Η κυβέρνηση Ερντογάν επιχειρεί να μετατρέψει την πανδημία σε διπλωματικό εργαλείο, προβάλλοντας την Τουρκία σαν ανθρωπιστική δύναμη παγκόσμιας εμβέλειας. Ο Τούρκος πρόεδρος κομπάζει ότι «η Τουρκία είναι στην καλύτερη θέση σε όλη την Ευρώπη από την άποψη της θνησιμότητας… Φτάσαμε στο σημείο να προσφέρουμε βοήθεια στους φίλους μας, όταν και πιο ανεπτυγμένες χώρες βρίσκονται σε απελπισία. Προσφέρουμε βοήθεια σε 55 χώρες και στέλνουμε ιατρικό υλικό από τα Βαλκάνια ως την Αφρική». Είναι τέτοιος ο «ανθρωπιστικός» οίστρος της Άγκυρας, που προσφέρθηκε να στείλει βοήθεια στην Ελλάδα και για τον πρόσφατο σεισμό νότια στην Κρήτη.
Την ίδια ώρα επίσημα τα κρούσματα από τον κορονοϊό αυξάνονται ραγδαία έχοντας ξεπεράσει από μέρες τις 110 χιλιάδες και οι θάνατοι τις 3 χιλιάδες. Ταυτόχρονα, οι τουρκικές αρχές έχουν εξαπολύσει αδιάκοπο κυνηγητό για τον εντοπισμό όσων επικρίνουν τη διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση. Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, η τουρκική αστυνομία έχει συλλάβει τον προηγούμενο μήνα τουλάχιστον 400 ανθρώπους, οι οποίοι κατηγορούνται για «προκλητικές» αναρτήσεις στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης σε σχέση με την πανδημία του νέου κορονοϊού. «Στη διάρκεια των 42 τελευταίων ημερών, 6.362 λογαριασμοί στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης έχουν εντοπιστεί, 855 ύποπτοι έχουν ταυτοποιηθεί και 402 άνθρωποι έχουν συλληφθεί», ανακοίνωσε το υπουργείο. Στα τέλη Μάρτη, άλλοι 410 άνθρωποι είχαν συλληφθεί με βάση παρόμοιες κατηγορίες. Έτσι διατηρείται αμείωτο το μπαράζ συλλήψεων των πολιτικών αντιπάλων της κυβέρνησης που το αμέσως προηγούμενο διάστημα γίνονταν με πρόσχημα τις φήμες για πραξικόπημα. Στο μεταξύ άλλος ένας απεργός πείνας, πολιτικός κρατούμενος, άφησε την τελευταία του πνοή. Ο Μουσταφά Κοτσάκ πέθανε την Πέμπτη 23 Απρίλη σε τουρκική φυλακή, έπειτα από 297 μέρες απεργίας πείνας. Πριν λίγο είχε βρει το θάνατο η Χελίν Μπολέκ, του συγκροτήματος «Γκρουπ Γιορούμ», έπειτα από 288 μέρες απεργίας πείνας.
Στις συνθήκες της πανδημίας, η τουρκική οικονομία δέχεται σοβαρές πιέσεις με το εθνικό νόμισμα να φτάνει στο ιστορικό χαμηλό (7,06) έναντι του δολαρίου, υποτιμημένο μέσα στο 2020 κατά 17%. Το ΔΝΤ προβλέπει μια ύφεση 5% για το 2020 και την ανεργία να εκτινάσσεται στο 17,2%. Σοβαρές ανησυχίες προκαλούν τα εξαιρετικά χαμηλά συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τουρκίας και ο Ερντογάν φαίνεται να επιζητά την εξασφάλιση χρηματοδότησης από την FED, την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, προκειμένου να αποφύγει την ολέθρια, για την πολιτική του εικόνα, επανένταξη της χώρας στο ΔΝΤ.
Από τη δύσκολη οικονομική εξέλιξη για την Άγκυρα προσπαθεί να επωφεληθεί ο Τραμπ, ο οποίος φαίνεται διατεθειμένος να υποστηρίξει το τουρκικό αίτημα και σαν ένα πρόσθετο μοχλό πίεσης για τη μη ενεργοποίηση του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400. Η οικονομική ύφεση πυροδοτεί την πολιτική αστάθεια κλονίζοντας την παντοκρατορία του κυβερνώντος κόμματος.
Διεύρυνση τουρκικού ρόλου σε Αν. Μεσόγειο και το Αιγαίο
Παρά τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, η τουρκική κυβέρνηση δεν εγκαταλείπει την επεκτατική πολιτική των διευρυμένων «συνόρων της καρδιάς» και της Γαλάζιας Πατρίδας, επιδιώκοντας σταθερά να ενισχύσει τη θέση της σαν ισχυρή περιφερειακή δύναμη. Η Μεσόγειος δεν αρκεί στην Τουρκία, η Τουρκία πρέπει να βγει έξω από τα σύνορα της Γαλάζιας Πατρίδας, δηλώνει προκλητικά Τούρκος ναύαρχος.
Στο πλαίσιο αυτό «στην ανατολική Μεσόγειο και το Oρούτς Ρέις και το Μπαρμπαρός συνεχίζουν τις σεισμικές έρευνες, αλλά και το Γιαβούζ ξεκίνησε τις γεωτρήσεις δυτικά της Κύπρου», δηλώνει ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Ντονμέζ, αποκλείοντας κατηγορηματικά κάθε αναβολή του τουρκικού προγράμματος ερευνών και γεωτρήσεων λόγω των χαμηλών τιμών πετρελαίου, που υποχρέωσε σε αναστολή των συμβάσεων με την Λευκωσία των EXXON MOBIL, TOTAL και ENI. Προχωρώντας παραπέρα το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επαναλαμβάνει τις πάγιες, πια, τουρκικές θέσεις, ότι δηλαδή «η ελληνοκυπριακή πλευρά αγνοεί, σκόπιμα, το γεγονός ότι η Τουρκία έχει νόμιμα κυριαρχικά δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και οι τ/κ έχουν ίσα δικαιώματα στους πόρους πέριξ της νήσου, με τους συνιδιοκτήτες της (σ.σ. ε/κ)».
Τη μοναδική υποχώρηση, που έκανε η Άγκυρα σχετικά με τους επεκτατικούς σχεδιασμούς της, λόγω της πανδημίας, ήταν η ακύρωση της προγραμματισμένης ναυτικής άσκησης «Μavi Vatan» (Γαλάζια Πατρίδα), που θα πραγματοποιούνταν σε περιοχή νότια της Κρήτης αλλά και ανάμεσα σε Ρόδο και Κύπρο, όπου έπλεε και το γεωτρύπανο Γιαβούζ.
Ωστόσο με αμείωτη ένταση συνεχίζονται οι υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από ελληνικά νησιά με πιο χαρακτηριστική την παρενόχληση «ρουτίνας» ελικοπτέρου, που επέβαιναν ο υπουργός Άμυνας Παναγιωτόπουλος και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Φλώρος. Το τελευταίο διάστημα καταγράφηκαν επίσης δυο προκλητικά περιστατικά στον Έβρο, όπου Τούρκοι στρατιώτες άνοιξαν πυρ ακόμα και κατά περιπόλου της Frontex με Γερμανούς στρατιωτικούς.
Τυχοδιωκτική εμπλοκή στις μυλόπετρες των ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων
Η τουρκική κυρίαρχη τάξη, επιμένει στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία και τη Λιβύη, αδιαφορώντας για το οικονομικό κόστος ακόμα και τις ανθρώπινες απώλειες, που σταδιακά πολλαπλασιάζονται. Δεκάδες οι νεκροί από την πρόσφατη βομβιστική επίθεση στο Συριακό Αφρίν, που κατέχουν από το 2018 οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, υποστηριζόμενες από μισθοφορικές συμμορίες.
Σε μια προσπάθεια να αυξήσει τη γεωπολιτική της ισχύ στην ευρύτερη περιοχή η Άγκυρα εντείνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, υπέρ του πρωθυπουργού της Λιβύης, Σάρατζ. Εμπλέκεται ολοένα και πιο ενεργά στις αντιπαραθέσεις των ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων για τον έλεγχο της Λιβύης. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωση πλήρους υποστήριξης της Τρίπολης επικαλέστηκε το παρελθόν της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μιλώντας χαρακτηριστικά για «αίσθημα ευθύνης λόγω των βαθιών ιστορικών δεσμών της Τουρκίας με την περιοχή».
Στο μεταξύ σε αναδίπλωση υποχρεώθηκε ο Χάφταρ, κηρύσσοντας μονομερή εκεχειρία την περίοδο του ραμαζανιού, καθώς το τηλεοπτικό διάγγελμά του -για αποδοχή της «λαϊκής εντολής» και συγκρότηση νέας λιβυκής κυβέρνησης- συνάντησε τις ισχυρές αντιρρήσεις ΗΠΑ και Ρωσίας. Η αμερικανική πρεσβεία στην Τρίπολη έκφρασε «απογοήτευση» για την πρωτοβουλία του Χάφταρ για συγκρότηση «νέας κυβέρνησης». Αντίστοιχα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Λαβρόφ, δήλωσε πως η ρωσική κυβέρνηση δεν αποδέχεται την ανακοίνωση του Χάφταρ περί ανάληψης της διακυβέρνησης της Λιβύης, διευκρινίζοντας ότι η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί επαφές και με τις δύο εμπόλεμες πλευρές και θεωρεί ότι ο τερματισμός της σύγκρουσης μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσω διπλωματικής λύσης!
Παράλληλα η ΕΕ επιχειρεί να προωθήσει τα ιμπεριαλιστικά της συμφέροντα ενεργοποιώντας τη νέα ναυτική αποστολή, «IRENE», με πρόσχημα την τήρηση του διεθνούς εμπάργκο όπλων έναντι της Λιβύης. Ο επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής, Μπορέλ, διαβεβαίωσε ότι η ΕΕ διαθέτει τα απαραίτητα μέσα για την έναρξη της αποστολής, που μεταξύ άλλων επιχειρεί την αποτροπή της συνεχιζόμενης μεταφοράς όπλων και πολεμοφοδίων από την Τουρκία, στο πλαίσιο του περιφερειακού γεωπολιτικού ανταγωνισμού.
