(Συνέντευξη στο Λαϊκό Δρόμο του Jeroen Toussaint, Γραμματέα της Ολλανδικής μ – λ οργάνωσης Rode Morgen)
Τις τελευταίες εβδομάδες οι εικόνες από τις διαμαρτυρίες των αγροτών στις Κάτω Χώρες κυκλοφόρησαν ευρέως σε όλο τον κόσμο. Για αρκετές ημέρες τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, οι Ολλανδοί αγρότες χρησιμοποίησαν τα τρακτέρ τους για να αποκλείσουν αυτοκινητόδρομους, κυβερνητικά κτίρια της περιφέρειας, ακόμη και κέντρα διανομής μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Με τις ενέργειες αυτές οι αγρότες διαμαρτυρήθηκαν για το σχέδιο της ολλανδικής κυβέρνησης να μειώσει τη γεωργική παραγωγή και τον αριθμό των βοοειδών στη χώρα. Η κυβέρνηση λέει ότι το μέτρο αυτό είναι απαραίτητο για τη μείωση των εκπομπών αζώτου. Το μέτρο αυτό είναι πιθανό να σημάνει μεγάλα οικονομικά προβλήματα για τους μικρότερους αγρότες. Ταυτόχρονα, οι διαμαρτυρίες υποστηρίζονται από τις εταιρείες ζωοτροφών για βοοειδή και τις τεράστιες εργοστασιακές φάρμες, οι οποίες επιδιώκουν να προστατεύσουν τα κέρδη τους από τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς. Προκειμένου να κατανοηθεί ο χαρακτήρας των διαμαρτυριών, ο Λαϊκός Δρόμος μίλησε με τον Jeroen Toussaint της ολλανδικής μαρξιστικής-λενινιστικής οργάνωσης Rode Morgen.
Ερώτηση: Γιατί το ολλανδικό κράτος να ανησυχεί για τις εκπομπές αζώτου; Ποιος καθόρισε αυτούς τους περιορισμούς και γιατί το ολλανδικό κράτος δεν επιλέγει απλά να τους αγνοήσει αν αυτό μπορεί να προστατεύσει τα κέρδη της ολλανδικής εργοστασιακής γεωργίας;
ΑΠ : Οι περιβαλλοντικοί περιορισμοί σχετικά με τις εκπομπές αζώτου έχουν ήδη αγνοηθεί από το ολλανδικό κράτος εδώ και πολλά χρόνια. Η Ολλανδία κατάφερνε συνεχώς να εξασφαλίζει πλεονεκτήματα και εξαιρέσεις για τον εαυτό της στο πλαίσιο της ΕΕ (άλλωστε, η Ολλανδία είναι ο δεύτερος εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων στον κόσμο). Αυτοί οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί είναι ευρωπαϊκοί, αν και η εφαρμογή τους επαφίεται στα κράτη-μέλη. Το ολλανδικό κράτος είχε εκπονήσει ένα σχέδιο για την εφαρμογή των περιβαλλοντικών κανονισμών, με την πρόθεση όμως να το αγνοήσει. Αυτό οδήγησε σε διαμαρτυρίες από ανταγωνιστές σε άλλες χώρες της ΕΕ, καθώς επίσης και σε αντίσταση από το ολλανδικό περιβαλλοντικό κίνημα, το οποίο κατάφερε να κερδίσει μια δικαστική υπόθεση για να απαιτήσει από την ολλανδική κυβέρνηση να εφαρμόσει πράγματι τα όρια εκπομπών. Κατά συνέπεια, η κατασκευαστική βιομηχανία ήρθε σε αδιέξοδο. Τα κατασκευαστικά μονοπώλια, άλλες βαριές βιομηχανίες και η κυβέρνησή τους αποφάσισαν τότε ότι ο γεωργικός τομέας (που αποτελεί το 6% του ΑΕΠ) θα πρέπει να θυσιαστεί, ώστε οι άλλες βιομηχανίες να συνεχίσουν τις εκπομπές τους. Τώρα είναι οι μικρότεροι αγρότες που θα υποστούν το βαρύτερο πλήγμα.
Ερ: Μπορεί το κίνημα των Ολλανδών αγροτών, με τις δυνάμεις που βρίσκονται πίσω από αυτό, να θεωρηθεί προοδευτικό;
ΑΠ: Υπάρχουν αγρότες και αγρότες – μικρές επιχειρήσεις και τεράστια γεωργικά μονοπώλια. Για χρόνια οι μικρότεροι αγρότες ήταν το θύμα των κυβερνητικών και περιβαλλοντικών κανονισμών, οι οποίοι ανάγκασαν τους εναπομείναντες αγρότες να επεκταθούν όλο και περισσότερο (πρέπει να πούμε ότι ακόμη και ο “μικρός” Ολλανδός αγρότης έχει τουλάχιστον 60 και κατά μέσο όρο 100 αγελάδες γάλακτος).
Το κίνημα των μικρών αγροτών είναι προοδευτικό στο βαθμό που στρέφεται κατά της κυβέρνησης και του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου (συμπεριλαμβανομένων των αλυσίδων σούπερ μάρκετ) που απειλούν την ύπαρξη των μικρών επιχειρήσεων (όπως οι αγρότες). Οι αγρότες λαμβάνουν ευρεία υποστήριξη από τμήματα του ολλανδικού λαού, επειδή αγωνίζονται ενάντια στην ίδια κυβέρνηση που επιτίθεται στις συνθήκες ζωής όλων των εργαζομένων.
Ταυτόχρονα, φασιστικές οργανώσεις προσπαθούν να πάρουν τον έλεγχο του αγώνα των αγροτών, αν και, απ’ όσο γνωρίζουμε, έχουν καταφέρει να επηρεάσουν μόνο μια μειοψηφία. Η ηγεσία οργανώσεων όπως η “Δύναμη Άμυνας Αγροτών” συνδέεται σχεδόν σίγουρα με το κόμμα FVD του Τιερί Μποντέ [Λ.Δ.: Το FVD είναι ένα δεξιό εθνικιστικό κόμμα στο ολλανδικό κοινοβούλιο, συγκρίσιμο με το διεθνώς πιο γνωστό Κόμμα της Ελευθερίας του Γκέερτ Βίλντερς].
Ερ: Είναι καθήκον του ολλανδικού εργατικού κινήματος να κερδίσει ένα μέρος αυτών των αγροτών για τον αγώνα του; Ποια αιτήματα πρέπει να έχουν κοινά οι Ολλανδοί εργάτες και οι αγρότες;
Απ : Η εργατική τάξη χρειάζεται συμμάχους – και στη μικροαστική τάξη. Οι μικρότεροι αγρότες μπορούν να δώσουν προοπτική στον αγώνα τους, μόνο αν ενωθούν με το εργατικό κίνημα στον αγώνα ενάντια στην κυβέρνηση που φορτώνει στους ώμους τους το βάρος για την κρίση και τους πολέμους. Θα πρέπει επίσης να στηρίξουν τον αγώνα για τη διατήρηση του βιοτικού μας περιβάλλοντος. Αυτό σημαίνει αιτήματα κατά της ακριβείας, για καλές δουλειές και για το περιβάλλον.
Ερ: Το κίνημα των αγροτών υποστηρίζεται από μεγάλες εταιρείες ζωοτροφών. Είναι αυτό απλώς μια προσπάθεια αυτών των εταιρειών να προστατεύσουν τον δικό τους τομέα τώρα που η κυβέρνηση τους βάζει το βάρος, ή τα συμφέροντά τους είναι αντίθετα με την υπόλοιπη ολλανδική άρχουσα τάξη και με άλλους τρόπους;
ΑΠ : Οι μικρότεροι αγρότες και τα τρακτέρ τους χρησιμοποιούνται ως στρατιώτες του μετώπου από τα γεωργικά μονοπώλια – κυρίως για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα αυτών των μονοπωλίων. Ωστόσο, με το 6% του ΑΕΠ τους, αυτοί οι αγροτικοί γίγαντες δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τα μονοπώλια σκυροδέματος, τη βαριά βιομηχανία και την κατασκευή ακριβών κατοικιών.
Ερ: Σε ποιο βαθμό οι διαμαρτυρίες των αγροτών μπορούν να χαρακτηριστούν λαϊκό κίνημα;
Απ : Ο ισχυρισμός ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένα λαϊκό κίνημα δεν θα ήταν σωστός. Συμβαίνουν και άλλα πράγματα στη χώρα, αλλά τα κομβόι των τρακτέρ τραβούν το βλέμμα πιο εύκολα από μια απεργιακή περιφρούρηση. Πέρα από αυτό, πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να γίνεται λόγος για “λαϊκό κίνημα” μέχρι οι δράσεις των αγροτών και των μικροαστών γενικότερα να βρουν μια σύνδεση με τον αγώνα της εργατικής τάξης. Στην περίπτωση των αγροτών που βρίσκονται τώρα στους δρόμους, τρία πράγματα απαιτούνται γι’ αυτό το σκοπό. Πρώτον, πρέπει να διώξουν τις φασιστικές-αντιδραστικές επιρροές μέσα στις οργανώσεις των αγροτών. Δεύτερον, πρέπει να συνδυάσουν τον αγώνα για τη διατήρηση της ύπαρξής τους με τον αγώνα ενάντια στην καταστροφή του περιβάλλοντος (και επομένως, για έναν διαφορετικό τρόπο γεωργικής παραγωγής). Τρίτον, πρέπει να αναπτύξουν συνείδηση του γεγονότος ότι, παρά το γεγονός ότι στην πλειοψηφία τους είναι μικροί επιχειρηματίες, έχουν το κοινό με τους άλλους εργαζόμενους ότι τα συμφέροντά τους είναι αντίθετα με εκείνα των μεγάλων (αγροτικών) μονοπωλίων, που καθορίζουν την πολιτική αυτής της χώρας.
