Παρά την τεταμένη κατάσταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις συνεχιζόμενες προκλήσεις της Άγκυρας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου, ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα πιέζουν για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, στο όνομα δήθεν της σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή. Ταυτόχρονα Αθήνα, Λευκωσία και Άγκυρα επιβεβαιώνουν την ετοιμότητά τους για διάλογό με προοπτική μια νέα 5μερή Διάσκεψη. Ωστόσο το περιεχόμενο και οι διαφοροποιήσεις αυτού του διαλόγου είναι όσο ποτέ άλλοτε εξόφθαλμα αντικρουόμενα.
Χαρακτηριστικό των διπλωματικών ακροβασιών το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, που ενώ διαπιστώνει την κλιμάκωση των εντάσεων στα Βαρώσια μετά τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας και καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να «αναλάβει δράση» και να επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία σ’ αυτό το κλίμα ζητά «να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατόν οι διαπραγματεύσεις για την επανένωση της Κύπρου υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών».
Στα πλαίσια αυτά η ειδική απεσταλμένη του γγ του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, έχει ξεκινήσει κιόλας επαφές τόσο στην Κύπρο με Τατάρ και Αναστασιάδη, όσο και στις πρωτεύουσες των εγγυητριών δυνάμεων Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας. Η Λουτ παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις των δύο πλευρών συνεχίζει τις επαφές με στόχο την πραγματοποίηση μιας άτυπης πενταμερούς διάσκεψης στα μέσα του Γενάρη, προφανώς μετά τη νέα αμερικανική διοίκηση.
Και ενώ Αθήνα και Λευκωσία ψελλίζουν για «λύση» διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, πυκνώνουν οι προτάσεις για «νέες ιδέες» στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, με την Άγκυρα να έχει χαράξει σταθερή διχοτομική πορεία δύο κρατών. Η κατεύθυνση αυτή φάνηκε ιδιαίτερα μετά το άνοιγμα της Αμμόχωστου και τη μεθόδευση του εποικισμού της. Ενώ την ώρα που γίνεται λόγος για κυρώσεις, κεντρίζεται το ενδιαφέρον δεκάδων αμερικανικών και βρετανικών εταιρειών που «θέλουν να λάβουν μέρος στην ανοικοδόμηση των Βαρωσίων».
Παράλληλα η Τουρκία προβάλλοντας τη «Διάσκεψη της Ανατολικής Μεσογείου», με τη συμμετοχή του ψευδοκράτους επιδιώκει τη νομιμοποίηση των κατοχικών τετελεσμένων.
«Έχουμε μπει σε μια περίοδο που θα πειστούν η περιοχή και ο κόσμος για την πραγματικότητα της Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου», δήλωσε πρόσφατα ο Τούρκος Πρόεδρος, διευκρινίζοντας ότι «λόγω της αδιάλλακτης στάσης του δίδυμου Ελληνοκυπρίων – Ελλάδας σηκώνουμε μαζί τα μανίκια για την εγκαθίδρυση ενός νέου μέλλοντος αφήνοντας στην άκρη τη συζήτηση και διαπραγμάτευση των στοιχείων που έφτασαν σε σημείο να μην έχουν νόημα».
Αντίστοιχα ο ηγέτης του ψευδοκράτους, Τατάρ επαναλαμβάνει τη θέση για «δύο χωριστούς λαούς» και «δύο χωριστά κράτη» που υπάρχουν στο νησί, τονίζοντας ότι στο εξής οι προσπάθειες για το Κυπριακό θα πρέπει να επικεντρωθούν σε αυτήν τη «λύση». Απείλησε μάλιστα ότι το ψευδοκράτος δεν θα προσέλθει σε πενταμερή για να συζητηθεί μια ομοσπονδιακή λύση, λέγοντας ότι «το είπαμε άλλωστε αυτό. Στην Κύπρο υπάρχουν νέες πραγματικότητες». Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Τατάρ εξήγησε ότι θα θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων «τη λύση των δύο κρατών που θα βασίζεται στην κυριαρχική ισότητα», ακυρώνοντας κάθε ουσιαστική συζήτηση και για το εδαφικό, τάχθηκε δε υπέρ της «αναπροσαρμογής των συνόρων, αλλά όχι στους διακανονισμούς που θα μετέτρεπαν τους ανθρώπους μας εκ νέου σε πρόσφυγες», ενώ για το ιδιοκτησιακό ξεκαθάρισε ότι «δεν υπάρχει κανένας τρόπος με τον οποίο θα μπορούσαμε να πούμε ναι στους διακανονισμούς που αγνοούν τους τίτλους ιδιοκτησίας που έχουμε εκδώσει αλλά και ό,τι έχει συμβεί όλα αυτά τα χρόνια». Με απλά λόγια, προσχηματικός διάλογος με αδιάλλακτη υποστήριξη των τετελεσμένων, με την υποστήριξη των όπλων του κατοχικού στρατού.
Σ’ αυτό το τοπίο οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου αναζητούν υποστήριξη από εκείνες ακριβώς τις δυνάμεις που ευθύνονται και συντηρούν την ένταση, ενώ σύμφωνα με τους αμερικανονατοϊκούς σχεδιασμούς, επιμένουν στη διεύρυνση των τριμερών σχημάτων με Ισραήλ, Αίγυπτο, Αραβικά Εμιράτα και Ιορδανία, τα οποία αντί να διασφαλίζουν τη σταθερότητα πυροδοτούν την πολεμική ένταση στη Μεσόγειο.
Είναι χαρακτηριστικές οι πληροφορίες στον Τουρκικό Τύπο για τα σχέδια της Άγκυρας να αναβαθμίσει τη στρατιωτική της παρουσία στα Κατεχόμενα σε «κέντρο υπηρεσιών για την παρακολούθηση πλοίων στην Ανατολική Μεσόγειο» που «θα εγκαταστήσει η Άγκυρα την επόμενη χρονιά» στο ψευδοκράτος, μετά την πρόσφατη «επιδρομή της γερμανικής φρεγάτας στο τουρκικό εμπορικό πλοίο».