των Γιώργου Κ. Καββαδία, Χρίστου Σόφη*
Για μια ακόμα φορά το ΥΠΑΙΘ μας καλεί, στη διάρκεια του ελεύθερου χρόνου μας, σε «εξ αποστάσεως επιμορφωτική συνάντηση που αφορά την ατομική αξιολόγηση εκπαιδευτικών Π.Ε. & Δ.Ε., καθώς και μελών ΕΕΠ & ΕΒΠ, την Τετάρτη 1 Μαρτίου 2023 και ώρα 17.00-18.00». Για μια ακόμα φορά συνεχίζονται οι συστηματικές παρενοχλήσεις του Υπουργείου Παιδείας μέσα στο Σαββατοκύριακο και πάντα εκτός εργασιακού ωραρίου, με τις οποίες μας ζητούν να μας «επιμορφώσουν». Αυτή τη φορά μας καλούν να σκύψουμε το κεφάλι και να ακούσουμε την κυβερνητική προπαγάνδα για την αξιολόγηση – χειραγώγηση – κατηγοριοποίηση εκπαιδευτικών και σχολείων.
Αναρωτιόμαστε από πού αντλείτε αυτό το θράσος κυρίες–οι του ΥΠΑΙΘ, να ενοχλείτε τους εκπαιδευτικούς στον ελεύθερο χρόνο τους, δίνοντας «γραπτές εντολές»; Επειδή «εγκαινιάσατε» να γίνονται επιμορφώσεις νεοδιόριστων εξ αποστάσεως και εκτός εργασιακού ωραρίου; Είναι σαφές πως επιχειρείτε να δημιουργήσετε μια νέα γενιά πειθήνιων εργαζόμενων, που θα εκτελούν εντολές ανά πάσα στιγμή, με τον πέλεκυ της υποχρεωτικότητας και της αξιολόγησης να αποτελούν μόνιμη απειλή για την υπηρεσιακή τους εξέλιξη.
Η «επιμόρφωση» στόχο έχει τη «συμμόρφωση» και την ιδεολογική χειραγώγηση:
- Πρόκειται για βαθύτατα σκοταδιστικό και ρατσιστικό πρόγραμμα «επιμόρφωσης». Δεν είναι απλά κάποιες κραυγαλέες φράσεις, όπως «πρωκτικός συγκρατητής», «τακτοποιημένο φρικιό» κ.ά., αποτέλεσμα μιας αντίληψης «αρπαχτής» και απορρόφησης κονδυλίων ΕΣΠΑ μέσω προγραμμάτων που στήνονται νύχτα και δεν καλύπτουν απολύτως καμία πραγματική ανάγκη, παρά μόνο προσφέρουν άφθονο χρήμα σε αυτούς που τα οργανώνουν, τα διαχειρίζονται και τα υλοποιούν. Το υλικό δεν είναι απλά παρωχημένο και αντιπαιδαγωγικό, αλλά επικίνδυνο και άκρως ρατσιστικό. Το λεξιλόγιο και τα σημαινόμενά του συμπεριλαμβάνουν βασικές έννοιες του κοινωνικού δαρβινισμού και της ναζιστικής παιδαγωγικής, όπως η εθνική καθαρότητα των σχολείων, ο ανταγωνισμός κλπ. Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά που αποδεικνύεται η σκοταδιστική κατεύθυνση που προωθεί το ΙΕΠ στην εκπαίδευση.
- Η επιμόρφωση μετατρέπεται όχι μόνο σε μια διαδικασία τιμωρίας (για τους αξιολογούμενους που θα κριθούν ανεπαρκείς) ή δοκιμασίας (για τους νεοδιόριστους που καλούνται να «επιμορφωθούν» σε απογεύματα, αργίες, Σαββατοκύριακα, Πάσχα κλπ), αλλά και σε έναν στυγνό ιδεολογικό μηχανισμό προπαγάνδας, μια διαδικασία συμμόρφωσης με ένα πολύ συγκεκριμένο πρότυπο εκπαιδευτικού.
- Είναι γνωστό ότι για τους νεοδιόριστους έχει παγώσει παράνομα και αυθαίρετα η μονιμοποίησή τους, που εξαρτάται και συνδέεται από/με την αξιολόγησή τους. Εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε ότι αντίστοιχη σχέση της αξιολόγησης θα υπάρχει και για τους μόνιμους [βλ. μισθολογικές ποινές αν κριθείς δύο φορές ανεπαρκής, ακόμα και απόλυση με βάση τον Υ.Κ. αν κριθείς πάνω από δύο φορές ανεπαρκής]. Χτυπιέται ανοικτά το δικαίωμα στη μόνιμη – σταθερή δουλειά και στη μονιμότητα.
- Για το ΥΠΑΙΘ «αξιολόγηση και επιμόρφωση» αποτελούν τις όψεις του ίδιου νομίσματος: της ιδεολογικής χειραγώγησης – συμμόρφωσης [παρα-μόρφωσης] και κατηγοριοποίησης των εκπαιδευτικών.
Έχουμε χίλιους λόγους για να απορρίπτουμε την αξιολόγηση:
- Το θεσμικό πλαίσιο για την αξιολόγηση/αυτοαξιολόγηση καταρρίπτει κάθε μύθο περί «καλής» ή «κακής», «τιμωρητικής» ή «μη τιμωρητικής» αξιολόγησης. Σε ένα ταξικό κοινωνικό και εκπαιδευτικό σύστημα η αξιολόγηση δεν μπορεί παρά να είναι ιεραρχική – συμμορφωτική – τιμωρητική. Με στόχο μια εκπαίδευση επιτηρούμενη, χειραγωγημένη, αυταρχική, κατακερματισμένη και κατηγοριοποιημένη.
- Η αξιολόγηση/αυτοαξιολόγηση ανατρέπει εργασιακά δικαιώματα και κατακτήσεις. Είναι δηλαδή ο κεντρικός μηχανισμός για την υπονόμευση της μονιμότητας, για την τρομοκράτηση και τις μαζικές απολύσεις. Κατηγοριοποιεί τους εκπαιδευτικούς σε «μη ικανοποιητικούς», «ικανοποιητικούς», «πολύ καλούς», «εξαιρετικούς».
- Με την αξιολόγηση κατακερματίζεται τόσο η προσωπικότητα του εκπαιδευτικού, όσο και η εκπαιδευτική διαδικασία. Επιχειρείται δηλαδή η ποσοτικοποίηση και μέτρηση χαρακτηριστικών της ανθρώπινης προσωπικότητας και στοιχείων της εκπαιδευτικής διαδικασίας (διδακτική ή μαθησιακή ικανότητα, πνευματική και επιστημονική συγκρότηση, ικανότητα επικοινωνίας, τρόπος συμπεριφοράς, διαπροσωπικές σχέσεις, ιδέες, φαντασία, πρωτοβουλία κ.ά.).
- Η αυτοαξιολόγηση αποσιωπά συστηματικά τόσο την επίδραση των κοινωνικών ανισοτήτων και διαφορών στις σχολικές επιδόσεις, όσο και τις ευθύνες της κρατικής πολιτικής. Αποκρύπτει την κρατική ευθύνη στην διαμόρφωση των ταξικών ανισοτήτων, στην επιλογή σκοπών και στόχων, στον καταρτισμό των προγραμμάτων, στη συγγραφή των βιβλίων, στις ελλείψεις της υλικοτεχνικής υποδομής, στην απαξίωση του ανθρώπινου δυναμικού και φορτώνει τις ευθύνες στους εκπαιδευτικούς.
- Η αξιολόγηση/αυτοαξιολόγηση, συνδέεται με την «αποκέντρωση» και την «αυτονομία» των σχολείων, επιδιώκοντας τον περιορισμό ή και την κατάργηση της χρηματοδότησης από το κράτος, ωθεί τα σχολεία στην αναζήτηση χορηγών για την κάλυψη πάγιων και έκτακτων αναγκών, καταργεί σταδιακά τον ενιαίο και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Κατηγοριοποιεί τις σχολικές μονάδες σε καλές και κακές, ανάλογα με τους χορηγούς και τα χρήματα που εξοικονομεί η καθεμιά, προωθώντας την ανταγωνιστικότητα μεταξύ τους, για να επιλεγούν «ελεύθερα» από περισσότερους γονείς. Ανοίγει διάπλατα τις πόρτες για ένα πιο φτωχό και διαφοροποιημένο περιεχόμενο σπουδών και αναλυτικό πρόγραμμα.
- Η αξιολόγηση προβάλλει το εκπαιδευτικό έργο ως προσωπική υπόθεση των εκπαιδευτικών. Επιδιώκει έτσι να τους ενοχοποιήσει στα μάτια των μαθητών τους και της κοινής γνώμης για την κρίση της εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί «χρεώνονται» την επιτυχία ή αποτυχία των μαθητών τους, επιδιώκοντας να συνδεθούν οι επιδόσεις των μαθητών (με βάση και την τράπεζα θεμάτων) με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. «Αγνοούνται» οι κοινωνικές και γεωγραφικές ανισότητες, που διαμορφώνουν αντίξοες συνθήκες για την εκπαίδευση των μαθητών από τα ασθενέστερα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα. Παραλείπονται όλοι εκείνοι οι παράγοντες που οδηγούν στον Καιάδα της εγκατάλειψης του σχολείου και του αναλφαβητισμού.
- Οι εκπαιδευτικοί έχουμε κάθε δικαίωμα να αντισταθούμε στον ασφυκτικό έλεγχο του νεο-επιθεωρητισμού. Γιατί «ο δάσκαλος που θα υποχρεωθεί να καταπνίξει τη σκέψη του θα γίνει διπλά σκλάβος ή θα καταντήσει ένας ψυχικά ανάπηρος άνθρωπος, ανίκανος να μορφώσει άλλους» (Δημήτρης Γληνός).
- -Κάτω τα χέρια σας από τον ελεύθερο χρόνο μας! Δε θα επιτρέψουμε να τον μετατρέψετε σε κινούμενη άμμο! Ούτε ένα λεπτό από τον ελεύθερο χρόνο μας για τις «επιμορφώσεις – παραμορφώσεις» σας!
- -Κάθε λεπτό από τον ελεύθερο χρόνο μας και τη ζωή μας, για τους μαθητές μας και τη δημόσια εκπαίδευση!
1-3-2023
- Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά. Ο Χρίστος Σόφης μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Νότιας Αθήνας. Και οι δύο είναι μέλη του Εκπαιδευτικού Ομίλου και της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού “Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης”
