Η απροσχημάτιστη περιφρόνηση του διεθνούς δικαίου,
η ρητορική βίας, ο ρατσισμός, ο εθνικισμός, η μισαλλοδοξία,
ό,τι πρεσβεύει ο Τράμπ προϊδεάζουν για ζοφερές εξελίξεις
Ένα πιο άγριο, πιο ανταγωνιστικό και συγκρουσιακό τοπίο διαμορφώνεται στον πλανήτη. Η επανεκλογή Τραμπ και η ορκωμοσία του ως προέδρου των ΗΠΑ, την 20ή Ιανουαρίου, έρχονται να το υπογραμμίσουν και να σφραγίσουν τις επερχόμενες παγκόσμιες εξελίξεις. Επιβεβαιώνεται πως ο Τραμπ δεν ήταν παρένθεση, ιστορικό ατύχημα, πολιτικό παράδοξο, όπως κατά κόρον αντιμετωπίστηκε κατά την πρώτη θητεία του. Ήταν και είναι προϊόν και έκφραση αυτής της σκοτεινής νέας εποχής, αυτών ακριβώς των παγκόσμιων διεργασιών.
Και με τη σειρά του, έρχεται να τροφοδοτήσει, με έναν ιδιότυπο και αχαλίνωτο τρόπο, τις νέες συνθήκες των μεγάλων γεωπολιτικών ανατροπών και ανακατατάξεων, όπου οι ΗΠΑ -έχοντας μπει σε τροχιά κρίσης και παρακμής- αντιμετωπίζουν την αμφισβήτηση της παγκόσμιας ηγεμονικής τους θέσης με μια ακόμη πιο επιθετική πολιτική. Είναι η απάντησή τους μπροστά στην ενισχυόμενη προοπτική απώλειας της παγκόσμιας πρωτοκαθεδρίας τους. Μια επιχείρηση ανάσχεσης του απειλητικά αναδυόμενου στρατηγικού αντιπάλου τους, της αλματωδώς αναπτυσσόμενης Κίνας.
Μια απάντηση που όμως είναι καταδικασμένη να μη δικαιώσει τη διαβεβαίωση του Τραμπ πως «η παρακμή της Αμερικής τελείωσε» και να αφήσει ανεκπλήρωτη τη θριαμβευτική διακήρυξή του περί του «Χρυσού Αιώνα της Αμερικής». Το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω.
Μετά από μια προεκλογική αντιπαράθεση πρωτοφανούς σφοδρότητας, σε μια βαθιά διχασμένη Αμερική, στην τελετή ορκωμοσίας του Τραμπ, πανίσχυρου πλέον, παραβρέθηκε όλη η αμερικανική πολιτική ηγεσία και οι επιφανείς εκπρόσωποι του μεγάλου κεφαλαίου. Με τη Silicon Valley, πάλαι ποτέ ένθερμη υποστηρίκτρια των Δημοκρατικών, να δίνει τον τόνο. Δεν είναι μόνο ο Μασκ, ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη και δεξί χέρι του Τραμπ. Οι μεγιστάνες των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, Μπέζος, Ζούκερμπεργκ, Κουκ, Πιτσάι κ.ά ήταν εκεί. Όλοι αυτοί με τον αμύθητο πλούτο και την πρωτοφανή, ιστορικά, δυνατότητα και ισχύ να ασκούν παγκόσμια επιρροή, είναι δίπλα στον Τραμπ, διεκδικώντας μεγάλο μερίδιο στη διαμόρφωση της εσωτερικής και εξωτερικής αμερικανικής πολιτικής. Το MAGA, «Κάντε την Αμερική μεγάλη ξανά», συσπειρώνει πλέον εκτός από τα τμήματα του μονοπωλιακού κεφαλαίου που είναι παραδοσιακοί υποστηρικτές του Τραμπ και τη μεγάλη πλειονότητα εκείνων που ήταν απέναντί του ή σε μια ενδιάμεση θέση.
Πυκνώνουν τα σκοτάδια
Η προεδρία Τραμπ επιδρά ήδη με καταλυτικό τρόπο στις εξελίξεις, ενισχύοντας τις γεωπολιτικές αβεβαιότητες και κινδύνους. Ένα κλίμα γενικευμένης αναστάτωσης και ανησυχίας καταπλακώνει τον πλανήτη, που απλώνεται από αυτούς που διαμορφώνουν το παγκόσμιο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι μέχρι τους λαούς που διαισθάνονται τους κινδύνους που παραμονεύουν.
Η επαπειλούμενη κλιμάκωση της αμερικανικής επιθετικότητας θα επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις σε πολλά επίπεδα, οι οποίες δεν είναι δυνατόν -ακόμη- να προσδιοριστούν. Το μόνο βέβαιο είναι πως ο πλανήτης μετατρέπεται σε απέραντο θέατρο αδυσώπητων ανταγωνισμών, συγκρούσεων, πολέμων, καπιταλιστικής βαρβαρότητας.
Οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ακροβολίζονται σε μια άγρια διαμάχη ενίσχυσης της παγκόσμιας επιρροής και δύναμής τους, με τις ΗΠΑ σε πρωταγωνιστικό επιθετικό ρόλο. Περιφερειακές δυνάμεις αναδύονται και διεκδικούν μεγαλύτερο ρόλο. Οι μικρές χώρες συνθλίβονται κάτω από το βάρος των ανησυχητικών αυτών εξελίξεων. Ο πόλεμος, η καταστροφή και ο θάνατος απλώνονται σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Τα μεταναστευτικά ρεύματα γιγαντώνονται, και παράλληλα τα πογκρόμ εναντίον των μεταναστών πληθαίνουν, και όλο και πιο ψηλά τείχη ορθώνονται απέναντί τους στους «παραδείσους»… της Δύσης. Η καπιταλιστική εκμετάλλευση εντείνεται και η φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων του παγκόσμιου πληθυσμού βαθαίνει και διευρύνεται, με τους λαούς των φτωχών χωρών της Αφρικής και της Ασίας να αντιμετωπίζουν συνθήκες λιμού. Ο αυταρχισμός, οι αντιδημοκρατικές εκτροπές, ο ασφυκτικός έλεγχος των κοινωνιών, τα στρατοκρατικά καθεστώτα «έκτακτης ανάγκης» εξαπλώνονται.
Σε αυτή την παγκόσμια δυστοπία έρχεται να πυκνώσει τα σκοτάδια ό,τι πρεσβεύει και εκπέμπει ο Τραμπ. Η ρητορική βίας, η απροσχημάτιστη περιφρόνηση κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου, ο εξωφρενικός ρατσισμός, εθνικισμός και μισαλλοδοξία, ο διάχυτος αυταρχισμός, η προκλητική προβολή εν ολίγοις του δίκαιου του ισχυρού σε κάθε κατεύθυνση -στην εξωτερική και εσωτερική πολιτική- ενισχύει τα δεδομένα που προϊδεάζουν για ζοφερές εξελίξεις. Πολύ περισσότερο όταν όλα τα παραπάνω συνδυάζονται με κραυγαλέες παρεμβάσεις ισχυροποίησης, διεθνώς, ενός υπαρκτού και ανερχόμενου ακροδεξιού ιδεολογικοπολιτικού ρεύματος, που η συγγένειά του με το ναζισμό είναι αναμφισβήτητη. Η πρόσκληση και παρουσία μόνο της Μελόνι, από όλους τους πολιτικούς ηγέτες της ΕΕ, στην ορκωμοσία του Τραμπ, και πολλών πρωτοκλασάτων και δευτεροκλασάτων ακροδεξιών ηγετών και φασιστοειδών είναι ενδεικτική.
Παραζαλισμένοι και ανασφαλείς
Σε αυτό το πλαίσιο, με διαφαινόμενους τους κραδασμούς και τις ανατροπές στο διεθνές περιβάλλον που προκαλεί η νέα αμερικανική ηγεσία, η κυβέρνηση Κυρ. Μητσοτάκη και συνολικά το εγχώριο αστικό πολιτικό σύστημα στέκουν με αμηχανία. Η παραλυτική κατάσταση που επικρατεί σε μια ΕΕ που είναι σε θέση αδυναμίας και ήδη διχασμένη απέναντι στον Τραμπ, με τον περίφημο γαλλογερμανικό άξονα χρεοκοπημένο και αδρανή, εντείνεται. Η κινητικότητα και οι διεργασίες στους κόλπους της ΕΕ στέκουν μετέωρες. Όλα δείχνουν πως διαμορφώνονται ακόμα πιο δυσμενείς συνθήκες χάραξης κοινής πολιτικής, με αναπόφευκτες συνέπειες και στην ελληνική πολιτική σκηνή.
Ο πολιτικός χρόνος επιταχύνεται. Το μέλλον προβάλλει πιο αβέβαιο από ποτέ. Και οι «δεδομένοι» της ΝΔ με τον πρωθυπουργό πρώτο-πρώτο, παραζαλισμένοι και μικρόνοες, πασχίζουν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Από την αποκήρυξη της woke ατζέντας, προς το παρόν, και τα «ανοίγματα» προς τον ακροδεξιό χώρο μέχρι οτιδήποτε άλλο τους επιφυλάσσει το μέλλον. Γιατί ο φέρων με αυτοθαυμασμό την ιδιότητα του «προβλέψιμου», Κυρ. Μητσοτάκης, δεν προέβλεψε την επικράτηση Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές. Και τώρα, που το κυβερνητικό κόμμα είναι σε τροχιά φθοράς, τα πολιτικά καύσιμα της ΝΔ δείχνουν να εξαντλούνται, οι εσωκομματικές τριβές δεν καταλαγιάζουν, ο πέραν της ΝΔ ακροδεξιός χώρος ενισχύεται και τα «ήρεμα νερά» με την Τουρκία ανταριάζουν, οι πρωθυπουργικές κινήσεις επιχειρούν να προφυλάξουν και οχυρώσουν την κυβέρνηση πίσω από τη «στρατηγική εταιρική σχέση» με τις ΗΠΑ. Με την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα για τα επερχόμενα να κυριαρχεί. Και τα διλήμματα, με το δεδομένο της όξυνσης των ευρω-ατλαντικών σχέσεων, να γίνονται μεγάλα.
