Κρατικά Μουσεία > Μουσεία ΝΠΔΔ > Μουσεία ΝΠΙΔ

Ήδη από τον Φεβρουάριο του 2023 η κυβέρνηση έδειξε τις διαθέσεις της για τον βασιλικό αναβιβασμό του επιπέδου των μουσείων, με το νομοσχέδιο που ψήφισε (μόνη της) για τον «εκσυγχρονισμό της μουσειακής πολιτικής». Ανάμεσα στα άλλα, το νομοσχέδιο προέβλεπε την μετατροπή 5 σημαντικών κρατικών μουσείων σε «νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου». Συγκεκριμένα μετατράπηκαν σε ΝΠΔΔ το Εθνικό Αρχαι­ολογικό Μουσείο, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσ­σαλονίκης, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσα­λονίκης και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου. Πρό­κειται για το πρώτο, αλλά σημαντικό, βήμα ιδιωτικοποίησης των μουσείων, που ξεκίνησε μάλιστα με τα πιο γνωστά από αυτά. Όραμα του υπουργείου Πολιτισμού και της Μενδώνη, το άπλωμα και σε άλλα μουσεία αυτού του «εκσυγ­χρονισμού», και στο τέλος της διαδρομής η μετατροπή όλων των μουσείων σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, ώστε να ξεμπερδεύει μια και καλή το κράτος με δαύτα.

Μολονότι από την άποψη του νεοφιλελευθερισμού, τα Μουσεία – νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου υπολείπονται κατά πολύ των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, ωστόσο τα πρώτα έχουν το χάρισμα να διαθέτουν φυτευτές από την κυβέρνηση διοικήσεις. Έτσι, παρά το περιοριστικό πλαίσιο του δημοσίου, είναι ευλογημένα με αρίστους στη διοίκησή τους.

Βαδίζοντας προς το ιδανικό μουσείο του νεοφιλελευθερισμού
Νέο Μουσείο Ακρόπολης (το πρώτο ΝΠΔΔ)

Το πρώτο (και μέχρι πέρυσι, μοναδικό) Μουσείο – νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου είναι το Νέο Μουσείο Ακρό­πολης (το νομικό του πλαίσιο καθορίστηκε ήδη από την ίδρυσή του, το 2009). Και το ΝΜΑ έχει φυτευτή διοίκηση. Μνημονεύουμε ενδεικτικά τον Κώστα Μπακογιάννη, τέως δήμαρχο Αθηναίων, να λάμπει ανάμεσα στα 7 μέλη του διοικητικού του συμβουλίου.
Για να δώσουμε μια γεύση χρηστής διαχείρισης ενός τέ­τοιου ιδρύματος, σημειώνουμε παρεμπιπτόντως ότι το ΝΜΑ ετοιμάζεται από την 1η Νοεμβρίου να αναβιβάσει την τιμή του εισιτηρίου του στα 20 ευρώ (αδιαπραγμάτευτη τιμή για όλη τη διάρκεια του έτους). Το τελευταίο διάστημα η είσοδος στο ΝΜΑ κόστιζε 15 ευρώ κατά τη θερινή περίοδο και 10 ευρώ κατά τη χειμερινή. Όμως με καβούρια στις τσέπες δεν μπορείς να έχεις αξίωση να δεις τις Καρυάτιδες.

Στοιχεία της ταυτότητας ενός μουσείου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου θα βρει κανείς στο …εστιατόριό του. Θυμίζουμε ότι στο ΝΜΑ, στο πιο πολυδιαφημισμένο μουσείο της Ελλάδας, δίπλα στα 14.000 τ.μ. εκθεμάτων, ανα­πτύσσονται επιπλέον 1.000 τ.μ. για καφέ και εστιατόριο. Το ευχάριστο είναι ότι μπορεί κανείς να επισκεφτεί κατευθείαν το εστιατόριο, παρακάμπτοντας τα εκθέματα, και χωρίς να πληρώσει εισιτήριο γι’ αυτά. Αυτή η διαδικασία παράκαμψης κωδικοποιημένα ονο­μάζεται «κατευθείαν στο ψητό». Εκεί μπορεί κανείς να απολαύσει, με θέα την Ακρόπολη, «μανιτάρια πλευρώτους, μπουρδέτο με ταλαγάνι, λιαστή ντομάτα και μπέικον βινε­γκρέτ» ή «παραδοσιακό τραχανά με χειροποίητο λουκάνικο κόκορα που θυμίζει την παστιτσάδα, με μια πινελιά από ανεβατό τυρί Γρεβενών». Όλα αυτά, σε μια καθημερινή. Φανταστείτε τι γίνεται στις αργίες και σε άλλες εορταστικές συγκυρίες. Περίφημες είναι οι Τσικνοπέμπτες στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης, στις οποίες το λαϊκό κοψίδι στολίζεται, επιχειρεί να κλέψει λίγη από την αίγλη της ζωφόρου του Παρθενώνα.
Τέτοιες μέρες πριν 10 χρόνια (στις 18 Σεπτεμβρίου 2014) οι τέως βασιλείς μας, Κωνσταντίνος και Άννα Μαρία, συμπληρώνοντας 50 χρόνια επιτυχιών και έγγαμου βίου, γιόρτασαν την «αδαμάντινη» επέτειό τους -πού αλλού;- στο εστιατόριο του Νέου Μουσείο Ακρόπολης, όπου και δείπνησαν σαν μια πραγματική ζεστή ελληνική, βασιλική, οικογένεια. Αξίζει να μνημονευτεί ότι στο δείπνο παραστάθηκε και η αδερφή του Κωνσταντίνου, βασίλισσα της Ισπανίας, Σοφία.

Πάντοτε φιλικά στις βασιλικές οικογένειες
Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο

«Εγκρίνει την παραχώρηση χώρων του Β.Χ.Μ., την Πέμπτη 26 και την Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2024, έναντι του αντιτίμου των δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ (15.000,00€), στην Hendes Majestaet Dronning Anne-Marie για την διορ­γάνωση ιδιωτικής εκδήλωσης (δείπνο 250 ατόμων) με ζω­ντανή μουσική».

Με ένα σύντομο όσο και σεμνό κείμενο, η (φυτεμένη) διοίκηση του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου (το οποίο μετατράπηκε πέρυσι από κρατικό σε ΝΠΔΔ), με υπογράφουσα τη Γενική Διευθύντρια του Β.Χ.Μ., Αικατερίνη Π. Δελλαπόρτα, αποφασίζει και διατάζει τη διάθεση (θα μπορούσε να πει κανείς, ενοικίαση) του Μουσείου σε ιδιώτη, με δανικό όνομα. Για ένα διήμερο.

Στην περισσότερο πεζή, ελληνική γλώσσα, το ΒΧΜ στην πραγματικότητα υποδέχεται στις αίθουσές του την «Αυτής Μεγαλειότητα Βασίλισσα Άννα-Μαρία», δηλαδή τη χήρα του βασιλιά μας, Κωνσταντίνου. Μα καλά, μπορεί να θεωρείται βασίλισσα των Ελλήνων, αν ντρεπόμαστε να πούμε στα ελληνικά το όνομα και τον τίτλο της;!

Η απόφαση έγκρισης που αναρτήθηκε στη Διαύγεια, όπου όλα είναι διαφανή, χαρακτηρίζεται ωστόσο από δημιουργική ασάφεια ως προς τους «χώρους» που θα νοικιαστούν. Πάντως είναι σαφές ότι θα νοικιαστεί κάτι περισσότερο από μία αίθουσα. Αυτό ζητάνε και οι πελάτες. Γενικώς, οι βασιλείς μας δείχνουν σταθερή προτίμηση στα ελληνικά μουσεία, και παρά τη γερμανο – δανο – σουηδο – ισπανο – κλπ. καταγωγή τους.

Για τους λάτρεις της στατιστικής, και σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα την Hendes Majestaet Dronning Anne-Marie, δηλαδή την Αυτής Μεγαλειότητα Βασίλισσα Άννα-Μαρία, δηλαδή την τέως βασίλισσά μας, είναι εντυπωσιακό πόσους βασιλικούς οίκους θα βρει κανείς να την πλαισιώνουν, ήδη από την πρώτη στιγμή της κοινωνικής της ζωής: Όταν βαπτίστηκε (Χριστιανή Λουθηρανή) νονοί της ήταν ο παππούς της Βασιλιάς Χριστιανός Ι΄ της Δανίας και η σύζυγός του Βασίλισσα Αλεξανδρινή, ο παππούς της Βασιλιάς Γουσταύος ΣΤ΄ Αδόλφος της Σουηδίας, ο θείος της Πρίγκιπας Μπέρτιλ, Δούκας του Χάλαντ, ο Βασιλιάς Χάακον Ζ΄ της Νορβηγίας, ο Πρίγκιπας Γεώργιος της Ελλάδας και της Δανίας, η Διάδοχος Πριγκίπισσα Μάρθα της Νορβηγίας, η Βασίλισσα Μαρία του Ηνωμένου Βασιλείου, η Πριγκίπισσα Δάγμαρ της Δανίας και η Πριγκίπισσα Ιουλιάνα της Ολλανδίας. Βασικά, όταν η Άννα Μαρία τρώει σε ένα Μουσείο μας, εμείς αναπτύσσουμε διπλωματικές σχέσεις με τις μισές αποικιοκρατικές/ιμπεριαλιστικές χώρες της Ευρώπης. Γι’ αυτό και εν προκειμένω δρομολογούμε διήμερο τσιμπούσι.

Πάντως, 15.000 ευρώ για να κάνεις κράτηση σε κεντρικό Μουσείο της Αθήνας, για δύο μέρες, με τα βυζαντινά τέμπλα και τις αγιογραφίες για ντεκόρ, δεν το λες μεγάλο έξοδο. 7.500 ευρώ ανά ημέρα. Αν το διαιρέσεις δια των 250 προσκεκλημένων του δείπνου, έρχεται 30 ευρώ το άτομο. Μάλλον οικονομικά τους ήρθε.