Συνεχίζεται η ένταση στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο με επίκεντρο αυτήν τη φορά την Κύπρο και τα ενεργειακά κοιτάσματα, το Αιγαίο, αλλά κυρίως την όξυνση της διαμάχης Τουρκίας-ΗΠΑ για την αγορά των S400 από τη Ρωσία, στα πλαίσια πάντα ενός ευρύτερου ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού που αφορά ανακατατάξεις σφαιρών επιρροής και οικονομικών συμφερόντων.
Η Τουρκία υψώνει ξανά τους τόνους, διεκδικώντας το εξελισσόμενο παζάρι στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο να της αποδώσει τα μέγιστα οφέλη και προειδοποιώντας ότι θα λάβει νέα «απαραίτητα μέτρα» αν προχωρήσουν συνεργασίες που την αποκλείουν. Μετά το έντονο ύφος με το οποίο η Άγκυρα αντέδρασε σε συμφωνίες για την «αξιοποίηση» του κυπριακού κοιτάσματος «Αφροδίτη», δηλώνοντας ότι «οι Τουρκοκύπριοι είναι συνιδιοκτήτες του νησιού και έχουν ίσα δικαιώματα στο πετρέλαιο και το αέριό του», επιμένει ότι θα συνεχίσει «την αποφασιστική διεξαγωγή ερευνών και γεωτρήσεων για πετρέλαιο και αέριο όπως έχουμε σχεδιάσει, με ζητούμενο την προστασία των δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα μας, όπως και των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων, ως συνιδιοκτητών του νησιού».
Στο μεταξύ, τουρκικά δημοσιεύματα επαναφέρουν σχεδόν καθημερινά τη σημασία που έχουν η Νοτιοανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή συνδυασμένα για τους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων (ΗΠΑ, Ρωσίας, Κίνας), καλώντας την τουρκική κυβέρνηση και την αστική τάξη να προχωρήσουν χωρίς καμία καθυστέρηση σε μέτρα όπως: Άμεση ανακήρυξη της ΑΟΖ της στη Μεσόγειο και απόκτηση ναυτικής βάσης στην Κύπρο. Στην ίδια συζήτηση «μπλέκονται» ακόμα και επενδυτικές παροτρύνσεις για τη δημιουργία ναυπηγείων στην περιοχή Ισκεντερούν, που βρίσκεται απέναντι από την Κύπρο και η οποία μάλιστα περιλαμβάνεται σε σχέδια διάνοιξης νέων ενεργειακών διαδρόμων, μαζί με την Κύπρο και το Σουέζ, αλλά και πιο καθαρά γεωπολιτικές συστάσεις, όπως η συνεργασία με τη Συρία, αλλά και με Ρωσία, Κίνα εναντίον της πολιτικής των ΗΠΑ και της ΕΕ στην περιοχή.
Φυσικά, οι σχεδιασμοί της Τουρκίας εκδηλώνονται με φόντο τους ευρύτερους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς στη γειτονιά μας, που οι ΗΠΑ ξεκαθαρίζουν ότι έχει κρίσιμη σημασία για την «αντιμετώπιση» της Ρωσίας και όχι μόνο. Στο μεταξύ, περαιτέρω κλιμάκωση των διεργασιών σε όλη την περιφέρεια προμηνύει η όξυνση της αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας. Μετά την πρόσφατη επιστολή του Αμερικανού υπουργού Άμυνας, που άνοιξε το ενδεχόμενο ακόμα και εξόδου της Άγκυρας από το πρόγραμμα παραγωγής των «F-35», η αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε νέο ψήφισμα με τίτλο «Εκφράζοντας ανησυχία για τη συμμαχία ΗΠΑ – Τουρκίας», που κι αυτό επαναφέρει μια σειρά κυρώσεις κατά της Άγκυρας αν δεν ακυρωθεί η συμφωνία αγοράς των ρωσικών «S-400». Βέβαια, το ψήφισμα δεν παραλείπει να τονίσει ότι «η Τουρκία βρίσκεται σε μια μοναδική γεωγραφική θέση στο νοτιοανατολικό άκρο του ΝΑΤΟ, στη συμβολή Ευρώπης, Ρωσίας, Μέσης Ανατολής και Καυκάσου. Είναι ένας κρίσιμος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και ένας σημαντικός στρατιωτικός εταίρος για τις ΗΠΑ. Εχει θέση – κλειδί για τη στρατηγικά μακροπρόθεσμη αναμέτρηση των Δυτικών συμμάχων με αναθεωρητικές δυνάμεις, όπως η Ρωσία και η Κίνα».
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, η Ουάσιγκτον επιταχύνει «πρακτικά βήματα» για την αναβάθμιση της συνεργασίας της με Ελλάδα και Κύπρο, αναγνωρίζοντάς τες, μαζί με το Ισραήλ, ως πολύ σημαντικούς συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή, αλλά και αναγνωρίζοντας σταθερά τη σημασία η Τουρκία να παραμείνει στο «δυτικό στρατόπεδο».
Το περίπλοκο παζάρι που στήνεται στις πλάτες του λαού της Κύπρου και όλης της περιοχής ανέδειξε και η συνέντευξη που έδωσε ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις των ΗΠΑ, Μάθιου Πάλμερ, που βρέθηκε στην Κύπρο για να επιταχύνει την υλοποίηση συμφωνιών για τη διμερή ενεργειακή και στρατιωτική συνεργασία. Ο Πάλμερ επανέλαβε ότι «οι ΗΠΑ αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς πόρους της», αλλά και ότι «μαζί με αυτό υπερασπιζόμαστε ότι στο πλαίσιο μιας λύσης του Κυπριακού θα πρέπει να υπάρχει ένας ακριβοδίκαιος διαμοιρασμός των υδρογονανθράκων. Σε αυτό το πλαίσιο, στηρίζουμε τις προσπάθειες λύσης». Έσπευσε δε να εξηγήσει ότι η αξιοποίηση του αερίου αφορά «μια διαδικασία που θα πάρει χρόνια» και «γι’ αυτό υπάρχει μπροστά μας χρόνος για διαπραγματεύσεις». Συνέχισε λέγοντας ότι ο εντοπισμός υδρογονανθράκων στην περιοχή αυξάνει τη σημασία της για τις ΗΠΑ, ενώ θύμισε ότι η χώρα του διατηρεί στην περιοχή 10 πολεμικά πλοία, 130 πολεμικά αεροπλάνα και περίπου 9.000 στρατιώτες. Κλείνοντας, ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ θέλουν να εμβαθύνουν τη σχέση τους με την ελληνοκυπριακή πλευρά, αλλά και ότι φίλοι και εταίροι για τις ΗΠΑ είναι και οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία, κάτι που δείχνει πόσο απέχει από την πραγματικότητα ο ισχυρισμός περί «απομονωμένης Τουρκίας» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Ουσιαστικά η επίσκεψη Πάλμερ επιβεβαίωσε τον επιτακτικό χαρακτήρα που η Ουάσιγκτον προσδίδει στην υλοποίηση των ενεργειακών αλλά και στρατιωτικών της σχεδιασμών για τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Σ’ αυτό το πλαίσιο οι ΗΠΑ αξιοποιούν και τις εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ, την όξυνση της τουρκικής προκλητικότητας, την οποία καταδικάζουν στα λόγια μεν αλλά δεν παύουν να απευθύνουν σε όλες τις πλευρές έκκληση για «αποφυγή εντάσεων», τονίζοντας με κάθε αφορμή ότι πρέπει να προχωρήσουν «ακριβοδίκαιοι» συμβιβασμοί. Εν μέσω αυτών των εξελίξεων πραγματοποιήθηκαν οι επαφές του υπουργού Άμυνας Ευ. Αποστολάκη στις ΗΠΑ, με συνάντηση που είχε με τον ασκούντα χρέη υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, ο ΥΕΘΑ επισήμανε στον Σάναχαν «την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, τονίζοντας τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη διερεύνηση δραστηριοτήτων και ενεργειών, εντός του πλαισίου Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, με σκοπό την πρόληψη και αποφυγή εστιών έντασης κατά τη διεξαγωγή στρατιωτικών δραστηριοτήτων». Παρά τις κυβερνητικές «διαβεβαιώσεις» και βέβαια τις «εκκρεμότητες» που θα προωθήσει και η όποια επόμενη κυβέρνηση, δεδομένο είναι πως σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται τα παζάρια και οι διεργασίες για τις «διευθετήσεις» με την Τουρκία σε ό,τι αφορά το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, με επίκεντρο τους αμερικανοΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς στην περιοχή.
Άλλωστε οι Αμερικανοί αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν «πανηγυρικά» ότι και τα ΜΟΕ, που λειτουργούν ως «πάτημα» για την αναβάθμιση των τουρκικών απαιτήσεων, δρομολογούνται κάτω από τη «σκέπη» των ΗΠΑ.
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει στη γραμμή του επικίνδυνου εφησυχασμού, που παρουσιάζει την εμπλοκή στον αμερικανοΝΑΤΟϊκό σχεδιασμό ως «ασφαλιστική δικλίδα» απέναντι στις πάγιες τουρκικές διεκδικήσεις. Σ’ αυτό το πλαίσιο, υποστηρίζουν ότι η «πάγια τακτική» της Τουρκίας δεν θα εξελιχθεί σε «νέα Ιμια», παρουσιάζοντας ως «διαφορές» σε σχέση με το 1996 το «ιδιαίτερα αναβαθμισμένο κύρος που έχει η χώρα μας» και την «ιδιαίτερη απομόνωση της Τουρκίας», εννοώντας τον αναβαθμισμένο ρόλο που έχει η Ελλάδα στα αμερικανοΝΑΤΟϊκά σχέδια και τις συμμαχίες με κράτη – δολοφόνους όπως το Ισραήλ, παραμέτρους που εμπλέκουν όλο και πιο βαθιά την Ελλάδα στους επικίνδυνους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.
Την ίδια ώρα, ο Μητσοτάκης, με την ελπίδα ότι θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός, επιλέγοντας να περιοδεύσει στα Δωδεκάνησα, επισκέφτηκε και το Καστελόριζο. Αναδεικνύοντας την ταύτιση ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ, μέσα από τη συμμετοχή στα επικίνδυνα αμερικανοΝΑΤΟϊκά σχέδια, τόνιζε ότι ως κόμμα είναι «υπέρ της εμβάθυνσης των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και της στρατηγικής συνεργασίας», όπως εγκαινιάστηκε άλλωστε από τον ΣΥΡΙΖΑ με τον περιλάλητο «Στρατηγικό Διάλογο» το Δεκέμβρη του 2018.
Χαρακτηριστική των διεργασιών είναι και η παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού Κ. Σημίτη, που μιλάει για τον κίνδυνο «νέων Ιμίων». Και προσθέτει ότι «η τακτοποίηση των εκκρεμοτήτων μετά τις εκλογές είναι αναγκαία. Ο κίνδυνος επεισοδίων με αρνητικές επιπτώσεις θα είναι υπαρκτός, εάν δεν προσπαθήσουμε να βρούμε λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες ίσως, αλλά που κατοχυρώνουν την ειρήνη στην περιοχή. Σε μια τέτοια προσπάθεια η Ελλάδα θα έχει, πιστεύω, τη συμπαράσταση τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των ΗΠΑ».
Στην ουσία προσπαθεί να “ξεπλύνει” τα Ιμια και το “ευχαριστώ τις ΗΠΑ”. Κινείται στη γραμμή να αναγνωρίσουμε τα “ζωτικά συμφέρονται” της Τουρκίας στο Αιγαίο, που ο ίδιος εφάρμοσε και παροτρύνει “να βρούμε λύσεις όχι ευχάριστες”, μετατρέποντας στην πράξη όλο το Αιγαίο σε “γκρίζα ζώνη”, στην ίδια γραμμή πρόσδεσης στα ιμπεριαλιστικά κέντρα.