Σε νέες αρπακτικές κινήσεις κατά της λαϊκής περιουσίας προχωρά η κυβέρνηση Μητσοτάκη, προκειμένου να βάλει χέρι στα περίπου 80 δις ευρώ του ιδιωτικού χρέους των λαϊκών οικογενειών που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα μετά τις αλλεπάλληλες κρίσεις. Έτσι με το νέο «Κώδικα διευθέτησης οφειλών και παροχής δεύτερης ευκαιρίας», που αποτελεί επέκταση της σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας του 2019, επιχειρείται ο περιορισμός των κρατικών απωλειών από το χρέος των νοικοκυριών, βάζοντας στο κάδρο και τα περίπου 155 δις των επιχειρηματικών χρεών. Σημειώνουμε πως το μεγαλύτερο μέρος των χρεών αυτών, αφορά μικρομεσαίες επιχειρήσεις που σαρώθηκαν στο πρόσφατο πέρασμα της υγειονομικής κρίσης, αφήνοντας πίσω τους λουκέτα και τεράστια χρέη. Κατά συνέπεια, αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη Δεξιά να ξεκαθαρίσει το πέλαγος των μικρομεσαίων, προχωρώντας σε μία πρωτοφανή συγκέντρωση και συγκεντροποίηση προς το συμφέρον του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Θυμίζουμε ότι το συνολικό χρέος του ιδιωτικού τομέα (1/3 ιδιώτες και 2/3 επιχειρήσεις) για το 2020 ανέρχεται σε 234 δις ευρώ και κατανέμεται ως εξής: 105,6 δις ευρώ (45,2%) αφορά χρέος προς τη Φορολογική Αρχή, 91,7 δις ευρώ (39,3%) είναι προς τράπεζες και 36,3 δις ευρώ (15,5%) αφορά οφειλές προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
Ο «Κώδικας» δόθηκε για διαβούλευση μέχρι τις 10 Σεπτέμβρη, στη συνέχεια θα παρουσιαστεί στη Βουλή για ψήφιση, για να τεθεί σε ισχύ από 1ης Γενάρη 2021. Όμως είναι ενδιαφέρον να ρίξουμε μία ματιά στο νέο τερατούργημα, που έρχεται ουσιαστικά να αρπάξει ό,τι έχει απομείνει όρθιο από τη λαϊκή περιουσία.
Σύμφωνα λοιπόν με τον «Κώδικα»: «Τεκμαίρεται ότι ο οφειλέτης βρίσκεται σε παύση πληρωμών όταν δεν καταβάλλει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του προς τον αντίστοιχο φορέα για περίοδο τουλάχιστον 6 μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ». Οι οφειλέτες θα μπορούν να απαλλαγούν από τα χρέη τους προς τράπεζες, Εφορία, Ασφαλιστικά Ταμεία ή άλλους πιστωτές μέσα σε μία τριετία από την ημερομηνία κήρυξης σε πτώχευση, με ρευστοποίηση της περιουσίας τους μετά από δικαστική απόφαση. Σολομώντεια λύση!
Ο υπουργός Οικονομικών Χρ.Σταϊκούρας ξεκαθαρίζει ευθέως πως: «…πρόκειται για ένα συνεκτικό, καινοτόμο και μεταρρυθμιστικό θεσμικό πλαίσιο που είναι οικονομικά αποτελεσματικό, διότι απαντά ολιστικά στο ζήτημα του ιδιωτικού χρέους, αντικαθιστώντας ένα σύνθετο πλέγμα διάσπαρτων μέτρων, που δεν κατάφεραν, τα προηγούμενα χρόνια, να δώσουν ουσιαστική λύση στο πρόβλημα». Η «καινοτομία» του «Κώδικα», εκτός του ότι ενσωματώνει όλα τα εργαλεία (υπερχρεωμένα νοικοκυριά, προστασία 1ης κατοικίας, εξωδικαστικό μηχανισμό κ.λ.π.) σε ένα ενιαίο πλαίσιο και μια ενιαία διαδικασία, έγκειται αφενός στην έγκαιρη προειδοποίηση του οφειλέτη (λες και δεν ξέρει ότι χρωστάει) ώστε να πάρει τα μέτρα του (δηλ. να αποπληρώσει το χρέος που δεν μπορεί) ή να λάβει κάποια πρόνοια για να αποφύγει τη ρευστοποίηση και αφετέρου στην απαλλαγή από τα χρέη του, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, αφού όμως ρευστοποιηθούν τα περιουσιακά του στοιχεία! Πράγματι καινοτόμος η λύση βασισμένη πάνω στη λαϊκή ρήση: «Πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι»!
Την έγκαιρη προειδοποίηση και την ταχύτατη ρευστοποίηση, ο υπουργός βαφτίζει «κοινωνική ευαισθησία», «πρόληψη του προβλήματος» και «ταχύτητα εφαρμογής του μέτρου».
Ο «Κώδικας» παρέχει και τη δυνατότητα εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών (αναδιάρθρωση, κούρεμα, κ.α.), τόσο για φυσικά όσο και για νομικά πρόσωπα, που όμως θα γίνεται με όρους που θα επιβάλλει το τραπεζικό κατεστημένο. Για μία επιχείρηση λ.χ., υπάρχει και η δυνατότητα προσφυγής στη διαδικασία της εξυγίανσης, αρκεί να συμφωνήσει το 50% των πιστωτών της.
Εάν δεν είναι δυνατός ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, προβλέπεται η πτώχευση (μετά από αίτηση της τράπεζας ή άλλων πιστωτών) τόσο των φυσικών όσο και των νομικών προσώπων. Στην περίπτωση των λαϊκών νοικοκυριών –που αποκτούν για πρώτη φορά την «πτωχευτική δυνατότητα»-, στοχοποιούνται όχι μόνο οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας, αλλά και το σύνολο των οφειλών τους σε Εφορίες και Ασφαλιστικά Ταμεία, μέσω της ρευστοποίησης των περιουσιακών τους στοιχείων. Για τους επερχόμενους αθρόους πλειστηριασμούς προβλέπεται πως: «…εάν δεν επιτευχθεί η εκποίηση του πράγματος έστω και έναντι συμβολικού ανταλλάγματος, συνάγεται ότι κανείς στον ιδιωτικό τομέα δεν μπορεί να αξιοποιήσει το πράγμα επωφελώς. Στην περίπτωση αυτή η κυριότητα του πράγματος περιέρχεται στο Δημόσιο». Ο «κώδικας» προβλέπει επίσης τη δημιουργία ενός ιδιωτικού φορέα (τράπεζας) που θα αποκτήσει τη ρευστοποιημένη πρώτη κατοικία την οποία θα μπορεί να νοικιάζει στον πρώην ιδιοκτήτη. Εάν δεν καταβληθούν έγκαιρα τρία ενοίκια, η τράπεζα έχει το δικαίωμα να προχωρήσει σε πλειστηριασμό του ακινήτου. Μετά δώδεκα χρόνια ενοικίασης, ο οφειλέτης θα μπορεί να ξανααγοράσει το ακίνητό του! Προβλέπεται επίσης και η «επιδότηση ενοικίου» με αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις που έχουν οριστεί στο πρόγραμμα «Γέφυρα». Στον πτωχευμένο οφειλέτη δίνεται η δυνατότητα κάλυψης των «εύλογων δαπανών διαβίωσης» από την πτωχευμένη του περιουσία που προορίζεται να αποδοθεί στους πιστωτές (τράπεζες, κ.α.). Σε ό,τι αφορά στις απαιτήσεις των εργαζομένων σε πτωχευμένη επιχείρηση, αυτοί αντιμετωπίζονται σαν «πτωχευτικοί πιστωτές» και μπαίνουν στη σειρά ικανοποίησης των πενιχρών αποζημιώσεων τους, μετά τις τράπεζες και τους άλλους πιστωτές!
Σαν συμπέρασμα μπορούμε να πούμε πως πρόκειται για μία αθλιότητα που σκοπό έχει να λεηλατήσει ό,τι έχει απομείνει από τα φορτωμένα με ληξιπρόθεσμες οφειλές λαϊκά νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να στηρίξει το μεγάλο ντόπιο και ξένο μονοπωλιακό κεφάλαιο και τις φιλόδοξες κυβερνητικές προτάσεις για επανεκκίνηση της οικονομίας με το νέο «Εθνικό Πρόγραμμα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-23».
Ιωσήφ Σταυρίδης, μέλος της Κ.Ε. του Μ-Λ ΚΚΕ
