«Αποφάσεις» κουρελόχαρτα, μέσα σε συνθήκες όξυνσης των ανταγωνισμών, κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου, ανησυχιών για νέα οικονομική κρίση
Μέσα σε κύμα αναβρασμού και διαδηλώσεων χιλιάδων διαμαρτυρόμενων Αργεντίνων που δέχονται τις καταστροφικές συνέπειες της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, αλλά και της δικής τους δοκιμασίας με την άνοδο στην κυβερνητική εξουσία του νεοφιλελεύθερου Μ.Μάκρι, πραγματοποιήθηκε η διήμερη (30 Νοέμβρη με 1 Δεκέμβρη) Σύνοδος Κορυφής του G20, στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. Να θυμίσουμε πως οι οικονομίες των 20 κατέχουν το 85% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ελέγχουν το 75% του παγκόσμιου εμπορίου και το 80% των επενδύσεων και αντιστοιχούν στο 66% του παγκόσμιου πληθυσμού. Τα βασικά ιμπεριαλιστικά κράτη των G20 με πρώτη τις ΗΠΑ, αποτελούν τους κύριους υπευθύνους για την αποσταθεροποίηση της Μ.Ανατολής, της Β.Αφρικής, των Βαλκανίων, της Ουκρανίας, της Κορεατικής Χερσονήσου, της Ν.Αμερικής και παράλληλα για τον ξεριζωμό εκατομμυρίων ανθρώπων από τις πατρίδες τους. Ευθύνονται ακόμα για την παγκόσμια καπιταλιστική κρίση που εξακολουθεί να συγκλονίζει τα βάθρα του συστήματος και να πετά στο δρόμο εκατομμύρια εργαζόμενους. Ήδη, το Διεθνές Γραφείο Εργασίας προειδοποιεί για τα χειρότερα: 43 εκατ. εργαζόμενοι, σε παγκόσμιο επίπεδο, θα χάσουν τη δουλειά τους μέσα στο 2019!
Δεν πρόκειται λοιπόν για τις ανοησίες ενός «πολυπολικού κόσμου», όπως αναφέρθηκε από πολλούς ομιλητές, που δήθεν μπορεί να λειτουργήσει «αρμονικότερα» και «κανονικότερα», αλλά πρόκειται για τον κόσμο του μονοπωλιακού καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού, που από τη μια καταστρέφει συνεχώς χώρες και λαούς και από την άλλη σπαράσσεται από τις ίδιες του τις εσωτερικές αντιθέσεις, των οποίων η λύση δίνεται με συνεχείς πολέμους για το μοίρασμα των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των σφαιρών επιρροής.
Κάτω από αυτό το ζοφερό τοπίο, που αποτελεί την καταστροφική συνέπεια της συνεχιζόμενης ιμπεριαλιστικής επέλασης, οι οικονομικοί εγκέφαλοι, τα λεγόμενα και «think tanks» του καπιταλισμού, επιχειρούν μάταια να βρουν «κοινά αποδεκτές λύσεις» για τη ρύθμιση της παγκόσμιας οικονομίας. Ωστόσο, ο συνεχιζόμενος ανειρήνευτος εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – ΕΕ, με Κίνα και Ρωσία, ή ΗΠΑ με ΕΕ και Κίνα, δεν αφήνει περιθώρια συμβιβασμών, πόσω δε μάλλον συνεργασιών. Αντίθετα, παρατηρείται όξυνση των επιμέρους αντιπαραθέσεων, ιδίως στα ζητήματα της Μ.Ανατολής, των Βαλκανίων, της Ουκρανίας, της Κύπρου, της Μαύρης Θάλασσας, της Λ.Δ.Κορέας, του Brexit, της Συμφωνίας για τα μέσου βεληνεκούς πυρηνικά, τις κλιματικές αλλαγές, κ.ά. Και οι ενδείξεις για επόμενη παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση πληθαίνουν. Μόλις την περασμένη Τρίτη ο αναπληρωτής επικεφαλής του ΔΝΤ, Ντ.Λίπτον, μιλώντας σε τραπεζικό συνέδριο που διοργάνωσε το Bloomberg σημείωσε ότι «βλέπω να συσσωρεύονται σύννεφα και φοβάμαι ότι η πρόληψη μίας κρίσης δεν έχει ολοκληρωθεί». Σύμφωνα με τον ίδιο, ο μεγαλύτερος άμεσος κίνδυνος είναι ο σημερινός εμπορικός πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας και ο κίνδυνος να εξαπλωθούν οι εμπορικές εντάσεις, με συνέπεια τη νέα ύφεση στην παγκόσμια οικονομία.
Όπως ήταν φυσικό, η τελική διακήρυξη του Μπουένος Άιρες, προϊόν ενός δήθεν ελάχιστου συμβιβασμού, επιχειρεί να εμφανίσει τους γνωστούς Οργανισμούς (ΟΗΕ, ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΠΟΕ, κλπ.) ως υπερεθνικούς εγγυητές της ανάπτυξης, της Ειρήνης, της εξάλειψης της πείνας, της αντιμετώπισης των ασθενειών, της προστασία των προσφύγων, της παγκόσμιας ευημερίας, όταν είναι σαφές πως πρόκειται για εργαλεία στα χέρια των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων με απολύτως υποκριτικό ρόλο.
Ωστόσο, μέσα από τη διακήρυξη, αναδύεται η έντονη ανησυχία του G20 όχι μόνο για τη συνεχιζόμενη ή επικείμενη οικονομική κρίση, αλλά και για τους χρηματοοικονομικούς και γεωπολιτικούς κινδύνους που πιθανότατα οδηγούν σ’ αυτήν. Η ίδια η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρ.Λαγκάρντ, απηύθυνε έκκληση να υπάρξει «ανανεωμένη πολυμερής συνεργασία», εκφράζοντας τον φόβο πως έρχεται μια νέα «εποχή της οργής», κατά την οποία οι ανισότητες θα ξεπερνούν εκείνες της «χρυσής εποχής» του καπιταλισμού, τον 19ο αιώνα!
★★★
Η ανανέωση της «πολυμερούς συνεργασίας» που ευαγγελίζεται η Λαγκάρντ, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την πραγματικότητα, η οποία βασίζεται στην κυριαρχία των ισχυρότερων κρατών σε επίπεδο επιβολής των οικονομικών, πολιτικών και στρατιωτικών τους συμφερόντων, απέναντι στα ασθενέστερα. Άλλωστε η ανισομετρία στην ανάπτυξη των καπιταλιστικών κρατών και οι εναλλαγές του συσχετισμού των ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, εκφράζει το μέτρο του ανταγωνισμού τους. Εξάλλου, η έννοια της «πολυμέρειας» έχει καταστρατηγηθεί και αντικατασταθεί από έναν πανίσχυρο αντιδραστικό εθνικισμό που εκφράζει ένα μεγάλο τμήμα της αμερικανικής μεγαλοαστικής τάξης. Ήδη, ο Τραμπ έχει ακυρώσει ή αναθεωρήσει μια σειρά διεθνών Συμφωνιών που θεωρείται ότι βλάπτουν τα συμφέροντά των ΗΠΑ. Αυτό πάντως δεν τις εμπόδισε, μαζί με τον Καναδά και το Μεξικό να υπογράψουν μία νέα «Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου» που αντικαθιστά τη NAFTA. Τέτοιες διμερείς Συμφωνίες έγιναν πολλές στο περιθώριο της Συνόδου.
Από την πλευρά του ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, εμφανίσθηκε σαν ο υπέρμαχος της «…πολυμέρειας στις διεθνείς σχέσεις και το ελεύθερο εμπόριο ως παράγοντα ευημερίας και σταθερότητας στον κόσμο», εκτιμώντας ότι έτσι απομονώνονται οι ΗΠΑ. Στο περιθώριο της Συνόδου κατάφερε να υπογράψει δεκάδες Συμφωνιών με τον Αργεντίνο πρόεδρο, Μ.Μάκρι, για κινέζικες επενδύσεις ύψους 9 δις δολαρίων. Εξάλλου, η κρίσιμη συνάντησή του με τον Αμερικάνο πρόεδρο, κατέληξε σε μία εμπορική εκεχειρία μόλις τριών μηνών, κατά τη διάρκεια της οποίας δεν θα εφαρμοστούν οι αυξημένοι δασμοί κατά 25% σε εισαγόμενα κινεζικά προϊόντα αξίας 200 δις δολαρίων, που είχαν προγραμματιστεί για τις αρχές του 2019. Ωστόσο, η ισχύς της «εκεχειρίας» δεν άντεξε ούτε λίγες ώρες, καθώς ο Τραμπ επανέλαβε όχι μόνο τις απειλές του κατά της Κίνας, αλλά -προφανώς με εντολή του- την ώρα που δειπνούσε με τον Κινέζο ομόλογό του συνελήφθη στον Καναδά η οικονομική διευθύντρια του κινέζικου κολοσσού τηλεπικοινωνιών «Huawei», Ο.Μενγκ, με το πρόσχημα της παραβίασης των κυρώσεων κατά του Ιράν και απειλείται έκδοσή της στις ΗΠΑ. Η αντίδραση της κινεζικής πλευράς ήταν εξαιρετικά αυστηρή και συνοδεύτηκε με δικαστική απόφαση που οδηγεί στην απαγόρευση εισαγωγής όλων των μοντέλων της Apple στην Κίνα, στοιχείο που δείχνει πως ο «εμπορικός πόλεμος» παίρνει ακόμα πιο οξυμμένες διαστάσεις.
Σύσσωμοι οι πολιτικοί εκπρόσωποι του παγκόσμιου μονοπωλιακού κεφαλαίου, τα πρωτοκλασάτα στελέχη του χρηματιστικού κεφαλαίου, οι διεθνείς κερδοσκόποι, οι εξωνημένοι αριβίστες, τα golden boys, ό,τι τέλος πάντων συγκροτεί αυτό τον κεφαλαιοκρατικό εσμό, ήταν παρόντες, κάνοντας τις γνωστές εκκλήσεις για «δίκαιη φορολογική πολιτική», για «καταπολέμηση της διαφθοράς» και για «λειτουργία του διεθνούς εμπορίου με κανόνες». Όλοι αυτοί δεν παύουν να έχουν κατά νου την κατάπνιξη δια πυρός και σιδήρου κάθε εστίας που γεννά «αστάθεια», «ανισορροπία», «αδυναμία» και «ευθραυστότητα», στοιχεία δηλαδή που μπορούν να σταθούν εμπόδιο στη συσσώρευση των αστρονομικών τους κερδών. Οι πόλεμοι, οι μεταναστεύσεις, οι θρησκευτικές διαμάχες, οι εθνικιστικές διαφορές, η πείνα, η φτώχεια, η ανεργία, τα εκατομμύρια των απολύσεων, η καταστροφή του περιβάλλοντος, σύμφυτα με την απάνθρωπη λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος, αποτελούν συνέπειες της αχαλίνωτης ασυδοσίας τους. Και όλ’ αυτά δεν πρέπει να καλύπτονται από το μανδύα τής δήθεν μεταμέλειας και τα κροκοδείλια δάκρυα των ιμπεριαλιστών-ληστών.
