Σοβαρό ζήτημα εγείρει η πρόθεση της φον ντερ Λάιεν να ενεργοποιήσει, αναθεωρώντας το, το διαβόητο Σύμφωνο Σταθερότητας & Aνάπτυξης (ΣΣΑ). Θυμίζουμε, πως το ΣΣΑ έχει ανασταλεί μέχρι το τέλος του 2023, προκειμένου να επιτραπεί στις κυβερνήσεις να στηρίξουν τις επιχειρήσεις που έχουν υποφέρει από το πανδημικό σοκ και αργότερα από τις συνέπειες του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία. Όπως είναι γνωστό, εάν ένα κράτος μέλος παραβεί το ανώτατο όριο του δημόσιου ελλείμματος (3%) και χρέους (60%), που περιγράφεται στο ΣΣΑ, η επιτήρηση θα ενταθεί και, μετά από προειδοποιήσεις, το κράτος-μέλος μπορεί τελικά να δεχθεί οικονομικές κυρώσεις.
Με τις νέες προτάσεις της Κομισιόν, βλέποντας ότι κάποιες χώρες είναι αδύνατον να πετύχουν μείωση του κρατικού τους χρέους μέσα σε 20 χρόνια (λ.χ. Ελλάδα, Ιταλία), προτείνεται μεγαλύτερη ευελιξία για τις υπερχρεωμένες χώρες, με έως και 7 χρόνια, για να μειώσουν το χρέος τους. Η μείωση του χρέους του κάθε κράτους-μέλους θα προέλθει από τις επενδύσεις που θα γίνουν μέσω του «Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας». Οπωσδήποτε χρειάζεται δημοσιονομικός χώρος γι’ αυτές τις επενδύσεις διότι οι πιέσεις των εξωτερικών αγορών είναι απρόβλεπτες.
Η πρόταση αυτή θα συζητηθεί τώρα για πρώτη φορά μεταξύ των υπουργών Οικονομικών τον Δεκέμβριο, αλλά η συζήτηση δεν θα είναι εύκολη.
Σύμφωνα με όσα προτείνει η Κομισιόν, ένα κράτος – μέλος με πολύ υψηλό δημόσιο χρέος (π.χ. Ελλάδα ή Ιταλία) θα πρέπει να καταθέσει ένα σχέδιο 4ετούς διάρκειας για τη μείωσή του. Το σχέδιο αυτό, που θα περιλαμβάνει σειρά από «μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις», θα πρέπει να εγκριθεί από την Επιτροπή και στη συνέχεια από το Συμβούλιο. Η Κομισιόν θα αξιολογεί, επίσης, αν διασφαλίζεται ότι το έλλειμμα διατηρείται κάτω από το 3% του ΑΕΠ για μια περίοδο 10 ετών. Παράλληλα, οι χώρες θα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν μακρύτερη πορεία προσαρμογής, η οποία με βάση την πρόταση της Κομισιόν δεν θα ξεπερνά τα 3 χρόνια. Σ’ αυτήν την περίπτωση όμως θα πρέπει να προχωρήσουν σε πρόσθετες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις για «την τόνωση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης».
Τα κράτη-μέλη θα είναι αντιμέτωπα με οικονομικές κυρώσεις σε περίπτωση που παρεκκλίνουν από την πορεία που έχουν χαράξει από κοινού με την Επιτροπή.
***
Η πρόταση της Κομισιόν δεν αλλάζει το περίφημο 60% (μέγιστος λόγος χρέους προς ΑΕΠ) και 3% (μέγιστο έλλειμμα ανά έτος) που κατοχυρώνονται στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, αλλά καταργεί την τρέχουσα ταχύτητα μείωσης του χρέους κατά 1/20 ανά έτος, καθώς θεωρείται ευρέως μη ρεαλιστική για χώρες με χρέη άνω του 150% του ΑΕΠ. Το νέο σχέδιο της Επιτροπής αντικαθιστά την προσέγγιση της μίας ταχύτητας, που ταιριάζει σε όλους, με ειδικές ταχύτητες μείωσης του χρέους ανά χώρα, οι οποίες θα συμφωνούνται από τις χώρες της ΕΕ με τις Βρυξέλλες και θα συνδέονται με κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Προς το παρόν, άλλα κράτη-μέλη διαφωνούν και άλλα συμφωνούν. Ωστόσο, οι υπουργοί Οικονομικών θα έχουν μια πρώτη συζήτηση σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής στο Συμβούλιο Ecofin στις 6 Δεκέμβρη. Ενδέχεται να προγραμματιστεί και μια συζήτηση στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ τον Δεκέμβρη, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα ασχοληθούν με το θέμα τον Μάρτιο.
Ο υπ. Οικ. Χρ. Σταϊκούρας, δήλωσε ότι: «Η Ελλάδα συμμετέχει -και θα συνεχίσει να συμμετέχει- στις συζητήσεις αυτές ενεργά και δημιουργικά, με υπεύθυνες και εμπεριστατωμένες προτάσεις και με στόχο η νέα οικονομική αρχιτεκτονική της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διασφαλίζει ότι η μεσομακροπρόθεσμη ευστάθεια και βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών θα συνδυάζεται με την επίτευξη διατηρήσιμων ρυθμών ανάπτυξης».
Απ’ ό,τι αντιλαμβάνεται κανείς, μπαίνουμε σε μία ζοφερή περίοδο αλλεπάλληλων και πολυετών Μνημονίων, με σκληρά μέτρα που θα διέπουν το τροποποιημένο ΣΣΑ. Μνημόνια, μεταμνημονιακή εποπτεία, Μνημόνιο Ταμείου Ανάκαμψης και τώρα πάλι μνημόνια διαρκείας, αυτή είναι η κατάσταση που θα αντιμετωπίσει ο λαός μας, μαζί με την εξοντωτική φοροληστεία, τους πλειστηριασμούς, την ακρίβεια, την ανεργία, την καταπάτηση των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών του δικαιωμάτων, την καταστολή.
Μετά το «πάγωμα» μέχρι το 2023, το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης επανέρχεται με ακόμα πιο σκληρές ποινές και ασήκωτες επιβαρύνσεις που καλούνται να επωμισθούν και πάλι τα εργατολαϊκά νοικοκυριά. Παράλληλα, η πρόταση της Κομισιόν επιχειρεί να «ισορροπήσει» και τους μεγάλους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα κράτη – μέλη για το ποιος θα φορτωθεί τη χασούρα για τα μεγάλα κρατικά χρέη, που ανοίγουν παραπέρα και την «ψαλίδα» της ανταγωνιστικότητας των καπιταλιστικών οικονομιών.
***
Η χώρα μας βρίσκεται στις Συμπληγάδες Πέτρες, με την «επιλεκτική χρεοκοπία» από τη μια και την «μεταμνημονιακή εποπτεία» από την άλλη. Το κρατικό χρέος των 394,6 δισ. € (217% του ΑΕΠ) για να φθάσει το 60% του ΑΕΠ χρειάζεται γύρω στα δώδεκα χρόνια, χωρίς να υπολογίζονται τα τοκοχρεολύσια. Επομένως, ο λαός μας θα βρίσκεται σε μία κατάσταση μόνιμων Μνημονίων και εποπτείας, με όλα τα αιτήματά του στις καλένδες (αυξήσεις σε μισθούς, μεροκάματα, συντάξεις, κατάργηση συνδικαλιστικών νόμων, αποκατάσταση δημοκρατικών δικαιωμάτων, κατάργηση ασφαλιστικών εισφορών, μείωση του ΦΠΑ, αύξηση προνοιακών επιδομάτων, ρυθμίσεις «κόκκινων» δανείων, κατάργηση πτωχευτικού νόμου κ.ά.)
Εξάλλου, στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2023-2026, θα ενσωματώνονται οι αναθεωρημένοι αντιλαϊκοί δημοσιονομικοί στόχοι και τα προαπαιτούμενα για την επόμενη περίοδο, με άξονα την επιστροφή στα «πρωτογενή πλεονάσματα» καθώς και τη σταδιακή μείωση του κρατικού χρέους. Όλα αυτά μέσα σε περίοδο ύφεσης της Ευρωζώνης.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, οι τιμές των καταναλωτικών προϊόντων αυξάνονται συνεχώς. Συγκεκριμένα, για τον Οκτώβρη σε σχέση με πέρυσι αυξήθηκαν: τα γαλακτοκομικά και αυγά 24,2%, το ψωμί και τα δημητριακά 19,3%, τα κρέατα 17,3%, τα λάδια και τα λίπη 16,6%, τα λαχανικά 13,2%, ο καφές, το κακάο και το τσάι 13,4%, το φυσικό αέριο σε σχέση με πέρυσι καταγράφει αύξηση 68,4%, το πετρέλαιο θέρμανσης τον Οκτώβρη 20,8%, τα στερεά καύσιμα (ξύλα, πέλετ) 23% και τα υγρά καύσιμα 17,8%. Ο πληθωρισμός συνέχισε την ξέφρενη κούρσα και βρίσκεται στο 9,1%, έναντι 12,1% τον Σεπτέμβρη.
***
Κι ενώ η κατάσταση βαδίζει σε μία βαθιά αντιδραστική κατεύθυνση, η κυβέρνηση δια στόματος Σταϊκούρα επαίρεται για τον «ιστορικό» Προϋπολογισμό του 2023, που κατατέθηκε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή. Η κυβερνητική γραμμή κάνει λόγο για έναν Προϋπολογισμό «εκτός πλαισίου μνημονιακής επιτήρησης ή ενισχυμένης εποπτείας, που σηματοδοτεί την επιστροφή της οικονομίας σε πρωτογενή πλεονάσματα, που αναδεικνύει τις αντοχές και την αυξημένη ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας, που καταγράφει τη σταθερή, ισχυρή και βιώσιμη αναπτυξιακή πορεία της, καθώς και την υποχώρηση της ανεργίας, ενώ αποτυπώνει τις μεγάλες δυνατότητες και τις θετικές προοπτικές της χώρας».
Οι κυβερνητικές «προβλέψεις» για το 2023, εστιάζουν στο «πρωτογενές πλεόνασμα» του 0,7% του ΑΕΠ (ΑΕΠ 2023, 220 δις €), από φετινό «πρωτογενές έλλειμμα» 1,7% του ΑΕΠ. Ευαγγελίζεται μείωση πληθωρισμού στο 4,5-5% του ΑΕΠ! Όμως, για την ελληνική οικονομία, η Κομισιόν προβλέπει απότομη επιβράδυνση τη νέα χρονιά, με την ανάπτυξη από 5,5% φέτος να φτάνει μόλις στο 1% από του χρόνου.
Οι κυβερνητικές προσδοκίες εκτείνονται και στο κρατικό χρέος για το οποίο προβλέπουν, μέσα σε μία τριετία, μείωσή του κατά 50%!
Κατά τον Σταϊκούρα, «…βασική επιδίωξή μας, όπως αποτυπώνεται και στον προϋπολογισμό, είναι να διατηρήσουμε, αφενός την αναπτυξιακή πορεία της πατρίδας μας, συνεχίζοντας όμως παράλληλα να στηρίζουμε την κοινωνία με μέτρα που εντάσσονται στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων μας, διασφαλίζοντας έτσι τη δημοσιονομική σταθερότητα».
Δια πυρός και σιδήρου, θα λέγαμε εμείς…
Είναι προφανές ότι η ντόπια ολιγαρχία και οι κυβερνήσεις της, στηριζόμενες στα δεκανίκια των ξένων κέντρων εξουσίας, κινούνται σε ένα τελείως διαφορετικό επίπεδο από αυτό του κόσμου της εργασίας. Για την ντόπια ολιγαρχία, το ΣΣΑ διασφαλίζει τη δημοσιονομική σταθερότητα, την άνοδο του επενδυτικού ενδιαφέροντος, τη δανειακή ροή και την αύξηση των κερδών της, μέσα από τις πολυπλόκαμες κοινοτικές διαδικασίες και πρωτόκολλα. Η μεγαλοαστική τάξη έχει κυριολεκτικά κουρνιάσει μέσα στη ζεστή αγκαλιά των ευρωπαϊκών Συνθηκών, Συμφώνων, Κανονισμών, Ντιρεκτίβων κλπ, ανταποδίδοντας με δουλοπρέπεια, υποτέλεια, χαμαιρπισμό, τα διαπιστευτήριά της προς τους κυρίαρχους ιμπεριαλιστικούς κύκλους, για την παρεχόμενη ασφάλεια.
«Όξω του αφέντη η αρμάδα, φυλάει με μπούκα ορθή, το λείψανό σου Ελλάδα μη πάει κι αναστηθεί!» (Κ. Βάρναλης, Οργή Λαού).
***
Για τον ελληνικό λαό τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Γιατί δεν χωρεί καμία αμφιβολία ότι ο λαός μας δεν επιθυμεί τη μετατροπή της χώρας του σε εξάρτημα και υποχείριο του Κοινοτικού Διευθυντηρίου. Τα συμφέροντά του είναι ριζικά αντίθετα από την κατεύθυνση του ΣΣΑ και κατά συνέπεια το απορρίπτει. Κι ακόμα παραπέρα, δεν έχει καμία θέση μέσα στο αντιδραστικό οικοδόμημα της Ε.Ε., όπου του αφαιρούνται τα εθνικά κυριαρχικά του δικαιώματα, το δικαίωμα να αποφασίζει για όλα τα πολιτικά ζητήματα, του χαλκεύονται πιο βαριά καπιταλιστικά δεσμά στην οικονομική ζωή, του αποστερείται κάθε δυνατότητα παρέμβασής του στην ανάπτυξη της χώρας του, του επιβάλλεται νέα εκτεταμένη ξένη αστυνόμευση και καταστολή, του ελέγχεται κάθε δυνατότητα οικοδόμησης σχέσεων με άλλα κράτη και λαούς, του καθορίζεται με αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις η πορεία της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, του επιτάσσεται να σέρνεται στο άρμα των ιμπεριαλιστικών αποστολών, εκστρατειών και πολέμων.
Η χώρα μας θα πρέπει να φύγει από το εκμεταλλευτικό καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό μόρφωμα της ΕΕ. Με αυτό το στόχο θα πρέπει να συνδέεται και να εναρμονίζεται η πάλη ενάντια στο ΣΣΑ που δένεται αναπόσπαστα με τον αγώνα ενάντια στην πολιτική της ντόπιας ολιγαρχίας που σκλάβωσε την Ελλάδα στην ΕΕ, ενάντια στις αστικές πολιτικές δυνάμεις που πέταξαν τον ελληνικό λαό μέσα στην αρένα της ΕΕ και της ΟΝΕ και τώρα μετεξελίσσονται σε διαπρύσιοι κήρυκες του κατάπτυστου ΣΣΑ, εντείνοντας ακόμα περισσότερο την υποτέλεια, την εξάρτηση, τον υποβιβασμό της χώρας μας και τη μετατροπή της σε φόρου υποτελής της ΕΕ.
