Σε νέα φάση όξυνσης περνάνε οι σχέσεις Λονδίνου και Βρυξελλών μετά την απόφαση της Βρετανικής κυβέρνησης να προωθήσει νομοσχέδιο που τροποποιεί μονομερώς βασικούς όρους της συμφωνίας αποχώρησης, ιδιαίτερα αυτούς που αφορούν τη Βόρεια Ιρλανδία.
Η συμφωνία που είχε υπογραφεί το Γενάρη ήταν το πρώτο βήμα για το Brexit και θα πρέπει να ακολουθηθεί από την εμπορική συμφωνία που θα καθορίσει λεπτομέρειες της εταιρικής σχέσης των δύο μερών και η οποία θα πρέπει να ολοκληρωθεί έως το τέλος του χρόνου.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, κατηγόρησε την ΕΕ ότι απειλεί με «τελωνειακούς φραγμούς» στο εσωτερικό του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) και ότι επιδιώκει να φτιάξει «ένα σύνορο στην ίδια μας τη χώρα». Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο είπε ότι δεν είναι παρά ένα «δίχτυ ασφαλείας», μια «ασφαλιστική δικλείδα» που ελπίζει ότι δεν θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει.
Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις ΕΕ – ΗΒ έχουν κολλήσει κυρίως στο ζήτημα των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων. Η ΕΕ υποστηρίζει ότι η Βρετανία πρέπει να ακολουθεί στενά τους κανόνες της προκειμένου να αποφευχθεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός, ενώ η κυβέρνηση Τζόνσον διαφωνεί, ζητώντας μια εμπορική σχέση αντίστοιχη με αυτή του Καναδά ή ακόμη και της Αυστραλίας.
Όμως σύμφωνα με τους όρους του Πρωτοκόλλου για τη Βόρειο Ιρλανδία στη Συμφωνία Αποχώρησης, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να αποκλίνει από τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ με οποιονδήποτε τρόπο που να επηρεάζει το εμπόριο μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας με την ΕΕ.
Οι Βρυξέλλες κατηγόρησαν τη βρετανική κυβέρνηση ότι η στάση της συνιστά «εξαιρετικά σοβαρή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου» και ότι υπονομεύει την ειρηνευτική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής για τη Βόρειο Ιρλανδία. Απείλησαν ότι θα καταφύγουν στην άσκηση «νομικής δράσης» κατά των ενεργειών αυτών, προειδοποιώντας πως εάν το Λονδίνο παραμείνει αμετακίνητο στις θέσεις του τότε θα διακυβεύσει την επίτευξη συμφωνίας.
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντόμινικ Ράαμπ, ανταπάντησε πως «η απειλή για τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στο πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία, προέρχεται από την πολιτικοποίηση του ζητήματος από την ΕΕ», τονίζοντας ότι το Λονδίνο παραμένει «απόλυτα δεσμευμένο» στη συμφωνία αυτή.
Η κίνηση αυτή του Λονδίνου αποτελεί άλλο ένα διαπραγματευτικό χαρτί της Βρετανικής κυβέρνησης που ρίχνεται στο σκληρό παζάρι με την ΕΕ για την εμπορική συμφωνία για το Brexit, αφού όπως φαίνεται καμία πλευρά δεν θέλει να ναυαγήσουν οι διαπραγματεύσεις, αν και δεν αποκλείονται τα «ατυχήματα».
Ο Τζόνσον μιλώντας σε μια επιτροπή της Βουλής των Κοινοτήτων είπε ότι η «μη συμφωνία», θα ήταν δυνητικά καταστροφική για τη βρετανική οικονομία και «δεν είναι αυτό που θέλει η χώρα», προσθέτοντας ότι «δεν είναι κάτι που θέλουν από εμάς οι φίλοι και εταίροι μας στην ΕΕ Για αυτό ελπίζω ότι δεν θα είναι αυτή η κατάληξη».
Ενώ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, εξέφρασε την ελπίδα για θετική έκβαση των διαπραγματεύσεων παρά τις «θέσεις των τελευταίων ημερών».
Σε αυτό το κλίμα η βρετανική κυβέρνηση παρουσίασε την πρώτη της, μετά το Brexit, μεγάλη εμπορική συμφωνία με την Ιαπωνία, χαρακτηρίζοντάς τη «ιστορική στιγμή».
