Μέσα σε ένα πλαίσιο που πυρπολείται κυριολεκτικά απ’ άκρη σε άκρη κινείται η Ευρώπη των μονοπωλίων, κάνοντας διακριτούς πλέον τους δύο κόσμους: από τη μία, αυτόν της δουλειάς και της πάλης, των μισθών πείνας και των πενιχρών συντάξεων, της ανεργίας και της φτώχειας, και από την άλλη, αυτόν των περιούσιων ολιγαρχών που επιμένουν να ρυθμίζουν κατά τα συμφέροντά τους τις τύχες των λαών.
Οι πρόσφατες μαζικές κινητοποιήσεις απέδειξαν ότι το έγκλημα στα Τέμπη ήταν η σπίθα για ένα παλλαϊκό ξέσπασμα, για να ξεχυθούν και να βρεθούν μαζί στους δρόμους εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένων που διαδήλωσαν μετά από χρόνια ή και για πρώτη φορά πίσω από τα πανό των σωματείων τους, που ανταποκρίθηκαν στο αγωνιστικό κάλεσμα πολιτικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων και άλλων φορέων.
Σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της χώρας εργάτες, αγρότες, μικρομεσαίοι, φοιτητές, ακόμα και μαθητές διαδήλωσαν μαχητικά επιστρατεύοντας επίκαιρα συνθήματα για την ακρίβεια, για την Υγεία, για τους μισθούς, τις συντάξεις, την επιδοματική πολιτική κλπ, κάθε τι που καταστρέφει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα κέρδη μιας χούφτας ολιγαρχών. Εξάλλου, οι ευθύνες για το κατάντημα των σιδηροδρόμων βαραίνουν τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ μαζί με όλα τα χρυσοπληρωμένα στελέχη τους.
Στη Γαλλία, εκατομμύρια εργατολαϊκά νοικοκυριά διαδηλώνουν αδιάλειπτα σχεδόν ένα μήνα κατά του νέου σχεδίου Μακρόν να αυξήσει τα συνταξιοδοτικά όρια κατά δύο χρόνια. Παράλληλα συνδέουν αυτονόητα το ζήτημα της ακρίβειας και του πληθωρισμού, της αύξησης των μισθών και των συντάξεων, των προνοιακών επιδοτήσεων και των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων. Πάνω από 240 πόλεις της Γαλλίας με πάνω από 3,5 εκατ. βρίσκονται αυτή τη στιγμή στου δρόμους, κατά του ασφαλιστικού τερατουργήματος το οποίο η κυβέρνηση Μακρόν υπερασπίζεται με νύχια και με δόντια για να υπηρετήσει την «ανταγωνιστικότητα» των γαλλικών μονοπωλίων. Λίγες μέρες αφότου παρέκαμψε ακόμα και το αστικό κοινοβούλιο για να περάσει το νομοσχέδιο, αναφέρθηκε προκλητικά και απαξιωτικά στα εκατομμύρια των διαδηλωτών που βγαίνουν στους δρόμους τις τελευταίες εβδομάδες ως… «πλήθος» που «δεν διαθέτει νομιμότητα απέναντι στον κυρίαρχο λαό που εκφράζεται μέσα από τους εκλεγμένους»(!)
Η Μ. Βρετανία συγκλονίζεται από τις κινητοποιήσεις και τις απεργίες στους σιδηρόδρομους, ενώ στη Γερμανία εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι κατακλύζουν τους δρόμους των μεγάλων πόλεων καταγγέλλοντας την πολιτική της αστικής τάξης που τους οδηγεί στη φτώχεια και την εκμετάλλευση, την ελαστικοποίηση των ωραρίων, το συνταξιοδοτικό. Η απεργία της περασμένης Δευτέρας ανατάραξε το πολιτικό κατεστημένο, καθώς πάνω από τέσσερα εκατ. εργαζόμενοι των συνδικάτων Ver.di και EVG, από το Δημόσιο, τις Μεταφορές, τους σιδηροδρόμους, τα λεωφορεία και τα αεροδρόμια, βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για Συλλογικές Συμβάσεις, πραγματικές αυξήσεις μισθών και προσλήψεις. Παράλληλα, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Ισπανία, το Βέλγιο, χιλιάδες εργαζόμενοι ξεσηκώνονται κατά της ακρίβειας και του πληθωρισμού που κατατρώει το εισόδημά τους.
Ακόμα πιο βόρεια, οι οδοκαθαριστές της Κοπεγχάγης αψήφησαν τον εργοδοτικό συνδικαλισμό και προχώρησαν σε απεργία την περασμένη Τετάρτη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, δημοτική εταιρεία ARC του δήμου Κοπεγχάγης, που ανέλαβε τα σκουπίδια, ανακοίνωσε στους εργαζόμενους ότι θα παρατείνει τα ωράρια εργασίας και θα μειώσει τους μισθούς. Οι εργαζόμενοι αρνήθηκαν τη νέα εκμετάλλευση και με Γενική Συνέλευση αποφάσισαν ομόφωνα να ξεκινήσουν απεργία, αψηφώντας τις «συστάσεις» της εργοδοτικής Ομοσπονδίας.
Εξάλλου, το Συνδικάτο Εργαζομένων στο μετρό στη Στοκχόλμη συνεχίζει τον αγώνα για Συλλογικές Συμβάσεις με πραγματικές αυξήσεις μισθών, καθώς ο πληθωρισμός «τρέχει» με 12%. Με συνθήματα όπως «Δεν θα πεινάσουμε για τα κέρδη μιας μειοψηφίας», καλεί όλους τους εργαζόμενους σε συγκέντρωση στο κέντρο της Στοκχόλμης το Σάββατο και πορεία προς τα γραφεία της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Σουηδίας (LO).
Με δυο λόγια: Όλη η Ευρώπη στο πόδι!
***
Η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ ασχολήθηκε με το ζήτημα της «θωράκισης» και τις «δικλείδες ασφαλείας» των ευρωπαϊκών τραπεζών, οι οποίες βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης (συγχώνευση της UBS με την Credit Suisse, ενδεχόμενη πτώχευση της Deutsche Βank κ.ά.). Μία νέα οικονομική κρίση που συνταράσσει το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα δημιουργεί βάσιμους φόβους επέκτασής της. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, κάνοντας τα στραβά μάτια, επέλεξαν την άποψη του πλήρους εφησυχασμού, λόγω της «επάρκειας» των ευρωπαϊκών τραπεζών να αντιμετωπίσουν την οιανδήποτε κρίση.
Τον ίδιο εφησυχασμό διασπείρουν κι εδώ οι βουτηγμένοι στη διαφθορά φορείς της αστικής τάξης με τα πανίσχυρα ΜΜΕ τους. Θυμίζουμε πως κάθε «διάσωση» τραπεζών σηματοδοτεί νέο κύμα αιματηρών επιπτώσεων για το λαό, όπως είδαμε από το 2012 και μετά, που αφού πρώτα πλήρωσε περισσότερα από 50 δισ. €, τώρα εξακολουθεί να πληρώνει και το λεγόμενο «αναβαλλόμενο τραπεζικό φόρο», δηλαδή την αναβολή στο διηνεκές, καταβολής των φορολογικών υποχρεώσεών των τραπεζών! Θυμίζουμε ακόμα και το «Σχέδιο Ηρακλής» 1 και 2 που διασφάλισε κρατικές εγγυήσεις 55 δισ. €, με τις οποίες οι τράπεζες απαλλάσσονται από το μεγαλύτερο μέρος των «κόκκινων» δανείων με ελάχιστο κόστος και κίνδυνο, προωθώντας τα στα αρπακτικά των Funds. Εξάλλου, μέσα από το ΤΧΣ κρατικοποιήθηκαν οι ζημιές των τραπεζών της προηγούμενης περιόδου. Την ίδια στιγμή, οι τραπεζοϋπάλληλοι είδαν να μειώνεται ο αριθμός τους κατά 51% μέσα σε 11 χρόνια και ο αριθμός των καταστημάτων από 4.000 το 2010 σε λιγότερα από 1.500 το 2022.
Όλ’ αυτά γίνονται σε βάρος του λαϊκού νοικοκυριού και του λαϊκού εισοδήματος, με την ακρίβεια και τον πληθωρισμό να τσακίζουν κόκαλα.
-Την ίδια ώρα, έρευνα της ΕΕΚΕ της ΓΣΕΕ, που δημοσιεύτηκε μέσα στη βδομάδα, αποτύπωνε πως ο λαός κόβει ακόμα και από τις πιο στοιχειώδεις ανάγκες, μειώνοντας την αγορά τροφίμων κατά 55,6% και τα λοιπά βασικά είδη πρώτης ανάγκης κατά 65,10%, όπως και 86,8% τις δαπάνες για θέρμανση, μετακίνηση, αναψυχή. Η ακρίβεια έχει μετατραπεί σε εφιάλτη.
-Το σάρωμα της λαϊκής κατοικίας από τα διάφορα funds βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, αλλά και η κερδοφόρα «αξιοποίηση» των «κοκκινισμένων» δανείων που έχουν περάσει στα χέρια των αρπακτικών, τύπου Πάτση κ.ά. Παράλληλα αυξάνεται και ο αριθμός των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Από το 2019 οι αναρτήσεις στην ψηφιακή πλατφόρμα πλησιάζουν τις 25.000 το χρόνο, ενώ το 2022 εκτινάχθηκαν στις 52.000.
Εντείνεται η εκμετάλλευση και συνολικά η αντιλαϊκή επίθεση με τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο «υπερμνημόνιο» του Ταμείου Ανάκαμψης, στα μνημόνια διαρκείας των ευρωπαϊκών εξαμήνων, και τα οποία μεταξύ άλλων αποτελούν και «προαπαιτούμενα» για τον νέο «εθνικό στόχο» του κεφαλαίου, αυτόν της «επενδυτικής βαθμίδας».
-Η αύξηση των επιτοκίων φορτώνει με επιπλέον δόσεις τα στεγαστικά δάνεια και οδηγεί σε νέας κοπής «κόκκινα» δάνεια.
***
Τα τελευταία χρόνια και λόγω της άπνοιας των επενδυτών, οι κεντρικές Τράπεζες διασφάλισαν με φθηνό δανεισμό στα κράτη δισεκατομμύρια, προκειμένου να δοθούν τα μεγάλα πακέτα των κρατικών ενισχύσεων, ώστε να τονωθεί το επενδυτικό κλίμα. Επενδύσεις δεν έγιναν, τα χρήματα τσεπώθηκαν και το αποτέλεσμα ήταν η μεγάλη χασούρα των τραπεζών αλλά και η εκτίναξη του πληθωρισμού. Για την αντιμετώπισή του οι κεντρικές Τράπεζες ανέβασαν τα επιτόκια δανεισμού με αποτέλεσμα να ενισχύουν την επιβράδυνση και την ύφεση στην καπιταλιστική ανάπτυξη. Αυτή η προσπάθεια να εμφανιστεί δήθεν ένα «θωρακισμένο», ανθεκτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν πείθει πια κανέναν.
Ιδιαίτερα για τη χώρα μας, -με το κρατικό χρέος να κυμαίνεται στα 394 δισ. € και τις ήδη χρεοκοπημένες τράπεζες- με τους κάθε λογής κινδύνους να ελλοχεύουν σε κάθε πτυχή της οικονομικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής, η έννοια της «θωρακισμένης» οικονομίας και της «επάρκειας» των τραπεζών αποτελεί το πιο σύντομο ανέκδοτο. Και ναι μεν ο Τύπος παρουσιάζει την υψηλή κερδοφορία των «ελληνικών» τραπεζών εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων ως «επιβεβαίωση» για το πόσο θωρακισμένες είναι οι τράπεζες, ενώ την ίδια ώρα καταγράφει το γεγονός ότι το «ακριβό χρήμα» «φρενάρει» τον παραπέρα δανεισμό και αφήνει «αναξιοποίητα» τεράστια διαθέσιμα κεφάλαια.
***
Ένα ακόμα σημαντικό ζήτημα που απασχόλησε τη Σύνοδο ήταν και το θέμα του πολέμου στην Ουκρανία. Το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε τη 10η δέσμη πρόσθετων περιοριστικών μέτρων σε βάρος της Ρωσίας, μετά την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των 27 κρατών-μελών.
Η απόφαση επιβάλλει περαιτέρω απαγορεύσεις εξαγωγών σε κρίσιμα τεχνολογικά και βιομηχανικά αγαθά, όπως ηλεκτρονικά, εξειδικευμένα οχήματα, ανταλλακτικά μηχανών, αλλά και φορτηγά και κινητήρες αεριωθούμενων, καθώς και αγαθά για τον κατασκευαστικό τομέα, που μπορούν να κατευθυνθούν προς το στρατό της Ρωσίας.
Παράλληλα συζητήθηκε η εμπλοκή της ΕΕ στις αποστολές όπλων και συστημάτων προηγμένης τεχνολογίας. Ήδη τα αμερικανικά drones που διαβιβάζουν πληροφορίες στο Κίεβο για τους ρωσικούς στόχους, συνεχώς καταρρίπτονται, υποχρεώνοντας την Ουάσιγκτον να υποβαθμίσει το πρόσφατο περιστατικό, φοβούμενη τα χειρότερα.
Όμως η αμερικανική εμπλοκή έχει ήδη ξεπεράσει τα εσκαμμένα, -πέρα από το πραξικόπημα του 2014- με τεράστιες παροχές σε οπλικά συστήματα και χρήμα προς το Κίεβο, μέχρι Patriots και μαχητικά αεροσκάφη F-16 που απαιτεί άμεσα ο Ζελένσκι. Από την άλλη πλευρά, τα ρωσικά εργοστάσια εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο, παράγοντας οβίδες. Ωστόσο, φθάνει η στιγμή που ο Μπάιντεν δείχνει εξοργισμένος από τις απαιτήσεις Ζελένσκι, χωρίς να μπορεί να κάνει πίσω. Έχουν ήδη επενδυθεί δισεκατομμύρια δολάρια, που τυχόν υποχώρηση στις απαιτήσεις της Μόσχας θα ήταν μεγάλη οπισθοχώρηση για τις ΗΠΑ.
***
Εκτός από την οικονομική κρίση που συνταράσσει τις τράπεζες, η Σύνοδος επικεντρώθηκε και στις νέες αντιλαϊκές «μεταρρυθμίσεις» που επιφέρει το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας.
Ένα σύμφωνο που επιχειρεί να θέσει σε νέες «σύγχρονες» βάσεις τις καπιταλιστικές σχέσεις, ώστε να εξασφαλιστεί η κερδοφορία των επιχειρήσεων. Οι «νέες βάσεις» περιλαμβάνουν σοβαρή μείωση των μισθών, με παράλληλη αύξηση του εργάσιμου χρόνου, νέες μειώσεις των συντάξεων και αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μέχρι τα γεράματα, την ολοκληρωτική κατάργηση κάθε είδους «κοινωνικής παροχής», νέα κονδύλια ενίσχυσης του κεφαλαίου κ.ο.κ. Στόχος τους είναι να εξασφαλίσουν μια εργατική δύναμη συγκρίσιμη με την εργατική δύναμη που εκμεταλλεύονται ανταγωνιστές τους σε χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν.
Ο συμβιβασμός άλλωστε ο οποίος συζητήθηκε και στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ Πέμπτη και Παρασκευή αφορά μια κάποια ανοχή στα τεράστια κρατικά χρέη των πιο υπερχρεωμένων κρατών όπως η Ελλάδα -ώστε αυτά να μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις «πράσινες» μπίζνες- με αντάλλαγμα και νέες αντιλαϊκές «μεταρρυθμίσεις», ακριβώς όπως τα μνημόνια.
***
Η Σύνοδος της ΕΕ αποφάσισε τη χρηματοδότηση υποδομών επιτήρησης στα σύνορα, όχι όμως και την κατανομή των μεταναστών ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
Τα ευρωπαϊκά σχέδια προβλέπουν μια Ευρώπη-φρούριο με σφραγισμένα σύνορα και αυστηρούς ελέγχους, έχοντας κατά νου το σεισμό σε Τουρκία και Συρία που αναμένεται να πυροδοτήσει νέα προσφυγικά κύματα. Οι 27 ηγέτες συμφώνησαν στην ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, αν και διαφώνησαν στο ποιος θα χρηματοδοτήσει τους νέους φράχτες.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρεται για πρώτη φορά η χρηματοδότηση υποδομών επιτήρησης στα σύνορα. Και είναι σαφές ότι η γραμμή των «σκληρών» έχει επικρατήσει χωρίς αντίλογο. Η γλώσσα στο κείμενο των συμπερασμάτων ήταν πολύ σκληρή και παραπέμπει στη στρατιωτικοποίηση των συνόρων. Η μόνη διαφωνία των ηγετών αφορούσε το αν τελικά η Κομισιόν θα μπορεί να χρηματοδοτεί τους φράχτες στα εξωτερικά σύνορα.
