Στο 50ό Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, την περασμένη εβδομάδα (21-24/01/2020), στο Νταβός της Ελβετίας συμμετείχαν αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, διοικητές κεντρικών τραπεζών, υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα μεγάλα ονόματα της παγκόσμιας καπιταλιστικής ελίτ, οι άνθρωποι που ευθύνονται για τις εκατοντάδες χιλιάδες απολύσεων εργαζομένων, οι αρχηγοί κρατών, οι εκπρόσωποι γιγάντιων μονοπωλίων, οι απάνθρωποι μεσάζοντες, οι «φιλανθρωπικές» ΜΚΟ, οι δήθεν ευαισθητοποιημένοι Οικολόγοι-ακτιβιστές, οι πληρωμένες δημοσιογραφικές πένες, οι ψευτοοικονομικοί αναλυτές, ο Μητσοτάκης, οι νομπελίστες καθηγητές, τα golden boys, ό,τι τέλος πάντων συγκροτεί αυτό τον εσμό που στηρίζει, έστω και γκρινιάζοντας, το σύστημα, έδωσαν το παρόν, μαζί με 71.000 δολάρια συμμετοχής σε αυτή τη σκοτεινή μάζωξη. Ωστόσο, παρά τις αναφορές σε ένα «συνεκτικό και βιώσιμο κόσμο», ήταν διάχυτη η ανησυχία για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, για την αύξηση της νεανικής ανεργίας, για τη μη παραγωγή νέων θέσεων εργασίας, για την κρίση χρέους των κρατών, για τα συνταξιοδοτικά συστήματα, για τη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης, για την αυξανόμενη πείνα στον κόσμο, για το παλιρροιακό κύμα προσφυγιάς και μετανάστευσης, για τις μεγάλες γεωπολιτικές αλλαγές, για το μέλλον του καπιταλισμού, για την κλιματική αλλαγή, αλλά και τους κινδύνους που εγκυμονεί για τον κόσμο του κεφαλαίου το ολοένα διευρυνόμενο χάσμα της κοινωνικής ανισότητας με τις επικείμενες εκρηκτικές καταστάσεις, ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς του πλανήτη. Ο ίδιος ο ιδρυτής του Φόρουμ, καθηγητής Κλάους Σβαμπ, ανέφερε ότι: «…Βρισκόμαστε ενώπιον ενός γενικότερου ηθικού χάσματος, έχουμε αμελήσει να επενδύουμε στο μέλλον, έχουμε υποτιμήσει την κοινωνική συνοχή (…) Είμαστε σε μια εποχή ριζικών αλλαγών που απαιτούν επειγόντως νέους τρόπους σκέψης αντί να συνεχίζουμε σαν να μην τρέχει τίποτα. Ο καπιταλισμός στην παρούσα μορφή του δεν έχει πια θέση στον κόσμο μας…». Μάλιστα, ενόψει του Νταβός, σε έρευνα της αμερικανικής εταιρείας δημοσκοπικών ερευνών και επικοινωνίας «Edelman», σε σταθμισμένα δείγματα 34.000 χιλιάδων ατόμων από 28 χώρες του κόσμου, το 56% δηλώνει απερίφραστα ότι «ο καπιταλισμός όπως υπάρχει σήμερα κάνει περισσότερο κακό από ό,τι καλό». Εξάλλου μόλις πριν δύο εβδομάδες, η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρ. Γκεοργκίεβα, προειδοποίησε για τον κίνδυνο να βιώσει ο κόσμος μια κρίση ανάλογη με του 2007, αν τα ισχυρά οικονομικά κράτη, δεν πράξουν όσα απαιτούνται για την υπέρβασή της. Σε πρόσφατη Έκθεσή του το ΔΝΤ ανακοίνωσε ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα διαμορφωθεί στο 3,3% το 2020, συγκριτικά με 2,9% το 2019, που ήταν ο χαμηλότερος ρυθμός ανάπτυξης από τη χρηματοπιστωτική κρίση πριν από μια δεκαετία.
Όλ’ αυτά στο προσκήνιο. Γιατί στο παρασκήνιο, κατά παρέκκλιση των όσων υποκριτικά διατυμπανίζονται, κλείνονται δουλειές δισεκατομμυρίων μεταξύ κρατών, μονοπωλίων, επιχειρηματιών, όλων αυτών τέλος πάντων που κόβονται για το μέλλον της ανθρωπότητας και του πλανήτη!
★★★
Μία γραφική πινελιά, οι εκατοντάδες ακτιβιστές-διαδηλωτές κατά της κλιματικής αλλαγής, που κατευθύνονται προς το συνεδριακό κέντρο για να καλέσουν τους ηγέτες της διεθνούς κοινότητας να λάβουν σύντομα μέτρα για το περιβάλλον. Μαζί τους 5.000 στρατιωτικοί και αστυνομικοί από κάθε γωνιά της Ελβετίας, με μαχητικά αεριωθούμενα, χερσαία αμυντικά συστήματα και ραντάρ αποτελούν τα μέτρα που έχουν λάβει οι αρχές για την προστασία των περίπου 3.000 περιούσιων συμμετεχόντων στο φόρουμ.
Μέσα στο φόρουμ και στη σκιά της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης και του κύματος των λαϊκών κινητοποιήσεων που συνταράσσουν με ογκώδεις διαδηλώσεις τη Χιλή, το Εκουαδόρ, τη Βολιβία, το Ιράκ, την Ιταλία, το Λίβανο, τη Γαλλία, με τον ιμπεριαλισμό να καταστρέφει χώρες και να ξεσπιτώνει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς, οι οικονομικοί εγκέφαλοι, τα λεγόμενα και «think tanks» του καπιταλισμού, με ψαλιδισμένα τα φτερά από την παρατεινόμενη οικονομική ύφεση, εξετάζουν εσπευσμένα τον «συμμετοχικό καπιταλισμό», με την εκπόνηση ενός «Μανιφέστο του Νταβός 2020», που να δίνει απαντήσεις και να ξεπερνά τα εμπόδια για τη «σωτηρία του πλανήτη από την κλιματική αλλαγή», για το «μέλλον της εργασίας», για «πιο δίκαιες οικονομίες», για ένα «υγιές μέλλον», για μία «πιο πράσινη ανάπτυξη», κλπ., κλπ. Συσκέπτονται επίσης για το πώς θα επεξεργαστούν δικαιότερες μεθόδους στη λειτουργία των επιχειρήσεων, ενώ το φάντασμα της υπεραξίας στοιχειώνει τις υποκριτικές προτάσεις τους. Ισχυρίζονται τέλος, ότι είναι απαραίτητη μία μεθοδευμένη στροφή προς τον λεγόμενο «κρατισμό», προκειμένου επί της ουσίας, να μεταγγίσουν τις ζημιές που σωρεύτηκαν και εξακολουθούν να συσσωρεύονται εξαιτίας των ανεξέλεγκτων τυχοδιωκτικών, κερδοσκοπικών τους δράσεων στο πλαίσιο του λυσσαλέου ανταγωνισμού στην κατεύθυνση της αρπαγής νέων αγορών, στο κοινωνικό σύνολο.
Ωστόσο, το παγκόσμιο μονοπωλιακό κεφάλαιο και το πολιτικό τους προσωπικό, οι ηγέτες των καπιταλιστικών χωρών, δεν παύουν να έχουν κατά νου την κατάπνιξη δια πυρός και σιδήρου κάθε εστίας που γεννά «αστάθεια», «ανισορροπία», «αδυναμία» και «ευθραυστότητα», στοιχεία δηλαδή που μπορούν να σταθούν εμπόδιο στη συσσώρευση των αστρονομικών κερδών και στη δημιουργία κλίματος ασφάλειας που προσπαθεί να εγγυηθεί το παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα στους εκλεκτούς του. Οι πόλεμοι, οι καταστροφές, οι μεταναστεύσεις, οι θρησκευτικές διαμάχες, οι εθνικιστικές διαφορές, η πείνα, η φτώχεια, η ανεργία, η καταστροφή του περιβάλλοντος, τα σύμφυτα με την απάνθρωπη λειτουργία του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος, αποτελούν για τους διαστροφείς της πραγματικότητας τα «εμπόδια» στο δρόμο της αχαλίνωτης ασυδοσίας τους. Και όλ’ αυτά δεν πρέπει να καλύπτονται από το μανδύα της δήθεν μεταμέλειας και τα κροκοδείλια δάκρυα των ιμπεριαλιστών-ληστών.
★★★
Σε μία παραληρηματική ομιλία, ο Τραμπ εκθείασε το «αμερικάνικο όνειρο» και τη «θεαματική οικονομική έκρηξη που δεν έχει υπάρξει ξανά στον κόσμο»…
Ο Τραμπ αναλώθηκε στον αυτοέπαινο, αδιαφορώντας για τα παγκόσμια προβλήματα, κυνικός για τα πάντα και παράλληλα ειρωνικός με όλους, μίλησε για την πρόσφατη εμπορική συμφωνία με την Κίνα, όπως και την επικείμενη συμφωνία με Μεξικό και Καναδά, λέγοντας πως πρόκειται για «εμπορικές συμφωνίες πρότυπο για τον 21ο αιώνα, που δημιουργούν θέσεις εργασίας»! Μάλιστα, αναφέρθηκε στην προοπτική περαιτέρω εμπορικών συμφωνιών, όπως με το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποχώρησή του από την ΕΕ. Ισχυρίστηκε ακόμα, ότι επί της προεδρίας του δημιουργήθηκαν 7 εκατ. θέσεις εργασίας ( sic) και ότι «κανείς δεν έχει ωφεληθεί περισσότερο όσο η μεσαία τάξη», ενώ κάλεσε και τις υπόλοιπες χώρες να υιοθετήσουν «το αμερικανικό μοντέλο», το οποίο θα αποφέρει τα μεγαλύτερα κέρδη στον 21ο αιώνα. Στον τομέα του κλίματος και της προστασίας του περιβάλλοντος, ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ προτίθενται να συμμετάσχουν στο σχέδιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για να φυτευτούν 1 τρισ. δέντρα μέχρι το 2030! Φυσικά για την κατάργηση των βιομηχανικών καμινάδων δεν είπε λέξη…
Την ίδια στιγμή στο «αμερικάνικο όνειρο» οι κοινωνικές ανισότητες βαθαίνουν. Αρκεί να πούμε ότι α) το σύνολο των εισοδημάτων που συγκέντρωναν οι 300.000 πιο πλούσιοι Αμερικανοί, ήταν ίσο με το σύνολο των εισοδημάτων που συγκέντρωναν 150 εκατομμύρια φτωχών Αμερικανών, β) Το 10% των πλουσιότερων Αμερικανών κατείχαν το 48,5% των συνολικών εισοδημάτων και γ) το 30% των επιχειρηματικών κερδών παρέμενε επισήμως αφορολόγητο. Από την άλλη πλευρά η φτώχεια στις ΗΠΑ παρουσιάζει ιδιαίτερη έξαρση καθώς οι άνθρωποι που «ζουν» με 1 δολάριο τη μέρα έχουν ξεπεράσει τα 36 εκατομμύρια! Την ίδια περίοδο τα λαϊκά συσσίτια στις περισσότερες πολιτείες των ΗΠΑ επιχειρούν να ταΐσουν περίπου 22 εκατ. άνεργους, ξεσπιτωμένους ανθρώπους!
Από την πλευρά του, ο Κινέζος αντιπρόεδρος, Han Zheng, υπερασπίστηκε την οικονομική παγκοσμιοποίηση, δηλώνοντας ότι δεν θα ακολουθήσει τους ηγέτες άλλων χωρών που επενδύουν στον προστατευτισμό.
Επίσης, τόνισε ότι η χώρα του «θα ανοίξει τις πόρτες της ακόμη πιο πλατιά στον κόσμο», συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας να υπάρχουν περισσότερες εταιρείες που να ανήκουν εξ ολοκλήρου σε ξένες επιχειρήσεις. Πρόσθεσε ότι η οικονομική παγκοσμιοποίηση αποτελεί «τάση της Ιστορίας», καθώς είναι «μια ισχυρή κινητήρια δύναμη πίσω από την οικονομική ανάπτυξη σε ολόκληρο τον κόσμο».
Θυμίζουμε ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα υπέγραψαν την πρώτη φάση μιας εμπορικής συμφωνίας την περασμένη εβδομάδα, αν και πολλά ζητήματα παραμένουν ανεπίλυτα, ενώ οι κυρώσεις που έχει επιβάλει ο Τραμπ κατά του Πεκίνου παραμένουν σε ισχύ.
Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του επικεφαλής του κινεζικού τηλεπικοινωνιακού κολοσσού «Huawei», Ρεν Ζενγκφέι: «Φέτος, οι ΗΠΑ ενδέχεται να κλιμακώσουν την εκστρατεία τους εναντίον της Huawei, αλλά πιστεύω ότι ο αντίκτυπος στις επιχειρήσεις μας δεν θα είναι πολύ σημαντικός».
★★★
Σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), το ποσοστό της ανεργίας παρέμεινε αμετάβλητο στο 5,4% το 2019, πλήττοντας 188 εκατομμύρια ανθρώπους. Αναμένεται να παραμείνει αμετάβλητο φέτος και να αυξηθεί στο 5,5% το 2021. Σημειώνεται επίσης ότι είναι επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας 600 εκατομμυρίων παραγωγικών θέσεων εργασίας μέσα στην επόμενη δεκαετία για τη διατήρηση της στοιχειώδους «κοινωνικής συνοχής». Θυμίζουμε πως το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι ανασφάλιστο, χωρίς δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, χωρίς συντάξεις.
Πάνω από 630 εκατομμύρια εργαζόμενοι σε διεθνές επίπεδο, ο ένας στους πέντε ανθρώπους στον ενεργό πληθυσμό, βιώνει ακραία ή λιγότερο ακραία φτώχεια (έσοδα κάτω από 3,20 δολάρια την ημέρα). Γύρω στα 240 εκατ. άτομα έχασαν τη δουλειά τους την τελευταία διετία, δημιουργώντας το μεγαλύτερο εφεδρικό στρατό ανέργων στη μεταπολεμική ιστορία. Κατά τα στοιχεία της ΔΟΕ, περίπου 470 εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται, αλλά χωρίς επαρκή αμοιβή.
Η έκθεση υπογραμμίζει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νέοι να βρουν απασχόληση, με το 22% των νέων 15-24 ετών να μην έχει θέση εργασίας, θέση στο σύστημα παιδείας ή θέση εκπαιδευόμενου. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι νέοι αυτής της κατηγορίας έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να μείνουν άνεργοι σε σχέση με τους μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζόμενους. Το συνολικό ποσοστό ανεργίας των νέων υπολογίζεται σε 12,7%.
Επιπλέον, υπογράμμισε ότι το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό παραμένει στο 47%, δηλαδή είναι 27 εκατοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από αυτό των ανδρών.
Εξαιτίας των δραματικών συνθηκών υποβάθμισης του επιπέδου διαβίωσης των εργατολαϊκών στρωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο και μπροστά στις επικείμενες εκρηκτικές καταστάσεις, τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και οι πολιτικοί εκφραστές του χρηματιστικού κεφαλαίου προσπαθούν να δημιουργήσουν στενότερες συνεργασίες με τις κυβερνήσεις και τα ελεγχόμενα συνδικάτα και εργατικές οργανώσεις, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο εχθρός-λαός. Έτσι, οι προτάσεις που διατυπώνει η ΔΟΕ στην Έκθεσή της αποδεικνύουν ότι το πραγματικό ενδιαφέρον βρίσκεται στο πώς θα αποσοβηθεί μια κοινωνική έκρηξη και όχι πώς θα αντιμετωπισθούν οι αιτίες που γεννούν και αναπαράγουν την ανεργία.
★★★
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς ότι όλοι αυτοί οι ξεφωνημένοι «ανθρωπιστές», που διστάζουν να προσφέρουν ακόμα και μία πεντάρα από τα αμύθητα κέρδη των μονοπωλίων τους, είναι αυτοί που ξεκοίλιασαν πριν μερικά χρόνια το Ιράκ, που διέλυσαν το Αφγανιστάν, που κατάσφαξαν και κομμάτιασαν την Ο.Δ. Γιουγκοσλαβίας, που αιματοκύλησαν το Λίβανο και τη Συρία, που αφάνισαν τη Παλαιστίνη, που απειλούν το Ιράν, που πυρπολούν τώρα τη Λιβύη, που πνίγουν την προσφυγιά στη θάλασσα, που πυροδοτούν εθνικές διαμάχες, εθνικιστικές έριδες, θρησκευτικές συγκρούσεις, φυλετικές προκαταλήψεις που κατέστρεψαν κατά καιρούς χώρες, όπως η Βενεζουέλα, η Βραζιλία, η Γουατεμάλα, το Μεξικό, ο Παναμάς, η Αϊτή….
Είναι αυτοί που αποτελούν το βασικό εμπνευστή της θολής έννοιας της «τρομοκρατίας» και των αντικομμουνιστικών Μνημονίων, οι ηγέτες της ενιαίας παγκόσμιας καπιταλιστικής αγοράς, τα ιμπεριαλιστικά κράτη.
Αυτοί που πνίγουν στο αίμα λαούς και καταληστεύουν συστηματικά τις πηγές πρώτων υλών σε διεθνές επίπεδο, που μετατρέπουν σε πειραματόζωα φαρμακευτικών σκευασμάτων τη Μαύρη Αφρική, που κατέχουν την πρώτη θέση στην παγκόσμια διακίνηση ναρκωτικών, που ευθύνονται για εκατομμύρια θανάτους από πείνα στην Αφρική, στη Ν.Α. Ασία, στη Λατινική Αμερική, που καταστρέφουν καθημερινά και συστηματικά το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Ναι, αυτοί είναι οι οικονομικοί ιθύνοντες -με επικεφαλής τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό- και οι πολιτικοί υπηρέτες των παγκόσμιων μονοπωλίων που σέρνουν ξωπίσω τους τον πόλεμο, την πείνα, τη δυστυχία και τον τρόμο.
Νταβός. Σαν να λέμε βόθρος…
