Το ευρωπαϊκό, αλλά και παγκόσμιο οικονομικο-πολιτικό τοπίο, αποτυπώνεται με σκοτεινές πινελιές, μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο αντιφάσεις. Η διεθνής κοινή γνώμη δρα αποπροσανατολισμένη μόνον στα επιμέρους προβλήματα (ακρίβεια, αντιεμβολιασμός, ρατσισμός, ανεργία κ.ά.) μη συνολικοποιώντας τους αγώνες στην κατεύθυνση της απελευθέρωσης, της ανεξαρτησίας και της επανάστασης. Παράλληλα, διαμορφώνεται ένα εκρηκτικό περιβάλλον, με τον κίνδυνο άμεσης πολεμικής ανάφλεξης στα ρωσοουκρανικά σύνορα και γενικά στην ευρασιατική αρχιτεκτονική, που συνεπικουρείται με την προσπάθεια ακύρωσης του αγωγού φυσικού αερίου Nord Steam, με την απομόνωση της Ρωσίας από ΗΠΑ-ΕΕ-ΝΑΤΟ, με την κατά 800% αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου και 465% του ηλεκτρικού ρεύματος, με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα της «πράσινης ανάπτυξης» σε πλήρη αποδόμηση, με τη ρωσική Gazprom μέσα σε 4 μήνες να έχει ήδη γεμίσει το ταμείο της με 60 δισ. δολάρια, με την πανδημία του κορονοϊού να οδηγείται βάναυσα στην «ανοσία της αγέλης». Η Δύση (κυρίως ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, αλλά και ΝΑΤΟ -λόγω μη ένταξης της Ουκρανίας) εμφανίζεται ασυντόνιστη όσο και αδύναμη να αντιμετωπίσει τη ρωσική απειλή. Οι αντιθέσεις μεταξύ των ισχυρών δυτικών κρατών, όσο κι οι εσωτερικές τους αντιπαραθέσεις βρίσκονται στο ζενίθ, ενώ η χώρα μας μετά την οικονομική χρεοκοπία, μνημονιακή πολιτική, επιτήρηση, πανδημία (25.000 νεκροί από την έναρξη της πανδημίας), ελληνοτουρκικά, πληθωρισμό (στο 6,2%, ρεκόρ 25ετίας), υπέρογκη ακρίβεια κ.ά., αντικρίζει μπροστά της τις Συμπληγάδες Πέτρες της εμπλοκής στη ρωσοδυτική διένεξη, λόγω της σωρείας των αμερικανοΝΑΤΟικών βάσεων καταστροφής. Κυβέρνηση και μεγαλοαστική τάξη, κάνοντας σχέδια επί σχεδίων, περιμένουν με ανυπομονησία τα χρήματα του διαβόητου «Ταμείου Ανάκαμψης και Αποτελεσματικότητας», που διαρκώς απομακρύνονται.
Πριν λίγες εβδομάδες (14/10) κατατέθηκε για ψήφιση στη Βουλή ο νέος «αναπτυξιακός νόμος 2022». Πρόκειται για έναν αχταρμά των προηγούμενων αντίστοιχων νόμων, της Έκθεσης «Ελλάδα 2.0», του πορίσματος Πισσαρίδη, των αθρόων απαιτήσεων των εργοδοτικών οργανώσεων, του «Ταμείου Ανάκαμψης», της Έκθεσης της ΤτΕ και πάνω απ’ όλα των επιταγών του ξένου παράγοντα, που δεν παύει να ζητά συνεχείς διευκολύνσεις και προνόμια, για τους -αθέατους μέχρι σήμερα- «επενδυτές» ή τους άρπαγες της δημόσιας περιουσίας. Η μεγαλοαστική τάξη εμφανίζεται για άλλη μία φορά μπροστά στο πλαστό δίλημμα, ως προς το ποιο «σχέδιο ανάπτυξης» θα ακολουθήσει η χώρα. Περιττό να σημειώσουμε πως σε μία χώρα δεμένη χειροπόδαρα από τις δυνάμεις του ιμπεριαλισμού ένα τέτοιο δίλημμα είναι κάλπικο, δεδομένων των αυταπατών της αστικής τάξης για την «ανάπτυξη» της χώρας μας, με ανομολόγητο στόχο τον πλουτισμό του ξένου και ντόπιου κεφαλαίου, που οδηγεί τελικά στη σημερινή κατάρρευση της οικονομίας σε βάρος του λαού μας.
***
Να θυμίσουμε πως η είσοδος στο Μηχανισμό Στήριξης το Μάιο του 2010 ήταν ένας αστικός μονόδρομος, δεδομένου ότι το έλλειμμα του 2009 είχε εξακοντιστεί στο 15,3% του ΑΕΠ (36 δισ. €), ποσό που ήταν αδύνατο να χρηματοδοτηθεί από τις «αγορές», οι οποίες είχαν στρέψει την πλάτη στην Ελλάδα. Έκτοτε, ξεκίνησε ο δανεισμός από τον Μηχανισμό Στήριξης, που συγκροτούσαν η Κομισιόν, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ, στο οποίο μπήκε η Ελλάδα προσωρινά, για μια τριετία, αλλά η «εποπτεία», κρατάει μέχρι σήμερα. Αιτία, η ανικανότητα των κυβερνήσεων, η αχαλίνωτη αδηφαγία της μεγαλοαστικής τάξης και οι αστοχίες των προβλέψεων της τρόικας ότι η οικονομία θα επανερχόταν σε ανάκαμψη από το πρώτο τρίμηνο του 2012. Παρ’ όλ’ αυτά, το 2011 και το 2012 γνώρισε τη βαθύτερη ύφεση, με το ΑΕΠ να υποχωρεί μέχρι -9,2%. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες η υπαγωγή της χώρας στο καθεστώς της σκληρής επιτήρησης και των μνημονίων παρατάθηκε. Χρειάστηκαν δύο ακόμα Μνημόνια μέχρι τα μέσα του 2015 και ένα τρίτο από το 2015 μέχρι και την 20η Αυγούστου 2018. Στη διάρκεια της οκταετίας αυτής, η Ελλάδα κάλυπτε τις δανειακές της ανάγκες αποκλειστικά με δάνεια από την ΕΕ, αλλά με σκληρούς όρους, κάτω από την κραυγαλέα σκοπιμότητα πως «το χρέος είναι βιώσιμο»! Και ο λαός αντιστεκόταν στην επέλαση της εξαθλίωσης, μέσα από τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του.
Από την Ευρωζώνη (διακρατικά, EFSF και ESM) συνάφθηκαν δάνεια ύψους 257,4 δισ. € από το Μάη 2010 μέχρι τον Αύγουστο του 2018. Επίσης η Ελλάδα δανείστηκε και από το ΔΝΤ, από το Μάη του 2010 έως και τον Ιούνη του 2014, το συνολικό ποσό των 31,2 δισ. €. Έκτοτε το ΔΝΤ δεν εκταμίευσε δάνειο προς την Ελλάδα, λόγω της διένεξης με τους Ευρωπαίους για τη βιωσιμότητα του χρέους. Τα δάνεια του ΔΝΤ έχουν αποπληρωθεί στην πλειοψηφία τους και απομένει ένα ποσό κάτω των 10 δισ. €.
Αναλυτικά τα δάνεια συνάφθηκαν: Από την κυβέρνηση Παπανδρέου (Μάης 2010-Νοέμβρης 2011, συνολικά 65,04 δισ. €. Από την κυβέρνηση Παπαδήμου (Νοέμβρης ’11-Μάης ’12) την οποία στήριξαν το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και το ΛΑΟΣ, συνολικά 83,6 δισ. €. Με υπηρεσιακή κυβέρνηση Πικραμένου, 1 δισ. € (καθυστερημένη δόση από την προηγούμενη κυβέρνηση). Από την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου (Ιούλης ’12-Γενάρης ’15), συνολικά 85,2 δισ. €, που είναι και τα περισσότερα. Από την κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου (Γενάρης ’15-Αύγουστος ’18), συνολικά 61,9 δισ. €. Γενικό σύνολο (ΕΕ+ΔΝΤ) 296,74 δισ. €, πέρα από τις αλλεπάλληλες εκδόσεις κρατικών ομολόγων.
Όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις με πρόσχημα τη «σωτηρία και την ανάπτυξη της χώρας», βούλιαξαν κυριολεκτικά την οικονομία και οδήγησαν το λαό μας στη μεγαλύτερη μεταπολεμική εξαθλίωση και φτώχεια. Απ’ όλη την μνημονιακή περιπέτεια, ωφελήθηκε μονάχα η μεγαλοαστική τάξη και οι παρατρεχάμενοι.
***
Και ο τωρινός νόμος σε αυτό ακριβώς το θέμα αποσκοπεί, αφού αποτελεί τη θέσπιση καθεστώτων χορήγησης κρατικών ενισχύσεων της αστικής τάξης σε επενδυτικά σχέδια, τα οποία υπάγονται στις παρακάτω κατηγορίες: 1) Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεων, 2) Πράσινη μετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων, 3) Νέο Επιχειρείν, 4) Καθεστώς Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, 5) Έρευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία, 6) Αγροδιατροφή – πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία και υδατοκαλλιέργεια, 7) Μεταποίηση – Εφοδιαστική αλυσίδα, 8) Επιχειρηματική εξωστρέφεια, 9) Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων, 10) Εναλλακτικές μορφές τουρισμού, 11) Μεγάλες επενδύσεις, 12) Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας, 13) Επιχειρηματικότητα.
Φυσικά, για τη Δεξιά, όλο αυτό το κατεβατό αποτελεί «…ένα πυκνό σχέδιο το οποίο φιλοδοξεί να αλλάξει τον ίδιο τον παραγωγικό ιστό της χώρας και θέτει στόχους οι οποίοι εφόσον μπορέσουμε να τους πετύχουμε, θα μιλάμε πράγματι για μια μεταμόρφωση της ελληνικής οικονομίας, με κεντρικό στόχο την ενίσχυση της παραγωγικότητας, τη συστηματική αύξηση των εξαγωγών, τη στενότερη διασύνδεση της παραγωγής με την τεχνολογία και την καινοτομία, την ενίσχυση της εργασίας».
Πρόκειται για μία νέα προσπάθεια της μεγαλοαστικής τάξης και του πολιτικού και επιστημονικού της προσωπικού να διαχειριστεί επ’ ωφελεία της τα ονοματισμένα από την Κομισιόν και μέσω του «Ταμείου Ανάκαμψης», τα 32 δισ. €, που δήθεν θα αναστήσουν την κατεστραμμένη οικονομία. Πρόκειται δηλαδή για προτάσεις που θίγουν μέχρι το μεδούλι τα λαϊκά συμφέροντα και τσακίζουν τις εργατικές και κοινωνικές κατακτήσεις. Με δύο λόγια είναι ένας βαθιά αντιδραστικός νόμος, κομμένος και ραμμένος στα συμφέροντα της μεγαλοαστικής τάξης, για την οποία προορίζονται τα 32 δισ. €. Βέβαια, όπως δείχνουν τα σκληρά παζάρια, στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής για το Ταμείο Ανάκαμψης, ένας θεός ξέρει αν θα δοθούν αυτά τα κεφάλαια, πότε θα δοθούν και προπαντός με τι δρακόντειους όρους θα δοθούν.
Κι εδώ το γνωστό παραμύθι της «ανάπτυξης» κλίνεται σε όλες τις πτώσεις. Στις εκατοντάδες σελίδες του νομοσχεδίου δεν υπάρχει ούτε μία αναφορά στο να χαριστούν ή να μειωθούν τα «κόκκινα» δάνεια, να μειωθούν οι έμμεσοι φόροι που πλήττουν τα πλατιά λαϊκά στρώματα, να μεγεθυνθούν και επεκταθούν τα επιδόματα ανεργίας, να αυξηθούν οι μισθοί, τα μεροκάματα και οι συντάξεις, να φτηνύνουν τα βασικά είδη διατροφής, να ενισχυθεί το ΕΣΥ, να βελτιωθούν οι κοινωνικές παροχές, να στελεχωθούν τα Νοσοκομεία και τα Σχολεία, να δημιουργηθούν θέσεις μόνιμης οκτάωρης εργασίας, να καθοριστεί μία αξιόπιστη ΕΓΣΣΕ, να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια κι η ενεργειακή πολιτική κλπ, κλπ. Τίποτα απ’ αυτά. Αντίθετα μέσα από ακατανόητους βερμπαλισμούς και επιδόματα-φιλοδωρήματα, αναδύεται η εναγώνια προσπάθεια της ολιγαρχίας να αρπάξει όσο το δυνατόν γρηγορότερα, τα όσα ποσά εκταμιευτούν από το «Ταμείο Ανάκαμψης», μέσα από μία σειρά αντιλαϊκές προτάσεις που δίνουν νέα διάσταση στην ένταση της απασχόλησης και την εκμετάλλευση της εργασίας.
***
Σε όλο αυτό το διάστημα η κυβερνητική προπαγάνδα -μέσω των ΜΜΕ- έχει αναλωθεί στη λασπολογία. Σαν κύριος υπεύθυνος για τα ελλείμματα και το χρέος καταγγέλλεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, οι διαπλοκές Παππά-Καλογρίτσα, οι βιασμοί, τα «μετά», η παραπομπή Παπαγγελόπουλου για το σκάνδαλο Novartis, η δίωξη της εισαγγελέως Τουλουπάκη, οι «ανεξέλεγκτες» κοινωνικές δαπάνες, η έξαρση του κορονοϊού κλπ, κλπ, μαζί με τους παιδεραστές, τους βιαστές, τους τσεκουροφόρους, την οπαδική βία κ.ά. Και τα μεμονωμένα παραδείγματα δίνουν και παίρνουν προσπαθώντας να δημιουργήσουν ψυχολογικούς καταναγκασμούς, αποπροσανατολισμό και ενοχές, προκειμένου να οδηγήσουν το λαό σε μία παθητική στάση. Η διαβόητη «ελευθερία της ενημέρωσης» προβάλλει εδώ σε πανοραμική διάσταση, επιχειρώντας να καθηλώσει τις λαϊκές αντιδράσεις.
Και σαν επιστέγασμα στην πολιτική της Δεξιάς, έρχονται τα επαίσχυντα κατασκευάσματα των αλλεπάλληλων νόμων για τα εργασιακά, τις διαδηλώσεις, την Ασφάλιση, τα εξοπλιστικά κλπ, κλπ, που εντείνουν στο έπακρο την κυβερνητική καταστολή. Οσφραινόμενη τον κίνδυνο μαζικής λαϊκής αφύπνισης λόγω της βαναυσότητας των μέτρων, η κυβέρνηση επιχειρεί να δημιουργήσει κατασταλτικά αναχώματα, σε βάρος του λαϊκού κινήματος. Ο «εχθρός-λαός» προβάλλεται και πάλι στην κυρίαρχη προπαγάνδα, ενώ η «άσκηση καταστολής» κλιμακώνεται.
Παράλληλα, από την κατανομή της φορολογίας τεκμηριώνεται ότι οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα, τη δεκαετία 2010-2020 κατέβαλαν περίπου 260 δισ. € φόρους, ενώ το μεγάλο κεφάλαιο περίπου 15 δισ. €, και αυτό χωρίς να υπολογίσουμε το χαράτσι του ΕΝΦΙΑ. Τα λαϊκά στρώματα κατέβαλαν περίπου 17 φορές περισσότερους φόρους απ’ τις μεγάλες επιχειρήσεις. Η ελάχιστη φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων σχετίζεται με διάφορους τρόπους νόμιμης φοροαποφυγής που διαθέτουν, είτε με τις πωλήσεις μέσω τρίτων και τη μεταφορά κερδών στο εξωτερικό, είτε με τις «αναπτυξιακές» φοροελαφρύνσεις που προβλέπουν οι κάθε φορά αναπτυξιακοί νόμοι. Ξεχωρίζει το αφορολόγητο του εφοπλιστικού κεφαλαίου, που με το γράμμα του νόμου δεν καταβάλλει καθόλου φόρους.
***
Το αυτονόητο συμπέρασμα είναι πως το αστικό κράτος είναι όργανο εξυπηρέτησης της αστικής τάξης και όργανο της εργασιακής υποδούλωσης της εργατικής τάξης και των υπόλοιπων εργαζομένων. Υπάρχει απόλυτη ομοιότητα των «αναπτυξιακών» νόμων όλων των μεταπολεμικών κυβερνήσεων. Αυτό αναδεικνύεται και από τη σύμπλευση των οικονομικών προγραμμάτων ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, «Ελλάδα+» και «Ελλάδα 2.0» που αντανακλούν ακριβώς αυτή την αλήθεια. Οι όποιες διαφορές τους περιορίζονται στον τρόπο κλοπής του λαού, αν θα γίνει με διατήρηση των μισθών πείνας ή με νέες αυξήσεις της φορολογίας.
Αποδεικνύεται για μια ακόμα φορά ότι λύση για το λαό δεν είναι μια εναλλαγή κυβερνητικού διαχειριστή του αστικού κράτους, αλλά η οργάνωση της πάλης, η προετοιμασία και η οργάνωση ενός αντιϊμπεριαλιστικού παλλαϊκού μετώπου για την ανατροπή της εξάρτησης και της αστικής εξουσίας.
Ιωσήφ Σταυρίδης
