στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, που υπονομεύουν τις προσπάθειες για λύση στη βάση δύο κρατών.
Στο μεταξύ Νετανιάχου και Τραμπ απέρριψαν το αραβικό σχέδιο. Ο Τραμπ εμμένει στο δικό του. «Η τρέχουσα πρόταση δεν αντιμετωπίζει την πραγματικότητα ότι η Γάζα είναι επί του παρόντος ακατοίκητη και οι κάτοικοι δεν μπορούν να ζουν ανθρωπίνως σε μια περιοχή καλυμμένη από συντρίμμια και από πυρομαχικά που δεν έχουν εκραγεί. Ο πρόεδρος Τραμπ εμμένει στο όραμά του να ανοικοδομήσει τη Γάζα απαλλαγμένη από τη Χαμάς. Ανυπομονούμε για περαιτέρω συνομιλίες για να φέρουμε ειρήνη και ευημερία στην περιοχή»,δήλωσε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Μπράιαν Χιουζ.
