Εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στις 26 και 27 Οκτώβρη στην Ξάνθη, για την συμπλήρωση 50 χρόνων από την ίδρυση και λειτουργία της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Ήταν μία ευκαιρία να ξανασυναντηθούμε, κυρίως οι πρώτες γενιές των φοιτητών, που εκείνα τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης συνέβαλαν στη λειτουργία της Πολυτεχνικής Σχολής.

Αναπόφευκτα οι θύμησες και τα συναισθήματα, εκτός από τις διαχρονικές -είναι αλήθεια- προσωπικές σχέσεις και φιλίες, σφραγίστηκαν από τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε σε μία πόλη της Θράκης την δεκαετία του 1970, το έντονο πολιτικό κλίμα των φοιτητικών μας χρόνων, τους αγώνες του φοιτητικού κινήματος στην Ξάνθη, αλλά και την επίδραση όλων αυτών στην προσωπική και συλλογική μας διαδρομή όλα τα επόμενα χρόνια.

Αυτό το κλίμα που εμείς το ονομάζουμε «ανυπότακτο πνεύμα της Ξάνθης» αποτυπώθηκε και στη μαζική, με πάνω από 250 άτομα, εκδήλωση στο αμφιθέατρο της Πολυτεχνικής Σχολής. Η πρωτοβουλία πάρθηκε διαδικτυακά και γρήγορα φάνηκε το ενδιαφέρον των συναδέλφων γι’ αυτή τη συνάντηση. Έξω από το χώρο της εκδήλωσης έγινε έκθεση γραπτών τεκμηρίων (Ανακοινώσεων του ΔΣ, Προκηρύξεων, Πρακτικών ΓΣ, φωτογραφιών κλπ), από ένα πλούσιο υλικό από τους αγώνες και τη φοιτητική μας ζωή, από το αρχείο του σ. Παύλου Αλεξίου.

Ο σ. Παύλος, μετά από συνεννόηση με συντρόφους και σε συντονισμό με συναδέλφους, παρουσίασε ενδιαφέροντα ντοκουμέντα από τη δράση και τους αγώνες του φοιτητικού συλλόγου στο Διοικητικό Συμβούλιο του οποίου ήταν μέλος για αρκετά χρόνια. Ντοκουμέντα για τις θέσεις των φοιτητικών παρατάξεων και των πολιτικών κομμάτων και οργανώσεων για μια σειρά μικρούς και μεγάλους αγώνες που έγιναν εκείνα τα χρόνια στην Ξάνθη. Αγώνες για δωρεάν και καλύτερη σίτιση για όλους, ενάντια στο στήσιμο Πειθαρχικών Συμβουλίων, ενάντια στις διώξεις φοιτητών από καθηγητές, ενάντια στην κλιμάκωση της κρατικής τρομοκρατίας, για το Κυπριακό, την επανένταξη στο ΝΑΤΟ το 1980, ένταξη στην ΕΟΚ κλπ.

Εκείνος, όμως, ο αγώνας που ανέδειξε τη δυναμική του φοιτητικού κινήματος στην Ξάνθη ήταν αυτός ενάντια στον Ν. 815, που με μία σειρά από αντιδραστικές διατάξεις επιχείρησε να αλλάξει το χαρακτήρα των Πανεπιστημίων, να εντατικοποιήσει τις σπουδές, περιορίζοντας τις εξεταστικές περιόδους, καταργώντας τις μεταφορές μαθημάτων, χτυπώντας κάθε συλλογικότητα. Στην Ξάνθη έγινε η πρώτη κατάληψη σχολής μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973, πυροδοτώντας ένα πρωτοφανές κύμα καταλήψεων σε όλα τα Πανεπιστήμια και μαζικές διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα. Ήταν ένας νικηφόρος αγώνας που οδήγησε για πρώτη φορά σε κατάργηση νόμου.

Στον αγώνα αυτόν, όπως σε κάθε κρίσιμο αγώνα, αντιπαρατέθηκαν δύο γραμμές. Αυτή της συνδιαλλαγής και των «προοδευτικών μεταρρυθμίσεων» που εκφράστηκε από ΠΑΣΠ, ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ και ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΑΓΩΝΑ και αυτή της σύγκρουσης με αίτημα αιχμής «ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 815» που εκφράστηκε από συνδικαλιστικές παρατάξεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς ΠΠΣΠ, ΠΕΑΣ, ΑΑΣΠΕ, ΑΥΤΟΝΟΜΟΙ και ΧΣΚ. Η δυναμική των γεγονότων ήταν τόσο ισχυρή που και αυτοί που διαφωνούσαν πχ με την κατάληψη δεν πήγαν κόντρα, τουλάχιστον στη σχολή μας. Για τη σχολή μας, τα ντοκουμέντα που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση ήταν συντριπτικά και ο καθένας μπορούσε αβίαστα να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

Αποτιμώντας μετά από τόσα χρόνια τα όσα ζήσαμε σαν φοιτητές στη Ξάνθη, κοινή φάνηκε να είναι η πεποίθηση ότι το ισοζύγιο είναι πολύ θετικό. Από τις συζητήσεις φάνηκε ότι όλοι μας, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, εξοπλιστήκαμε με εφόδια που μας φάνηκαν χρήσιμα στην ζωή μας. Η κοινή μας αυτή αναφορά είναι που έχει σφυρηλατήσει και συντηρεί τόσες δεκαετίες τώρα σχέσεις συντροφικές, συναγωνιστικές, φιλικές, οικογενειακές. Αυτό νομίζουμε ότι είναι ένα μεγάλο κέρδος. Γι’ αυτό πολλοί περιμένουν την επόμενη συνάντηση και την πιο ολοκληρωμένη καταγραφή της ιστορίας του φ.κ. στην Ξάνθη αυτής της περιόδου, μέσα από τον περαιτέρω εμπλουτισμό του υπάρχοντος αρχειακού υλικού.

Ταξιάρχης Χρήστου