41 χρόνια στη δίνη της ΕΕ

1. Η ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ

Σήμερα, 41 χρόνια μετά την ένταξη της χώρας μας στο κοινοτικό μόρφωμα και μετά από μία επώδυνη, βασανιστική πορεία του λαού μας μέσα στις αντιδραστικές-αντιλαϊκές πολιτικές, μπορούμε να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα.
Με δεδομένη την ολόπλευρη εξάρτηση της χώρας από τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό (με καθοριστική την αμερικανοκίνητη στρατιωτική δικτατορία του 1967-74), η τότε κυβέρνηση Καραμανλή στράφηκε προς το ευρωπαϊκό μονοπωλιακό κεφάλαιο, εξισορροπώντας τις ιμπεριαλιστικές εξαρτήσεις, με στόχο τον επαναπροσδιορισμό του χαρακτήρα των οικονομικών συμφερόντων της τάξης που εκπροσωπούσε, τα οποία «εγγυόταν» η τότε ΕΟΚ, σε πλήρη αντίθεση με τις λαϊκές επιδιώξεις και τα λαϊκά συμφέροντα. Έτσι, η Ελλάδα με την ένταξή της, πιστώθηκε με τον παρασιτικό τομέα των υπηρεσιών του μεταπρατικού εμπορίου και των οδών μεταφοράς, σαν αποτέλεσμα του προσχεδιασμένου καταμερισμού που επεφύλαξε το ευρωπαϊκό μονοπωλιακό κεφάλαιο για τη χώρα μας. Τράπεζες, Ναυτιλιακά γραφεία, Μεταφορικές εταιρείες, Ξενοδοχειακές μονάδες, Τουριστικές επιχειρήσεις, Ασφαλιστικές εταιρίες, Χρηματι­στη­ριακά γραφεία αναγορεύουν την Ελλάδα -και όχι μόνο- σε πιστό υπηρέτη των πολλαπλών συμφερόντων των ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών, σε μια χώρα έρμαιο στην ασφυκτική επιρροή των ΗΠΑ, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Η ελληνική Γεωργία, με τα παραδοσιακά «εθνικά προϊόντα» (καπνό, βαμβάκι, ελαιόλαδο, εσπεριδοειδή, σταφίδα κ.ά.), αφέθηκε να ακολουθήσει το δρόμο του «ανταγωνισμού» με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα.

2. Τα καταστροφικάπρογράμματα στήριξης

Εξάλλου, οι αθρόες εισροές των κοινοτικών «προγραμμάτων στήριξης» (Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα, Β΄ & Γ΄ Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, Αγροτικές επιδοτήσεις, ΕΣΠΑ κλπ), με στόχο ουσιαστικά τη δημιουργία δρόμων μεταφοράς, λιμανιών, αεροδρομίων, υποδομών για την ασφαλή διευκόλυνση του κοινοτικού διαμετακομιστικού εμπορίου και του τουρισμού, και φυσικά τα τεράστια κονδύλια του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για εξοπλιστικά προγράμματα έδωσαν νέα ώθηση στα ληστρικά συμφέροντα τόσο των ξένων μονοπωλίων όσο και της ντόπιας πλουτοκρατικής ολιγαρχίας. Για χάρη αυτού του απολύτως ανισότιμου καταμερισμού που αποδέχθηκε η μεγαλοαστική τάξη, οι παραγωγικοί τομείς της Γεωργίας-Βιομηχανίας (και ιδίως της εξορυκτικής και της όποιας βαριάς βιομηχανίας) με την πάροδο του χρόνου απαξιώθηκαν. Το έλλειμμα του Εμπο­­ρικού Ισοζυγίου, που αποτελεί τον καθρέφτη της Οικονομίας της χώρας, ενώ το 1980 παρουσίαζε έλλειμμα της τάξης των 6,8 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, σήμερα το έλλειμμα φτάνει τα 39,6 δισ. € (εφημ. ΗΜΕΡΗΣΙΑ 6/11). Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) οδήγησε το αγροτικό ισοζύγιο, από πλεόνασμα 9 δισ. δραχμών το 1980, σε έλλειμμα 2,2 δισ. € το 2018, μετατρέποντας τη χώρα σε εισαγωγέα τροφίμων. Μέσα σε μια 40ετία το έλλειμμα υπερπενταπλασιάστηκε, παρά τις διαβεβαιώσεις των κυβερνήσεων που τότε έκαναν λόγο για μια δήθεν τεράστια καταναλωτική αγορά 300 εκατ. πολιτών! Σήμερα το συνολικό παραγόμενο προϊόν της Γεωργίας -Κτηνοτροφίας-Αλιείας μετά βίας αγγίζει το 3,7% του ΑΕΠ, από 17,5% που ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1980.
Παράλληλα με την εκτίναξη του παρασιτικού τομέα των υπηρεσιών και του εμπορίου, συνεχίζεται η πτωτική πορεία σημαντικών κλάδων της μεταποίησης που δέχθηκαν ισχυρή ανταγωνιστική πίεση και συρρικνώθηκαν (πχ κλωστοϋφαντουργία, ένδυση, υπόδηση, μέταλλο, ναυπηγική βιομηχανία, βιομηχανία αμαξωμάτων μεταφορικών μέ­σων κλπ). Η διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος και η ραγδαία αύξηση των εισαγωγών από την ΕΕ είχε ανάλογη επίδραση στη διόγκωση του κρατικού χρέους.

3. Η ένταξη στην ΟΝΕ

Η ένταξη στον «στενό» οικονομικό πυρήνα επιδείνωσε ακόμα παραπέρα τους όρους ζωής του λαού μας, αυξάνοντας τις δαπάνες (τόκοι και χρεολύσια) εξυπηρέτησης του κρατικού χρέους. Παράλληλα το χρέος εκτινάχθηκε στο 217,7% (394,2 δισ. € κατά τον ΟΔΔΧ στις 30/06/2022) του ΑΕΠ (181,7 δισ. €, ΕΛΣΤΑΤ Δελτίο της 4/11/22). Η χώρα μπήκε σε κατάσταση «επιλεκτικής χρεοκοπίας», σε αλλεπάλληλες δανειακές συμφωνίες (Μνημόνια) που είχαν σαν συνέπεια την εφαρμογή συνεχών αντιλαϊκών μέτρων και της ενεργειακής πολιτικής που δημιούργησαν συνθήκες οικονομικής ασφυξίας στο 65% των νοικοκυριών της χώρας. Τόσο η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση όσο και τα αλλεπάλληλα μνημονιακά προγράμματα διόγκωσαν τα δημοσιονομικά ελλείμματα και κατά συνέπεια και το κρατικό χρέος, λόγω των νέων κρατικών πακέτων στήριξης των τραπεζών και μεγάλων επιχειρήσεων, του κλεισίματος μεγάλου αριθμού μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τέλος της αδυναμίας των λαϊκών νοικοκυριών να ανταποκριθούν στα θηριώδη μέτρα που επέβαλλαν οι δανειστές και ακολούθησαν πιστά οι λακέδες της κυβερνητικής πολιτικής ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και μία σειρά συγκυβερνήσεων στις οποίες συμμετείχε και το ΚΚΕ.

Παρά τις αμφιλεγόμενες «επενδύσεις», η ύφεση της ελληνικής οικονομίας θα συνεχιστεί, χωρίς κανείς να μπορεί να προδιαγράψει το τέλος της. Οι οικονομικοί δείκτες -παρά τις κυβερνητικές, κατά καιρούς, θριαμβολογίες- σε συνδυασμό με τη μνημονιακή πολιτική, οδήγησαν στη συρρίκνωση του μισθού εργασίας, την κατεδάφιση της Υγείας και Πρόνοιας, την ισοπέδωση των εργασιακών, κοινωνικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων των εργαζομένων. Παρά τα συνεχή «σταθεροποιητικά προγράμματα», τα «Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης», τα «ΕΣΠΑ» κλπ, η χώρα οδηγήθηκε ασφαλώς στην τροχιά της αποβιομηχάνισης και αποεπένδυσης και ο λαός στη φτώχεια και την εξαθλίωση.

4. Αντιλαϊκός μονόδρομος

Οι Καραμανλικές δηλώσεις του 1981, ότι: «Μπαίνουμε σε μία αγορά 300 εκατομμυρίων πολιτών» όπου θα τρώγαμε υποτίθεται με χρυσά κουτάλια, αποδείχθηκαν προφητικές για τη μεγαλοαστική τάξη. Με το πρό­σχημα της καπιταλιστικής κρίσης, της μνημονιακής πολιτικής και του τεράστιου χρέους, η μεγαλοαστική τάξη, με τη στήριξη των ξένων κέντρων, κατάφερε να υποτιμήσει καθοριστικά το επίπεδο ζωής των εργατολαϊκών στρωμάτων (ισοπέδωση του μισθολογικού, του εργασιακού, του ασφαλιστικού, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, του προνοιακού, του τομέα Υγείας, Παιδείας κ.ά.) οδηγώντας το επίπεδο διαβίωσης δεκαετίες πίσω. Κι αυτό το τοπίο θα διέπει εφεξής τις νέες εργασιακές σχέσεις που διαμορφώνονται στην Ελλάδα. Η ελαχιστοποίηση του μισθού εργασίας και οι σχεδόν μηδενικές ασφαλιστικές παροχές και προνοιακές καλύψεις αποτελούν ένα ιδανικό «επιχειρησιακό τοπίο» για τους μελλοντικούς επενδυτές-ληστές. Παράλληλα, οι δανειστές-τοκογλύφοι έχουν εξασφαλίσει τα χρήματά τους με τις ρυθμίσεις της ΕΕ και του ΔΝΤ, σε βάρος πάντα του ελληνικού λαού που ξεπληρώνει τα τεράστια ελλείμματα. Αλλά και η άλωση και ο έλεγχος των συνδικαλιστικών ηγεσιών ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ αποτελούν βασική προϋπόθεση για την εκπλήρωση των σχεδίων του μονοπωλιακού κεφαλαίου, έτσι ώστε το συνδικαλιστικό μαζικό κίνημα να μην μπορέσει να σηκώσει κεφάλι.

Παράλληλα ΕΕ και ΔΝΤ απαιτούν την απαρέγκλιτη συνέχιση των «μεταρρυθμίσεων» και ιδιωτικοποιήσεων τα επόμενα χρόνια, μέχρι το 2060, όπου θα έχει αποπληρωθεί(;) το 75% του κρατικού χρέους.

5. Η «πρώτη φορά Αριστερά»

Σχεδόν πέντε χρόνια μετά την επιβολή του πρώτου Μνημονίου από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου, οι κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συνέχισαν τον ίδιο δρόμο της αντιλαϊκής επίθεσης. Αφού για ένα διάστημα έκφρασαν λαϊκές ελπίδες, δημαγωγώντας με μία σειρά ψεύτικες υποσχέσεις και σκισίματος των Μνημονίων, μετατράπηκαν στη συνέχεια σε διεκπεραιωτή πάσης φύσεως εντολών Ευρωπαίων και Αμερικάνων.

Παράλληλα, προβάλλοντας το «αριστερό» προσωπείο του ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να καθηλώσει το εργατολαϊκό κίνημα, εισπράττοντας τις φιλοφρονήσεις των δανειστών. Έγινε ο αποδέκτης του τρίτου (και φαρμακερού) Μνημονίου, συνεχίζοντας την άγρια καπιταλιστική εκμετάλλευση, τη λεηλασία της χώρας και του λαού από τους δανειστές. «Οδήγησε πλατιά λαϊκά στρώματα μέσα από την οδυνηρή διάψευση των προσδοκιών τους στην απογοήτευση και τη μοιρολατρική αποδοχή της αντιδραστικής άποψης πως όλα αυτά είναι μονόδρομος, πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Δυσφήμισε την έννοια, τις αξίες και τα οράματα της Αριστεράς, στρώνοντας το έδαφος στους κάθε λογής αντι­δρα­στικούς να πανηγυρίζουν και να διατυμπανίζουν την “οριστική χρεοκοπία” της Αριστεράς και του “άλλου δρόμου”. Τους έδωσε την ευκαιρία να επιχειρούν την κατασυκοφάντηση της ιστορίας της Αριστεράς και του κομμουνιστικού κινήματος και να εντείνουν την αντικομμουνιστική προπαγάνδα» (Αποφάσεις 6ου Συνεδρίου Μ-Λ ΚΚΕ).

6. Η σημερινή πραγματικότητα

Η γενικευμένη αισχροκέρδεια ξεχειλίζει από κάθε ρωγμή της ελληνικής οικονομίας. Η ασυδοσία της αγοράς αποτελεί τον κανόνα της επιχειρηματικής δράσης του ντόπιου και ξένου μονοπωλιακού κεφαλαίου. Η ευρηματική αναφορά στην «ελεύθερη αγορά», την εποχή της κυριαρχίας των μονοπωλίων, ακούγεται σαν σύντομο ανέκδοτο στ’ αυτιά των ολετήρων του εργατικού μόχθου και του ξεζουμίσματος του λαϊκού εισοδήματος. Με τον πληθωρισμό να έχει σκαρφαλώσει στο 12% (στο υψηλότερο επίπεδο από το 1994), φέρνουμε στη μνήμη τις πολύ πρόσφατες προτροπές του Μητσοτάκη για την πάταξη των «φαινομένων κερδοσκοπίας» και την «άμεση» εφαρμογή του διαβόητου πακέτου μέτρων («καλάθι του νοικοκυριού») για τον έλεγχο της ακρίβειας από τον γραφικό υπουργό Ανάπτυξης. Για τους πρωταίτιους του φαινομένου, τα πάντα ανάγονται στον πόλεμο της Ουκρανίας, στην πανδημία, στην κλιματική αλλαγή. Ωστόσο το κύμα των ραγδαίων ανατιμήσεων, που εξακολουθεί να χτυπά αλύπητα τα φτωχομεσαία στρώματα εξανεμίζοντας τα ήδη πενιχρά τους εισοδήματα που δεν φθάνουν να καλύψουν ούτε το μισό μήνα, δεν είναι ζήτημα πολέμου ή υγειονομικών και καιρικών φαινομένων. Είναι θέμα εκμεταλλευτικής λειτουργίας του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος. Γιατί η ακρίβεια και η ενεργειακή κρίση ξεκίνησαν πριν τη ρωσική εισβολή.
Το πρωτοφανές ασφυκτικό οικονομικό κλίμα, εδώ και μία δωδεκαετία, δρα επίσης σε βάρος των μικρεμπόρων, των λιανοπωλητών και των επαγγελματοβιοτεχνών που ζουν κάτω από το βάρος της χρεοκοπίας, των πιέσεων των δανειστών και των αναγκαστικών πλειστηριασμών, κατασχέσεων ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων, οδηγώντας σε κλείσιμο χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ακολουθεί τη γνωστή επιδοματική πολιτική των επιλεγμένων (βάσει κριτηρίων) αποδεκτών, στην Ενέργεια, την Παιδεία, την Υγεία, την Πρό­νοια.

Εδώ και δεκαπέντε χρόνια (από την καπιταλιστική κρίση του 2007), το βάρος της παγκόσμιας οικονομίας γίνεται πια μία επώδυνη πραγματικότητα για τα λαϊκά εισοδήματα όλου του κόσμου και ιδιαίτερα στις χώρες με την ασθενέστερη οικονομία, όπως η Ελλάδα. Παράλληλα ο υψηλός πληθωρισμός δημιουργεί συνθήκες τέλειας ασφυξίας για την ήδη παραπαίουσα οικονομία. Επομένως η μοναδική διέξοδος διαφυγής για την ντόπια ολιγαρχία είναι η μεταβίβαση της κρίσης, διαμέσου της κυβερνητικής πολιτικής και της «ατομικής ευθύνης», στις πλάτες του λαού. Γιατί είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο έλεγχος των τιμών δεν μπορεί να γίνει μόνο στην λιανική πώληση. Πρέπει να ελεγχθούν οι τιμές των πρώτων υλών, οι όροι δανειοδότησης των τραπεζών, τα ποσοστά κέρδους των μονοπωλίων, οι κάθε λογής νοθείες κλπ, κλπ, πολιτικές δηλ. που αντιβαίνουν στους «κανόνες λειτουργίας» του αστικού κράτους και της καπιταλιστικής οικονομίας, για τις οποίες η κάθε νέα κατάσταση αποτελεί αστείρευτη πηγή κερδοσκοπίας.

Πρόκειται λοιπόν για μία τεράστιας έκτασης αντιλαϊκή επίθεση που εκδηλώνεται ενιαία από την ΕΕ και την κυβέρνηση, σε βάρος των εισοδημάτων των εργατολαϊκών στρωμάτων. Η ντόπια ολιγαρχία, αφού με το πρόσχημα της ένταξης στο φαραωνικό πρόγραμμα «Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0», απέσπασε μία παχυλή χρηματοδότηση από τα διάφορα «πακέτα», αφού άρπαξε -σε συνεργασία με τα ξένα μονοπώλια του είδους- εκατοντάδες αναθέσεις «έργων» με φανερές και κρυφές διαδικασίες, αφού λεηλάτησε τις αποταμιεύσεις των αφελών, έρχεται τώρα να αξιοποιήσει την παγκόσμια οικονομική κρίση αφ’ ενός στραγγίζοντας τους λαϊκούς πόρους, αφ’ ετέρου μεταβιβάζοντάς την στις πλάτες των εργαζομένων.

Για τον κόσμο της εργασίας, αυτή η αχαλίνωτη επίθεση δεν πρόκειται να μείνει αναπάντητη. Νέα μέτωπα αγωνιστικών κινητοποιήσεων βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, ενώ ολοένα και μακραίνει ο κατάλογος των κοινωνικών στρωμάτων που θίγονται από τα συνεχή μέτρα υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου. Το λαϊκό, αριστερό και κομμουνιστικό κίνημα καλείται να αντιδράσει στη φτώχεια, την ακρίβεια, την ανεργία, την καταστολή που επιβάλλει η κυβέρνηση με την προτροπή της ΕΕ, τώρα που τα αποτελέσματα της πολύχρονης λιτότητας δεν πείθουν πια κανένα εργαζόμενο.

7. Έξω η Ελλάδα από την ΕΕ

Κάτω από αυτές τις αρνητικές προϋποθέσεις στις οποίες ζει και αγωνίζεται ο λαός μας, το σύνθημα του Μ-Λ ΚΚΕ: «Έξω η Ελλάδα από την ιμπεριαλιστική ΕΕ», προτρέπει σε συνεχείς και αδιάλειπτους μαζικούς και οργανωμένους αγώνες για την απόκρουση της ξενόδουλης αντιλαϊκής πολιτικής όλων των αστικών κυβερνήσεων, την απαλλαγή της χώρας από τα βαριά δεσμά της εξάρτησης και την έξοδό της από την οικονομική και πολιτική κηδεμονία του ευρωπαϊκού μονοπωλιακού κεφαλαίου που κρύβεται κάτω από τον μανδύα της τάχα δημοκρατικής ΕΕ. Κατά συνέπεια το σύνθημα αυτό, σε συνδυασμό με το «Έξω το ΝΑΤΟ και οι Αμερικάνοι» αποτελούν συμπύκνωση όλων των επιμέρους λαϊκών και αντιιμπεριαλιστικών αιτημάτων και καλούν το λαό να βαδίσει ενωμένος ενάντια στο σύστημα της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης για μια Ελλάδα Ειρηνική, Δημοκρατική, Ανεξάρτητη και Σοσιαλιστική.

Σήμερα, οι καταστροφικές συνέπειες της 41χρονης ένταξης φαίνονται πολύ πιο καθαρά. Οι εργαζόμενοι μπορούν και πρέπει να βγάλουν συμπεράσματα. Είτε με νεοφιλελεύθερη, είτε με φιλελεύθερη, είτε με συντηρητική, είτε με σοσιαλφιλελεύθερη μορφή, το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα είναι το ίδιο, όσα φκιασίδια κι αν του κάνουν. Γι’ αυτό και ο αγώνας ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική διαχείρισης της κρίσης δεν μπορεί να αποκτήσει συνέχεια και προοπτική, αν δεν ανυψωθεί ως το επίπεδο της αμφισβήτησης και ανατροπής της κυριαρχίας της ΕΕ, γενικότερα του ιμπεριαλισμού και της εξουσίας των μονοπωλίων.