Το πρόσφατο προδιαγεγραμμένο έγκλημα στα Τέμπη έφερε ξανά στην επιφάνεια με τραγικό τρόπο, πέρα των άλλων, το ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων. Μόνον που μένει στο απυρόβλητο από ΜΜΕ και αστικά κόμματα και κανείς δεν μιλάει για την ιταλική εταιρεία που αγόρασε επί ΣΥΡΙΖΑ αντί πινακίου φακής (45 εκ., όσο μια τηλεοπτική άδεια) και λειτουργεί μέσω της «Hellenic Train» τους ελληνικούς σιδηροδρόμους. Βέβαια σαν αντιπολίτευση, μέσω του «σοβαρού» Γιώργου Σταθάκη, κατήγγειλε τότε τη συγκυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων, που ετοιμαζόταν να ξεπουλήσει την ΤΡΑΙΝΟΣΕ έναντι 300 εκ., τίμημα που χαρακτήριζε «προκλητικά χαμηλό»!
Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980, κάτω από τους ασίγαστους, μαζικούς αγώνες των εργαζομένων, αλλά και λόγω του αντίπαλου δέους που συνιστούσε το εγχείρημα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στις Ανατολικές χώρες, είχαμε τη μεταπολεμική περίοδο σε πολλές καπιταλιστικές χώρες της Δυτικής Ευρώπης, το φαινόμενο του λεγόμενου κοινωνικού κράτους. Από εκεί και μετά, επελθούσης της παλινόρθωσης του καπιταλισμού και της υποχώρησης του κινήματος, η στρατηγική της αστικής τάξης, με πρωτοπόρους τούς Ρήγκαν και Θάτσερ, είναι η ιδιωτικοποίηση της ενέργειας, του νερού, των τηλεπικοινωνιών, των δημόσιων χώρων, των λιμανιών, των μεταφορών, της εκπαίδευσης, της υγείας, των πάντων! Ο σύγχρονος Μίδας θέλει να μετατρέψει σε χρυσό – εμπόρευμα κάθε ικμάδα της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Έτσι όλα τα δάνεια που διαπραγματεύτηκε το ΔΝΤ με πολλές χώρες έχουν συνδεθεί με την υποχρέωση να υιοθετήσουν, μεταξύ των άλλων, πρόγραμμα βαθέων και εκτεταμένων ιδιωτικοποιήσεων. Ο όρος αυτός είναι βασικό και μόνιμο εργαλείο στη φαρέτρα του ΟΟΣΑ.
Στα πλαίσια αυτά, ένας βασικός όρος του τρίτου Μνημονίου, που προσυπέγραψε το 2015 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τα άλλα τα αστικά κόμματα, όριζε: «Η ιδιωτικοποίηση μπορεί να συμβάλει στο να καταστεί αποδοτικότερη η οικονομία και να μειωθεί το δημόσιο χρέος. Ενώ η διαδικασία ιδιωτικοποίησης έχει σταματήσει από τις αρχές του έτους, η κυβέρνηση είναι πλέον αποφασισμένη να προχωρήσει με ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων».
Και ας μην κόπτονται -αν και δεν κόπτονται και τόσο ανοιχτά- ΣΥΡΙΖΑ και Βαρουφάκης περί του αντιθέτου.
Για την απενοχοποίηση και τη «νομιμοποίηση» της επιλογής αυτής, η τακτική όλων των κυβερνήσεων (ας μη ξεχνάμε και την απελευθέρωση και παραχώρηση της ενημέρωσης, «χωρίς φράγκο» σε ιδιωτικά κανάλια, που έγινε με τις συγκυβερνήσεις Τζαννετάκη, Οικουμενική) είναι γνωστή.
Το πρώτο βήμα είναι η εγκατάλειψη, η υποβάθμιση, η δυσφήμηση του Δημοσίου, τα τροφοδοτούμενα από το πολιτικό σύστημα φαινόμενα διαφθοράς, κακοδιοίκησης και συνενοχής επίορκων υπαλλήλων και εξωνημένων συνδικαλιστών, το ρουσφέτι, η ημετεροκρατία, η γνωστή γκεμπελίστικη προπαγάνδα ότι για όλα έφταιγαν τα «προνόμια» των εργαζόμενων, που οδηγεί στην αγανάκτηση του κόσμου, που φτάνει στο σημείο να λέει «ας τα πάρουν όλα οι ιδιώτες».
Το επόμενο βήμα είναι η κατάτμηση – πολυκερματισμός των επιχειρήσεων και η διάκρισή τους σε «τοξικές» και «υγιείς», που τις πρώτες κρατάει σαν βαρίδια που πληρώνει ο λαός, το κράτος και τις δεύτερες τις «δωρίζουν» στους ιδιώτες για να κερδοφορήσουν.
Ένα τρίτο επιχείρημα είναι ότι με την ιδιωτικοποίησή τους, θα «απελευθερωθούν» από την «γραφειοκρατία του Δημοσίου», θα φέρουν «επενδύσεις» και «ανάπτυξη», θα βελτιώσουν τις υπηρεσίες προς τους πολίτες-πελάτες τους και θα κάνουν τους εργαζόμενους πιο «αποδοτικούς».
Βέβαια όπου υλοποιήθηκαν οι ιδιωτικοποιήσεις και ολόκληροι κοινωνικοί τομείς εντάχθηκαν στην άμεση σφαίρα της καπιταλιστικής κερδοφορίας, τα αποτελέσματα ήταν αντίθετα, εφιαλτικά για την εργατική τάξη και το λαό (απελευθέρωση της τιμής των καυσίμων από τον τότε υπουργό Στέφανο Μάνο για να γίνουν με τον ανταγωνισμό πιο φθηνά(;;;), «κατάργηση» του μονοπωλίου της «Ολυμπιακής», για να έχουν «Aegean» και «Olympic Air» έναν ιδιοκτήτη τον Βασιλάκη!).
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που προέκυψε είναι και η διείσδυση του ξένου κεφαλαίου, ο έλεγχος στρατηγικών τομέων της οικονομίας από το ξένο κεφάλαιο, που διέλυσε τον παραγωγικό ιστό της χώρας, βαθαίνοντας την εξάρτηση.
Έτσι, αφού οι Γερμανοί πήραν τον ΟΤΕ (Deutsche Telekom) και τα αεροδρόμια (Fraport), οι Κινέζοι τα λιμάνια (COSCO), οι Γάλλοι τους αυτοκινητόδρομους («Γέφυρα» κλπ), ο Σαββίδης (Ρώσοι) τον ΟΛΘ, η τρόικα επέβαλε την πώληση των σιδηροδρόμων στους Ιταλούς, ενώ σε συνεργασία με τους ξένους δεν έμεινε πίσω και το εγχώριο κεφάλαιο με τους 5-6 ολιγάρχες (Βαρδινογιάννη, Μυτιληναίο, Κοπελούζο, Αλαφούζο, Λάτση, Μαρινάκη), σε ΔΕΗ, φυσικό αέριο, «πράσινη ενέργεια» κλπ, που ελέγχουν ταυτόχρονα, εντελώς «τυχαία», Τράπεζες, ΜΜΕ και ΠΑΕ.
Με τα διάφορα προγράμματα «εθελούσιων» ή ακούσιων απολύσεων» -που ενέκριναν όλες οι κυβερνήσεις σε πολλούς δημόσιους οργανισμούς- είχαμε μειώσεις δεκάδων χιλιάδων σταθερών θέσεων εργασίας, ανεργία, ανατροπή επί το ελαστικότερο των εργασιακών σχέσεων, μείωση μισθών, είσοδο στο «παιχνίδι» εργολαβικών εταιρειών, επιβάρυνση των ασφαλιστικών ταμείων με νέα βάρη, αυξήσεις παρεχομένων υπηρεσιών, ενεργειακή φτώχεια και …«γκόλντεν μπόις» με προκλητικούς μισθούς.
Οι ιδιωτικοποιήσεις έπληξαν ιδιαίτερα το χώρο της Δημόσιας Υγείας, με την αδιοριστία ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, την πριμοδότηση των κλινικαρχών, τα κλεισίματα νοσοκομείων (8 στη Αθήνα και 4 στη Θεσσαλονίκη), με τις συγχωνεύσεις (Βοιωτίας, Αργολίδας, Ηλείας και Λασιθίου), που «τάισαν» τον Μολώχ της πανδημίας με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς, με πολλούς από αυτούς να πεθαίνουν εκτός ΜΕΘ. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η κυβέρνηση της ΝΔ φέρνει λίγο πριν από τις εκλογές νομοσχέδιο για την ιδιωτικοποίηση του Παιδοογκολογικού.
Φαίνεται μάλιστα πόσο ψεύτικη ήταν η «συγγνώμη» της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το έγκλημα στα Τέμπη και πόσο πιστή στην εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου προγράμματός της, όταν με θράσος, λίγο πριν τις κάλπες, με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς διαβούλευση, δημόσιο διάλογο, αλλά και χωρίς ενημέρωση αυτών των ιδίων των βουλευτών που τα ψηφίζουν, φέρνει για ψήφιση ένα πολυνομοσχέδιο (τρία ξεχωριστά ν/σ με εκατοντάδες άρθρα), που αφορά το πιο ζωτικό αγαθό, το νερό, μαζί με τα σκουπίδια, τις πολύπαθες περιοχές Νatura και τα ενεργειακά.
Επεκτείνει τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) ώστε να αναλάβει να ρυθμίζει και τις αγορές του νερού και των σκουπιδιών, που μέχρι σήμερα σύμφωνα με το Σύνταγμα ήταν υπόθεση των Δήμων και του κράτους. Χιλιάδες εργαζόμενοι στις ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ θα βρεθούν στο μάτι του κυκλώνα, με μειώσεις μισθών, εντατικοποίηση της εργασίας, ομαδικές απολύσεις αλλά και αυξήσεις της τιμής του νερού που θα κληθούν να πληρώσουν πάλι οι εργαζόμενοι, όταν είναι γνωστό ότι όπου οι «επενδυτές» πήραν στα χέρια τους τις δημόσιες εταιρείες ύδρευσης, (Βολιβία, Χιλή, Πορτογαλία κ.α.), η τιμή του νερού εκτοξεύτηκε μέχρι και 400%!!
Στον ίδιο βωμό και με τον ίδιο τρόπο, θυσιάζονται και οι προβληματικές δημόσιες αστικές συγκοινωνίες (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ), με μισθώσεις εκατοντάδων λεωφορείων, ηλικίας μέχρι 10 ετών από ιδιωτικές εταιρείες, με σύμπραξη μέσω ΣΔΙΤ με τα ΚΤΕΛ, για την ενίσχυση του στόλου του ΟΣΥ με 200 οχήματα και 550 οδηγούς σε ημερήσια βάση, τα οποία θα συντηρούν οι τεχνικοί του ΟΣΥ, χωρίς μάλιστα ο «αρμόδιος» υπουργός Μεταφορών Κ. Καραμανλής να απαντά πόσο θα κοστίσει στο Δημόσιο η σύμπραξη αυτή.
Τέλος μια άλλη πολύφερνη δημόσια επιχείρηση, η ΕΑΒ, βγαίνει στο σφυρί. Το Υπουργείο Ανάπτυξης απέστειλε τη σχετική πρόσκληση ενδιαφέροντος στα μέσα Γενάρη, με το περιθώριο υποβολής των οικονομικών προσφορών να λήγει στις 10 Φλεβάρη.
To ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων φέρνει στην επιφάνεια και ένα άλλο ζήτημα, της στάσης μας απέναντι σε αυτές. Κάποιοι μιλάνε για «κοινωνικοποιήσεις», «κρατικοποιήσεις» ακόμη και για «εθνικοποιήσεις», «χωρίς αποζημίωση» και «με κοινωνικό και εργατικό έλεγχο», που θα γίνουν χωρίς κοινωνική αλλαγή! Διότι «κρατικοποίηση» των τραπεζών, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, έγινε και στην περίοδο των μνημονίων. «Εθνικοποιήσεις» έχει κάνει και ο «εθνάρχης» Καραμανλής, όταν αγόρασε τις προβληματικές πλέον, «Εμπορική Τράπεζα» από τον Ανδρεάδη και «Ολυμπιακή» από τον Ωνάση, για να τις ξαναδώσουν αργότερα στους ιδιώτες. «Εθνικοποίηση» των μεταλλείων χαλκού, που έλεγχαν οι Αμερικάνοι, πήγε να κάνει και ο Αλιέντε στη Χιλή, που κατεσφάγη μέσα στο Κοινοβούλιο, θύμα των εκτελεστών του, αλλά και των ρεφορμιστικών αυταπατών του…
Κατ’ αρχάς πρέπει να διευκρινίσουμε ότι στο καπιταλιστικό σύστημα οι δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν τον ίδιο, έμμεσα ή άμεσα εκμεταλλευτικό, αντιλαϊκό χαρακτήρα, έχουν όμως και διαφορές που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Οι άνθρωποι θέλουν δωρεάν παιδεία, υγεία, καλές και φτηνές μεταφορές, καθαρό και φτηνό ρεύμα και νερό. Με άλλες όμως προϋποθέσεις και τιμολόγια έχουμε πρόσβαση στα προϊόντα των διαφόρων υπηρεσιών, που προσφέρονται από τον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, άλλους καταναγκασμούς, άλλες εργασιακές σχέσεις (μόνιμες θέσεις κατά το πλείστον), άλλο μισθολογικό καθεστώς, άλλη ακόμη είναι και η δυνατότητα ανάπτυξης συνδικαλιστικών οργανώσεων και ούτω καθεξής.
Η λειτουργία, η επέκταση, η συντήρηση, ο εκσυγχρονισμός των υποδομών απαιτεί εξαιρετικά μεγάλο πάγιο κεφάλαιο και συνεχείς επενδύσεις στη συνέχεια. Αυτό συνήθως δεν γίνεται από μια ιδιωτική επιχείρηση, διότι η κερδοφορία της θα ήταν χαμηλότερη, αφού στο κλάσμα κέρδη/κεφάλαιο ο παρονομαστής θα ήταν πολύ μεγάλος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ιδιωτικοποιήσεις γίνονται με τον τρόπο που γνωρίζουμε (κατάτμηση – διαχωρισμός) και ο οποίος ορίζεται από σχετική οδηγία της ΕΕ. Ο δημόσιος ακόμη χαρακτήρας των επιχειρήσεων ενοποιεί τους εργαζόμενους που έχουν να κάνουν με έναν εργοδότη, το καπιταλιστικό κράτος, όπου ο εκάστοτε διαχειριστής του -οι κυβερνήσεις- υπόκεινται και στους «κινδύνους του πολιτικού κόστους».
Γι’ αυτό το λόγο οι εργαζόμενοι πρέπει να αγωνίζονται -και αγωνίζονται- ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, γιατί ακριβώς διευκολύνουν τον αγώνα τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έχουν αυταπάτες για τις δημόσιες επιχειρήσεις, που κι αυτές είναι καπιταλιστικές και που θα πρέπει να εξυψώνουν τον αγώνα τους για δημόσιες, δωρεάν, φτηνές υπηρεσίες και αγαθά και να τον συνδέουν με το γενικότερο πολιτικό αγώνα για τα στρατηγικά τους συμφέροντα.
Με την ίδια λογική ποτέ οι εργαζόμενοι δεν έχουν ταχθεί ενάντια στις κρατικοποιήσεις που κάνει το αστικό κράτος, δεν έπαψαν όμως ποτέ να αποκαλύπτουν ότι αυτό γίνεται για να εξαγοράσει χρεοκοπημένες ή προβληματικές επιχειρήσεις, να δώσει «ζεστό» χρήμα στους κεφαλαιοκράτες, που τους είχε επιδοτήσει ή δανειοδοτήσει προηγούμενα, στη συνέχεια να τις εξυγιάνει και να τους τις ξαναδώσει και ο φαύλος κύκλος να συνεχίζεται…
Οι ιδιωτικοποιήσεις που σήμερα προωθεί με βιασύνη η ΝΔ γίνονται με ουσιαστική διακομματική συναίνεση των κομμάτων εξουσίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, υπέρμαχος των ιδιωτικοποιήσεων, που τώρα με τον ΟΣΕ υποκρίνεται, τις βάφτιζε, με τον Δραγασάκη, κατά το γνωστό τρόπο («θεσμοί» αντί για «τρόικα») σε «συμφωνίες αναπτυξιακού χαρακτήρα με καπιταλιστικούς ομίλους (ντόπιους και ξένους), χωρίς το δημόσιο… να χάσει». Γι’ αυτό στην αντιπαράθεσή τους, συνένοχοι στο ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων και για το έγκλημα στα Τέμπη, δεν λένε τίποτε για το ζήτημα αυτό και περί άλλων τυρβάζουν…
Οι εργαζόμενοι και οι δυνάμεις της Πραγματικής Αριστεράς οφείλουν να μην αφήσουν να περάσει ο αποπροσανατολισμός, το διχαστικό κλίμα και η υποκλοπή ψήφων στις επερχόμενες εκλογές.