Τον μισό φοιτητικό πληθυσμό επιχειρεί
να διαγράψει η κυβέρνηση της ΝΔ
Στην άμεση και απαρέγκλιτη εφαρμογή του νόμου Κεραμέως που ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2022 επιθυμεί να προχωρήσει η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, ανακοινώνοντας πως από την 1η Σεπτέμβρη του 2025 θα διαγραφούν όσοι φοιτητές έχουν ξεπεράσει τα ανώτατα όρια φοίτησης, σύμφωνα και με τις μεταβατικές διατάξεις που ψηφίστηκαν για τους φοιτητές που εισήχθησαν στο πανεπιστήμιο πριν το 2020-21. Για τους φοιτητές που μπήκαν μετά το ’20-’21 θα ισχύουν τα όρια σπουδών ν+2 για τις σχολές τετραετούς φοίτησης (δηλαδή έξι χρόνια) και ν+3 για τις σχολές πενταετούς και εξαετούς φοίτησης (δηλαδή οχτώ ή εννιά χρόνια). Η συγκεκριμένη διάταξη στο νόμο Κεραμέως προβλέπει -εκτός των άλλων- πως τα πανεπιστήμια, οι σχολές και τα τμήματα που δε θα εφαρμόσουν το μέτρο, θα έρχονται αντιμέτωπα με τη μείωση της -ήδη πετσοκομμένης- τακτικής τους χρηματοδότησης, μια «ποινή» που φρόντισε πρόσφατα να υπενθυμίσει ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, μετά τις αντιδράσεις πολλών πανεπιστημιακών τμημάτων και συλλόγων καθηγητών πανεπιστημίων απέναντι στο μέτρο των διαγραφών.
Πρόκειται για 333.741 φοιτητές σε σύνολο 695.678 εγγεγραμμένων στα πανεπιστήμια, δηλαδή για το 48% του συνολικού φοιτητικού πληθυσμού. Το μέτρο αυτό δεν είναι μόνο ένα ταξικό και αντιεκπαιδευτικό μέτρο γιατί πετάει έξω από το δημόσιο πανεπιστήμιο εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές, αλλά έχει ταυτόχρονα έναν βαθύ αυταρχικό και τιμωρητικό χαρακτήρα, αφού οι λεγόμενοι «αιώνιοι» φοιτητές δεν κοστίζουν απολύτως τίποτα στο ελληνικό κράτος, καθώς μετά το πέρας των χρονικών ορίων που προαναφέραμε, ήδη από το νόμο Διαμαντοπούλου το 2011, παύουν να έχουν οποιαδήποτε πρόσβαση στη φοιτητική μέριμνα (δωρεάν σίτιση, στέγαση, φοιτητικό εισιτήριο στις συγκοινωνίες, συγγράμματα κλπ).
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πως ήδη σε μια σειρά εστίες, στις οποίες τα τελευταία χρόνια παίρνει δωμάτιο κάτω από το 10% των φοιτητών που πληρούν τα ήδη αυστηρά οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια για την εισαγωγή τους σ’ αυτές, έχουν ξεκινήσει να εφαρμόζονται «πειθαρχικοί κανονισμοί», ενώ δεκάδες είναι οι καταγγελίες για την απειλή έξωσης φοιτητών που έχουν ξεπεράσει τα ανώτατα όρια φοίτησης. Την ίδια στιγμή, βέβαια, πάνω από τα μισά πανεπιστήμια στη χώρα δε διαθέτουν καν δικές τους εστίες, ενώ εκείνα που διαθέτουν, δεν παραχωρούν παρά ελάχιστα δωμάτια, με τους εστιακούς φοιτητές να βρίσκονται διαρκώς αντιμέτωποι με αμέτρητα προβλήματα στις κτιριακές εγκαταστάσεις.
Έργο της κυβερνητικής πολιτικής
οι «αιώνιοι φοιτητές»
Το βασικό προπαγανδιστικό επιχείρημα της κυβέρνησης -που αναπαράγουν δεκαετίες τώρα τα παπαγαλάκια των ΜΜΕ- είναι πως οι διαγραφές φοιτητών είναι ζήτημα «τάξης», πως «δε γίνεται να θεωρείται «κανονικότητα» να τελειώνει κανείς τη σχολή του σε 10 και 15 χρόνια» ή πως «δεν μπορεί να νοείται επιστημονικά καταρτισμένος στο αντικείμενό του κάποιος που άργησε τόσο πολύ να πάρει το πτυχίο του». Τέτοιου είδους επιχειρήματα μπορεί κανείς να διαβάσει στις αστικές ιστοσελίδες και εφημερίδες, τέτοια επιχειρήματα αναμασούν και τα στελέχη της κυβέρνησης, ενώ με αμηχανία στέκονται το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού ήταν και οι δικές τους κυβερνήσεις που ψήφισαν ή -στην καλύτερη- άφησαν ανέπαφο το νομικό πλαίσιο των ορίων σπουδών.
Αυτή όμως είναι η μισή αλήθεια. Γιατί η άλλη μισή είναι πως το 2015, σε μεγαλύτερο αριθμό εγγεγραμμένων φοιτητών, οι «αιώνιοι» δεν ξεπερνούσαν τους 180.000. Πώς ξαφνικά σχεδόν διπλασιάστηκαν μέσα σε δέκα χρόνια οι φοιτητές που ξεπερνούν τα ανώτατα όρια φοίτησης; Η άλλη μισή αλήθεια είναι πως πλέον ένας στους δύο φοιτητές εργάζεται μερικώς ή πλήρως ήδη από το πρώτο έτος, πως οι χιλιάδες φοιτητές που πετιούνται έξω απ’ τις εστίες καλούνται από νωρίς να βγουν στον εργασιακό στίβο για να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα. Η άλλη μισή αλήθεια είναι πως χιλιάδες οικογένειες ανεβαίνουν καθημερινά έναν «Γολγοθά» για να μπορέσουν να σπουδάσουν τα παιδιά τους, για να πληρώσουν με τους πετσοκομμένους τους μισθούς τα αυξημένα ενοίκια, τους αυξημένους λογαριασμούς, τις αυξημένες τιμές στα σούπερ μάρκετ και ο κατάλογος δεν έχει τέλος. Η άλλη μισή αλήθεια είναι πως δεκάδες τμήματα έχουν κλείσει τα τελευταία χρόνια από την πολιτική των συγχωνεύσεων και των καταργήσεων, την ίδια στιγμή που οι εισακτέοι σε αυτά, μετά και από την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, έχουν μειωθεί ραγδαία, με κίνδυνο να συγχωνευτούν και να καταργηθούν την επόμενη περίοδο τμήματα με μικρό αριθμό εισακτέων. Η άλλη μισή αλήθεια είναι πως οι φοιτητές καλούνται μέσα σε αυτές τις συνθήκες να παρακολουθήσουν εντατικοποιημένα προγράμματα σπουδών που ολοένα και αυστηροποιούνται, ενώ η φοιτητική μέριμνα διαρκώς περικόπτεται, με τα κριτήρια για τη δωρεάν σίτιση και στέγαση να αυξάνονται συνεχώς, αποκλείοντας κάθε χρόνο ακόμη περισσότερους φοιτητές. Η άλλη μισή αλήθεια είναι πως χιλιάδες φοιτητές σταματούν τις σπουδές τους γιατί στερούνται κάθε προοπτική εργασίας πάνω στο αντικείμενό τους, γιατί βλέπουν πόσο μεγάλο είναι το ποσοστό των αποφοίτων των πανεπιστημίων που βρίσκονται στην ανεργία, την ελαστική εργασία ή σε δουλειές άσχετες με αυτό που σπούδασαν.
Αν, λοιπόν, αναρωτιούνται η κυβέρνηση, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, τα κόμματα της αστικής αντιπολίτευσης και τα φερέφωνά τους στα ΜΜΕ γιατί ένας φοιτητής καθυστερεί τις σπουδές του, ενώ κόπιασε αυτός και η οικογένειά του για να εισαχθεί στο πανεπιστήμιο, ενώ πέρασε όλο το άγχος των εξετάσεων στο Λύκειο, ενώ οι λαϊκές οικογένειες «μάτωσαν» οικονομικά στα φροντιστήρια, αρκεί να κοιτάξουν την πολιτική τους. Έργο της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής των ταξικών φραγμών και των αποκλεισμών είναι οι «αιώνιοι φοιτητές». Οι φοιτητές που πετιούνται έξω από τις εστίες. Οι φοιτητές που αναγκάζονται από νωρίς να εργαστούν για να τα βγάλουν πέρα. Οι φοιτητές που αδυνατούν να παρακολουθήσουν την εντατικοποίηση και την αυξημένη δυσκολία των διαρκώς μεταβαλλόμενων προγραμμάτων σπουδών. Οι φοιτητές που αναγκάζονται να πληρώνουν χιλιάδες ευρώ σε φροντιστήρια για να περνούν τα μαθήματά τους, χιλιάδες ευρώ σε αναλώσιμα και βιβλία που δεν παρέχει το «δημόσιο και δωρεάν» κατά τ’ άλλα πανεπιστήμιο.
Η πραγματική στόχευση
Οι επιχειρούμενες διαγραφές φοιτητών δεν υπηρετούν κανένα «δημοσιονομικό» στόχο. Αποτελούν κομμάτι της ευρύτερης αντιεκπαιδευτικής πολιτικής διάλυσης της δημόσιας και δωρεάν τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και εντάσσονται σε ένα συνολικό πλαίσιο «κολεγιοποίησης» των ελληνικών πανεπιστημίων. Τους ίδιους σκοπούς υπηρετεί ο νόμος για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που ψηφίστηκε το Μάρτη του περασμένου έτους και η προσπάθεια επιβολής των ηλεκτρονικών εκλογών και των ενιαίων ψηφοδελτίων για τη διάλυση των φοιτητικών συλλόγων. Και όλα αυτά, στα πανεπιστήμια που στενάζουν κάτω από το βάρος της υποχρηματοδότησης, για να σπρώχνονται ολοένα και περισσότερο στην επιβολή ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων, όπως τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά, στην ίδρυση προπτυχιακών τμημάτων στην Κύπρο επίσης με δίδακτρα -όπως έκανε πρόσφατα το ΕΚΠΑ- στη συνεργασία με κολοσσούς της αμερικάνικης πολεμικής βιομηχανίας που χρηματοδοτούν και στηρίζουν τη γενοκτονία του Παλαιστινιακού λαού από το φασιστικό κράτος του Ισραήλ -όπως η Lockheed Martin με το ΕΚΠΑ- και πολλά ακόμη.
Κι όταν παρ’ όλη την οικονομική και υλική εγκατάλειψη, τα ελληνικά πανεπιστήμια διακρίνονται στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, τότε σύσσωμη η πολιτική ηγεσία τα «επιχαίρει» για το έργο τους. Και είναι τέτοια και τόση η υποκρισία της κυβέρνησης και της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας, που αντί να πάρουν μέτρα στήριξης των φοιτητών, θυμούνται ξαφνικά τους «έλληνες φορολογούμενους» που οι ίδιοι ξεζουμίζουν, κουνούν το δάχτυλο και απειλούν με έξωση τους φοιτητές που υπερέβησαν τα όρια σπουδών τους, οι οποίοι δεν κοστίζουν απολύτως τίποτα. Την ίδια στιγμή, πληρώνουν ανερυθρίαστα με τον ιδρώτα και τις θυσίες του φορολογούμενου λαού το φιάσκο της πανεπιστημιακής αστυνομίας, τις μπάρες ηλεκτρονικής εισόδου που θέλουν να βάλουν στα πανεπιστήμια, ενώ παίρνουν κάθε μέτρο καταστολής των δίκαιων αγώνων του φοιτητικού κινήματος, προχωρώντας ακόμη και σε πειθαρχικές διώξεις φοιτητών για συνδικαλιστική δράση, θυμίζοντας σκοτεινές εποχές που το φοιτητικό κίνημα με τους αγώνες του κατάφερε να ανατρέψει.
Ο αγώνας του φοιτητικού κινήματος
Ήδη οι περισσότεροι φοιτητικοί σύλλογοι έχουν πάρει αγωνιστικές αποφάσεις ενάντια στην εφαρμογή του μέτρου των διαγραφών, ενώ αρκετά τμήματα, σχολές και ιδιαίτερα σύλλογοι πανεπιστημιακών πήραν αντίστοιχες αποφάσεις. Ακόμη κι η πρόσφατη Σύνοδος των Πρυτάνεων το Δεκέμβρη υποχρεώθηκε να «εκφράσει τον προβληματισμό της» σε σχέση με το συγκεκριμένο μέτρο, γεγονός που αναδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος. Οι αγωνιστικές διαθέσεις των χιλιάδων φοιτητών που απειλούνται με διαγραφή, αλλά και των χιλιάδων που καλούνται να σπουδάσουν στις ασφυκτικές αυτές συνθήκες με τον μπαμπούλα των διαγραφών να τους απειλεί μπορούν να βρουν διέξοδο μόνο μέσα από την ανυποχώρητη, μαζική και ενωτική πάλη του φοιτητικού κινήματος. Με γενικές συνελεύσεις σε όλες τις σχολές, με πλατιές καμπάνιες ενημέρωσης των φοιτητών για τους πραγματικούς στόχους του μέτρου των διαγραφών, με ενιαίες αγωνιστικές κινητοποιήσεις στο πλευρό των εργατικών-λαϊκών αγώνων.
Αυτές οι αγωνιστικές διαθέσεις υποσκάπτονται και βρίσκουν εμπόδια τόσο από την πολιτική αδράνειας της ΠΚΣ, που όσο περισσότερο κυριαρχεί στους φοιτητικούς συλλόγους, τόσο μειώνεται η συμμετοχή των φοιτητών στις συλλογικές διαδικασίες -με την τελευταία να έχει αρκεστεί φέτος σε καλέσματα για γενικές συνελεύσεις μόνο εν όψει της επετείου του Πολυτεχνείου-, όσο και από την τυχοδιωκτική πολιτική των ΕΑΑΚ, που καλλιεργούν την ίδια αδράνεια μαζί με αυταπάτες για τον ρόλο των πρυτανικών αρχών, καλώντας όλη αυτή την περίοδο όχι σε συνελεύσεις και μαζικές κινητοποιήσεις των φοιτητικών συλλόγων, αλλά σε παραστάσεις διαμαρτυρίας των μελών τους στη Σύνοδο Πρυτάνεων και σε κάθε συνεδρίαση των πρυτανικών αρχών των πανεπιστημίων, προβάλλοντας ως νίκες του φοιτητικού κινήματος τις -κατά τ’ άλλα θετικές- αποφάσεις ενάντια στις διαγραφές φοιτητών. Κόντρα στις ρεφορμιστικές αυταπάτες, τους διαγκωνισμούς για την επιβολή της μιας ή της άλλης κατεύθυνσης στους φοιτητικούς συλλόγους, το φοιτητικό κίνημα, όπως το έκανε την περασμένη άνοιξη, έτσι και τώρα μπορεί και πρέπει να ξαναβγεί στους δρόμους και με τον ενιαίο, ανυποχώρητο, μαζικό και ενωτικό αγώνα να ανατρέψει το μέτρο των διαγραφών, υπερασπίζοντας το δικαίωμα των παιδιών της εργατικής τάξης και του λαού να σπουδάζουν στο δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο.
