Με ένα μελοδραματικό διάγγελμα η πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας, Τερέζα Μέι, ανακοίνωσε την παραίτησή της από την ηγεσία των Συντηρητικών στις 7 Ιουνίου, μετά το αδιέξοδο στο οποίο οδηγήθηκε η νέα προσπάθειά της να περάσει τη συμφωνία αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε. και την κατάρρευση των συνομιλιών με τους Εργατικούς.
Η Μέι θα παραμείνει πρωθυπουργός κατά τη μεταβατική περίοδο μέχρι την εκλογή του διαδόχου της, όπου και θα υποδεχθεί τον Αμερικανό πρόεδρο στις αρχές (3-5) Ιούνη. Οι περισσότεροι εκτιμούν ότι ο επόμενος πρωθυπουργός θα προέρχεται από τη σκληρή πτέρυγα των Brexiteers, με μεγάλο φαβορί τον πρώην υπουργό Εξωτερικών και εκ των ηγετών της καμπάνιας για το Brexit, Μπόρις Τζόνσον.
Η εκλογική πανωλεθρία του κυβερνώντος συντηρητικού κόμματος και η υποχώρηση στην τρίτη θέση του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος, στις πρόσφατες ευρωεκλογές, έριξαν βαριά τη σκιά στο πολιτικό σκηνικό της Βρετανίας, μετατρέποντάς το σε κινούμενη άμμο.
Στους κόλπους των Τόρις εντείνονται οι διεργασίες για την εκλογή νέου αρχηγού, με τους επίδοξους διεκδικητές να ανέρχονται ήδη σε δέκα (10), αποτυπώνοντας από τη μια, τις πολιτικές φιλοδοξίες των δελφίνων και από την άλλη, τον κατακερματισμό και τις αντιθέσεις που διατρέχουν το κόμμα γύρω από το θέμα του Brexit.
Σε καθόλου καλύτερη κατάσταση δεν βρίσκεται το κόμμα των Εργατικών που σπαράσσεται από έντονη εσωκομματική κρίση. Πιο χτυπητή είναι η περίπτωση του βουλευτή Άλαστερ Κάμπελ, ο οποίος ήταν επικεφαλής επικοινωνίας του πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ και ο οποίος δήλωσε ότι ψήφισε στις ευρωεκλογές τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, ώστε να πιέσει προς ένα δεύτερο δημοψήφισμα για το Brexit. Η δήλωση προκάλεσε την οργή του Κόρμπιν, που έδειξε αμέσως την πόρτα της εξόδου από το κόμμα στον Κάμπελ.
Το Εργατικό κόμμα είναι διχασμένο ανάμεσα σ’ αυτούς που θέλουν την παραμονή στην Ε.Ε. και τη διενέργεια ενός δεύτερου δημοψηφίσματος, και σ’ αυτούς, μεταξύ των οποίων και ο Κόρμπιν, που θέλουν ένα ήπιο Brexit, με συμφωνία και παραμονή στην τελωνειακή ένωση. Ο Κόρμπιν είδε πολλούς ψηφοφόρους των Εργατικών να μετακινούνται προς το κόμμα των Φιλελεύθερων και των Πρασίνων που θέλουν την παραμονή στην Ε.Ε.
Εκφράζοντας πολλά στελέχη του κόμματος, η σκιώδης υπουργός Εξωτερικών, Έμιλι Θόρνμπερι, δήλωσε ότι το κόμμα πρέπει να επανεξετάσει τη θέση του για το Brexit, να ζητήσει δεύτερο δημοψήφισμα και να προτείνει στους πολίτες να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής. Ωστόσο, η πρώτη αντίδραση του ηγέτη του κόμματος, Τζέρεμι Κόρμπιν, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν διφορούμενη. Συγκεκριμένα, ζήτησε “να επανέλθει το ζήτημα (του Brexit) στον λαό, είτε μέσω γενικών εκλογών είτε μέσω δημοψηφίσματος”.
Απαντώντας εμμέσως στον Κόρμπιν, ένας από τους διεκδικητές της ηγεσίας των Συντηρητικών, ο υπουργός Περιβάλλοντος, Μάικλ Γκόουβ, υποστήριξε ότι θα πρέπει πρώτα να αποχωρήσει η Βρετανία από την ΕΕ και μετά να γίνουν εκλογές, επειδή στην αντίθετη περίπτωση υπάρχει περίπτωση να αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας οι Εργατικοί και να μη γίνει το Brexit. “Σε διαφορετική περίπτωση θα τιμωρηθούμε στις κάλπες, ο Κόρμπιν θα βρεθεί στο Νο 10 (σ.σ. της Ντάουνινγκ Στριτ) με τη στήριξη του SNP (Σκοτσέζοι εθνικιστές) και το Brexit μπορεί να ανατραπεί τελείως”, σχολίασε.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Τζέρεμι Χαντ, που επίσης διεκδικεί την αρχηγία του κόμματος, δήλωσε πως ένα άτακτο Brexit θα προκαλούσε βουλευτικές εκλογές, “που θα ήταν απολύτως καταστροφικές” για τους Συντηρητικούς. “Εάν διακινδυνεύσουμε βουλευτικές εκλογές πριν υλοποιήσουμε το Brexit, θα αφανιστούμε”, ανέφερε σε σχετικό άρθρο, προσθέτοντας: “Ο μόνος τρόπος για να δείξουμε στον Νάιτζελ Φάρατζ ότι έχει άδικο, είναι να υλοποιήσουμε το Brexit… ενωμένοι και ξεκινώντας νέα διαπραγμάτευση με την ΕΕ”.
Στο μεταξύ, ο Νάιτζελ Φάρατζ, διαβλέποντας το ενδεχόμενο κατάρρευσης της κυβέρνησης και διεξαγωγής πρόωρων εκλογών έστειλε μήνυμα προειδοποίησης πως “Ή θα συμμετάσχουμε στις αποφάσεις για το Brexit ή αλλιώς θα φέρουμε τα πάνω-κάτω στη βρετανική πολιτική σκηνή”, ετοιμάζοντας το κόμμα του για συμμετοχή σε εκλογές.
Επόμενο στιγμιότυπο των οξυμμένων ενδοαστικών αντιπαραθέσεων στη Βρετανία είναι η παραπομπή σε δίκη του Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος κατηγορείται για “παραπλανητική” καμπάνια για το Brexit. Το δικαστήριο απέρριψε τα επιχειρήματα της πλευράς Τζόνσον, ότι η υπόθεση αποτελεί προσπάθεια υπονόμευσης του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος του 2016 και απέστειλε κλήτευσή του ώστε να παραστεί σε δίκη. Τη δίωξη άσκησε εναντίον του ένας πολίτης με βάση όσα υποστήριζε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών στην καμπάνια του για το Brexit, ότι η παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ της κοστίζει 350 εκατομμύρια λίρες την εβδομάδα.
Η κίνηση αυτή αποτελεί μια σαφέστατη προσπάθεια υπονόμευσης της υποψηφιότητας Τζόνσον για την ηγεσία των Συντηρητικών.
Πάντως ο ίδιος, αν και εμφανίζεται σκληρός Brexiteer, σε πρόσφατες δηλώσεις του έδειξε μια τάση αναδίπλωσης επισημαίνοντας πως: “Ένας λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να επιδιώκει αποκλειστικά μία έξοδο χωρίς συμφωνία, αλλά κάθε λογικός άνθρωπος θα πρέπει να διατηρήσει αυτήν την πιθανότητα στο τραπέζι”, θέλοντας να ρίξει γέφυρες τόσο στο εσωτερικό του κόμματός του, όσο και να διερευνήσει δυνατότητες νέας διαπραγμάτευσης με την Ε.Ε. Ανάλογες δηλώσεις, περί νέων διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., έχουν κάνει και οι υπόλοιποι διεκδικητές της ηγεσίας των Τόρις.
Απαντώντας στις δηλώσεις αυτές, ο Γιούνκερ ήταν κατηγορηματικός πως δεν θα υπάρξει καμία επαναδιαπραγμάτευση της Συμφωνίας Αποχώρησης, που κλείστηκε με την απερχόμενη πρωθυπουργό, Τερέζα Μέι, τον περασμένο Νοέμβριο.
Το “εμβόλιο” του Brexit
O πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, αποκάλυψε σε δημοσιογράφους πως ο σκληρός πυρήνας της Ε.Ε. χρησιμοποιεί τις διαπραγματεύσεις για το Brexit και ως εργαλείο χειραγώγησης και πειθαναγκασμού των ευρωπαϊκών λαών και των εξαρτημένων χωρών.
Δήλωσε χαρακτηριστικά ότι η κατάσταση που επικρατεί στη Βρετανία αναφορικά με την έξοδο από την Ε.Ε. λειτουργεί σαν “εμβόλιο” εναντίον της ψήφου στους ευρωσκεπτικιστές στις ευρωεκλογές.
“Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ένας από τους λόγους που οι ψηφοφόροι στην ήπειρο ανέδειξαν φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία ήταν το Brexit”, είπε ο Τουσκ, μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά το άτυπο δείπνο των ηγετών στις Βρυξέλλες.
“Καθώς οι Ευρωπαίοι βλέπουν τι σημαίνει το Brexit στην πράξη, συνάγουν συμπεράσματα. Το Brexit ήταν εμβόλιο κατά της προπαγάνδας εναντίον της Ε.Ε. και των ψευδών ειδήσεων”, τόνισε χαρακτηριστικά.
