Ένας από τους νόμους που πέρασε η κυβέρνηση της ΝΔ μέσα στον Ιούλη, με ψήφους και των ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝ.ΑΛ, ήταν η τροποποίηση της ληστρικής σύμβασης που αφορά τμήμα του βόρειου άξονα του Ε65, μήκους 70 χιλιομέτρων από τα Τρίκαλα έως την Εγνατία Οδό. Με την τροποποίηση το κόστος αυξάνεται από τα 400 εκατ. ευρώ στα 490 εκατ. ευρώ περίπου, ενώ ως μπόνους προστίθενται και άλλα 38 εκατ. ευρώ, επειδή προβλέπεται η κατασκευή 38 χιλιομέτρων παραπάνω σε ένα τμήμα του άξονα. Να θυμίσουμε ότι στην αρχική σύμβαση ολόκληρου του Ε65, που ψηφίστηκε το 2007, προβλεπόταν συνολική συμμετοχή του Δημοσίου στη χρηματοδότηση του έργου με 518 εκατομμύρια ευρώ. Σήμερα, με τις τροποποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, το ποσό αυτό έχει φτάσει τα 1,37 δισ!
Στην τροποποιημένη αυτή σύμβαση, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών φρόντισε με κάθε τρόπο την κερδοφορία των κατασκευαστικών ομίλων. Δεν χαρίζονται μόνο για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου εκατομμύρια αλλά περιλαμβάνονται και ρήτρες χαμηλής απόδοσης. Δηλαδή σε περίπτωση που δεν υπάρχει το προβλεπόμενο κέρδος, το Δημόσιο από τη μια θα επιδοτήσει τους μεγαλοεργολάβους και από την άλλη απαγορεύει στο Δημόσιο να κατασκευάσει και λειτουργήσει ανταγωνιστικά έργα, μιας και η λειτουργία τους μπορεί να επηρεάσει την κυκλοφορία, άρα και κερδοφορία, των αυτοκινητοδρόμων. Ταυτόχρονα υπάρχει ρήτρα που προβλέπει ότι τα έσοδα από τα διόδια θα καρπώνονται εξ ολοκλήρου οι κατασκευαστικοί όμιλοι, μιας και σύμφωνα με τη σύμβαση το Δημόσιο παραιτείται από το τμήμα που του αναλογεί σε περίπτωση που τα κέρδη δεν έχουν φτάσει τα προβλεπόμενα.
Η κυβερνητική πολιτική των μεγάλων παροχών στους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους για έργα δημόσιων τεχνικών υποδομών έχει σαν συμπλήρωμά της την ολοένα και μικρότερη στελέχωση των δημόσιων τεχνικών υπηρεσιών με μηχανικούς, που ανάμεσα στις αρμοδιότητές τους είναι και η εποπτεία δημόσιων τεχνικών έργων. Σε έρευνα που διεξήχθη για την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) με σκοπό την αποτύπωση των δυνατοτήτων και αδυναμιών των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) και των Τεχνικών Υπηρεσιών (Τ. Υ.) των Δήμων σε θέματα παραγωγής τεχνικών έργων και μελετών, η εικόνα είναι τραγική.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν για τις Τ.Υ. από τους 332 Δήμους της Χώρας, οι 215 από τις 332 Τ. Υ. λειτουργούν με ελλιπέστατο προσωπικό πολύ κάτω ακόμη και από τα ελάχιστα κριτήρια που απαιτούνται για σωστή λειτουργία. Επιπρόσθετα απουσιάζουν και απαιτούμενες ειδικότητες.
Ταυτόχρονα ένα πρόβλημα που καμία μελέτη δεν θέλει να αποτυπώσει, είναι ο συνεχώς αυξανόμενος μέσος όρος ηλικίας των μηχανικών λόγω συνταξιοδότησης από τη μια μεριά και σχεδόν μηδενικών νέων προσλήψεων από την άλλη. Αυτό έχει σαν συνέπεια την αποχώρηση έμπειρων μηχανικών και την απώλεια τεχνογνωσίας και «υπηρεσιακής μνήμης». Τα ημίμετρα τύπου «κινητικότητας», δηλαδή η μεταφορά μηχανικών από υπηρεσία σε υπηρεσία, σε καμία περίπτωση δεν λύνουν το πρόβλημα, κυρίως λόγω του τεράστιου αντικειμένου. Η πολιτική επιλογή μη προσλήψεων νέων μηχανικών στις απαιτούμενες θέσεις καθιστά αδύνατη την ανάληψη από το Δημόσιο τόσο των μελετών όσο και των επιβλέψεων και του ελέγχου μικρότερων και μεγαλύτερων έργων ειδικού ενδιαφέροντος. Αφήνοντας ελεύθερο το δρόμο στους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους να καρπώνονται ακόμα μεγαλύτερο κομμάτι του κρατικού χρήματος και να εκτελούν τα δημόσια έργα που τους ανατίθενται ανεξέλεγκτα ή με ελλιπή έλεγχο.
Την ώρα που ο ελληνικός λαός με νόμους και διατάξεις χάνει τεράστιο τμήμα του εισοδήματός του και αφαιμάσσεται με βαριά φορολογία, η κυβέρνηση από τα χρήματα που του παίρνει για να γεμίσει τον κρατικό κορβανά ολοένα και λιγότερα διοχετεύει στη δημόσια χρηματοδότηση για τις κοινωνικές υπηρεσίες (δημόσια υγεία, ασφάλιση, παιδεία κλπ) με πρόσχημα ότι υπάρχει “δημοσιονομικό πρόβλημα”.
Την ίδια ώρα δεν βλέπει διόλου να επηρεάζεται το “δημοσιονομικό πρόβλημα” από τη χορήγηση παχυλού δημόσιου χρήματος στους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους, αποδεικνύοντας για μια ακόμα φορά ότι η μόνη της έγνοια είναι η εξυπηρέτηση του μεγάλου κεφαλαίου.
