Τα οικονομικά της Εκκλησίας της Ελλάδος φαίνεται ότι έχουν προσβληθεί από την κοινή εκείνη νόσο (η οποία έχει χτυπήσει πρωτύτερα εκατοντάδες χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά) που κάνει τα χρήματα σταδιακά να εξασθενούν και στο τέλος να εξαφανίζονται.
Κάποιοι νομίζουν ότι τα περίπου 10.000 νομικά πρόσωπα της Εκκλησίας μας (μητροπόλεις, ναοί, μονές, προσκυνήματα, ιδρύματα, κληροδοτήματα κλπ.), τα περίπου 800 κτήριά της στην επικράτεια (με γραφεία, καταστήματα, εμπορικά κέντρα, θέατρα, ξενοδοχεία, ακόμα και μισθωμένα βενζινάδικα), οι 2 Ανώνυμες Εταιρείες της (μία για την διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων, και μία για τη διαχείριση της περιουσίας της), τα λίγες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε ρευστό (και μετοχές σε Τράπεζες όπως Εθνική και η -πρώην- Εμπορική, αμοιβαία κεφάλαια, κλπ.), η έκταση της εκκλησιαστικής γης (1.288.000 στρέμματα, εκ των οποίων 732.000 βοσκότοποι, 367.000 δασικές εκτάσεις και 189.000 γεωργικές) στην οποία δέον να προστεθούν επιπλέον 400.000 στρέμματα «διακατεχόμενα» (εκτάσεις χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας), τα ελάχιστα νησιά και βραχονησίδες που της ανήκουν εξολοκλήρου σε νησιωτικά συμπλέγματα όπως π.χ. στις Σποράδες και στις Κυκλάδες, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια βάση για την οικονομική επιβίωσή της. Όμως οι καιροί είναι χαλεποί, και η οικονομική κρίση, παγκόσμια, όσο και εθνική.
Αναγνωρίζοντας τον οικονομικό κίνδυνο, ο πρωθυπουργός μας φρόντισε πολύ σωστά, ήδη στις αρχές του Μαρτίου 2021 να εξασφαλίσει μια πρώτη στήριξη, πρώτα ψυχική, και δευτερευόντως χρηματική, στην δοκιμαζόμενη Εκκλησία της Ελλάδος: η Πολιτεία μας θα αναλάβει να συμβάλει στη μισθοδοσία του λαϊκού προσωπικού των εκκλησιαστικών φορέων (ήτοι, εκτός από τους ιερείς, για τη μισθοδοσία των οποίων χορηγείται μόλς 1 εκατομμύριο ευρώ το χρόνο, το κράτος θα πληρώνει πλέον και το προσωπικό που εργάζεται σε γραφεία, εκκλησίες, τους καντηλανάφτες, κυριακάτικους ψάλτες, κλπ.). Στην αρχή, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος προσπάθησε να κρατηθεί μακριά από τη βοήθεια αυτή «ως γνωστόν, το λαϊκό προσωπικό είναι αυτοχρηματοδοτούμενο, δεν ανήκει στον δημόσιο τομέα και δεν επιχορηγείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αντικείμενό του, να βοηθά ουσιαστικά στην επιτέλεση του ποιμαντικού και φιλανθρωπικού έργου της Εκκλησίας, το οποίο παρά την κρίση και την ελαχιστοποίηση των εσόδων, λόγω της αναστολής λειτουργίας των ιερών ναών, δεν σταμάτησε να προσφέρεται, ενώ και κανένας λαϊκός εργαζόμενος δεν απελύθη κατά το διάστημα αυτό», αλλά στο τέλος της ίδιας ανακοίνωσης, λύγισε, με τον πρόεδρο και τα μέλη της Συνόδου να ευχαριστούν τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση, ευχόμενοι «κάθε παρά Θεού ευλογία, δύναμη και σοφία, ώστε να αντιμετωπίσει επιτυχώς την δεινή κατάσταση της Πατρίδας εκ της πανδημίας του κορονοϊού Covid-19».
Όμως η κυβέρνησή μας, δεν περιορίστηκε εκεί. Δίπλα στο «Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης» (το οποίο ούτως η άλλως θα εκτοξεύσει σύσσωμη την ελληνική οικονομία, και το οποίο επίσης ανακοινώθηκε τον μήνα που μόλις παρήλθε), στις 30 Μαρτίου οι υπουργοί Κεραμέως και Σταϊκούρας συνέταξαν τροπολογία (η οποία έχει κατατεθεί σε κατεπείγον νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας για την αντιμετώπιση της πανδημίας) η οποία προβλέπει τη δυνατότητα καταβολής επιχορήγησης «στην Εκκλησία της Ελλάδος, την Εκκλησία της Κρήτης, τις Ιερές Μητροπόλεις Δωδεκανήσου, το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο της Ελλάδος, τα Εκκλησιαστικά Νομικά Πρόσωπα, τα Θρησκευτικά Νομικά Πρόσωπα του Ν. 4301/2014 που διαθέτουν άδειες ευκτήριου οίκου και τις θρησκευτικές κοινότητες που διαθέτουν άδειες ευκτήριου οίκου». Για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις και λογιστικά προβλήματα, «η έκτακτη επιχορήγηση είναι αφορολόγητη και ακατάσχετη και στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής αρχής ή διάταξης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία και τα πιστωτικά ιδρύματα». Ο δηλωμένος σκοπός της νομικής αυτής ρύθμισης, από την πλευρά της Πολιτείας μας, είναι «η αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών τους λόγω του κορονοϊού», καθώς και η «ενίσχυση του φιλανθρωπικού έργου τους».
Το σημαντικό, μέσα σ’ όλα αυτά, ΔΕΝ είναι το οικονομικό σκέλος. Η Πολιτεία μας αποδεικνύει ότι έχει Αγάπη, και ότι έχει μάθει τη δύναμη της Συγχώρεσης.
Στη συμπλήρωση ενός έτους πανδημίας, η Πολιτεία μας ΔΕΝ κράτησε κακία στο χριστεπώνυμο πλήθος το οποίο πρακτικώς έφερνε τον covid στη χώρα, με τους προσκυνητές ανυποψίαστα να δηλώνουν «Δεν φέραμε κοροναϊό ή κάποιο άλλο ιό. Σας φέραμε την ευλογία από τα Ιεροσόλυμα!». ΔΕΝ τους κράτησε κακία για τις μεταλήψεις, τους ασπασμούς των εικόνων και τις μεσαιωνικές θεωρίες περί μη μετάδοσης, ΔΕΝ τους κράτησε κακία για τους συνωστισμούς σε Φώτα, εορτασμούς τοπικών Αγίων και λοιπές μαζικές, εξόχως συγχρωτιστικές εκδηλώσεις λατρείας. Αντιθέτως, στάθηκε δίπλα τους, τους συγχώρεσε, και προσπάθησε να τους προστατεύσει κατασκευάζοντας μάλιστα τη θεωρία ότι η πανδημία μεταδίδεται βασικά δια των διαδηλώσεων. Το αφήγημα ήταν αρκετά καλό, μέχρι που νόσησαν 30 μοναχοί του Αγίου Όρους.
Στη συμπλήρωση 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, η Πολιτεία μας ΔΕΝ κράτησε κακία ούτε στον ανώτερο κλήρο, ο οποίος δια του Πατριάρχου Γρηγορίου Ε΄ αφόριζε την επανάσταση, τη Φιλική Εταιρεία, και τους πρωτοστάτες Αλέξανδρο Υψηλάντη και Μιχαήλ Σούτσο («Με τοιαύτας ραδιουργίας εσχημάτισαν την ολεθρίαν σκηνήν οι δύο ούτοι και οι τούτων συμπράκτορες φιλελεύθεροι, μάλλον δε μισελεύθεροι, και επεχείρησαν εις έργον μιαρόν, θεοστυγές και ασύνετον, θέλοντες να διαταράξωσι την άνεσιν και ησυχίαν των ομογενών μας πιστών ραγιάδων της κραταιάς βασιλείας, την οποίαν απολαμβάνουσιν υπό την αμφιλαφή αυτής σκιάν με τόσα ελευθερίας προνόμια, όσα δεν απολαμβάνει άλλο έθνος υποτελές και υποκείμενον, ζώντες ανενόχλητοι με τας γυναίκας και τα τέκνα των, με τας περιουσίας και καταστάσεις, και με την ύπαρξιν της τιμής των, και κατ’ εξοχήν με τα προνόμια της θρησκείας, ήτις διεφυλάχθη και διατηρείται ασκανδάλιστος μέχρι της σήμερον επί ψυχική ημών σωτηρία») καθώς και τους υποστηρικτές των επαναστατών («Αφωρισμένοι υπάρχειεν και κατηραμένοι και ασυγχώρητοι, και μετά θάνατον άλυτοι, και τω αιωνίω υπόδικοι αναθέματι, και αυτοί, και όσοι τοις ίχνεσιν αυτών κατηκολούθησαν του λοιπού, αν μη θελήσωσιν εννοήσαι την αρπαγήν και απάτην, και επιστραφήναί τε και βαδίσαι την ευθείαν της σωτηρίας οδόν, αν δεν αναλάβωσιν, ό εστι, τον εντελή χαρακτήρα του ρεαγιαδικού αυτών επαγγέλματος»). Αντιθέτως, έδωσε βήμα στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο Β΄, να απευθυνθεί στον ελληνικό λαό εξηγώντας ότι, περίπου, η Εκκλησία μας πραγματοποίησε αλλά και νοηματοδότησε την επανάσταση: «Επανάσταση του 1821, ένας Αγώνας για το Άγιο Δισκοπότηρο της Πίστης μας και την Ελευθερία της Πατρίδας μας. Εκκλησία, Κλήρος και λαός, πρωτοστάτες στην προετοιμασία του Αγώνα και πρωτομάρτυρες στην έκβαση του Αγώνα».
Είθε να πάνε όλα καλά, και οι οικονομικοί κίνδυνοι που περιγράφονται να αποδειχθούν όλοι ένα ψέμα.
Πρωταπριλιά 2021
