Ο κατάλογος είναι μακρύς και φρικιαστικός. Δολοφονία Ζακ, βιτριόλια, υπόθεση Πισπιρίγκου, ζώα που σέρνονται ζωντανά, πυροβολισμοί σε σπίτι ΑΜΕΑ, υπόθεση Τοπαλούδη, άλλος φόνος στα Γλυκά Νερά, γιος σκοτώνει τον πατέρα του, βιασμοί γυναικών, φόνοι για «φραγκοδίφραγκα», bulling στα σχολεία, εθισμός στη βία…
Φυσικά, πάντα υπήρχε εγκληματικότητα, που τη διαχωρίζουμε από τη λεγόμενη «παραβατικότητα», γιατί η δεύτερη σχετίζεται με τις αστικές δικονομικές αρχές (τους νόμους) που ράβονται στα μέτρα της κυρίαρχης εξουσίας. (Πάρτε για παράδειγμα τη μάσκα. Κακούργημα μέχρι πρόπερσι, ανάγκη και προτέρημα τον καιρό της πανδημίας.) Ξωπίσω από την προελαύνουσα βαρβαρότητα, ψυχολόγοι του συρμού και της γκλαμουριάς, φρενολόγοι, αξιωματούχοι, χωροφύλακες, άνθρωποι που ερμηνεύουν τον πολύπλοκο κόσμο με το σχήμα «εγώ, εσύ και το… γκαζόν», δηλαδή στα στενόκαρδα όρια του ατομικού και οικογενειακού ψυχισμού. Αναμφίβολα η κοινωνική τοξικότητα μεγαλώνει, η διαπροσωπική ψυχρότητα διευρύνεται, η αναλγησία θεριεύει και η α-κοινωνικότητα περπατάει στους δρόμους. Στις ΗΠΑ ένας φρενοβλαβής ρατσιστής που τρεφόταν με κουτόχορτο και δηλητήριο σκότωσε «έτσι» κάμποσους μετανάστες και η μαγκιά και το σερτιλίκι, δηλαδή ο ανόητος εγωισμός, αντί να μικραίνουν μπροστά στα μεγάλα προβλήματα του κόσμου, φουσκώνουν σαν τον κόκορα το πρωινό. Δεν είναι οι μεγάλες ποινές που θα φρενάρουν τη βαρβαρότητα, όπως εύκολα λέει ο αγράμματος λόγος, τα δελτία των 8 και ο απαίδευτος γείτονας. Διότι αυτά που ακούμε και βλέπουμε αφορούν στο αποτέλεσμα και όχι στο αίτιο. Αφορούν το αιτιατό και όχι τις αιτίες. Αυτές κρύβονται επιμελώς.
Όταν ο θάνατος και η ζωή του διπλανού «αξίζει μια πεντάρα», τότε η περιφρόνηση του αλλότριου θεριεύει και ο νόμος της ζούγκλας κανοναρχεί στη ζωή των ανθρώπων. Όταν το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα στηρίζεται ιδεολογικά στον ατομικό φιλελευθερισμό και στη θεοποίηση του άκρατου ανταγωνισμού, όταν ο πόλεμος πάει να γίνει καθημερινότητα και ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος, όταν στις παιδικές οθόνες καλλιεργείται ο άλογος φόνος, όταν το σχολείο λιπαίνει τη βαθμολογική σύγκρουση, όταν ο γείτονας χρήζεται εχθρός και όχι συναγωνιστής, τότε ισχύει το «όποιος σπέρνει ανέμους θα θερίσει θύελλες». Αν η γυναίκα δεν είναι το αναγκαίο μισό, θα έχουμε βιασμούς και αν δεν καταδείξεις τις αιτίες που γεννούν την προσφυγιά θα βρεθείς να ανέχεσαι τους αλλόχρωμους, αλλόθρησκους, αλλοεθνείς. Αν τα σχολεία και τα σχολικά συγκροτήματα (έστω) δεν έχουν όχι μόνο κοινωνικούς λειτουργούς, παιδοψυχολόγους και καθηγητές, αλλά συζητάμε για την πανεπιστημιακή και σχολική αστυνομία, τότε είναι σαν να κλείνουμε τα μάτια στο προφανές.
Δεν υπονοούμε ότι ένα ανώτερο κοινωνικό σύστημα, όπως είναι ο σοσιαλισμός, θα χει το μαγικό ραβδί για τις κοινωνικές παθογένειες που κληροδοτούνται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Κοινωνική διαπαιδαγώγηση όμως η καταστολή και οι μεγάλες ποινές; Χτύπημα της βαρβαρότητας στο έδαφος που τη γεννάει ή θα κλαίμε και θα χτυπιόμαστε γιατί τα ήθη και έθιμα εκβαρβαρίζονται; Αν θέλουμε να δούμε τα πράγματα με την ψυχρότητα της λογικής και τη θερμότητα ενός νέου ανθρωπισμού, πρέπει να φτάσουμε ως τις πηγές του ποταμού που ξερνάει τη φρίκη που ζούμε.