Καθώς η χώρα οδεύει πλησίστια προς μία εικονική «αλματώδη ανάπτυξη» για την οποία η κυβέρνηση Μητσοτάκη εκτελεί δουλικά κάθε αντιλαϊκή απαίτηση των ιμπεριαλιστικών κέντρων και ο λαός μας διαπνέεται από οργή και αγανάκτηση, χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια από τις πρωτοπόρες αριστερές δυνάμεις να κερδηθεί αυτή η διάχυτη αγανάκτηση στην κατεύθυνση του λαϊκού προοδευτικού κινήματος. Διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος να μετατραπεί στο αντίθετό του.
Από την πλευρά της η κυβέρνηση εκτιμά την αδυναμία απάντησης του λαϊκού παράγοντα σαν αποδοχή της πολιτικής της και σπεύδει να υιοθετήσει μία σειρά ακόμα πιο επώδυνων μέτρων, παίζοντας με τα όρια ανοχής και υπομονής της κοινωνίας. Παράλληλα, συνεχίζει τις υπόγειες διαδρομές με την ακροδεξιά, προκειμένου να ενσωματώσει ένα μεγάλο ποσοστό από το ακροατήριο της «Χρυσής Αυγής», όπως λ.χ. με την αποφυλάκιση του οργανωτή πυρηνάρχη Πατέλη. Εξάλλου, με τη συνεχή προπαγάνδα μέσω των χρυσοπληρωμένων ΜΜΕ, επιβάλλει -πότε με την καταστολή, πότε με την μετακύλιση στην «ατομική ευθύνη»- κάθε αρνητική εξέλιξη (ανεμβολίαστοι, ασφαλίσεις σπιτιών για πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμούς κ.ά) στις πλάτες του λαού. Προ πάντων, συνεχίζει να παρουσιάζει μία εικονική πραγματικότητα συγκροτημένου και υπεύθυνου «επιτελικού κράτους», που βρίσκεται στα πρόθυρα της «αλματώδους ανάπτυξης», της «επενδυτικής Άνοιξης» και την παροχή «χιλιάδων καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας», όταν ήδη είναι εμφανή τα συμπτώματα της φθοράς και της σαπίλας.
***
Την ώρα που η καταιγίδα της οικονομικής υγειονομικής και πρόσφατα της ενεργειακής κρίσης σαρώνει τα λαϊκά εισοδήματα, η κυβέρνηση της Δεξιάς προχωρά στην εξαγγελία μέτρων που χτυπούν με ιδιαίτερη σφοδρότητα τα χειμαζόμενα λαϊκά εισοδήματα, σε συνδυασμό με τη βαρύτατη φορολογία, τους μισθούς πείνας και την ιδιωτικοποίηση της Υγείας, της Παιδείας και της Ασφάλισης. Η διεθνής αύξηση του φυσικού αερίου και πετρελαίου συμπαρασύρει τους ναύλους και τις μεταφορές, το ηλεκτρικό ρεύμα και την παραγωγή ΑΠΕ, τα αγροτικά και βιομηχανικά προϊόντα, τα μεταφορικά μέσα και τα ιδιωτικά νοσήλια, τα ενοίκια και τις ασφάλειες, με το κύμα ακρίβειας να παίρνει πρωτοφανείς διαστάσεις, ιδιαίτερα σε μία χώρα που επιβιώνει με την παρασιτική κυρίως οικονομία.
Η εμφανιζόμενη τώρα ενεργειακή κρίση, που εντάσσεται κι αυτή στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, με τη ραγδαία αύξηση των τιμών των πρώτων υλών, ανοίγει διάπλατα την πόρτα στις αθρόες πτωχεύσεις των χιλιάδων πολύ μικρών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα τις απολύσεις και την εκτόξευση της ανεργίας στα ύψη, εντείνοντας παράλληλα την απόγνωση και τη φτώχεια. Η απασχόληση συνθλίβεται στην μέγγενη της «ανταγωνιστικότητας» που της επιβάλλουν τα ξένα κέντρα και η πλουτοκρατική ολιγαρχία, ο δε κίνδυνος της γενικευμένης ανεργίας είναι ήδη ορατός, όσο και αν οι προϋποθέσεις να χαρακτηριστεί κάποιος ως «άνεργος» συνεχώς αμβλύνονται.
Η οικονομική ασφυξία που πνίγει την αγοραστική δύναμη των λαϊκών νοικοκυριών βάζει την ταφόπλακα σε όσους αφελείς πίστεψαν στις πρόσφατες αερολογίες Μητσοτάκη για το «προσωρινό φαινόμενο» της κρίσης ή για τη «διεθνή συγκυρία» κλπ. Η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ με θέμα το ενεργειακό, πέρα από γενικόλογες αποφάσεις, μεταβίβασε τη λήψη μέτρων στα κράτη-μέλη.
Έτσι τα μέτρα-φιλοδώρημα για τα εργατολαϊκά νοικοκυριά, που εξάγγειλαν την περασμένη Παρασκευή οι υπουργοί Οικονομικών Χ. Σταϊκούρας, Περιβάλλοντος Κ. Σκρέκας και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θ. Σκυλακάκης αφορούν:
• Τα καύσιμα, και κυρίως τη διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης, με την τιμή να ξεκινά στην Αθήνα στα 1,10 – 1,15 €/lt (από 0,78 € πέρυσι), στην υπόλοιπη χώρα στα 1,20-1,30 €/lt (από 0,90 € πέρυσι), μεταβάλλοντας τη θέρμανση σε εφιάλτη για τις εκατοντάδες χιλιάδες των λαϊκών νοικοκυριών, ενόψει του επερχόμενου χειμώνα.
Το επίδομα θέρμανσης (αφορά πετρέλαιο θέρμανσης, φυσικό αέριο, υγραέριο, καυσόξυλα και πέλετ), υπολογίζεται συνολικά στα 168 εκατ. €, ένα ποσό που αποτελεί σταγόνα στον ωκεανό για τα εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά. Να προσθέσουμε πως ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης, από 21 €/1000lt το 2010, φτάνει σήμερα στα 280 €/1000lt, συν τo 24% του ΦΠΑ. Μάλιστα, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θ. Σκυλακάκης ξεκαθάρισε ότι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στα καύσιμα δεν μπορεί να μειωθεί, «γιατί έχουμε έλλειμμα 7,3%», προσθέτοντας πως δεν μπορεί να εισηγηθεί έκτακτο επίδομα σε χαμηλοσυνταξιούχους και χαμηλόμισθους, επίσης λόγω ελλείμματος…
Από την πλευρά του ο Τσίπρας μπορεί να κατακεραυνώνει την κυβέρνηση για τις περικοπές του λαϊκού εισοδήματος, ωστόσο η κυβέρνησή του διατήρησε και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης και αύξησε τον ΦΠΑ στο 24%!
•Την επιδότηση στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος (ΔΕΗ και παρόχων). Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να επιδοτήσει με 9 € ανά kVh τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος για τις πρώτες 300 kVh για τον Σεπτέμβριο και με 18 € από τον Οκτώβρη έως και το Δεκέμβρη. Σημειώνουμε πως μία τριμελής ή τετραμελής οικογένεια καταναλώνει πάνω από 300 kVh το μήνα, για τα οποία ισχύουν τα ληστρικά τιμολόγια της ΔΕΗ και των άλλων παρόχων. Οι χιλιάδες ατομικές και πολύ μικρές επιχειρήσεις καταναλώνουν πάνω από 600 Kwh το μήνα. Περιττό να σημειώσουμε πως το κόστος των επιδομάτων θα πληρωθεί στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας από τον κρατικό Προϋπολογισμό, δηλ. από την τσέπη του λαού! Ήδη εκδόθηκε υπουργική απόφαση με την οποία θα κατανέμονται οι πόροι ύψους 400 εκατ. € του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης στις εταιρείες παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας (Protergia-Μυτιληναίος, ΗΡΩΝ-ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Volterra-J&P ΑΒΑΞ ΑΕ, nrg-Βαρδινογιάννης, Watt&Volt-Χανδρής&Παναγιώτου, Volton-Γ.Καϋμενάκης-Δ.Μπάκος κ.ά.).
Τέλος να προσθέσουμε πως οι νέες αυξημένες τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος θα ξεκινήσουν να έρχονται από τα τέλη του χρόνου και θα συνεχιστούν το 2022, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΡΑΕ, Αθ.Δαγούμα.
***
Στο μεταξύ ο τιμάριθμος καλπάζει. Από 1,4% τον Ιούλη, 1,8% τον Αύγουστο, 2,2% το Σεπτέμβρη και 2,8% στις 20 Οκτώβρη, σε σχέση με τους αντίστοιχους περσινούς μήνες (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ 22/10). Οι τιμές των βασικών ειδών διατροφής ξεκίνησαν την ανοδική τροχιά. Για το Σεπτέμβρη καταγράφηκαν: ψωμί (2,6%), άλευρα (7,5%), αρνί και κατσίκι (17,5%), νωπά ψάρια (7,9%), αυγά (3,5%), ελαιόλαδο (18,4%), άλλα βρώσιμα έλαια (14%), ζάχαρη (5-8%), νωπά φρούτα (1,2%), νωπά λαχανικά (21,1%), σοκολάτες-προϊόντα σοκολάτας (4,4%) κλπ.
Εξάλλου, ανατιμήθηκαν το φυσικό αέριο (108,5% και πετρέλαιο θέρμανσης (28,9%), που βέβαια θα κάνει την εμφάνισή της στην τσέπη των λαϊκών νοικοκυριών από τα μέσα Οκτώβρη, με την έναρξη της χειμερινής περιόδου διάθεσης.
Στις μεταφορές (7,8%) λόγω της μεγάλης αύξησης των τιμών σε καύσιμα και λιπαντικά (18,1%), στα καινούργια αυτοκίνητα (2,4%) και στα εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο (20,9%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χτες η ΕΛΣΤΑΤ, η αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Εισαγωγών κατά 18,7% τον Αύγουστο 2021, σε σύγκριση με τον Αύγουστο 2020, οφείλεται στις ανατιμήσεις κατά 29,4% από χώρες εκτός Ευρωζώνης, έναντι ανατιμήσεων 2,9% από τις χώρες της Ευρωζώνης. Πρωτοστατούν, μεταξύ άλλων, οι ανατιμήσεις στην Ενέργεια με 52%, στην παραγωγή βασικών μετάλλων με 27%, στην παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων με 8,2% κ.ά.
Και προφανώς το κύμα αυξήσεων θα κορυφωθεί καθώς θα πλησιάζουν τα Χριστούγεννα.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία από την έρευνα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθηνών για τις επιπτώσεις της αύξησης του ενεργειακού κόστους στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σχεδόν οι μισές επιχειρήσεις εκτιμούν ότι οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών τους θα αυξηθούν γύρω στο 10% εξαιτίας των ανατιμήσεων στην ενέργεια, ενώ το 15% εκτιμούν αύξηση άνω του 30%.
***
Σε γενικόλογες αναφορές περί του «πρόσκαιρου χαρακτήρα» των πληθωριστικών πιέσεων στην Ευρωζώνη, αλλά και στην ανάγκη στενής παρακολούθησης της εξέλιξης των τιμών, ειδικά στον κλάδο της Ενέργειας, αναλώθηκε -εν μέσω σοβαρών αντιθέσεων- η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στις 21-22/10. Η μεγάλη έγνοια των Ευρωπαίων ήταν η διαφύλαξη και η προστασία της «ανταγωνιστικότητας» του ευρωπαϊκού μονοπωλιακού κεφαλαίου από τις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης. Έτσι, κατέληξαν σε ένα ακόμα «ευχολόγιο» που θα αξιοποιεί τη λεγόμενη «εργαλειοθήκη» της Κομισιόν, η οποία προβλέπει μία σειρά κρατικές ενισχύσεις και μέτρα, τα οποία θα πρέπει να εφαρμόσουν τα κράτη-μέλη ανάλογα με τις επιπτώσεις της κρίσης.
Να παρατηρήσουμε πως για τη χώρα μας, μετά μία δωδεκαετή καταιγίδα οικονομικής κρίσης, Μνημονίων, πανδημίας, πυρκαγιών, σεισμών, πλημμυρών και ενεργειακής κρίσης, η κατάσταση της φτώχειας ακουμπά σχεδόν το 60-70% των νοικοκυριών, ενώ είναι πολύ αμφίβολο αν πρόκειται για προσωρινά και βραχυπρόθεσμα μέτρα, καθώς η εμπειρία δείχνει πως συνήθως οι αυξήσεις παραμένουν. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναφέρει ότι: «…ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί μεσοπρόθεσμα. Αυτή η αύξηση αναμένεται ότι θα γίνει σταδιακά, δεδομένου ότι θα χρειαστεί χρόνος μέχρι η οικονομία να λειτουργήσει ξανά σε συνθήκες πλήρους χρησιμοποίησης του παραγωγικού δυναμικού και επομένως οι μισθοί αναμένεται να αυξηθούν συγκρατημένα…». Με λίγα λόγια, καμία τιμαριθμική αναπροσαρμογή δεν πρόκειται να γίνει στους μισθούς, που θα παραμείνουν χαμηλοί, αποδυναμώνοντας ακόμα περισσότερο την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων και συνταξιούχων.
***
Γίνεται απολύτως αντιληπτό πως ολόκληρο το σκηνικό των κρίσεων πέφτει πάνω στα εργατολαϊκά στρώματα από τα ντόπια και ξένα μονοπώλια και τις αλληλοδιαδεχόμενες αστικές κυβερνήσεις Παπανδρέου, Σαμαρά-Βενιζέλου, Τσίπρα και Μητσοτάκη και είναι το ίδιο και απαράλλακτο σε όλη τη χρονική διάρκεια από τη μεταπολίτευση και μετά, είτε η οικονομία ανθεί, είτε μαραζώνει. Συνοψίζεται στο τετράπτυχο: εκμετάλλευση, λιτότητα, φορολογία, καταστολή. Οι δρόμοι διανομής των κρατικών, κοινοτικών και κάθε είδους πόρων περνάνε ερήμην του λαού μας, μόνο από τις συνοικίες του Ψυχικού, της Εκάλης, της Κηφισιάς, της Πολιτείας. Ποτέ από το Κερατσίνι, τα Λιόσια, το Περιστέρι, τα Πετράλωνα. Μόνον ελάχιστα ψίχουλα από τη μοιρασιά πέφτουν και στα εργατολαϊκά στρώματα με τη μορφή επιδομάτων, μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων, αυξήσεων ελεημοσύνης κλπ. Όπως και να έχει το πράγμα, η βουβή αγανάκτηση του λαού μας για τη νέα κυβέρνηση της Δεξιάς, παρατείνεται από την οπισθοχώρηση του λαϊκού κινήματος και την κυριαρχία του ρεφορμισμού, διογκώνεται από την ανεργία και τη δυστυχία των εκατομμυρίων φτωχών, πυροδοτείται από το μόχθο της καταστραμμένης φτωχομεσαίας αγροτιάς και το αίμα των εργατικών ατυχημάτων και εκρήγνυται από την αντιλαϊκή πολιτική της καταστολής, της τρομοκρατίας, της περικοπής των συνδικαλιστικών ελευθεριών και των δημοκρατικών δικαιωμάτων.
