ενισχυμένη κοινοβουλευτική ψηφιακή αμεσοδημοκρατία
Δημόσια διαβούλευση νομοσχεδίων
Στην καρδιά της μνημονιακής θύελλας, ήδη από τον Φεβρουάριο του 2012, μπήκε στις ζωές μας η δημόσια ανοιχτή (ψηφιακή) διαβούλευση νόμων/ αποφάσεων/ πράξεων κλπ, φωτίζοντας τις απογοητευμένες ψυχές μας με την ελπίδα της λαϊκής συνδιαμόρφωσης της ελληνικής νομοθεσίας, με στόχο την κοινωνική ανάκαμψη και εμπέδωση δικαιοσύνης, ισότητας, ισονομίας.
Κάθε πικραμένος συμπολίτης μας έχει πλέον τη δυνατότητα, εφόσον διαθέτει υπολογιστή και ίντερνετ, άμεσα και ανεμπόδιστα, να καταθέτει την άποψή του επί ενός οιουδήποτε νομοσχεδίου και, δίπλα στον κρατικό νομοθέτη, να προσθέτει ο ίδιος την πινελιά του στη διαμόρφωση μιας δικαιότερης νομοθεσίας. Μοναδική ουσιαστική προϋπόθεση, να μην παρασυρθεί ο λαϊκός νομοθέτης σε γραπτές βρισιές ή προσβολές κατά τη διάρκεια της υποβολής σχολίων, διότι κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με αυτόματη διαγραφή κάθε παρατήρησής του.
Η αλήθεια είναι ότι ο κρατικός μηχανισμός, που έχει παραγάγει απίστευτο πλούτο νομοθετημάτων ειδικά τα τελευταία 10 χρόνια, δεν δεσμεύεται με κάποιον τρόπο να λάβει καν υπόψη του τις παρατηρήσεις όσων μπουν στον κόπο να τις καταθέσουν, αλλά η δημόσια ανοιχτή διαβούλευση είναι σημαντική τουλάχιστον από την άποψη της …ιστορικής καταγραφής αντιρρήσεων ή διαφοροποιήσεων, αλλά και από την άποψη της καλλιέργειας ενός αισθήματος λαϊκής συμμετοχής στη δημιουργία της νέας Ελλάδας.
Στη συγκυρία, αξίζει επίσης να τονισθεί η σημασία της ψηφιακής διεξόδου που δόθηκε εν μέσω πανδημίας μέσω της ηλεκτρονικής διαβούλευσης και της δυνατότητας να συζητηθεί έστω δια ψηφιακών σχολίων ένα νομοσχέδιο, όπως αυτό του Περιβάλλοντος, το οποίο τέθηκε στην ψηφιακή κρίση του ελληνικού λαού από τις 4 έως τις 18 Μαρτίου, δηλαδή μέσα στην έξαρση της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων.
Στο δια ταύτα, για το (κατ’ ευφημισμόν) Περιβαλλοντικό νομοσχέδιο κατατέθηκαν περισσότερα από 1.500 σχόλια από συλλογικούς φορείς και μεμονωμένους πολίτες, η πλειοψηφία των οποίων ζητούσε την απόσυρση διατάξεων με αρνητικές συνέπειες για την προστασία του περιβάλλοντος, ή συνολικώς του νομοσχεδίου. Κανένας τους φυσικά δεν εισακούστηκε, αλλά όλοι είχαν τη δυνατότητα να πουν την άποψή τους. Κάτι είναι κι αυτό.
Λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία
Ένα σκαλί πιο κοντά στη Δημοκρατία του Περικλή βρέθηκε η χώρα μας ήδη από την περσινή χρονιά. Η ΝΔ έκανε πράξη το όραμα του ΣΥΡΙΖΑ και έτσι απέκτησε σάρκα και οστά ένα χαμένο αίτημα και μια δυνατότητα πολλών αιώνων: η υπερψήφιση του «άρθρου 73» στο πλαίσιο της τελευταίας συνταγματικής αναθεώρησης επέτρεψε τη «λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία με προτάσεις νόμων». Η αμεσοδημοκρατικού περιεχομένου πρόταση της γαλάζιας παράταξης, τελικώς υπερψηφίστηκε με 254 «ΝΑΙ». Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΚΚΕ, που τάχθηκε «όχι ενάντια στο πρόσωπο της Σακελλαροπούλου, αλλά ενάντια στον θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας», ψήφισε μια χαρά πολλές από τις διατάξεις της συνταγματικής αναθεώρησης (συνολικά έδωσε 23 ΝΑΙ, 21 ΚΑΤΑ και 13 ΠΑΡΩΝ) και φυσικά υπερψήφισε και τη λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία. (Αυτό εννοεί το ΚΚΕ όταν λέει για τον εαυτό του πως τοποθετείται με «αίσθημα ευθύνης»).
Δυστυχώς, παρά το σημαντικό βήμα που έγινε, ο λαός δεν επιτρέπεται να νομοθετήσει περισσότερο από δύο φορές ανά κοινοβουλευτική περίοδο (δηλαδή, στην καλή περίπτωση, 1 φορά στα 2 χρόνια). Για αρχή, καλά είναι.
Μοναδική προϋπόθεση για κάθε λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία είναι να συγκεντρωθούν 500.000 (!) υπογραφές (τώρα, μη ρωτήσετε πώς γίνεται αυτό σε εποχές πανδημίας, ενδεχομένως ψηφιακά). Επίσης, προκειμένου να έρθει μια οποιαδήποτε πρόταση νόμου στη Βουλή «από τα τελείως κάτω», θα πρέπει η πρόταση αυτή να μην αφορά θέματα δημοσιονομικά (δηλαδή, «αν δεν κοστίζει, υπάρχει περίπτωση να ψηφιστεί») και να μην αφορά θέματα εξωτερικής πολιτικής και εθνικής άμυνας (δηλαδή, «δεν θα θέλαμε να προσβάλουμε τους Αμερικανούς και τους Γερμανούς που έχουν αναλάβει κατ’ αποκλειστικότητα το αντικείμενο»).
Αν όλα πάνε καλά, και φτάσει η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία στη Βουλή, αρχικά οι προτάσεις νόμων παραπέμπονται στην οικεία κοινοβουλευτική επιτροπή προς «επεξεργασία» (δηλαδή μορφοποίηση, δηλαδή τροποποίηση) και στη συνέχεια εισάγονται …στρογγυλεμένες προς συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια του Σώματος, με ανοιχτό βέβαια πάντοτε το ενδεχόμενο της …καταψήφισής τους. Αυτό είναι το τίμημα της δημοκρατίας. 40 (χιλιάδες) κύματα, και στο τέλος, απόρριψη. Φανταστείτε τι αγώνα θα έπρεπε να δώσει ο Κ. Μητσοτάκης που έχει υποσχεθεί μέχρι το τέλος Ιουλίου να φέρει στη Βουλή 26 νομοσχέδια. Ευτυχώς, για τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς της κυβέρνησης η διαδικασία υποβολής νομοσχεδίων είναι απλούστερη.
γίνε πρεσβευτής της χώρας
Αν η νομοθεσία δεν είναι το φόρτε σας, ή αν επιθυμείτε να ξεκολλήσετε από τα τετριμμένα, ο οργανισμός «Ελλάδα 2021» έχει φροντίσει να σας δώσει την ευκαιρία που περιμένατε για να κολυμπήσετε στα βαθιά νερά της πολιτικής.
Καταρχάς, ο επισκέπτης της επίσημης ιστοσελίδας greece2021.gr δεν απέχει παρά ένα «κλικ» από το να γίνει συνδιαμορφωτής, δηλαδή μαζί με την Αγγελοπούλου, του προγράμματος εκδηλώσεων για τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την κήρυξη της ελληνικής επανάστασης. «Πρότεινε κάποια δράση ή εκδήλωση για την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821» διαβάζουμε ήδη στην αρχική σελίδα του επίσημου ψηφιακού τόπου που προετοιμάζει τους εορτασμούς, καλώντας σε υποβολή ηλεκτρονικών προτάσεων. Η σύλληψη είναι απλή: «Πρόταση μπορούν να υποβάλουν Δημόσιοι ή Ιδιωτικοί φορείς, ενώσεις φυσικών προσώπων ή ακόμα και μεμονωμένοι ιδιώτες. Οι προτάσεις θα αξιολογούνται από τα μέλη της Ολομέλειας και με βάση την κρίση τους, θα εντάσσονται στο συνολικό Πρόγραμμα της Επιτροπής και θα δρομολογείται η υλοποίησή τους».
Τι τιμή! Ο καθένας από εμάς μπορεί να έχει άποψη για τις εθνικές εκδηλώσεις εορτασμού του 1821! Πόσο τονωτικό είναι να δείχνει το κράτος τέτοια εμπιστοσύνη στους πολίτες της χώρας! Η ιστοσελίδα δίνει νέο νόημα στη φράση «είμαστε όλοι για τα πανηγύρια». Και αυτό, δεν είναι τίποτα.
«Γράψε για κάποιο χρονολόγιο και ταξίδεψε στην Ευρώπη ως πρεσβευτής» διαβάζουμε σε άλλο παράθυρο στην ίδια ιστοσελίδα. Είναι κάτι σαν το αμερικάνικο όνειρο, σε βαλκανική βερσιόν. Κάθε ταπεινό ελληνόπουλο έχει τώρα μια ελπίδα να αναδειχθεί και να δικαιωθεί ψηφιακά, με μοναδική προϋπόθεση την κατάλληλη ηλικία και ένα κείμενο 300 λέξεων που θα λέει πόσο σημαντική είναι η χώρα ή πόσο σημαντικοί είναι οι Έλληνες. Δεν απαιτούνται διπλωματικές σπουδές ούτε γνώσεις δημόσιας διοίκησης. Ακολουθούν οδηγίες για να γίνετε πρεσβευτής:
«200 χρόνια πέρασαν με χαρές και λύπες, νίκες και ήττες, μεγάλες στιγμές και μαύρες ημέρες. Εκατοντάδες Έλληνες άφησαν το αποτύπωμά τους στην ιστορία. Μπείτε στα Χρονολόγια, πλοηγηθείτε και επιλέξτε ή προσθέστε το δικό σας γεγονός. Γράψτε για αυτό. Αναδείξτε τον ρόλο των πρωταγωνιστών.
Περιγράψτε τη σημασία του για την Ελλάδα και για τον κόσμο. Το βασικό κείμενο προσπαθήστε να είναι σύντομο (μέχρι 300 λέξεις). Μπορείτε όμως να παραπέμψετε με λινκ στην ιστορία που θα θέλατε να προσθέσετε για ένα πρόσωπο που θα αναφέρετε ή ένα γεγονός σχετικό με την ψηφίδα που θα επιλέξετε να αναπτύξετε.
Αν το 2021 είστε μεταξύ 18 και 21 ετών, με το κείμενό σας συμμετέχετε αυτόματα στη διαδικασία επιλογής για να ταξιδέψετε στην Ευρώπη ως πρεσβευτής της χώρας μας, στο πλαίσιο της επετείου των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821».
Μελετώντας τα σταθερά αυτά βήματα μιας δημοκρατικής πολιτείας, δεν απαιτείται να είναι κανείς μάντης για να διαπιστώσει ότι, καταφανώς, τα καλύτερα έρχονται. Φανταστείτε τη χώρα στο δημοκρατικό απόγειό της, με απλή αναλογική.
