Ο ραδιοφωνικός λόγος του Ι.Β.Στάλιν προς τους σοβιετικούς λαούς στις 3 Ιούλη 1941 για την έναρξη της επίθεσης της χιτλερικής Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, που σηματοδότησε την έναρξη του ηρωικού, νικηφόρου Μεγάλου Πατριωτκού Πολέμου.
Σύντροφοι! Πολίτες!
Αδέρφια και αδερφές!
Μαχητές
του στρατού και του ναυτικού μας!
Σε
σας απευθύνομαι φίλοι μου!
Η δόλια στρατιωτική επίθεση της χιτλερικής Γερμανίας ενάντια στην πατρίδα μας, που άρχισε στις 22 του Ιούνη, συνεχίζεται. Παρά την ηρωική αντίσταση του Κόκκινου Στρατού, παρά το γεγονός ότι οι καλύτερες μεραρχίες του εχθρού και οι καλύτερες μονάδες της αεροπορίας του συντρίφτηκαν πια και βρήκαν τον τάφο τους στα πεδία των μαχών, ο εχθρός συνεχίζει να εισχωρεί παραπέρα, ρίχνοντας στο μέτωπο νέες δυνάμεις. Τα χιτλερικά στρατεύματα πέτυχαν να καταλάβουν τη Λιθουανία, σημαντικό μέρος της Λετονίας, τα δυτικά τμήματα της Λευκορωσίας, ένα τμήμα της δυτικής Ουκρανίας. Η φασιστική αεροπορία επεκτείνει την αχτίνα δράσης των βομβαρδιστικών της, βομβαρδίζει το Μουρμάνσκ, την Ορσα, το Μογκιλιόφ, το Σμολένσκ, το Κίεβο, την Οδησσό, τη Σεβαστούπολη. Πάνω από την Πατρίδα μας κρέμεται ένας σοβαρός κίνδυνος.
Πώς μπόρεσε να συμβεί, ώστε ο ένδοξος Κόκκινος Στρατός μας ν’ αφήσει στα φασιστικά στρατεύματα μια σειρά από πολιτείες και περιοχές μας; Είναι, άραγε, αλήθεια, πως τα γερμανοφασιστικά στρατεύματα είναι πραγματικά ακατανίκητα στρατεύματα, όπως το διασαλπίζουν αδιάκοπα οι φασίστες καυχησιάρηδες προπαγανδιστές;
Βέβαια όχι! Η Ιστορία δείχνει, πως αήττητα στρατεύματα δεν υπάρχουν, ούτε υπήρξαν ποτέ. Το στρατό του Ναπολέοντα τον θεωρούσαν αήττητο, τσακίστηκε όμως κατά διαστήματα από τα ρωσικά, αγγλικά και γερμανικά στρατεύματα. Το γερμανικό στρατό του Γουλιέλμου, στην περίοδο του πρώτου ιμπεριαλιστικού πολέμου, τον θεωρούσαν κι αυτόν στρατό αήττητο κι αυτός όμως κάμποσες φορές νικήθηκε από τα ρωσικά και αγγλογαλλικά στρατεύματα. Το ίδιο πρέπει να πούμε και για τον τωρινό γερμανοφασιστικό στρατό του Χίτλερ. Αυτός ο στρατός δε συνάντησε ακόμα σοβαρή αντίσταση στην ηπειρωτική Ευρώπη. Μόνο στο δικό μας έδαφος βρήκε σοβαρή αντίσταση. Και μια που, σαν αποτέλεσμα αυτής της αντίστασης, οι καλύτερες μεραρχίες του γερμανοφασιστικού στρατού τσακίστηκαν από τον Κόκκινο Στρατό μας, αυτό θα πει, πως ο χιτλερικός φασιστικός στρατός μπορεί επίσης να συντριβεί και θα συντριβεί, όπως συντρίφτηκαν οι στρατοί του Ναπολέοντα και του Γουλιέλμου.
Το ότι ένα μέρος από το έδαφός μας έχει ωστόσο καταληφθεί από τα γερμανοφασιστικά στρατεύματα, εξηγείται κυρίως από το γεγονός ότι ο πόλεμος της φασιστικής Γερμανίας ενάντια στην ΕΣΣΔ άρχισε με όρους ευνοϊκούς για τα γερμανικά στρατεύματα και μη ευνοϊκούς για τα σοβιετικά στρατεύματα. Πραγματικά, τα στρατεύματα της Γερμανίας, σαν χώρας που έκανε τον πόλεμο, είχαν πια ολοκληρώσει την επιστράτευσή τους και οι 170 μεραρχίες που η Γερμανία έριξε πάνω στην ΕΣΣΔ και προώθησε προς τα σύνορα της ΕΣΣΔ, ήταν εντελώς έτοιμες και περίμεναν μόνο το σύνθημα για την εξόρμηση, ενώ τα σοβιετικά στρατεύματα έπρεπε ακόμα να επιστρατευτούν και να μετακινηθούν προς τα σύνορα. Μεγάλη σημασία είχε στην περίπτωση αυτή και το γεγονός ότι η φασιστική Γερμανία, αναπάντεχα και δόλια, παραβίασε το σύμφωνο μη επίθεσης, που είχε υπογράψει το 1939 με την ΕΣΣΔ, μην παίρνοντας υπόψη πως θα θεωρηθεί απ’ όλο τον κόσμο σαν επιτιθέμενη. Καταλαβαίνουμε πως η φιλειρηνική μας χώρα, που δεν ήθελε να αναλάβει την πρωτοβουλία της παραβίασης του συμφώνου, δεν μπορούσε να πάρει το δρόμο της δολιότητας.
Γεννιέται το ερώτημα: Πώς μπόρεσε να συμβεί, ώστε η σοβιετική κυβέρνηση να φτάσει στην υπογραφή συμφώνου για μη επίθεση με τέτοιους δόλιους ανθρώπους και τέτοια τέρατα σαν το Χίτλερ και τον Ρίμπεντροπ; Μήπως η σοβιετική κυβέρνηση έκανε άραγε εδώ κάποιο λάθος; Όχι, βέβαια! Το σύμφωνο μη επίθεσης είναι ένα σύμφωνο ειρήνης ανάμεσα σε δύο κράτη. Και ακριβώς ένα τέτοιο σύμφωνο μας πρότεινε η Γερμανία στο 1939. Μπορούσε η σοβιετική κυβέρνηση να απορρίψει αυτή την πρόταση; Νομίζω, πως κανένα φιλειρηνικό κράτος δεν μπορεί να αρνηθεί μια ειρηνική συμφωνία με γειτονική δύναμη, όσο κι αν επικεφαλής αυτής της δύναμης βρίσκονται τέρατα και ανθρωποφάγοι σαν τον Χίτλερ και τον Ρίμπεντροπ. Και αυτό βέβαια, με έναν απαράβατο όρο: Αν η ειρηνική συμφωνία δε θίγει ούτε άμεσα ούτε έμμεσα την εδαφική ακεραιότητα, την ανεξαρτησία και την τιμή του φιλειρηνικού κράτους. Όπως είναι γνωστό, το σύμφωνο μη επίθεσης ανάμεσα στη Γερμανία και στην ΕΣΣΔ, ήταν ακριβώς ένα τέτοιο σύμφωνο.
Τι κερδίσαμε υπογράφοντας με τη Γερμανία το σύμφωνο μη επίθεσης; Εξασφαλίσαμε για τη χώρα μας την ειρήνη για ενάμιση χρόνο και τη δυνατότητα να προετοιμάσουμε τις δυνάμεις μας για την απόκρουση αν η φασιστική Γερμανία ριψοκινδύνευε να επιτεθεί ενάντια στη χώρα μας, παραβιάζοντας το σύμφωνο. Αυτό είναι ένα βέβαιο κέρδος για μας και μια ζημιά για τη φασιστική Γερμανία.
Τι κέρδισε και τι έχασε η φασιστική Γερμανία, ξεσχίζοντας με δολιότητα το σύμφωνο και πραγματοποιώντας την επίθεση ενάντια στην ΕΣΣΔ; Πέτυχε έτσι να εξασφαλίσει μια πλεονεκτική θέση για τα στρατεύματά της, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, έχασε όμως πολιτικά, γιατί ξεσκεπάστηκε στα μάτια όλου του κόσμου, σαν ένας ματοβαμμένος επιδρομέας. Δε χωράει αμφιβολία, πως αυτό το λιγόχρονο στρατιωτικό κέρδος αποτελεί μόνο ένα επεισόδιο για τη Γερμανία, ενώ το τεράστιο αυτό πολιτικό κέρδος είναι για την ΕΣΣΔ ένας σοβαρός και διαρκής συντελεστής, που θα αποτελέσει τη βάση για τις αποφασιστικές στρατιωτικές επιτυχίες του Κόκκινου Στρατού στον πόλεμο ενάντια στη φασιστική Γερμανία.
Να γιατί όλος ο γενναίος στρατός μας, όλο το γενναίο πολεμικό ναυτικό μας, όλοι οι ατρόμητοι αεροπόροι μας, όλοι οι λαοί της χώρας μας, όλοι οι καλύτεροι άνθρωποι της Ευρώπης, της Αμερικής και της Ασίας, όλοι, τέλος, οι καλύτεροι άνθρωποι της Γερμανίας, στιγματίζουν τις δόλιες ενέργειες των γερμανοφασιστών και συμπαθούν τη σοβιετική κυβέρνηση, επιδοκιμάζουν τη συμπεριφορά της σοβιετικής κυβέρνησης και βλέπουν, πως η υπόθεσή μας είναι δίκαιη, πως ο εχθρός θα συντριβεί και εμείς θα νικήσουμε.
Εξαναγκασμένη από τον πόλεμο που της επιβλήθηκε, η χώρα μας μπήκε σε θανάσιμη πάλη ενάντια στο χειρότερο και πιο άτιμο εχθρό της, το γερμανικό φασισμό. Τα στρατεύματά μας μάχονται ηρωικά μ’ έναν εχθρό εξοπλισμένο ως τα δόντια με τανκς και αεροπορία. Ο Κόκκινος Στρατός και ο Κόκκινος Στόλος, ξεπερνώντας πολλές δυσκολίες, μάχονται με αυταπάρνηση για κάθε σπιθαμή της σοβιετικής γης. Στη μάχη μπαίνουν οι κύριες δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού, εξοπλισμένες με χιλιάδες τανκς και αεροπλάνα. Η ανδρεία των μαχητών του Κόκκινου Στρατού είναι ασύγκριτη. Δυναμώνει και μεγαλώνει η απόκρουση του εχθρού. Μαζί με τον Κόκκινο Στρατό, ολόκληρος ο σοβιετικός λαός ξεσηκώνεται για την υπεράσπιση της πατρίδας.
Τι χρειάζεται, για να εξαλείψουμε τον κίνδυνο, που κρέμεται πάνω από την πατρίδα μας και τι μέτρα πρέπει να πάρουμε, για να τσακιστεί ο εχθρός;
Πρώτα απ’ όλα είναι απαραίτητο οι άνθρωποί μας, οι Σοβιετικοί άνθρωποι, να καταλάβουν όλη την έκταση του κινδύνου, που απειλεί τη χώρα μας, να εγκαταλείψουν την καλοσύνη, την ξενοιασιά, τις διαθέσεις του καιρού της ειρηνικής ανοικοδόμησης, που ήταν πέρα για πέρα κατανοητές στην προπολεμική εποχή, είναι όμως ολέθριες τούτη την εποχή που ο πόλεμος άλλαξε ριζικά την κατάσταση. Ο εχθρός είναι σκληρός και ανελέητος. Βάζει για σκοπό του να κατακτήσει τη γη μας, την ποτισμένη με τον ιδρώτα μας, ν’ αρπάξει το στάρι μας και τα πετρέλαιά μας, τον καρπό της δουλειάς μας. Βάζει για σκοπό του να παλινορθώσει την εξουσία των τσιφλικάδων, να παλινορθώσει τον τσαρισμό, να καταστρέψει τον εθνικό πολιτισμό και την εθνική ανεξαρτησία των Ρώσων, Ουκρανών, Λευκορώσων, Λιθουανών, Λετονών, Εσθονών, Ουζμπέκων, Τατάρων, Μολδαβών, Γεωργιανών, Αζερμπαϊτζανών και άλλων ελεύθερων λαών της Σοβιετικής Ένωσης, να τους εκγερμανίσει, να τους μεταβάλει σε δούλους των Γερμανών δουκών και βαρόνων. Πρόκειται, λοιπόν, για ζήτημα ζωής ή θανάτου του σοβιετικού κράτους, ζωής ή θανάτου των λαών της ΕΣΣΔ. Πρόκειται για το αν οι λαοί της Σοβιετικής Ένωσης θα είναι ελεύθεροι ή θα υποδουλωθούν. Πρέπει οι Σοβιετικοί άνθρωποι να το καταλάβουν αυτό και να πάψουν να είναι ξένοιαστοι, να κινητοποιηθούν και να αναπροσαρμόσουν όλη τη δουλειά τους πάνω σε νέο, πολεμικό ρυθμό, που δεν ξέρει οίκτο για τον εχθρό.
Είναι ακόμα απαραίτητο να μην υπάρχει στις γραμμές μας θέση για τους κλαψιάρηδες και τους δειλούς, για τους πανικόβλητους και τους λιποτάκτες, να μην ξέρουν οι άνθρωποί μας τι είναι φόβος στον αγώνα και να πηγαίνουν με αυταπάρνηση στον απελευθερωτικό μας πόλεμο για την πατρίδα ενάντια στους φασίστες υποδουλωτές. Ο μεγάλος Λένιν, ο ιδρυτής του κράτους μας, έλεγε πως βασική ιδιότητα των Σοβιετικών ανθρώπων πρέπει να είναι η τόλμη, το θάρρος, η αγνόηση του φόβου μέσα στον αγώνα, η θέληση να πολεμήσουν μαζί με το λαό ενάντια στους εχθρούς της πατρίδας μας. Είναι απαραίτητο αυτή η λαμπρή ιδιότητα του μπολσεβίκου να γίνει κτήμα των εκατομμυρίων και εκατομμυρίων ανδρών του Κόκκινου Στρατού, του Κόκκινου Στόλου μας και όλων των λαών της Σοβιετικής Ένωσης.
Πρέπει να αναπροσαρμόσουμε αμέσως όλη τη δουλειά μας πάνω σε πολεμικό ρυθμό, υποτάσσοντας τα πάντα στα συμφέροντα του μετώπου και στα καθήκοντα της οργάνωσης της συντριβής του εχθρού. Οι λαοί της Σοβιετικής Ένωσης βλέπουν τώρα πως ο γερμανικός φασισμός είναι αμείλικτος στη λυσσασμένη μανία του και στο μίσος του ενάντια στην πατρίδα μας που εξασφάλισε σε όλους τους εργαζόμενους την ελεύθερη εργασία και ευημερία. Οι λαοί της Σοβιετικής Ένωσης πρέπει να σηκωθούν για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους, της γης τους ενάντια στον εχθρό.
Ο Κόκκινος Στρατός, ο Κόκκινος Στόλος και όλοι οι πολίτες της Σοβιετικής Ένωσης πρέπει να υπερασπίζονται κάθε σπιθαμή της σοβιετικής γης, να μάχονται ως την τελευταία σταγόνα του αίματός τους για τις πόλεις και τα χωριά μας, να επιδείχνουν το θάρρος, την πρωτοβουλία και την εξυπνάδα που χαρακτηρίζουν το λαό μας.
Πρέπει να οργανώσουμε μια ολόπλευρη βοήθεια για τον Κόκκινο Στρατό, να εξασφαλίσουμε την εντατική πύκνωση των γραμμών του, να εξασφαλίσουμε τον εφοδιασμό του με όλα τα απαραίτητα, να οργανώσουμε τη σύντομη μεταφορά στρατευμάτων και πολεμικού υλικού, την πλατιά βοήθεια στους τραυματίες.
Πρέπει να δυναμώσουμε τα μετόπισθεν του Κόκκινου Στρατού, υποτάσσοντας όλη τη δουλειά μας στα συμφέροντα αυτής της υπόθεσης να εξασφαλίσουμε την εντατική λειτουργία όλων των επιχειρήσεων, να παράγουμε περισσότερα τουφέκια, πολυβόλα, πυροβόλα, σφαίρες, οβίδες, αεροπλάνα, να οργανώσουμε τη φύλαξη των εργοστασίων, των ηλεκτρικών σταθμών, των τηλεφωνικών και τηλεγραφικών συνδέσεων, να οργανώσουμε την τοπική αντιαεροπορική άμυνα.
Πρέπει να οργανώσουμε την αμείλικτη πάλη ενάντια σ’ αυτούς που αποσυνθέτουν τα μετόπισθεν, τους λιποτάκτες, τους πανικόβλητους, τους διαδοσίες, να εξοντώσουμε τους κατασκόπους, τους αντιπερισπαστές, τους αλεξιπτωτιστές του εχθρού, βοηθώντας έτσι άμεσα τα εκκαθαριστικά τάγματά μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο εχθρός είναι δόλιος και πονηρός, ξεσκολισμένος σε απάτες και διάδοση ψεύτικων φημών.
Πρέπει να έχουμε όλα αυτά υπόψη μας και να μην πέφτουμε σε προκλήσεις. Πρέπει να παραπέμπουμε αμέσως στο στρατοδικείο αδιαφορώντας για πρόσωπα όλους εκείνους που σπέρνοντας τον πανικό και το φόβο εμποδίζουν τη δουλειά της άμυνας.
Σε περίπτωση αναγκαστικής υποχώρησης των τμημάτων του Κόκκινου Στρατού, πρέπει να αποσύρουμε όλο το τροχαίο σιδηροδρομικό υλικό, να μην αφήνουμε στον εχθρό ούτε μια ατμομηχανή, ούτε ένα βαγόνι, να μην αφήνουμε στον εχθρό ούτε ένα κιλό στάρι, ούτε ένα λίτρο καύσιμα. Οι κολχόζνικοι πρέπει να απομακρύνουν όλα τα ζώα τους, να παραδίνουν το στάρι για φύλαξη στα κρατικά όργανα, που θα το μεταφέρουν στις περιοχές των μετόπισθεν. Όλα τα είδη αξίας, μαζί και τα μέταλλα, το στάρι και τα καύσιμα, που δεν μπορούν να μεταφερθούν, πρέπει οπωσδήποτε να καταστρέφονται.
Στις περιοχές τις κατεχόμενες από τον εχθρό, πρέπει να σχηματίζονται τμήματα παρτιζάνων έφιππα και πεζά, να σχηματίζονται ομάδες καταστροφής για την πάλη ενάντια στα τμήματα του εχθρικού στρατού, για ν’ ανάψει ο ανταρτοπόλεμος, για ν’ ανατινάζουν γεφύρια, να καταστρέφουν δρόμους, τηλεφωνικές και τηλεγραφικές συνδέσεις, να καίνε τα δάση, τις αποθήκες, τις εφοδιοπομπές. Στις κατακτημένες περιοχές να δημιουργούνται αφόρητες συνθήκες για τον εχθρό και για όλους τους βοηθούς του, να καταδιώκεται και να εξοντώνεται σε κάθε βήμα, να τορπιλίζονται όλα τα μέτρα του.
Ο πόλεμος ενάντια στη φασιστική Γερμανία δεν πρέπει να θεωρείται ένας συνηθισμένος πόλεμος. Δεν είναι μόνο πόλεμος ανάμεσα σε δυο στρατούς. Είναι ταυτόχρονα και πόλεμος ολόκληρου του σοβιετικού λαού ενάντια στα γερμανοφασιστικά στρατεύματα. Αυτός ο παλλαϊκός πόλεμος για την πατρίδα, ενάντια στους φασίστες καταπιεστές, έχει για σκοπό του όχι μόνο να εκμηδενίσει τον κίνδυνο που κρέμεται πάνω από τη χώρα μας, μα και να βοηθήσει όλους τους λαούς της Ευρώπης, που στενάζουν κάτω από το ζυγό του γερμανικού φασισμού. Σ’ αυτό τον απελευθερωτικό πόλεμο δε θα είμαστε μόνοι μας. Σ’ αυτό το μεγάλο πόλεμο θα έχουμε πιστούς συμμάχους τους λαούς της Ευρώπης και της Αμερικής και ακόμα το γερμανικό λαό που τον έχουν υποδουλωμένο οι χιτλερικοί δημαγωγοί. Ο πόλεμός μας για την ελευθερία της πατρίδας μας θα σμίξει με τον αγώνα των λαών της Ευρώπης και της Αμερικής για την ανεξαρτησία τους, για τις δημοκρατικές ελευθερίες. Θα είναι το ενιαίο μέτωπο των λαών, που αγωνίζονται για την ελευθερία ενάντια στην υποδούλωση και στην απειλή της υποδούλωσης από τα φασιστικά στρατεύματα του Χίτλερ. Σχετικά μ’ αυτό είναι πέρα για πέρα κατανοητός και ενδεικτικός ο ιστορικός λόγος του πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας κ. Τσόρτσιλ για βοήθεια προς τη Σοβιετική Ένωση, καθώς και η δήλωση της κυβέρνησης των Ενωμένων Πολιτειών της Αμερικής ότι είναι έτοιμη να δώσει βοήθεια στη χώρα μας, που δεν μπορούν παρά να προκαλέσουν ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης στις καρδιές των λαών της Σοβιετικής Ένωσης.
Σύντροφοι! Οι δυνάμεις μας είναι αμέτρητες. Ο φαντασμένος εχθρός θα αναγκαστεί σε λίγο να πειστεί γι’ αυτό. Μαζί με τον Κόκκινο Στρατό πολλές χιλιάδες εργάτες, κολχόζνικοι, διανοούμενοι, ξεσηκώνονται για τον πόλεμο ενάντια στον εχθρό που μας επιτέθηκε, θα σηκωθούν εκατομμύρια της μάζας του λαού μας. Οι εργαζόμενοι της Μόσχας και του Λένινγκραντ αρχίσανε κιόλας να συγκροτούν μια λαϊκή πολιτοφυλακή από χιλιάδες ανθρώπους για να υποστηρίξουν τον Κόκκινο Στρατό. Σε κάθε πόλη, που την απειλεί ο κίνδυνος της επιδρομής του εχθρού, πρέπει να οργανώσουμε μια τέτοια λαϊκή πολιτοφυλακή, να ξεσηκώσουμε στον αγώνα όλους τους εργαζόμενους, για να υπερασπίσουν με τα στήθια τους την ελευθερία τους, την τιμή τους, την πατρίδα τους, στον πόλεμό μας για την πατρίδα ενάντια στο γερμανικό φασισμό.
Για να επιστρατευτούν γρήγορα όλες οι δυνάμεις των λαών της ΕΣΣΔ και να οργανωθεί η απόκρουση του εχθρού, που επιτέθηκε δόλια ενάντια στην πατρίδα μας, σχηματίστηκε η κρατική Επιτροπή Άμυνας, που συγκεντρώνει τώρα στα χέρια της όλη την εξουσία μέσα στη χώρα. Η κρατική Επιτροπή Άμυνας άρχισε την εργασία της και καλεί όλο το λαό να συσπειρωθεί γύρω από το κόμμα του Λένιν, γύρω από τη σοβιετική κυβέρνηση, για να υποστηρίξει με αυταπάρνηση τον Κόκκινο Στρατό και τον Κόκκινο Στόλο, για τη συντριβή του εχθρού, για τη νίκη.
Όλες οι δυνάμεις μας για την υποστήριξη του ηρωικού Κόκκινου Στρατού μας, του ένδοξου Κόκκινου Στόλου μας!
Όλες οι δυνάμεις του λαού για τη συντριβή του εχθρού!
Εμπρός, για τη νίκη μας!