Η τραγωδία στα Τέμπη έχει καταλυτική επίδραση στις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις. Το μεγάλο λαϊκό ξέσπασμα, που εκδηλώθηκε πανελλαδικά σε δεκάδες πόλεις, από τη μια άκρη της χώρας έως την άλλη, με συνεχείς διαδηλώσεις, αποχές, καταλήψεις και απεργίες, και με τη μαζική και δυναμική συμμετοχή της νεολαίας να βάζει τη σφραγίδα της, είναι η έκφραση της συσσωρευμένης λαϊκής και νεολαιίστικης οργής που εκτινάχθηκε με το άνευ προηγουμένου πολύνεκρο δυστύχημα. Και δημιουργεί νέα δεδομένα. Λίγο πριν τις βουλευτικές εκλογές, κάνει θρύψαλα την εικόνα μιας πλαστής κανονικότητας, κοινωνικής τάχα αποδοχής του νεοφιλελεύθερου αφηγήματος και αδιαμφισβήτητης κυριαρχίας της ΝΔ. Και βάζει ένα ισχυρό αποτύπωμα πυροδοτώντας έντονες κοινωνικές διεργασίες και τροφοδοτώντας πολιτικές εξελίξεις.
Η θλίψη, ο θυμός, η οργή μετέτρεψαν τη διάχυτη υπόκωφη αγανάκτηση σε ενεργητική καταγγελία και κατακραυγή. Διεύρυναν και βάθυναν τις κοινωνικές διεργασίες συνειδητοποίησης για τους ένοχους όχι μόνο του προδιαγεγραμμένου εγκλήματος αλλά και όλων των δεινών που βιώνει ο λαός και η νεολαία. Ιδιαίτερα η νεολαία, που έχει γνωρίσει μόνο συνθήκες κρίσης, επισφάλειας και αναγκαστικής ξενιτιάς, που έχει γίνει στόχος απαξίωσης και αυταρχισμού, που το μέλλον της διαγράφεται όλο και πιο σκοτεινό, υψώνει δυνατή φωνή αμφισβήτησης και καταγγελίας.
Αλλά δεν δέχθηκε ισχυρό πλήγμα μόνο το νεοφιλελεύθερο αφήγημα του επιτελικού κράτους, των δήθεν αρίστων και του εκσυγχρονισμού του, των επενδύσεων και της οικονομικής τάχα ανάπτυξης, της «κανονικότητας» και των «επιτυχιών», με το οποίο βομβαρδίζουν τον ελληνικό λαό η κυβέρνηση του Κυρ. Μητσοτάκη και τα μίσθαρνα ΜΜΕ, επί μία τετραετία. Στο κάδρο των ενόχων μπαίνουν, εκ των πραγμάτων, όλοι όσοι υπηρέτησαν τη μνημονιακή πολιτική. Όλοι όσοι παρέδωσαν το λαό και τη χώρα στους δανειστές. Γιατί το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη εκεί έχει την αφετηρία του.
Στην πραγματικότητα της λεηλατημένης και υποθηκευμένης στους δανειστές χώρας, στο εξοργιστικό ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου και υποδομών, στη διατεταγμένη από την ΕΕ «πλήρη απελευθέρωση» των σιδηροδρόμων, στις σκανδαλώδεις ιδιωτικοποιήσεις, στην υποστελέχωση, τις απολύσεις και τις ελαστικές σχέσεις εργασίας. Άφησαν το σιδηροδρομικό δίκτυο να καταρρέει, να λειτουργεί σε μια τραγικά επικίνδυνη, απαρχαιωμένη κατάσταση χωρίς στοιχειώδη μέσα και δικλείδες ασφάλειας. Και οδηγηθήκαμε στο μαζικό έγκλημα των Τεμπών.
Ίδια τα πεπραγμένα όλων τους
Οι ευθύνες της παρούσας κυβέρνησης είναι ακέραιες και βαρύτατες. Δεν μοιράζονται, δεν συμψηφίζονται, δεν διαχέονται. Οι εναγώνιες προσπάθειες του Κυρ. Μητσοτάκη να βγει ο ίδιος από το κάδρο των ευθυνών και να τις ρίξει οπουδήποτε αλλού πέφτουν στο κενό. Ο Κυρ. Μητσοτάκης και το επιτελείο του ανέλαβαν τη διακυβέρνηση της χώρας πριν τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Όλο αυτό το χρονικό διάστημα παρίσταναν τους μεγάλους «αναμορφωτές», «εκσυγχρονιστές» και «μεταρρυθμιστές». Θριαμβολογούσαν, μάλιστα, για το «έργο» τους. Και βεβαίως γνώριζαν και αδιαφόρησαν πλήρως απέναντι στις επανειλημμένες προειδοποιήσεις των εργαζομένων περί ακραίας επικινδυνότητας των σιδηροδρόμων. Η έπαρση και οι μεγαλοστομίες τους θα ήταν απλώς ενδείξεις φαιδρότητας και αντικείμενο των διασκεδαστών αν δεν συνδέονταν με την τραγικότητα ενός δυστυχήματος δεκάδων νεκρών, νέων κυρίως ανθρώπων.
Στις κυβερνητικές ευθύνες προστίθενται οι βαρύτατες ευθύνες των προκατόχων τους, που επίσης δεν απαλλάσσονται, δεν διαγράφονται. Ίδια τα πεπραγμένα όλων τους. Την ίδια πολιτική υπηρέτησαν. Κοινή είναι η σκανδαλώδης αδιαφορία να διαμορφώσουν τους κατάλληλους μηχανισμούς και να πάρουν τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια και την προστασία της ζωής, της περιουσίας, της εργασίας των εργατολαϊκών στρωμάτων, για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Κοινός και ο ζήλος τους για την εξασφάλιση συνθηκών ασυδοσίας και ασύστολης κερδοσκοπίας για τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, εντός και εκτός της Ελλάδας. Τα κροκοδείλια δάκρυα, το δήθεν πένθος και οι προσχηματικές συγγνώμες -όλων τους- είναι η επικοινωνιακή, και μόνο, διαχείριση ενός ένοχου πολιτικού συστήματος που δίνει μια θλιβερή παράσταση υποκρισίας.
Οι όποιες διαφοροποιήσεις των κομμάτων που κυβέρνησαν αυτόν τον τόπο είναι μικρές και επουσιώδεις. Αποτελούν περισσότερο προεκλογική ή αντιπολιτευτική λογοκοπία. Δεν αναφέρονται στην ουσία, δεν αφορούν τις τραγικές για το λαό συνέπειες της ασκούμενης, από όλους, ακραία αντιλαϊκής πολιτικής. Εκτροχιασμοί, φωτιές, πλημμύρες, συγκρούσεις και ναυάγια πάνε χέρι-χέρι με την ακρίβεια, τη φτώχεια και την εξαθλίωση, τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, τις απολύσεις και τη μαζική ανεργία, την καρατόμηση δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, τον αυταρχισμό και την καταστολή, την εξάρτηση και τον νεοαποικιακό οικονομικό και πολιτικό έλεγχο της χώρας.
Το πολιτικό σκηνικό αλλάζει
Ο αντίκτυπος της τραγωδίας των Τεμπών και η ορμητική είσοδος του λαϊκού παράγοντα στη διαμόρφωση των εξελίξεων δημιουργούν νέα αστάθμητα δεδομένα, σε μια χρονική συγκυρία που απέχει μια ανάσα από τις βουλευτικές εκλογές. Δίνουν το έναυσμα για μετατόπιση συνειδήσεων και εκλογικών συμπεριφορών και προτιμήσεων.
Η φθορά και η απαξίωση της ΝΔ αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός. Το αστικό πολιτικό σύστημα αντιμετωπίζει και πάλι αδιέξοδα και συνθήκες κρίσης. Η σχετική σταθεροποίησή του κατά την τετραετία της νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης αποτελεί μάλλον παρελθόν. Τα σενάρια περί αυτοδυναμίας της ΝΔ απομακρύνονται. Η διαφορά της με τον ΣΥΡΙΖΑ όλο και μικραίνει, περιορίζεται στα όρια του στατιστικού λάθους, σύμφωνα με τις αλλεπάλληλες πλέον δημοσκοπήσεις. Η μέχρι πρότινος βέβαιη «πρωτιά» της αμφισβητείται. Το πολιτικό σκηνικό αλλάζει, ακόμη απροσδιόριστα. Πυρετός επικρατεί στα αστικά και ιμπεριαλιστικά επιτελεία για την επόμενη μέρα. Η ισχυρή παρέμβαση του αμερικανονατοϊκού παράγοντα πρέπει να θεωρείται δεδομένη με όλες τις κρίσιμες εξελίξεις διεθνώς και στη γειτονιά μας. Η συνάντηση του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μπλίνκεν και με τον Αλ. Τσίπρα, κατά την επίσκεψή του στη χώρα μας, είναι ενδεικτική.
Οι υψηλοί αντιπολιτευτικοί τόνοι λοιπόν πέφτουν, δήθεν σε ένδειξη πένθους. Στην πραγματικότητα, στήνεται ένα κλίμα συναίνεσης. Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ στα σενάρια διακυβέρνησης που σκαρώνουν αυτοί που εξουσιάζουν αυτόν τον τόπο, για άλλη μια φορά, ενισχύεται. Οι «μετοχές» του στο αστικό πολιτικό σύστημα έχουν και πάλι ανοδική πορεία. Το μεγάλο λαϊκό ξέσπασμα και οι εντεινόμενες κοινωνικές διεργασίες είναι μια κρίσιμη παράμετρος που τη λαμβάνουν υπόψη. Αν και η ικανότητα του ΣΥΡΙΖΑ να ανακόπτει τη λαϊκή χειραφέτηση και να την ενσωματώνει δεν έχει πια την αποτελεσματικότητα του παρελθόντος, εξακολουθεί να είναι πολύτιμη. Οι «καιροί» αναζητούν και πάλι εναλλακτικές με αναδιάταξη των πολιτικών δυνάμεων.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πρόσφατη συνέντευξη του Αλ. Τσίπρα στο Mega. Συγκρατημένος, μετριοπαθής, σε ρόλο «ήρεμης δύναμης», προβάλλει ένα προφίλ «θεσμικής υπευθυνότητας» και «ρεαλισμού», μακριά από «λαϊκισμούς», «παροχολογίες» και οξύτητες. Και δίνει όλες τις απαιτούμενες διαβεβαιώσεις και εγγυήσεις στην ελληνική οικονομική ολιγαρχία και τους προστάτες της (ΗΠΑ και ΕΕ) πως και τη «δεύτερη φορά» θα εξασφαλίσει τη σταθερή και απρόσκοπτη εξυπηρέτηση των αντιλαϊκών συμφερόντων τους. Έτοιμος για όποια κυβέρνηση συνεργασίας του επιβάλουν. Μια δοκιμασμένη συνταγή, σε δύσκολους πάλι καιρούς…
Θορυβημένοι, όλοι τους, προσβλέπουν στην εκτόνωση, το καταλάγιασμα της λαϊκής αγανάκτησης και των μεγάλων κινητοποιήσεων. Σαστισμένοι και αμήχανοι ψάχνουν τα βήματά τους. Ο Κυρ. Μητσοτάκης σκέφτεται και ξανασκέφτεται πότε θα στηθούν οι κάλπες. Όλοι οι μηχανισμοί προπαγάνδας μπαίνουν σε κίνηση για να ελέγξουν τις συνειδήσεις, για να διασφαλίσουν εκλογικά αποτελέσματα που θα δημιουργούν συνθήκες πολιτικής σταθερότητας.
Καθήκον δικό μας είναι να δώσουμε συνέχεια και προοπτική στις μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις. Να δημιουργήσουμε όρους για την ανάπτυξη ενός ισχυρού λαϊκού κινήματος, ενός παλλαϊκού μετώπου αντίστασης, ικανού να βάλει φραγμό στην αντιλαϊκή πολιτική.