Το Σάββατο 4 Δεκέμβρη πραγματοποιήθηκε στον χώρο του Σήματος εκδήλωση με αφορμή τη συμπλήρωση 80 χρόνων απ’ τη δημιουργία του ΕΑΜ. Δεκάδες φίλοι και σύντροφοι γέμισαν τον χώρο της εκδήλωσης μετά από κάλεσμα του κόμματος.
Η εκδήλωση άνοιξε με την προβολή ενός βίντεο που επιμελήθηκε η σ. Μαρία Δανιήλ που με ένα πολιτικό αλλά και συναισθηματικό τρόπο περιέγραψε κορυφαίες στιγμές του ηρωικού αγώνα της αντίστασης, καθώς και τα γεγονότα που σημάδεψαν τη μετέπειτα πορεία, όπως η συμφωνία της Βάρκιζας, η μάχη της Αθήνας και άλλα.
Στη συνέχεια μίλησε ο σ. Ιάσονας Αδριανός, ο οποίος έκανε μια σύντομη αναφορά στη δημιουργία του ΕΑΜ και ταυτόχρονα στάθηκε με ένα ιδιαίτερο τρόπο στον Δεκέμβρη και τη μάχη των αγωνιστών του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ απέναντι στις Βρετανικές δυνάμεις εισβολής με επικεφαλής τον στρατηγό Σκόμπι που αιματοκύλησαν τις φτωχογειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά για 33 ολόκληρες μέρες. Ανάμεσα στα άλλα τονίστηκαν τόσο οι ηρωικές στιγμές του Δεκέμβρη, όμως φωτίστηκαν και εκείνες οι πλευρές που ερμήνευσαν τους λόγους για τους οποίους κατάφεραν τελικά να επικρατήσουν οι νέες δυνάμεις κατοχής των Άγγλων ιμπεριαλιστών και των ντόπιων δοσίλογων.
Η κεντρική ομιλία της εκδήλωσης έγινε απ’ τον σ. Γιώργο Σόφη. Αρχικά έγινε μια αναλυτική αναφορά στις συνθήκες της δημιουργίας του ΕΑΜ και των μέτρων που πήρε για να αντιμετωπίσει τα τεράστια προβλήματα του ελληνικού λαού, όπως η πείνα, η επιστράτευση και άλλα. Στη συνέχεια έγινε εκτενής αναφορά στα πολιτικά προβλήματα της καθοδήγησης κυρίως απ’ την τότε ηγεσία του ΚΚΕ, που οδήγησε στους συμβιβασμούς και την υποχώρηση με δραματικές συνέπειες για το αριστερό και επαναστατικό κίνημα της εποχής. Τέλος αναλύθηκε η στάση διαφόρων δυνάμεων απέναντι στη δημιουργία του ΕΑΜ, ιδιαίτερα ορισμένων τροτσκιστικών ομάδων, που αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στον αντιφασιστικό αγώνα και συνδέθηκε η στάση αυτή με τη σημερινή πολιτική της ηγεσίας του ΚΚΕ, που «ξαναγράφοντας» την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος, διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα και υποβαθμίζουν το μεγάλο έπος του ΕΑΜ, για να δικαιολογήσουν τη δική τους σημερινή παρέκκλιση προς τον τροτσκισμό και την απόρριψη όλης της θετικής εμπειρίας αυτού του αγώνα. Η ομιλία έκλεισε με σύντομη αναφορά στη σημερινή κατάσταση και τα διδάγματα απ’ την ΕΑΜική αντίσταση.
Δημοσιεύουμε παρακάτω αποσπάσματα απ’ την κεντρική ομιλία του σ. Γιώργου Σόφη
Το ΕΑΜ, στηριζόμενο από τη συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού πληθυσμού, διαθέτοντας λαϊκό στρατό και οργανώσεις σε κάθε γωνιά της χώρας, αλλά και απελευθερωμένες περιοχές με εγκαθιδρυμένη λαϊκή εξουσία, αναδείχθηκε σε πανίσχυρη πολιτική δύναμη της χώρας, που μπορούσε να κατευθύνει τις παραπέρα πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, που μπορούσε να κατακτήσει το “έπαθλο” που έγραφε ο Ν. Ζαχαριάδης στο ιστορικό “Ανοιχτό γράμμα προς το λαό της Ελλάδας” μετά την εισβολή του ιταλικού φασισμού: “μια καινούργια Ελλάδα της δουλειάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, μ’ ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό”.
Όμως η ηγεσία του ΕΑΜ και πρώτα απ’ όλα η ηγεσία του ΚΚΕ δεν στάθηκε άξια, ύστερα από το διώξιμο των κατακτητών, να οδηγήσει την ΕΑΜική εποποιία ως την άνοδο των λαϊκών δυνάμεων στην εξουσία και την κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας. Αντίθετα με διαδοχικές πράξεις της, που η μία ήταν καταστροφικότερη από την προηγούμενη, δηλαδή, κυρίως με την συμφωνία του Λιβάνου, τη συμφωνία της Καζέρτας και τη συμφωνία της Βάρκιζας, έδωσαν τη δυνατότητα να ξαναεπιβληθούν οι Άγγλοι ιμπεριαλιστές στην Ελλάδα και η μαύρη ελληνική αντίδραση στην εξουσία.
Η συμμετοχή στη διάσκεψη του Λιβάνου (17-20.5.1944), στη διαδικασία συγκρότησης κυβέρνησης “εθνικής ενότητας” με τα αστικά κόμματα, που κίνησαν οι Άγγλοι ιμπεριαλιστές και οι εντολοδόχοι τους στην ελληνική πλουτοκρατική ολιγαρχία, και η υπογραφή της συμφωνίας του Λιβάνου αποτέλεσαν πράξη πολιτικού συμβιβασμού και υποταγής της Εαμικής αντίστασης στα σχέδια των Εγγλέζων και των ελληνικών αστικών κομμάτων, που ήταν και απόντα από την αντιχιτλερική αντίσταση.
Η συμφωνία της Καζέρτας (24.9.1944) που έβαλε τον ΕΛΑΣ υπό τις διαταγές της κυβέρνησης “εθνικής ενότητας” και του Άγγλου στρατηγού Σκόμπυ, σήμανε στρατιωτική υποταγή και άνοιγμα του δρόμου για τη διάλυση του ΕΛΑΣ και τον αφοπλισμό της ΕΑΜικής αντίστασης από το δυναμικότερο βραχίονά της.
Η συμφωνία της Βάρκιζας (12.2.1945), ήταν μια εγκληματική πράξη συνθηκολόγησης, παράδοσης των όπλων, νομιμοποίησης της δίωξης των αγωνιστών της αντίστασης και εγκαθίδρυσης των αντιδραστικών δυνάμεων στην εξουσία, η οποία υπογράφτηκε μετά την ηρωική αντίσταση 33 ημερών του λαού της Αθήνας και του Πειραιά στην ένοπλη αγγλική επέμβαση τον Δεκέμβρη του 1944 και αφού οι ηγεσίες του ΚΚΕ και του ΕΑΜ δεν έριξαν όλες τις δυνάμεις που διέθεταν σε αυτή την κρίσιμη μάχη, κρατώντας τις κύριες δυνάμεις του ΕΛΑΣ μακριά από τη σύγκρουση.
Η αιτία που οδήγησε σ’ αυτές τις ολέθριες πράξεις βρίσκεται στην πολιτική που κυριάρχησε στην καθοδήγηση του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια της κατοχής, η οποία δεν συνέδεσε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα με το ζήτημα της κατάληψης της πολιτικής εξουσίας και προσανατόλισε τον αγώνα του ΕΑΜ σε μια κατεύθυνση ο μεταπελευθερωτικός “τρόπος διακυβέρνησης” να καθορισθεί με “προκήρυξη εκλογών με βάση την αναλογική” -όπως αναφέρεται και στο ιδρυτικό του ΕΑΜ. Βρίσκεται στο ότι η ηγεσία του ΚΚΕ δεν έβλεπε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα ως αντιιμπεριαλιστικό-ταξικό αγώνα. Επιπλέον δεν θεωρούσε ότι μπορεί να “τα βγάλει πέρα με τους Άγγλους” και γι’ αυτό επεδίωκε έναν συμβιβασμό που εκφράστηκε με τη γραμμή της συμμετοχής σε “κυβέρνηση εθνικής ενότητας” με τα αστικά κόμματα, παρ’ όλο που η Εαμοελασίτικη αντίσταση είχε δημιουργήσει συσχετισμό δυνάμεων μέσα στη χώρα που της επέτρεπε να προχωρήσει στην κατάληψη της εξουσίας και να βάλει τα θεμέλια για μια ανεξάρτητη λαϊκοδημοκρατική ανάπτυξη της Ελλάδας.
Το ΕΑΜ, παρ’ όλο που δεν κατάφερε να επιτελέσει το έργο της απαλλαγής από κάθε ιμπεριαλιστική εξάρτηση και να αποτρέψει την επιστροφή της ελληνικής αντίδρασης στην εξουσία, διώχνοντας τον φασίστα καταχτητή και προσφέροντας τα μέγιστα στα χρόνια της κατοχής στον αγώνα επιβίωσης του ελληνικού λαού και πρωταγωνιστώντας στην οργάνωση της απελευθερωτικής πάλης έγραψε μια απαράμιλλη εποποιία που έχει ριζώσει μέσα στον ελληνικό λαό, με τον οποίο δέθηκε με δεσμούς αίματος. (…)
Η υπεράσπιση τη ηρωικού αγώνα του λαού μας απέναντι στην τριπλή φασιστική κατοχή Γερμανών, Ιταλών και Βούλγαρων φασιστών, δεν έχει να κάνει μόνο με το πραγματικό παρελθόν του λαού μας. Ο αγώνας εκείνης της περιόδου στην πραγματικότητα έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά και με τον αγώνα που οφείλει να αναπτύξει και σήμερα το λαϊκό και επαναστατικό κίνημα για να ανατρέψει την διπλή κυριαρχία του ιμπεριαλισμού και της ντόπιας ολιγαρχίας.
Η εμπειρία του ενιαίου παλλαϊκού μετώπου πάλης για την αντιμετώπιση της σκληρής καθημερινής πραγματικότητας, της φτώχειας, της ανεργίας και του αυταρχισμού, αποτελεί τον φάρο της επαναστατικής δράσης κάθε αριστερού, κάθε κομμουνιστή. Σήμερα που ο λαός μας χειμάζεται απ’ τη βάρβαρη πολιτική των μνημονίων που για πάνω από δέκα χρόνια τσάκισαν το βιοτικό επίπεδο του λαού μας, σήμερα που ο λαός μας δοκιμάζεται απ’ την υγειονομική κρίση και την βάρβαρη αυταρχική, τρομοκρατική πολιτική της δεξιάς, οφείλουμε όλοι να σκύψουμε στις ιστορικές εμπειρίες του παρελθόντος, στις ηρωικές εμπειρίες του ΕΑΜ του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ για να φέρουμε τελικά σε πέρας τον αγώνα για δημοκρατία, την εθνική ανεξαρτησία και τον σοσιαλισμό.
