Σε μία χρονική στιγμή με ιδιαίτερη σημασία για τις επιταχυνόμενες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη του Ρώσου προέδρου Πούτιν, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, καθώς και του Ιρανού προέδρου Ραΐσι στη Μόσχα. Στέλνοντας μηνύματα προς πολλούς αποδέκτες, η Μόσχα ενισχύει ακόμη περισσότερο τους δεσμούς της με πρώην αποκλειστικούς συμμάχους των ΗΠΑ, πιστοποιώντας την τροποποίηση των συσχετισμών στον ευρύτερο χώρο της Μέσης Ανατολής. Ιδιαίτερα τη στιγμή που ο αραβικός κόσμος είναι εξοργισμένος με τον εγκληματικό πόλεμο του Ισραήλ με την κάλυψη των ΗΠΑ στη Γάζα, εξοντώνοντας τους Παλαιστίνιους, διαμορφώνεται ευνοϊκό έδαφος για δυνάμεις όπως η Ρωσία και η Κίνα να ενισχύσουν την επιρροή τους στην περιοχή. Με αυτά τα δεδομένα η επίσκεψη αυτή του Πούτιν, αλλά και η επίσκεψη του Ιρανού προέδρου Ραΐσι που ακολούθησε στη Μόσχα, έχουν ένα ιδιαίτερο βάρος.
Ο Πούτιν είχε προαναγγείλει φτάνοντας στο Άμπου Ντάμπι ότι οι συνομιλίες με τον Πρόεδρο των ΗΑΕ θα περιλαμβάνουν τα «πιο καυτά μέτωπα, πρώτα από όλα, φυσικά, την παλαιστινιο-ισραηλινή σύγκρουση» και τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Τα ΗΑΕ συμβάλλουν πολύ στη σταθεροποίηση της κατάστασης στον κόσμο ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», δήλωσε ο Ρώσος Πρόεδρος.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος των ΗΑΕ υπογράμμισε ότι τα ΗΑΕ «είναι ο μεγαλύτερος εταίρος της Ρωσίας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και ο μεγαλύτερος επενδυτής στην οικονομία της», αφού οι επενδύσεις τους στον μη πετρελαϊκό τομέα της ρωσικής οικονομίας αυξήθηκαν κατά 103% τον τελευταίο χρόνο, όταν «δυτικές» επιχειρήσεις αποχωρούσαν από τη ρωσική αγορά. Αναφέρθηκε στην «αλληλεπίδραση» με τη Ρωσία σε διάφορες διεθνείς πλατφόρμες, όπως «στο πλαίσιο των BRICS και του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, όπου τα Εμιράτα έλαβαν την ιδιότητα του εταίρου τον Μάη», και στον στρατηγικό διάλογο μεταξύ Ρωσίας και Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, στον ΟΠΕΚ+.
Οι σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΑΕ βρίσκονται σε άνευ προηγουμένου υψηλό επίπεδο, δήλωσε ο Πούτιν, ο οποίος «ανυπομονεί» να καλωσορίσει τον Πρόεδρο των Εμιράτων στη Σύνοδο Κορυφής των BRICS στο Καζάν το 2024.
Στη συνέχεια ο Πούτιν επισκέφτηκε τη Σαουδική Αραβία, όπου συναντήθηκε με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Μεταξύ άλλων επιχειρηματικών σχεδίων, επρόκειτο να εξετάσουν τις προοπτικές για τον διάδρομο μεταφορών Βορρά – Νότου και να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στα ενεργειακά ζητήματα.
Η συνάντηση του Πούτιν με τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ηγετών των χωρών που διοχετεύουν στην αγορά το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πετρελαίου, έρχεται λίγες μέρες μετά αφότου οι χώρες του OΠΕΚ+ είχαν αποφασίσει μείωση της παραγωγής πετρελαίου για να συγκρατήσουν την πτώση της τιμής. Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι συζήτητσαν την ενεργειακή συνεργασία, μεταξύ άλλων και εντός του πλαισίου του ΟΠΕΚ+, τα μέλη του οποίου διοχετεύουν στην αγορά περισσότερο από το 40% του παγκόσμιου πετρελαίου. «Ο στενός ρωσο-σαουδαραβικός συντονισμός σε αυτό το σχήμα είναι μια αξιόπιστη εγγύηση ότι θα διατηρηθεί μια σταθερή και προβλέψιμη κατάσταση στην παγκόσμια πετρελαϊκή αγορά», ανακοίνωσε το Κρεμλίνο. Συζήτησαν επίσης για τον πόλεμο του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, την κατάσταση στη Συρία και την Υεμένη και ευρύτερα ζητήματα σταθερότητας στον Κόλπο, καθώς και το ουκρανικό.
Μόλις ο Πούτιν επέστρεψε στη Μόσχα υποδέχθηκε τον Ιρανό Πρόεδρο Ραΐσι, σε μια φάση που οι πολεμικές συγκρούσεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή και οι δυτικές κυρώσεις ωθούν τις δύο χώρες σε επέκταση της συνεργασίας. Η ανάπτυξη των οικονομικών δεσμών μεταξύ της Ρωσίας και του Ιράν, με έμφαση στις επενδύσεις σε ενέργεια, δρόμους μεταφοράς, υποδομές, βρέθηκε στο επίκεντρο των συνομιλιών. Η υλοποίηση του έργου του μεταφορικού διαδρόμου Βορρά – Νότου ήταν ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης. Η διακυβερνητική συμφωνία για τη δημιουργία ενός διαδρόμου μεταφορών Βορρά – Νότου υπογράφηκε από τη Ρωσία, την Ινδία και το Ιράν το 2000. Στη συνέχεια, ο κατάλογος των χωρών στη συμφωνία επεκτάθηκε σε 14. Ο στόχος του έργου είναι να κατευθύνει προς τις αγορές της Ευρώπης τις ροές εμπορευμάτων που προέρχονται από την Ινδία, το Ιράν και τα κράτη του Περσικού Κόλπου μέσω του ρωσικού εδάφους. Σε σύγκριση με τη θαλάσσια διαδρομή μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, ο διάδρομος Βορρά – Νότου μειώνει τη συνολική απόσταση κατά περισσότερο από το μισό, μειώνοντας τον χρόνο και το κόστος της μεταφοράς.
Ο Ραΐσι επισήμανε εξάλλου ότι η ρωσο-ιρανική συνεργασία «έχει ακόμη περιθώρια ανάπτυξης» στο πλαίσιο της Ευρασιατικής Οικονομικής Ενωσης (EAEU), του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) και των BRICS. Η ΕΑΕU και το Ιράν πρόκειται να υπογράψουν συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών στο εγγύς μέλλον. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο Πούτιν, το εμπορικό ισοζύγιο μεταξύ Ρωσίας και Ιράν ανήλθε σε σχεδόν 5 δισ. δολάρια, αυξημένο κατά 20% από πέρυσι.
Λίγες μέρες πριν, Ρωσία και Ιράν υπέγραψαν συμφωνία για κοινή αντιμετώπιση των «δυτικών» κυρώσεων. Η συμφωνία υπογράφηκε στο περιθώριο της συνόδου των ΥΠΕΞ των παράκτιων κρατών της Κασπίας Θάλασσας, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα. Στο «σχήμα» της Κασπίας συμμετέχουν Ρωσία, Ιράν, Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν και Τουρκμενιστάν.
