Η τυχοδιωκτική ενέργεια του ουκρανικού στρατού να επιτεθεί μαζικά στην περιφέρεια του Κουρσκ και να καταλάβει ρωσικό έδαφος αποτελεί θρυαλλίδα εξελίξεων στο πολεμικό μέτωπο της Ουκρανίας.
Την ώρα που η επιθετική δραστηριότητα της Ρωσίας ενισχύεται στα ανατολικά της χώρας, η απόσπαση χιλιάδων εμπειροπόλεμων στρατιωτών και στρατιωτικών μέσων, αποδυναμώνοντας την άμυνά της Ουκρανίας, γέννησε πολλά ερωτηματικά για τους στρατηγικούς στόχους αυτής της κίνησης.
Αν και η Μόσχα έδειξε αρχικά να αιφνιδιάζεται από την μαζικότητα της ουκρανικής εισβολής κατάφερε με τον καιρό να σταθεροποιήσει την κατάσταση επιφέροντας σημαντικά πλήγματα στους Ουκρανούς, τους οποίους επιδιώκει να διώξει από το έδαφός της.
Αν ένας από τους σκοπούς της ουκρανικής ηγεσίας ήταν να αναγκάσει τον Πούτιν να χαλαρώσει την επιθετική του δραστηριότητα στο Ντονμπάς και να μεταφέρει δυνάμεις για την υπεράσπιση του Κουρσκ αυτό τελικά δεν έγινε.
Απεναντίας η Ρωσία ενίσχυσε την επιθετική της δραστηριότητα σε όλο το μέτωπο προωθούμενη ιδιαίτερα προς τη στρατηγικής σημασίας περιοχή του Ποκρόφσκ που αποτελεί επιμελητειακό κόμβο και η κατάληψή του θεωρείται από πολλούς ως σημείο καμπής του πολέμου.
Ακόμη και το ενδεχόμενο να αποτελέσει η κατάληψη ρωσικού εδάφους διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια του Κιέβου σε επόμενη διαδικασία «ειρήνευσης» απορρίφθηκε χωρίς πολλές κουβέντες από τον Ρώσο πρόεδρο.
Μετά τα πρώτα «διθυραμβικά» σχόλια των εντεταλμένων δυτικών ΜΜΕ, για την αστραπιαία επιθετική κίνηση του Κιέβου και τον αιφνιδιασμό της Μόσχας που εξέθεσε τον Πούτιν, άρχισαν να εμφανίζονται δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για πιθανή παγίδα στην οποία έπεσε ο ουκρανικός στρατός.
Δυτικοί αναλυτές άρχισαν να αναρωτιούνται για τους σκοπούς αυτής της ενέργειας, καθώς το Κίεβο δεν είναι σε θέση να διατηρήσει τα εδάφη που καταλαμβάνει στρατιωτικά όταν ο ρωσικός στρατός εντείνει την επιθετική του δραστηριότητα στο Ντονμπάς.
Οι Financial Times υποστήριξαν ότι η Ουκρανία, μεταφέροντας τους λιγοστούς πόρους της στη συνοριακή περιοχή του Κουρσκ, βοήθησε τις ρωσικές δυνάμεις να επιτύχουν στο Ντονμπάς.
Η επίθεση στην περιοχή του Kουρσκ ανάγκασε τον ουκρανικό στρατό να αποσύρει στρατεύματα και όπλα από τις «ήδη προβληματικές γραμμές του μετώπου», επισημαίνει στο ίδιο μήκος κύματος και η Wall Street Journal, επιβεβαιώνοντας το δημοσίευμα των Times, αποκαλύπτοντας πως αποδεσμεύθηκαν ελίτ μονάδες από το Σούμι και το Χάρκοβο.
Η Ουκρανία αναδιατάσσει στρατεύματα από το ανατολικό μέτωπο στην περιοχή Κουρσκ, «αφήνοντας τις μονάδες της ακόμη πιο απλωμένες», σε ένα παιχνίδι τζόγου «που τείνει να κάνει χειρότερη μια ήδη κακή κατάσταση για το Κίεβο», υποστηρίζει η εφημερίδα, η οποία στις 6 Αυγούστου θριαμβολογούσε για την εισβολή στο Κουρσκ.
Το αμερικανικό περιοδικό Newsweek έθεσε το ερώτημα, αν όντως η ουκρανική εισβολή στο Κουρσκ ήταν μια «παγίδα» για τον Ζελένσκι και αν ο Πούτιν μπορεί να ωφεληθεί μακροπρόθεσμα. To Associated Press υποστήριξε ότι το «συνολικό στρατηγικό πλεονέκτημα» της Ρωσίας στην πρώτη γραμμή παραμένει «άθικτο».
Η γερμανική Die Welt, υποστήριξε ότι η ουκρανική επίθεση απειλεί να επιταχύνει την ήττα της Ουκρανίας, επισπεύδοντας τις «ειρηνευτικές» συνομιλίες όπου η Ρωσία θα «κατέχει όλη τη διαπραγματευτική δύναμη». Μεταξύ άλλων σημείωσε ότι η προθυμία ορισμένων «δυτικών» κρατών να προμηθεύσουν άμεσα όπλα στην Ουκρανία ενδέχεται να μειωθεί.
Αν και οι δυτικοί σύμμαχοι του Ζελένσκι φαίνεται ότι γνώριζαν τα σχέδια του Κιέβου, τώρα που αυτά μάλλον ναυαγούν προσπαθούν να κρατήσουν αποστάσεις, αν και εκεί εμφανίζονται διαφορετικές γραμμές.
Σχετικά με τις διαβουλεύσεις που προηγήθηκαν, ώστε οι Ουκρανοί να πάρουν το «πράσινο» φως από τους δυτικούς πάτρωνες, ο σύμβουλος του Ουκρανού Προέδρου, Μ. Ποντολιάκ, αποκάλυψε στον «Independent» ότι «υπήρχαν συζητήσεις μεταξύ των εταίρων» πριν από την επίθεση στο Κουρσκ, «απλώς όχι σε δημόσιο επίπεδο».
Σύμφωνα με τους «Times», αρκετοί Ουκρανοί στρατιώτες, που συμμετέχουν στην επίθεση στο Κουρσκ, στάλθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο έναν μήνα πριν από την επιχείρηση για να περάσουν εκπαιδευτικό πρόγραμμα μαζί με Βρετανούς στρατιώτες.
Επίσης «Δυτικά» όπλα, άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα συμμετέχουν στην εισβολή, ενώ κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ δήλωσαν πως εγκρίνουν την ουκρανική επίθεση σε ρωσικό έδαφος ως μέρος της άμυνας του Κιέβου.
Το βρετανικό υπουργείο Άμυνας επιβεβαίωσε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν άδεια να χρησιμοποιήσουν βρετανικά όπλα επί ρωσικού εδάφους, αλλά όχι και τους μεγάλου βεληνεκούς πυραύλους «Storm Shadow» (Αυτό φαίνεται τώρα να αλλάζει).
Από την πρώτη στιγμή η Μόσχα έκανε λόγο για σχέδιο των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ. Ο γραμματέας του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Ν. Πατρούσεφ, επισήμανε ότι «η επιχείρηση στην περιοχή του Κουρσκ σχεδιάστηκε με τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ και των δυτικών ειδικών υπηρεσιών».
Σε μια τελευταία εξέλιξη στο πεδίο των μαχών η Ρωσία, μετά την επίθεση με δύο βαλλιστικούς πυραύλους κατά στρατιωτικού ινστιτούτου στην Πολτάβα που άφησε πίσω της 51 νεκρούς και 271 τραυματίες (πρόκειται για την πιο πολύνεκρη επίθεση εντός του 2024), η Μόσχα εξαπέλυσε μια νέα καταιγιστική επίθεση με πυραύλους και drones κατά του Κιέβου αλλά και της πόλης Λβίβ που βρίσκεται στα δυτικά της χώρας, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία. Η ρωσική αυτή επίθεση είχε ως αποτέλεσμα να σημάνει συναγερμός στην Πολωνία, από όπου απογειώθηκαν μαχητικά προκειμένου να «εγγυηθούν την ασφάλεια» του εναέριου χώρου της, για τρίτη φορά μέσα σε 8 ημέρες, ανακοίνωσε η διοίκηση επιχειρήσεων των πολωνικών ενόπλων δυνάμεων.
Σε αυτό το παιχνίδι με τη φωτιά κάθε ακούσια ή εσκεμμένη ενέργεια των στρατιωτικών δυνάμεων Πολωνίας και Ρωσίας μπορεί να αξιοποιηθεί για την επέκταση του πολέμου σε μια σύγκρουση ΝΑΤΟ – Ρωσίας.
Παίρνοντας την ευκαιρία ο Ουκρανός πρόεδρος κάλεσε τους συμμάχους του να βοηθήσουν στην αντιαεροπορική άμυνα και ζήτησε να επιτραπούν μεγάλου βεληνεκούς πλήγματα στο εσωτερικό της Ρωσίας με ΝΑΤΟϊκά όπλα. Σημειώνεται πως μέχρι πρότινος και με εξαίρεση τη Μ. Βρετανία, τα υπόλοιπα κράτη τηρούσαν αποστάσεις από αυτό το σενάριο.
Προωθώντας αυτό το σχέδιο ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας και ένας υψηλόβαθμος σύμβουλος του Ζελένσκι επισκέφτηκαν την Ουάσιγκτον προτείνοντας λίστα συγκεκριμένων στόχων στη ρωσική επικράτεια.
Το θέμα αυτό θα συζητήσει και ο Ουκρανός πρόεδρος κατά την επικείμενη συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζο Μπάιντεν. Ο Ζελένσκι θα παρουσιάσει «σχέδιο νίκης» κατά της Ρωσίας τόσο στον Αμερικανό πρόεδρο όσο και στους υποψηφίους προέδρους Κ. Χάρις και Ντ. Τραμπ.
Σύμφωνα με τον Ζελένσκι η επιτυχία του σχεδίου θα εξαρτηθεί από τον Αμερικανό Πρόεδρο και από το εάν οι ΗΠΑ θα επιτρέψουν στην Ουκρανία να προχωρήσει «σε αυτό που περιέχει το σχέδιο» και από το εάν οι Ουκρανοί «θα είναι ελεύθεροι να χρησιμοποιήσουν αυτό το σχέδιο».
Πάντως ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ξανά πως έχει ένα «συγκεκριμένο σχέδιο» για να βάλει τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά δεν θα το αποκαλύψει για να μην χαλάσει την «έκπληξη».
«Διαρροές» στον τύπο αναφέρουν ότι το Λονδίνο έχει δώσει το πράσινο φως στο Κίεβο για τη χρήση των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς «Storm Shadow», με βεληνεκές έως 400 χλμ, σε στόχους στη ρωσική ενδοχώρα, μεταξύ αυτών και την προεδρική κατοικία στο Σότσι.
Αποφεύγουν όμως να τοποθετηθούν δημόσια ώστε να μην έρθουν σε ρήξη με τις ΗΠΑ, οι οποίες σύμφωνα με το CNN δεν σχεδιάζουν να χαλαρώσουν τους περιορισμούς στο άμεσο μέλλον καθώς δεν θέλουν να πυροδοτήσουν μια απευθείας σύγκρουση με τη Μόσχα.
Στο θέμα εμπλέκεται και το Παρίσι καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι συζήτησε το ενδεχόμενο να επιτρέψει στους Ουκρανούς να χτυπήσουν την κατοικία του Βλ. Πούτιν στο Σότσι καθώς και στρατιωτικές εγκαταστάσεις βαθιά στη Ρωσία. Οι μεγάλου βεληνεκούς πύραυλοι που έχει προμηθεύσει η Γαλλία το Κίεβο είναι ίδιου τύπου με τους βρετανικούς και ονομάζονται SCALP-EG.
Η Γερμανία έως πρόσφατα υποστήριζε πως δεν θα επιτρέψει να χρησιμοποιηθούν τα όπλα της βαθιά στο ρωσικό έδαφος και γι’ αυτό διστάζει να προμηθεύσει την Ουκρανία με πυραύλους Taurus.
Ωστόσο μια πρόσφατη τοποθέτηση της γερμανικής πρεσβείας στη Ρωσία έρχεται να «θολώσει» αυτή τη θέση. Αναφερόμενη στις επιχειρήσεις στο Κουρσκ ανακοίνωσε πως «από τη στιγμή που η Ουκρανία λαμβάνει δυτική βοήθεια, αυτή γίνεται πλήρης ιδιοκτησία της. Τα γερμανικά όπλα γίνονται ουκρανικά και δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στην χρήση τους κατά στόχων στο έδαφος της Ρωσίας».
Λαβρόφ προς ΗΠΑ: Μην παίζετε με τις κόκκινες γραμμές της Ρωσίας
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ερωτηθείς για τις πιθανές παραδόσεις αμερικανικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία, προειδοποίησε σήμερα τις ΗΠΑ να μην αστειεύονται με τις «κόκκινες γραμμές» της Ρωσίας. Ο Λαβρόφ είπε ότι η Ουάσιγκτον χάνει την αίσθηση του «αμοιβαίου περιορισμού» με τη Ρωσία και αυτό είναι επικίνδυνο.
Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η Ρωσία προσαρμόζει το πυρηνικό της δόγμα, επειδή οι ΗΠΑ και οι δυτικοί τους σύμμαχοι απειλούν τη χώρα, κλιμακώνοντας τον πόλεμο στην Ουκρανία και αγνοώντας τα νόμιμα συμφέροντα ασφαλείας της Μόσχας. Διευκρίνισε ότι η αναθεώρηση είναι σε πρώιμο στάδιο και πρόσθεσε ότι οι τρέχουσες εντάσεις θα αναλυθούν προσεκτικά και μετά θα διαμορφωθεί η βάση για τις προτεινόμενες αλλαγές.
Ακόμη σημείωσε ότι η Δύση απέρριψε τον διάλογο με τη Ρωσία και ακολούθησε γραμμή επίθεσης κατά των συμφερόντων ασφαλείας της, τροφοδοτώντας παράλληλα «τον θερμό πόλεμο στην Ουκρανία».
Στο μεταξύ το ζήτημα των εκρήξεων στους ρωσικούς αγωγούς αερίου «Nord Stream» τον Σεπτέμβρη του 2022 επανήλθε στην επικαιρότητα μετά από το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης που εξέδωσαν οι αρχές της Γερμανίας για έναν Ουκρανό εκπαιδευτή καταδύσεων, ο οποίος φέρεται να έχει ανάμειξη στην ανατίναξη και να έχει διαφύγει στην Πολωνία.
Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στις ΗΠΑ, Αν. Αντόνοφ, επανέλαβε ότι η Ουκρανία δεν θα είχε επιτεθεί στους αγωγούς αερίου «Nord Stream» χωρίς τη στήριξη των ΗΠΑ.
«Επιδιώκουν να επιρρίψουν όλη την ευθύνη στις ουκρανικές μαριονέτες τους», σχολίασε ο Αντόνοφ. «Θα επιδιώξουμε να εξακριβώσουμε ποιοι είναι οι αληθινοί δράστες της βομβιστικής επίθεσης και να τους τιμωρήσουμε», πρόσθεσε.
Παραιτήσεις και εκδίωξη υπουργών νέα κυβέρνηση Ζελένσκι
Σχεδόν το μισό υπουργικό συμβούλιο καρατομήθηκε χωρίς να διευκρινίζονται οι λόγοι των «παραιτήσεων» ενώ η οσμή σκανδάλων και διαφθοράς είναι διάχυτη. Ένας άλλος λόγος που πιθανά οδήγησε σε αυτή την απόφαση τον Ουκρανό πρόεδρο είναι η εξεύρεση «εξιλαστήριων θυμάτων» και «αποδιοπομπαίων τράγων» για τα κοινωνικοπολιτικά και στρατιωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει.
Η επιστολή παραίτησης του Ντμίτρο Κουλέμπα θα εξεταστεί σε μια από τις επόμενες συνεδριάσεις της ολομέλειας του Κοινοβουλίου, χωρίς να έχει γίνει ακόμη γνωστός ο λόγος της παραίτησής του και αν έχει σχέση με την κατάσταση στο πεδίο των μαχών.
Είχαν προηγηθεί οι παραιτήσεις των υπουργών Δικαιοσύνης, Προστασίας Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Στρατηγικών Βιομηχανιών ενώ ανακοινώθηκε και η παραίτηση της υφυπουργού που ήταν αρμόδια για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση.
Ο Ολεξάντρ Μερέζκο, Ουκρανός βουλευτής και πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του κοινοβουλίου, σχολίασε πως «μπροστά μας έχουμε δύσκολες στιγμές, ένα δύσκολο φθινόπωρο και χειμώνα. Ίσως αυτός ο ανασχηματισμός σχετίζεται με κάποιο τρόπο με τη νέα περίοδο προκλήσεων για την Ουκρανία».
Με την φράση «το φθινόπωρο, τα φύλλα πέφτουν και τα κλαδιά εκτίθενται» σχολίασε την παραίτηση του υπουργού Εξωτερικών η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα.
