Ως μία “αναπάντεχη έκπληξη” παρουσιάζεται η οικονομική κρίση στην οποία έχει βυθιστεί η “κραταιά” Γερμανία, μετά από αλλεπάλληλα επεισόδια και δέιγματα σοβαρών οικονομικών προβλημάτων. Επί χρόνια είχαν χτίσει μια οικονομία που η παραγωγή της στηριζόταν στη φθηνή ρωσική ενέργεια που τώρα δεν υπάρχει και αφού πρώτα είχαν κλείσει τα πυρηνικά εργοστάσια. Οι πολυδιαφημισμένες κυρώσεις κατά της Ρωσίας έγιναν μπούμεραγκ, όχι μόνο για τη γερμανική οικονομία αλλά για το σύνολο της Ευρώπης, η οποία σέρνεται στην κυριολεξία από τις ΗΠΑ στη ρήξη με την Ρωσία με αφορμή το ζήτημα της Ουκρανίας.
Το τελευταίο επεισόδιο αφορά τη λιτότητα στην οποία φαίνεται να βυθίζεται η Γερμανία εξαιτίας μιας απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου που ανατρέπει τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης συνασπισμού του καγκελάριου Σολτς, ο οποίος πλέον καλείται να καλύψει μια τρύπα 60 δισ. ευρώ εκ των ενόντων, δημιουργώντας ρήγμα στην εύθραυστη ενότητα της κυβέρνησης. Πρόκειται γιά μία απόφαση δίχως προηγούμενο. Το Συνταγματικό Δικαστήριο κατέστησε ουσιαστικά άκυρο τον πυρήνα της νομοθετικής ατζέντας της γερμανικής κυβέρνησης, δηλαδή τον κρατικό προϋπολογισμό και άφησε τη χώρα σε σοκ.
Προκειμένου να παρακάμψει τους αυτοεπιβαλλόμενους περιορισμούς του ελλείμματος της Γερμανίας, οι οποίοι δίνουν στις κυβερνήσεις ελάχιστο περιθώριο να ξοδεύουν περισσότερα από όσα εισπράττουν σε φόρους, ο συνασπισμός του Σολτς βασίστηκε σε μια σειρά από «ειδικά κεφάλαια» εκτός του κύριου προϋπολογισμού. Ο Σολτς ήταν πεπεισμένος ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να αξιοποιήσει τα χρήματα χωρίς να παραβιάσει το λεγόμενο φρένο χρέους. Το δικαστήριο διαφώνησε. Η απόφαση εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη δυνατότητα της κυβέρνησης να έχει πρόσβαση σε συνολικά 869 δισεκατομμύρια ευρώ που είναι σταθμευμένα εκτός του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού σε 29 «ειδικά ταμεία». Η κίνηση του δικαστηρίου ανάγκασε την κυβέρνηση να παγώσει τις νέες δαπάνες και να θέσει σε αναμονή την έγκριση του προϋπολογισμού του επόμενου έτους.
Μέρα με τη μέρα, τόσο το μέγεθος της απόφασης όσο και η πραγματικότητα ότι δεν υπάρχει εύκολη διέξοδος γίνονται όλο και πιο ξεκάθαρα. Αν και ο Σολτς έχει υποσχεθεί να καταλήξει σε ένα νέο σχέδιο «πολύ γρήγορα», λίγοι βλέπουν μια λύση χωρίς την επιβολή λιτότητας. Ήδη προωθείται η λύση του συμπληρωματικού προϋπολογισμού, ο οποίος όμως απαιτεί και την έγκριση του κοινοβουλίου, το οποίο θα πρέπει να κηρύξει κατάσταση έκτακτης δημοσιονομικής ανάγκης.
Σύμφωνα με την απόφαση, οι δικαστές του συνταγματικού δικαστηρίου της Γερμανίας πρότειναν ότι η χρήση των σκιωδών κεφαλαίων από τον συνασπισμό του Σολτς ισοδυναμούσε με λογιστικό δόλο, το ίδιο είδος λογιστικής αλχημείας με το οποίο το Βερολίνο κατακεραύνωσε την Ελλάδα για περισσότερο από μια δεκαετία πριν. Για τις χώρες της ευρωζώνης με πρόσφατη ιστορία προβλημάτων χρέους – μια ομάδα που περιλαμβάνει, εκτός από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία – οι οικονομικές δυσκολίες της Γερμανίας είναι πολύ γνώριμες.
Οι εξελίξεις έχουν προκαλέσει ρωγμές στον κυβερνητικό συνασπισμό οδηγώντας σε πολιτική κρίση. Ο επικεφαλής των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) και πρωθυπουργός της Βαυαρίας, Μάρκους Ζέντερ, ζητά πρόωρες βουλευτικές εκλογές, ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές στις 9 Ιούνη του 2024, ενώ καταθέτει και συγκεκριμένη μετεκλογική πρόταση συνεργασίας της Χριστιανικής Ένωσης με τους σοσιαλδημοκράτες, αφήνοντας έξω τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους.
