Ξεχάστε την απατηλή έννοια της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης για την οποία γράφτηκαν σελίδες επί σελίδων, ξοδεύτηκαν τόνοι χαρτιού και χιλιάδες οκάδες μελάνης, μελέτες, διαλέξεις, αναρτήσεις χωρίς να υπάρχει προηγούμενο και που είχε γίνει «ψωμοτύρι» στον πολιτικό λόγο ακόμα και νεοαριστερών ή «αριστερών» δυνάμεων, ειδικών τε και μη ειδικών, διανοουμένων και άλλων, σχεδόν τρείς δεκαετίες. Με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο οι εκπρόσωποι των κυρίαρχων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων εγκατέλειψαν αυτή τη ρητορική, επιλέγοντας διαφορετικές ορολογίες εκ των πραγμάτων για να ερμηνεύσουν το τι ακριβώς συμβαίνει στην παγκόσμια σκακιέρα.
Ο όρος «κατακερματισμός» (fragmentation) γίνεται πλέον κεντρικός στις αναλύσεις των διεθνών οργανισμών και είχε την τιμητική του στο Φόρουμ του Νταβός, που έγινε από 16 έως 20 Γενάρη στο θέρετρο της ελβετικής αυτής πόλης όπως κάθε χρόνο, όπου συγκεντρώνονται περίπου 1500 διευθύνοντες σύμβουλοι γιγάντιων επιχειρήσεων, κερδοσκοπικών ταμείων, όπως επίσης κυβερνητικοί αξιωματούχοι από τουλάχιστον 130 χώρες. Στις 16/1/2023 έγραψε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, πως ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος «θα μπορούσε να κατακερματίσει τον κόσμο σε ανταγωνιστικά οικονομικά μπλοκ. Αυτό θα ήταν ένα λάθος συλλογικής πολιτικής που θα άφηνε τους πάντες φτωχότερους και λιγότερο ασφαλείς».
Διαπίστωση που ισχύει εδώ και καιρό από τον έντονο ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας κύρια και των υπόλοιπων χωρών που συντάσσονται με τον ένα ή με τον άλλον, ή δεν έχουν αποφασίσει προς ποια κατεύθυνση θα κινηθούν ανάλογα με το πού θα γείρει η πλάστιγγα.
Στο κέντρο του προβλήματος βρέθηκαν για μια ακόμα φορά οι χώρες της ΕΕ, όταν πρόσφατα η κυβέρνηση Μπάιντεν ανακοίνωσε πρόγραμμα-μαμούθ άνω των 300 δισ. δολαρίων για την ενίσχυση των επιχειρήσεων που ασχολούνται με τις «πράσινες» επενδύσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιλήφθηκε ότι αυτό το πρόγραμμα είναι μορφή «αθέμιτου» ανταγωνισμού από «φίλια δύναμη», που το αποτέλεσμά του θα ήταν η μαζική φυγή τέτοιων επιχειρήσεων από την Ευρώπη προς τις ΗΠΑ. Ο πανικός υπήρξε εμφανής, με αποτέλεσμα πρώτα ο Γερμανός καγκελάριος Σολτς και πρόσφατα, από το βήμα του Νταβός, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να εξαγγείλουν τη δημιουργία ανταγωνιστικού Ευρωπαϊκού Ταμείου ενίσχυσης. Το γεγονός ότι η Φον ντερ Λάιεν τιτλοφόρησε το εν λόγω Ταμείο «Ευρωπαϊκής Κυριαρχίας» είναι ενδεικτικό του πανικού που επικράτησε στις Βρυξέλλες… Με τη σειρά του ο Γάλλος πρόεδρος κατέληξε και κατέθεσε ανάλογες προτάσεις.
Φυσικά δεν έχουμε εδώ κάτι το καινούργιο καθότι η στροφή στον «οικονομικό εθνικισμό» ήδη από την περίοδο της προεδρίας Τραμπ, με συνέπειες που αφορούν τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες από την περίοδο της πανδημίας, στη συνέχεια ο πόλεμος στην Ουκρανία και η γενίκευση του διεθνούς ανταγωνισμού με όρους νέου Ψυχρού Πολέμου, έχουν διαμορφώσει μια εντελώς νέα κατάσταση στο διεθνές σκηνικό.
Με βάση αυτό το περιβάλλον των εξελίξεων, η ΕΕ παρουσιάζεται σαν διεθνής «αδύναμος κρίκος» αλλά και σαν πεδίο η ίδια του οικονομικού κατακερματισμού και η Ελλάδα σαν «αδύναμος κρίκος του αδύναμου κρίκου», παρά τις θριαμβολογίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη περί των ρυθμών ανάπτυξης και άλλων εφήμερων δοξασιών που εκπορεύονται και λόγω της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης.
Να σημειώσουμε εδώ πως οι δυνάμεις του μαρξιστικού λενινιστικού κινήματος και ελάχιστων ακόμα πολιτικών δυνάμεων και απόψεων ήταν με θεμελιακό τρόπο αντίθετες στις θεωρίες της «παγκοσμιοποίησης», έδωσαν πολιτικές μάχες ενάντιά τους και υπογράμμιζαν με έμφαση πως το στοιχείο του ανταγωνισμού ανάμεσα στους ιμπεριαλιστές και τις ισχυρές καπιταλιστικές χώρες είναι το κυρίαρχο στις σχέσεις τους, ενώ η συνεργασία τους είναι προσωρινή, ασταθής και αβέβαιη.
Και να που επιβεβαιώνονται για πολλοστή φορά οι απόψεις αυτές. Να δούμε βέβαια αν οι θιασώτες των θεωριών της «παγκοσμιοποίησης» και του «υπεριμπεριαλισμού», ίσως και του «ολοκληρωτικού καπιταλισμού» θα διδαχτούν έστω και τώρα με αυτόν τον ιδιότυπο «δάσκαλο από την ανάποδη».